Վտանգավոր ընկերը

Երբ հնչեց դասամիջոցի զանգը, դասարանի աղջիկներով իջանք դպրոցի բակ՝ զբոսնելու: Ես ու Եվան մտանք բուֆետ: Հանկարծ բուֆետի դուռը բացվեց, վազելով ներս մտան Ինեսան, Սվետան և Անին: Անին լացելով թուլացած ընկավ հատակին:

-Անի՞, ի՞նչ ա եղել,- անհանգստացած հարցրեցինք բոլորս:

-Վայ, էդ գազան շունն արձակվել ա ու հարձակվել մեզ վրա, բայց, բարեբախտաբար, չի կծել, իսկ Անին էլ շներից շատ ա վախենում, դրա համար էս վիճակում ա,- ասաց Սվետան, ով Անիի հետ էր եղել այդ պահին:

Մեր դպրոցի բակում ապրում են երեք մեծ շուն: Սկզբում եղել է մեկը, այնուհետև նա ունեցել է ձագեր, և մեր տնօրենը, խղճալով նրանց, պահել է դպրոցի բակում: Նրանք միշտ կապված էին, սակայն, չգիտեմ ինչպես, այդ օրն արձակվել էր նրանցից ամենավտանգավորի կապը:

Անին ուշքի չէր գալիս: Անընդհատ դողում էր և չէր կարողանում խոսել: Մենք կանչեցինք դասղեկին, և բոլոր ուսուցիչները մոտեցան Անիին՝ փորձելով օգնել. դեղ տվեցին, թեյ տվեցին, որ խմի:

Պարզվեց, որ մեր տնօրենը վաղուց էր մտածում շներին հեռացնել բակից, սակայն դպրոցի հավաքարարը միշտ ասում էր նրան.

-Լավ էլի, Լոլա Միխայլովնա, ես շատ եմ կապվել այս շան հետ, խնդրում եմ, թողե՛ք նրան մեզ մոտ:

Մոտ երկու ժամ անց եկավ հատուկ ծառայության մեքենա, և մեծ շանը տարան:

Դպրոցից տուն գնալիս տեսա դպրոցի հավաքարարին, ով նստած լացում էր իր «ընկերոջ» համար:

Մանե Արշակյան, 14 տարեկան

 

Անունս ինձ սազում է

Ուշ գիշեր էր: Բոլորս քնած էինք: Իմ երազի շարունակությանը հադգնեցին խանգարել դրսից լսվող դհոլն ու զուռնան:

-Աս ի՞նչ է, քա՛,- անհանգստացավ տատիկս:

-Ոմանք դրսում գիտեն, թե ստեղ իրենց գեղն ա՞,- բողոքեց եղբայրս:

-Լավ, առանց հիստերիայի,- հանգստացրեց մայրիկս, ով նայում էր պատուհանից,- սրանք շուտով կգնան:

-Այնքան լավ կըլլար, որ երրորդ հարկում ապրեինք: Ասոնց գլխուն ջուր կլեցնեի,- առաջարկեց տատիկս:

-Լավ, եկե՛ք քնենք,- կոչ արեցի բոլորին:

Իհարկե, լսվում էին նաև մյուս հարևանների բողոքները: Դե, գիշերվա կեսին ի՞նչ հարսանիք: Նաև լսվում էին մուղամի տակ պարողների ձայները, ովքեր նույնպես հավանաբար բավականին հոգնած էին արդեն: Նրանցից մեկը նույնիսկ դիմեց փեսային.

-Ընկե՛ր ջան, ենթաստամոքսային գեղձիս վերին հատվածը շատ ա ցավում:

-Ընձի չի հետաքրքրում,- համառ տոնով պատասխանեց փեսան՝ հասկացնելով, որ պարը պետք է շարունակվի:

Բոլորս վախեցանք, երբ կայծակը ճայթեց, և սկսեց անձրև գալ: Քեֆ անողները փախան:

-Շա՛նթ, քո մատը խա՞ռն էր էս կայծակի գործում,- հարցրեց եղբայրս:

-Երևի, չգիտեմ: Իսկ հիմա, «հոգսաթափ» եղած, եկե՛ք քնենք:

Շանթ Հակոբյան, 14 տարեկան

 

