-Իսկ եթե էս տարի տոնածառ չդնե՞նք,- ասաց մայրիկս, երբ մտա սենյակ:
-Բայց ինչի՞,- զարմացած հարցրեցի ես:
-Դե, բա էլ ե՞րբ եք դնելու, արդեն դեկտեմբերի 30-ն ա: Քիչ հետո խանութ ենք գնալու, կարելի ա էդ մեր մեծի փոխարեն մի հատ փոքրն առնել:
-Է~,- միանգամից դժգոհությունս հայտնեցի ես,- չէ, ես համաձայն չեմ: Ես եմ դնելու, կդնեմ մերը, բայց վաղը:
Վերջերս, ինքս ինձ համար ավանդույթ եմ դարձրել` տոնածառը միշտ դեկտեմբերի 31-ին եմ դնում, ինքս էլ չգիտեմ, թե ինչու:
-Լավ,- ժպտաց մայրիկս,- խանութ կգա՞ս մեզ հետ:
-Հա, իհարկե,- ուրախ համաձայնեցի ես ու գնացի պատրաստվելու: Ես սիրում եմ ամանորյա անցուդարձը: Նախատոնական իրարանցումը ինչ-որ հետաքրքիր ու գրավիչ բան ունի իր մեջ: Բոլորի երկար ցուցակները, խառնված դեմքերն ու լիքը զամբյուղները և՛ նույնացնում են մարդկանց, և՛ մի քիչ վախեցնում, քանի որ թվում է, թե բոլորը պատրաստվում են աշխարհի վերջին կամ այլմոլորակայինների հարձակմանը: Խանութների փեղկերը գեղեցիկ զարդարված են, և դրանցով հիանալուն խանգարում են միայն դրանց շուրջը հավաքված մի խումբ սելֆի անողները: Սպիտակ հեքիաթ հիշեցնող փողոցով քայլում են մարդիկ, ովքեր քայլում են շտապելով, երևի իրենց տոլմայի ու բլինչիկի մասին մտածելով, և միայն երեխաների աչքերում կարելի է տեսնել մի արտասովոր փայլ, Ձմեռ պապիկի սպասում ու հրաշքի կատարման ակնկալիք:
Խանութում անասանելի շատ մարդ կա: Իրար հրմշտելով, իրար զամբյուղների մեջ նայելով ու փորձելով միմյանց չկորցնել, նրանք շարժվում են առաջ՝ դեպի մյուս բաժին: Խանութում հնչում է հաճելի ամանորյա երգ, որը, ցավոք, այդքան էլ չի համապատասխանում տիրող իրավիճակին: Գնումները կատարելուց հետո մենք կանգնեցինք «ծովից ծով» հերթերից մեկում: Հերթի սկիզբը չէր երևում, իսկ վերջն ավելանում էր ու ավելանում: Մեր դիմացը կանգնած էր մի երիտասարդ ընտանիք:
-Պա՛պ, հլը տես ի~նչ կոնֆետ ա,- լսվեց նրանց փոքրիկի ձայնը:
-Հա, բալես, տանն ունես սրանից, չէ՞,- հայրը ժպտաց, քանի որ հերթի երկու կողմից մարդիկ նայում էին իր տղային:
-Իմն ուրիշ ա, էս ավելի մեծ ա,- հիացած ասաց երեխան:
-Հետո սրանից էլ կառնենք քեզ,- ասաց հայրն, ու երեխան լռեց՝ շարունակելով նայել կոնֆետին:
Քիչ անց, երբ հերթը մի փոքր առաջ գնաց, նորից լսվեց արդեն բոլորիս ծանոթ ձայնը.
-Պա՛պ, տես ի~նչ կոնֆետ եմ գտել… Ընտի~ր:
-Սրանից էլ կառնենք քեզ, բալես: Էսօր չէ, հետո կառնենք:
Երեխան նորից լռեց: Նա շարունակեց հիացած նայել շոկոլադին՝ կարծես նայում էր եգիպտական բուրգերին կամ մի այլ հրաշալիքի: Ինձ համար շատ ուրախալի էր, որ երեխան հոր խոսքերից հետո լաց չեղավ ու չպահանջեց գնել կոնֆետը, այլ համաձայնեց գնել այն հետո: Նրա հավանած ընտիր կոնֆետը ուներ շատ գեղեցիկ տուփ, երևի հենց դա էլ «ընտիրության» պատճառն էր: Հաճախ, այդպիսի կոնֆետներն այդքան էլ համեղ չեն լինում, չնայած, որ դրանց գները միջինից բարձր են լինում: Ես մտածում էի կոնֆետների մասին, քանի որ և՛ սխալ էի համարում գցել մեծ նոր տարվա սեղան, բայց չգնել կոնֆետ երեխայի համար, և՛ հասկանում էի ծնողների՝ այդպես վարվելու պատճառը: Մտքերով տարված՝ ինքս էլ չհհասկացա, թե ինչպես հասավ մեր հերթը: Շուտով դուրս եկանք խանութից ու վերադարձանք տուն:
Հաջորդ օրը ես անցա տոնածառը դնելու կարևոր գործին: Մեր 2 մետրանոց տոնածառը պետք է դնել զրոյից, քանի որ նրա ճյուղերն առանձին են, և պետք է դրանք հատ-հատ ամրացնել հատուկ ձողին: Ես դասավորեցի ճյուղերը, բերեցի ձողը և երբ ուզում էի այն կանգնեցնել, տեսա, որ պահող չորս տոտիկները տոնածառի տուփի մեջ չեն: Ես բոլորին հարցուփորձ անելով գնացի այն սենյակ, որտեղ մյուս եղանակներին «ապրում է» մեր տոնածառը: Երկար որոնումներից հետո ես գտա երկու տոտիկ, հետո՝ ևս մեկը, սակայն չորրորդն այդպես էլ չէր երևում:
