Լինում են պահեր, երբ պատկերացրած-երազած կյանքիդ պատկերը գլխիվայր շուռ է գալիս։ Դա, երբ քեզ տրված արտոնություններով առավոտը սկսվում է ոչ շուտ, քան ժամը տասին։ Որովհետև արևն այդ ժամին է ուղիղ աչքերիդ մեջ ընկնում։ Մահճակալդ տեղափոխելու կամ գոնե տեղափոխման մասին տանը հայտնելու հավես էլ չունես։
Ու երբ հիշում ես, որ քսան օր առաջ ու նաև՝ քսան օր հետո, արևից ավելի շուտ ես արթնացել և արթնանալու՝ ուզում ես առավոտները մի երկու ժամ էլ առաջ տանել։ Արևին դիմանալ էլ կլինի։
Ականջակալներումս մեղվի պես մեկը մյուսի հետևից բզզում են հիսուն տարվանից մինչև երկու ամսվա վաղեմության երգեր։ Էստեղ էլ մի վատ սովորություն ունեմ՝ ոչ մի երգ մինչև վերջ չեմ լսում։ Դրա համար էլ ականջակալներով քնելու շանսերը քիչ են։ Բայց արդեն վեր կենալու ժամանակն է։ Արթնանալու մասին հետո կմտածեմ։ Նախ՝ վեր կենալ։
Արձակուրդների առավոտներն ամենից շատ սիրում եմ նրա համար, որ ստիպված չեմ լինում համակերպվել ավտոբուսի վարորդի երաժշտական ճաշակի հետ, մանավանդ, երբ ականջակալներս էլ հետս չեն։ Այժմ ինքս եմ ընտրում իմ երգացանկը, կարևորը՝ ինքս եմ ընտրում, թե ինչ կարդալ։
Հետո հիշում եմ, որ շուտով քննության եմ ու էլի եմ քնել ուզում։
Իսկ երբ համարձակությունս հերիքում է, որ վերցնեմ նյութերս՝ հիշում եմ, որ գիրք էի սկսել կարդալ ու պիտի վերջացնեմ։ Հա, «Սիդհարթան» ու «Մոտոցիկլիստի օրագիրն» եմ կարդում։ Վերջինը՝ անգլերենով: Չէ, ուրիշ բան չմտածեք, ուղղակի, եթե առաջինը կարդացել եք՝ հավատացեք՝ դա ավելի անգլերեն էր։ Ինչևէ։ Մի կերպ կարդում եմ մի երկու հարց, հետո՝ քսան էջ գրքից, մի քիչ էլ ինտերնետ, սուրճ, հաց, ինտերնետ, ու էլի քնել եմ ուզում։ Չնայած, երբեք քնկոտ չեմ եղել։ Երևի պատճառն էլի ինքս ինձ տված արտոնություններն են։
Մեկ-մեկ էլ փորձում եմ գրել, բայց երգերիս պես կիսատ եմ թողնում։
Վերջերս զգացել եմ, որ մարդու նկատմամբ ավելի դաժան վարվելու ձև չկա, քան ստիպել նրան անել մի բան, որն ինքը չի ուզում։ Ավելի վատ, երբ ինքներս մեզ հետ ենք այդպես վարվում։ Բայց միշտ էլ այդպես է։ Հատկապես՝ ինքներս մեզ հետ։
Մի քիչ ավելի կարգուկանոն հաստատելու համար վերջացնում եմ գրքերից մեկը։ Կամ, համոզում, թե կարդացել-հասկացել եմ։ Էլի բացում եմ քննական նյութերն ու նայում դրանց։
Մարդիկ կարող են ապրել այնպես, ինչպես իրենք են ուզում, կամ գոնե ոչ այնպես, ինչպես ուրիշները կհրամայեն։ Ու դրա համար նրանք կարող են անտեսել ֆիզիկական ու հոգեկան ցանկացած դժվարություն։ Այ, Սթիվեն Հոքինգսի մասին բոլորս գիտենք, Դալիի հոգեկան խնդիրների էլ, կամ Բեթհովենի լսողության: Չեն, օրինակ մանկուց ասթմայով հիվանդ է եղել։ Թոմ Կրուզը դիսլեքսիայով է տառապել։ Նա չի կարողանում տարբերել տառերը, հասկանալ կարդացած տեքստը։ Չէ, անգրագետ լինելու հետ ոչ մի կապ չունի, հիվանդություն է, և շատ լուրջ։ Նույն հիվանդությունն ունեին Չերչիլը, Մայակովսկին ու ուրիշներ։ Հոգեկան խնդիրներ ունեցող գրողների մասին էլ հաստատ լսել եք՝ Նիցշե, Հեմինգուեյ, Կաֆկա… Տեսնես, նրանց ի՞նչն էր այդպես մոտիվացնում՝ ապրել։
Չգիտեմ, բայց երևի մի բան, որ ավելին էր, քան ցանկացած քննություն, երգ կամ ապագայի ինչ-որ խենթ ու անիրական երազանք։
Դե, սա էլ, երբ ներսումդ ցանկություն կա կարդալու ամեն բան՝ բացի նրանից, ինչը ստուգմանդ գրքույկում գնահատական պիտի դառնա։