Նկատողություն

-Վայ, դե, Մարիա, մի քիչ էն կողմ նստի, գրելու տեղ չունեմ,- զայրացա դասընկերուհուս վրա, ով «պառկում» է սեղանին և ինձ տեղ չի թողնում,- հլը նայի, գիրքդ մի կողմ ա, տետրդ՝ մյուս, թևերդ էլ նենց ես դրել, ոնց որ մենակ դու լինես:

-Հա՞, եղավ… Մենակ քո մասին ես մտածում:

Ես նեղացած տեղս փոխեցի:

-Ուֆ, դու էլ ամեն ինչից նեղանում ես,- ասաց ընկերուհիս՝ կարծես փորձելով ավելի նյարդայնացնել ինձ:

-Ես չեմ նեղանում, վայ, ուղղակի չեմ սիրում, որ կողքիս նստողը նենց ա նստում, ոնց որ գահին ա բազմում ու վախենում ա, որ կորցնի: Ու դա դեռ հերիք չի, մի տասը անգամ ասելն էլ չի օգնում, որ հասկանա՝ գրելու տեղ չունեմ,- չնկատելով, որ բղավում եմ, և բոլորն ինձ են լսում, ասացի ես:

Մարիան հուզմունքից չգիտեր ինչ անել կամ ասել, բայց միայն նրա՝ ինձ ուղղված հայացքը բավական էր, որ ես հասկանայի սխալս: «Հա, լավ, ոչինչ,- մտածեցի ես,- համենայնդեպս անտեղի տեղը չարեցի, սրանից հետո միշտ կողքս կնստի իր հաշվին և ինձ չի խանգարի»:

Մերի Սիմոնյան, 14 տարեկան

 

Դե, ես էլ այսպիսին եմ

Ես սիրում եմ ինքնուրույնություն և շատ եմ բարկանում, երբ ինձ ստիպում են անել այն, ինչ ես չեմ ցանկանում:

Մայրիկս մրսկան է և երբ մի թեթև սառնություն է զգում, տաք-տաք հագնվում է և ինձ էլ ստիպում տաք հագնվել: Հերթական դեպքը մի քանի օր առաջ էր, երբ ասաց.

-Գնա շոր հագի, ցուրտ ա:

-Մամ, բայց ես չեմ մրսում:

-Դու չես զգում՝ մրսու՞մ ես, թե՞ չէ:

Այս խոսքերն ինձ շատ են բարկացնում. ինչպե՞ս կարող եմ չզգալ՝ մրսու՞մ եմ, թե՞ ոչ:

Ես շատ եմ բարկանում նաև, երբ ինձ անտեղի նկատողություն են անում: Օրինակ՝ մի անգամ դպրոցում դասամիջոցին մի քանի հոգով գնացինք ճաշարան: Ճաշարանում հերթ էր, և մեր սնվելու գործընթացը ձգձգվեց: Զանգն արդեն վաղուց հնչել էր, մեր դասարանն էլ շատ հեռու էր ճաշարանից: 15 րոպե ուշացած մտանք դասարան և լսեցինք ուսուցչի վիրավորանքը:

-Ձեր փորները լցնելու պատճառով իմ դասը հարամվեց,- բարկանում էր մեր ուսուցիչը,- չեմ հասկանում, առավոտները հաց չե՞ք ուտում:

Չգիտեմ ինչու, նա այդ ամբողջ ընթացքում միայն ինձ էր նայում. կարծես էս մեղավոր էի, որ քաղցած էի, և դասամիջոցի տևողությունն էլ հինգ րոպե էր: Նա նույնիսկ արգելեց այլևս ճաշարան գնամ: Բայց միայն ես չէի ուշացել, և պետք չէր հատկապես ինձ շեշտել:

Եվա Հախվերդյան, 15 տարեկան

 

Ի՞նչն է փոխվել իմ մեջ

Առաջ:

-Մանե՛, իջի՛ր խանութ,- ասաց սովորականի պես մայրս:

-Կիջնեմ ու պաղպաղակ էլ կառնեմ, լա՞վ,- սովորականի պես հարցրեցի ես:

Հիմա:

-Մանե՛, իջի՛ր խանութ,- ասաց մայրս:

-Չի լինի՞ դու իջնես,- սովորականի պես հարցրեցի ես:

-Լավ, իջիր, պաղպաղակ էլ կառնես:

-Չէ՛, ի՞նչ պաղպաղակ, հո երեխա չե՞մ:

Կամ, ասենք… Առաջ:

-«Երկուս» ես ստանում, հենց հիմա օրագիրդ բեր,- ասում է ուսուցչուհիս՝ բարկությունից կարմրած:

-Լավ, խնդրում եմ, էլ չեմ խոսի, չբերեմ, էլի…

Հիմա:

-Հենց հիմա «երկուս» ես ստանում մատյանում,- ասում է ուսուցչուհիս՝ բարկությունից կարմրած:

-Օրագիրս բերե՞մ,- առանց շփոթվելու ասում եմ ես:

Եվ այսպես, կարող եմ հազարավոր օրինակներ բերել… Հիմա անում եմ այն, ինչ երբեք չէի պատկերացնի, որ կարող եմ անել: Ուսուցիչներս ասում են, որ վատ շրջապատից է, մայրս հավաստիացնում է, որ անցումային շրջան է, իսկ ընկերներս ասում են, որ լավ եմ անում, դա էլ է քիչ ուսուցիչներին:

Մանե Ենգիբարյան, 14 տարեկան

 

Զրույց Էմինեմի պաստառի հետ

Մի անգամ մտա տուն և, ոչ ոքի հետ բառ անգամ չփոխանակելով, մտա իմ սենյակ ու փակվեցի: Պառկեցի անկողնուս վրա, և հայացքս ընկավ Էմինեմի պաստառին: Ինքնաբերաբար սկսեցի հետը խոսել.

-Չեմ հասկանում… Էխ… Ո՞նց եղավ, որ սենց եղավ…

Հանկարծ դուռը բացվեց, և մայրիկս ասաց.

-Բալե՛ս, սոված չե՞ս:

-Չէ՛, մա՛մ, խնդրում եմ, դուռը փակի…

«Էլի խանգարեցին… Գիտե՞ս, դու այնպիսի մեծ աստղ ես, բայց համոզված եմ, իմ տարիքում դու էլ ես ունեցել ընկերական կռիվներ ու պրոբլեմներ: Էսօր կռվեցի ընկերուհուս հետ: Հավատս չի գալիս, որ նեղացավ ինձանից, ախր, ոչինչ չէի արել… Թե՞ արել էի… Էհ… խառնվել եմ… Ո՛չ իրենից եմ բան հասկանում, ո՛չ էլ ինձանից: Բայց դասատուն ընկերուհուս հեռախոսն իմ ձեռքից վերցրեց… Չէ՛, ոնց որ ես եմ մեղավոր, բայց, ախր, իմն էլ իր ձեռքից էր վերցրել: Ո՞նց ա, ես իրենից չեմ նեղանում, չեմ ասում. «Դե, ապրես, Լուսինե՛, քո պատճառով հիմա պետք ա ուսուցչուհուց ներողություն խնդրեմ, որ տա, էն էլ չգիտեմ՝ կա՛մ կտա, կա՛մ էլ՝ չէ»: Ու դեռ ասում ա, որ մոտիկ ընկերուհիս ա: Գիտե՞ս, վերջում ես էլ գնացի, ուսուցչուհուց ներողություն խնդրեցի, երկուսիս հեռախոսն էլ վերցրեցի: Հետո, երբ իրենը վերադարձրի, բան չասեց, շրջվեց ու գնաց: Դե, հիմա ասա, ե՞ս եմ մեղավոր, թե՞ ինքը: Եթե ես եմ, իմ մեղքը կընդունեմ, կզանգեմ ու ներողություն կխնդրեմ… Բայց եթե ինքն ա…»,- մտքերս էի կիսում Էմինեմի պաստառի հետ, երբ լսեցի մայրիկիս ձայնը.

-Տա՛թև, արի հեռախոսի մոտ, Լուսինեն ա…

Վա՜յ… Ոնց որ հասկացել ա իրա մեղքի բաժինը… Դե, լավ, գնացի…

Տաթև Հակոբյան, 15 տարեկան