milena movsesyan

Խորհուրդներ սկսնակ լրագրողին

Վերջերս լրագրողական մի մրցույթի էի մասնակցում և հաղթահարելով բոլոր փուլերը՝ կարողացա հաղթել։ Ընթացքում ստացածս պրակտիկ գիտելիքի մասին եմ ուզում պատմել և մի քանի խորհուրդներ նվիրել սկսնակ լրագրողներին։ Դրանցից շատերը պարզ ու հասարակ կթվան, բայց հաստատ կօգնեն ձեզ, եթե երբևէ հայտնվեք ստորև թվարկածս իրավիճակներում, իսկ աշխատելով որպես լրագրող անպայման առերեսվելու եք սրանց։

Մրցույթներ, դասընթացներ․ ինչ-որ բանից սկսեք մինչև համալսարանն ավարտելը.

Եթե ձեռքներդ ծալած նստեք սպասեք, թե երբ աշխատանք կունենաք կամ պրակտիկայի կհրավիրեն, այդ օրը երբեք չի գա։ Պատրաստեք պորտֆոլիո․ մեկ ֆայլում հավաքեք ձեր գրած ու տպագրած ԼՐԱԳՐՈՂԱԿԱՆ նյութերը (լրագրողական բառը շեշտում եմ, որովհետև շարադրությունը լրագրողի աշխատանքի հետ կապ չունի) և ուղարկեք տարբեր լրատվամիջոցների։ Հնարավոր է, որ տասից մեկը պատասխանի և աշխատանք առաջարկի։

Մասնակցեք տարբեր դասընթացների, դասախոսությունների ու մրցույթների, գուցե աչքի ընկնեք, ձեզ նկատեն ու աշխատանք առաջարկեն։ Գուցե դասընթացի խոսնակներից մեկը հայտնի թերթի խմբագիր լինի, վերջում մոտենաք նրան ու խնդրեք՝ ձեզ պրակտիկայի վերցնի։

Մրցույթների մասնակցելու դեպքում պատրաստվեք նախօրոք։ Քրքրեք համացանցը, գտեք մրցույթի կազմակերպիչներին, անցկացման կարգը, նկարներ նայեք, ֆեյսբուքյան էջերն ուսումնասիրեք։ Այս ամենը կօգնի ձեզ ինքնավստահ ու իրազեկ ներկայանալ անծանոթ միջավայր։

Դասընթացներ ու մրցույթներ կարող եք գտնել լրատվական կայքերի ֆեյսբուքյան էջերում արված հայտարարություններից, իվենթներից, նաև համացանցում հաճախակի որոնում կատարելով։

Ունեցեք համացանց ձեր սմարթֆոնի համար.

Քանի որ ես նախօրոք գիտեի, որ նկարահանումների ընթացքում մեզ հանձնարարություններ են տալու, իսկ թեման ուսումնասիրելու համար ես միայն հեռախոս էի ունենալու, նախապես կարգավորեցի այս հարցը (կան մատչելի փաթեթներ և օրավարձով տրամադրվող մեգաբայթեր)։ Առաջադրանքը լսելուն պես մտա ինտերնետ ու սկսեցի աշխատել։ Իսկ մյուս մասնակիցները, ժամանակ կորցնելով, Wi-Fi էին փնտրում ու գաղնտաբառը հարցում։

Այսօր համացանցը կարևոր օգնական է լրագրողի համար։ Կշահի այն լրագրողը, ով դեպքի վայրից կգրի նյութն ու կուղարկի խմբագրին։

Իմանացեք օտար լեզու.

Համացանցն իհարկե օգնում է, եթե կարողանում ես ճիշտ որոնում կատարել։ Գաղտնիք չէ, որ հայերեն նյութերն ու նկարները քիչ են։ Ուրեմն պիտի կարողանաք որոնում կատարել անգլերենով։ Ներբեռնեք նաև հայերեն-անգլերեն բառարաններ, որպեսզի անհրաժեշտության դեպքում թարգմանեք և որոնում կատարեք անգլերեն համարժեքով։

Ծանոթ եղեք տեղանքին.

