Մարդու որոշիչ հատկանիշը ձեռքն է՝ չարիք գործելու նրա հարմարանքը
Ջ. Օրուել «Անասնաֆերմա»
Մեր օրերում դժվար է պատկերացնել, որ տարիներ առաջ եղել են այնպիսի գրքեր, որոնց ընթերցանությունը արգելված է եղել: Սակայն դա չի խանգարել, որ գրքերը ձեռք բերեն մեծ ճանաչում, գտնեն տարածում աշխարհի բոլոր կողմերում:
Արգելված գրականության մեջ ամենահայտնի վեպերից է Ջորջ Օրուելի «Անասնաֆերմա»-ն:
Անասնաֆերման հակաուտոպիական վեպ է, որտեղ բոլոր չարիքների պատճառը մարդու բռնակալությունն է:
Օրուելը վեպը գրել է 1943-ի նոյեմբերից մինչև 1945 թվականի փետրվարը: Գիրքը քաղաքական ենթատեքստի պարունակության պատճառով երկար տարիներ արգելված էր: Այն էկրանավորվել է երկու անգամ` 1954 թվականին Մեծ Բրիտանիայում՝ որպես անիմացիա և 1999-ին ԱՄՆ-ում՝ որպես հեռուստատեսային ֆիլմ:
Գրքում նկարագրվում է մարդկային հասարակությունը, սակայն մարդկանց փոխարեն գործում են կենդանիները, որոնք աշխատում են շատ կանոնակարգված և համախմբված, միևնույն ժամանակ, փորձելով չգնալ մարդկանց հետքերով ու չվարվել նրանց նման: Նա այլաբանական ոճով գրված վիպակում ներկայացնում է 1917 թվականին Ռուսաստանում տեղի ունեցած հեղափոխության, դրա սկզբունքների, գաղափարների հետագա ընթացքի մասին, որն էլ հանգեցրեց բռնապետության:
Օրուելը կենդանիների կերպարներով ցույց է տալիս, որ ազատ կյանքով ապրելու համար նրանք ամեն ինչի պատրաստ են: Նպատակը մեկն էր՝ ազատվել իրենց ագարակատիրոջ՝ Ջոնսի ճնշող ենթակայությունից: Նրանց ապստամբության է պատրաստում մի ծեր խոզ: Չնայած նա մահանւմ է, բայց մյուսները շարունակում են պայքարը: Նրանք ստեղծում են պատվիրաններ, մշակում ծրագրեր, նրանց ոչինչ չէր կարող կանգնեցնել: Սակայն վիճակը փոխվում է, խոզերից մեկը՝ Նապոլեոնը, պաշտոնը իր ձեռքը վերցնելու համար մոռանում է բոլորին և ամեն ինչ: Այն, ինչը մի ժամանակ ոգեշնչում էր բոլորին, ոչնչացվում է: Իսկ ովքեր ընդիմանում են, նրանց սպանում են:
Օրուելը վեպում ցույց է տալիս, որ պաշտոնի հասնելու ցանկությունը հաճախ այնքան շատ է լինում, որ ստիպում է մոռանալ ընկերություն, համախմբվածություն, սկզբունքները: Դրա արդյունքում, երբ ծնվում են հեղափոխական գաղափարներ, կարճ ժամանակ անց դրանք մոռացվում են, և գալիս է փոխարինելու բռնատիրությունը: Հեղինակը ցույց է տալիս անհատի ոչնչացման ընթացքը ռեժիմի պայմաններում: