leyli tadevosyan1

Այն մասին, թե ինչպես են ամերիկացիները նշում Ծննդյան տոները

Մշակութային ծրագրով ԱՄՆ-ում ապրող ուսանողների համար տարվա այս օրերը լի են նոր ու բազմազան հետաքրքրություններով, մանավանդ, երբ տեսնում ես, թե ինչպես են ամերիկացիները նշում Սուրբ Ծնունդը և Ամանորը, ու համեմատում մեր` համուհոտով Նոր տարու հետ… Հըմի սեմ, դուք էլ իմանաք: Ուրեմն, աշխարհի այս մեծ ու միևնույն ժամանակ փոքր անկյունում ապրող մարդիկ համեմատած ավելի մեծ շուքով նշում են Սուրբ Ծնունդը, բայց ոչ հունվարի 6-ին, ինչպես մենք` հայերս ենք անում: Նրանք նշում են դեկտեմբերի 25-ին ու շատ են սիրում այս տոնը, նամանավանդ, երբ քրիստոնյա են լինում կամ ինչ-որ կրոնական պատկանելություն են ունենում…
Դեկտեմբերի 24-ի երեկոյան բոլորը ընտանիքներով եկեղեցի են գնում ու Պատարագի մասնակիցը դառնում, շնորհավորում միմյանց ու ամանորյա բացիկներ տալիս այն մարդկանց, ովքեր նույն եկեղեցին են հաճախում, իսկ բացիկ ստանալը այստեղ նույնքան հաճելի է, որքան Հայաստանում «կանյակ-բամբանեռկեն»… Եկեղեցուց հետո սովորաբար հավաքվում են ողջ գերդաստանով ու մեծ ընթրիքը վայելում, իսկ այնուհետև գալիս է ամենասպասված պահը. դեռևս դեկտեմբերի սկզբներին ամերիկացիները զարդարում են իրենց շլացուցիչ տոնածառերը` ճիշտ էն կինոների պես` պսպղուն լույսերով, մեծ ու շողշողուն խաղալիքներով, ու եղևնու տակ դնում են լի~քը նվերներ` հասցեատիրոջ անունով, որն էլ բացում են ընթրիքից հետո, ու դա մի մե~ծ բավականություն է իրենց համար, քանի որ իրենք չեն մտածում նվերի արժեքի մասին, այլ շնորհակալություն են հայտնում, որ վայելում են Ծննդյան օրերը իրենց ընտանիքի հետ (սովորաբար իրենց հարազատները ապրում են տարբեր քաղաքներում ու տարբեր նահանգներում)…
Դեկտեմբերի 25-ի առավոտյան էլ ամեն մեկը բացում է իր անվան սկզբնատառով կարմիր գուլպան` լցված հազար տեսակի քաղցրավենիքով… Ես էլ ունեի, բա… Դե իսկ արձակուրդներին շա~տ են սիրում ճանապարհորդել. գնում են տարբեր քաղաքներ, նահանգներ, նշում տոները, այնինչ մեր տրամաբանությունը ասում է, որ տոները պետք է քո սեփական տանը նշես. չգիտեմ` որն է ճիշտ…
Ամանորի մասին չգիտեմ, թե կոնկրետ ինչ ասեմ, որովհետև առանձնապես չեն նշում, իհարկե բացի «Շնորհավոր Նոր տարի» ասելուց: Բայց… Այս օրերին կարելի է տեսնել հազարավոր ամերիկացիների, ովքեր, թերթերը ձեռքներին, պտտվում են քաղաքի բոլոր խանութներով ու գնում նույնիսկ անպետք իրեր, որովհետև այս օրերին գրեթե բոլոր խանութներում խելահեղ զեղչեր են… Ու ինչպես հայկական հեռուստասերիալներից մեկի գլխավոր հերոսն էր ասում «Սոսի’կ ջան, տոնածառ ընչի՞ հըմի կառնիս: Նոր տարուց հետո նույն տոնածառը զեղչի տակ դրած կէղնի, ու կխնդրէն, օր առնիս… Ինչ էղնի, հայից կէլնի, չէ՞: Էլ չխոսեմ զարդարանքների մասին. զարդարում են ամեն ինչ` տան ամեն մի անկյուն, տնային կենդանիներին, ծառերը, ծաղիկները… Իսկ մենք` հայերս, մի հինգ օր լավ չարչարվում ենք, հազարավոր դրամներ ենք ծախսում, պատրաստում հազար տեսակի ուտեստներ ու գնում հարազատ-բարեկամների տուն` «իրենք մեր տուն եկել են» տրամաբանությամբ… Ինչևէ…
Շնորհավոր Ամանոր ու Սուրբ Ծնունդ, հայեր ջա~ն: Թող ուրախ ու հաջող տարի լինի մեզ համար…

Հ.Գ. Էս բաժակով էլ էկէք Նոր տարվա բլինչիկին կարոտած սփյուռքահայության կենացը խմենք…