Իմացեք այն քաղաքի կենտրոնական փողոցները, թաղամասերը և կարևոր հաստատությունների տեղերը, որտեղ աշխատելու եք։ Նկարահանումների գնալիս օպերատորը ձեզ հարցնելու է՝ ուր ենք գնում, և չի փնտրելու-գտնի անհրաժեշտ վայրը։ Ձեզ հետ աշխատող վարորդն էլ պարտավոր չէ քաղաքի բոլոր հասցեներն իմանալ։ Սա նույնպես լրագրողի գործն է։ Ժամանակն ու նյարդերը խնայելու առումով կշահի այն լրագրողը, ով հեշտ ու արագ ճանապարհը կբացատրի վարորդին։

Կարելի է օգտվել քարտեզից, «նավիգատոր» ծրագրերից (Yandex navigator, maps.me), զբոսնել քաղաքում՝ մտապահելով փողոցների անուններն ու տեղերը։

Ուշադիր եղեք ձեր շրջապատում կատարվող իրադարձություններին.

Ձեր ընտանիքի ադամները, ընկերները, հարևանները ամեն օր ինչ-որ առօրեական խնդիրների են բախվում, բողոքում են ու անցնում առաջ։ Իրականում այդ անկարևոր թվացող մանրուքները կարող են լուրջ թեմայի նյութ դառնալ։

Ինձ հանձնարարել էին անդրադառնալ առողջապահության ոլորտում առկա խնդիրներին։ Ես հիշեցի, որ մեկ ամիս առաջ մեր բարեկամներից մեկին պիտի վիրահատեին, իրենք էլ վիրահատության գումար էին փնտրում։ Ռեպորտաժիս թեման դարձավ թանկարժեք վիրահատությունը․ ի՞նչ անի մարդ, որ գումար չունի վիրահատության համար, մահանա՞։

Նմանատիպ խնդիրների դուք էլ կհանդիպեք, եթե ուշադիր լինեք։

Արագ կողմնորոշվեք.

Պատկերացրեք դուք վաղը նկարահանման եք, որը հետաձգել չի կարելի, իսկ ձեր հերոսը, ով պիտի հարցազրույց տար, հրաժարվում է մասնակցել։ Ի՞նչ պիտի անեք։ Կարևոր է նման իրավիճակներում արագ կողմնորոշվել․ կամ փոխում եք ռեպորտաժի սցենարը՝ հանելով այդ հերոսի խոսքը, կամ շատ արագ գտնում եք մեկին, ով կասի նույն տեքստը։

Հետևեք լրագրողների խմբին.

Ֆեյսբուքյան լրագրողների խումբ կա նույն վերնագրով։ Այնտեղ լրագրողները տեղեկատվություն են տեղադրում սպասվող մամուլի ասուլիսների մասին, ինչպես նաև հարցնում են որևէ քաղաքական գործչի հեռախոսահամարը կամ մասնագետի տվյալներ, մյուսները պատասխանում են։ Դուք էլ կարող եք միանալ այս խմբին։ Հետևեք իմ օրինակին․ դուրս գրեք բոլոր անուններն ու կոնտակտային տվյալները և ձեզ համար ցանկ պատրաստեք։

Ինքնակրթվեք.

Եթե ուզում եք ձեր ռեպորտաժը տարբերվող ու հիշվող լինի, ուրեմն պիտի տեղեկացված լինեք, ինքնակրթվեք։ Այդպիսով դուք յուրահատուկ մոտեցում կցուցաբերեք լրագրողական նյութ պատրաստելիս, ավելի հեշտ կշփվեք այն ոլորտի մասնագետի հետ, ում հետ հարցազրույց եք ունենալու։

Իսկ ինչպե՞ս ինքնակրթվել ու ինչի՞ց սկսել․ այս մասին կարող եք կարդալ Ի՛նքդ սովորեցրու քեզ հոդվածում։