-Գտա՞ր,- հարցրեց մայրիկը՝ ներս մտնելով:
-Մնաց մի հատը գտնեմ:
-Դե շատ ժամանակ մի՛ ծախսիր դրա վրա, կարելի ա տոնածառ չդնել:
-Չէ, պիտի դնենք,- ասացի ես, շարունակելով փնտրտուքներս: Ես շատ էի ուզում դնել այն: Տոնածառը Նոր տարվա ամենավառ սիմվոլներից մեկն է: Ամեն մի խաղալիք ունի իր պատմությունն ու հիշողությունը: Ամեն անգամ, երբ տոնածառի լույսերն եմ դնում, հիշում եմ, որ երբ զարմիկս 4 տարեկան էր, ասում էինք, որ երբ ասի՝ «Լույսե՛ր, վառվեք», դրանք կվառվեն, ու երբ ասի. «Լույսե՛ր, անջատվեք», դրանք կանջատվեն: Նա զգուշորեն մոտենում էր տոնածառին, հիացած նայում լույսերին ու հրամայում դրանց անջատվել: Մենք արագ անջատում էինք: Նրա դեմքին լայն ժպիտ էր հայտնվում, և նա հրամայում էր, որ լույսերը վառվեն: Մենք միացնում էինք լույսերն, ու նա ուրախ ծափ էր տալիս: Հիշում եմ այս պատմությունն, ու դեմքիս ժպիտ է գալիս:
Մի պահ ես հասկացա, որ չնայած 17 տարեկան եմ, միևնույն է, տոնածառը ինձ անհրաժեշտ է, որպեսզի զգամ ամանորյա տրամադրությունը լիարժեքորեն: Ես վերադարձա տոնածառի մոտ, որ ևս մեկ անգամ փնտրեմ տոտիկին՝ տոնածառի ու խաղալիքների տուփերի մեջ, երբ պապիկս ասաց.
-Հիմա մի բան կմտածենք, երեք ոտքն էլ լավ է:
Ես ժպտացի, ու մի քանի րոպեից պապիկը լուծում գտավ: Նա տոտիկին փոխարինող հենակ գտավ և տոնածառը ամուր կանգնեցրեց: Մենք սկսեցինք զարդարել այն: Ամեն մի խաղալիք կախելիս հիշում էի, թե ինչպես ենք գնել այն: Օրինակ, Ձմեռ պապիկին, ձնեմարդուկին ու պինգվինին, որ կարծես նստած են սառցե խորանարդի վրա, գնել ենք վերջերս: Մտանք խանութ, որ հագուստ նայենք, սակայն չդիմանալով խաղալիքների գեղեցկությանը, գնեցինք նրանց: Հիշում եմ նաև հայրիկիս տված մի խաղալիք, որին ես անչափ սիրում էի, սակայն, ցավոք, այն կոտրվել է: Խաղալիքը դեղնավուն գունդ էր, վրան՝ Սպիտակաձյունիկի ընկերները՝ յոթ թզուկները, որոնք տոնածառն էին զարդարում՝ միմյանց խաղալիքներ փոխանցելով: Ջերմ հիշողություններով լցված դրեցինք փայլերն, ու մնաց անցկացնել լույսերը: Ես որոշեցի ստուգել դրանք մինչ անցկացնելը: Միացրեցի ու տեսա, որ կապույտ գույնը լավ չի վառվում, սակայն դեղինը, կարմիրն ու կանաչը լավ աշխատում են: Ես տարա այն հայրիկիս մոտ, որ տեսնի ինչ խնդիր է: Մենք գտանք պոկված մասը: Ես օգնեցի, որ կպցնենք այն, և երբ վերջացրեցինք, ստուգելու համար միացրեցինք, բայց հիմա էլ աշխատում էր միայն դեղինը: Մենք կարծեցինք, որ սխալ ենք արել միացումը, բայց ես տեսա, որ լույսերը մի քանի տեղից պոկվել են: Ես մտածեցի, որ կարելի է ժամանակավոր անցկացնել միայն դեղին վառվող լույսերը, սակայն մինչ հասա տոնածառի մոտ, նրանք էլ որոշեցին միանալ իրենց ընկերներին և նույնպես դադարեցին աշխատել:
-Ստացվե՞ց,- հարցրեց մայրիկը, մոտենալով տոնածառին:
-Շա~տ լավ սարքեցինք,- ասացի ես, ու հայրիկի հետ ծիծաղեցինք:
-Արդեն կիսափչացած էին: Վաղն ուրիշ լույսեր կառնենք,- ասաց հայրիկս:
Հաջորդ օրը մենք նոր լույսեր գնեցինք: Այժմ դրանք փոխում են իրենց գույները, լուսավորում մութ սենյակն ու տալիս ինձ անսպառ ամանորյա տրամադրություն:
Ես կցանկանամ, որ «Նոր տարի» ասելով մարդիկ մտածեն ոչ թե ուտելիքների, ծախսի, ցրտի, «ներկա» ստանալու համար հյուր գնալու մասին, այլ հիշեն, որ այս տոնը ընտանեկան է, լի ջերմությամբ ու գեղեցկությամբ: Եկե՛ք գոնե հաջորդ տարիներին դիմավորենք ու անցկացնենք Նոր տարին մանուկների պես մաքրությամբ, միամտությամբ, հավատով ու հույսով լի, անկեղծ սիրով ու բարությամբ: Եկե՛ք մենք էլ ամանորյա գիշերը պահենք երազանք ու հավատանք, որ այն անպայման կիրականանա, չէ՞ որ երբեմն երազանքներն իրականանալու հատկություն ունեն: