mariam hayrapetyan

Կներես, Գյումրիս

Աղետից 10 տարի հետո ծնվել եմ ես։ Եվ իմ գիտակցական ողջ կյանքում ես իմացել եմ` ինչ օր է դեկտեմբերի 7-ը։ Ես ու ինձ նման շատերն ավելին ենք հասկանում այս օրվա նշանակությունը, քան Հայաստանի այլ վայրերում բնակվող հայերը։ Մենք Շիրակից ենք։ Գյումրին ու Շիրակի շատ այլ վայրեր ծնկի եկան այդ օրը։ Ծնողներս, իմ շատ հարազատները, մեծ կորուստներ են ունեցել: Մայրիկս, որն ապրում էր Ամասիայում, պատմում է, թե ինչպես իրենց տունը մեջտեղից կիսված տեսնելով, իրենց բազմազավակ ընտանիքը միանգամից փախել է Գյումրի, չիմանալով, որ շատ ավելի լուրջ վնասներ է կրել Գյումրին։ Մայրիկս 14 տարեկան էր, և պարզ հիշում է, թե ինչպես են մնացել առանց տան, ինչպես են մի քանի ամիս բնակվել վագոն-տնակում, հետո տեղափոխվել Երևան, ապա ՌուսաստանիԴաշնություն, բայց չհարմարվելով պայմաններին, նորից հետ են վերադարձել Հայաստան` մեր ավերված գյուղը։

Հորաքույրս, որն այդ օրերին ապրում էր Գյումրիում, կորցրել է իր ընտանիքը` մնալով միայնակ իր տղայի հետ։ Հաղթահարելով անասելի ողբերգությունը՝ աղջկա, ամուսնու մահը, այդ անելանելի վիճակը, այսօր ոտքի է կանգնել, սակայն Հայաստանի սահմաններից դուրս է բնակվում։

Իսկ այսօր, 28 տարի անց, ինչպիսի՞ն է Գյումրին։ Պաշտոնապես այն լրիվ վերականգնվել է, իդեալական վիճակում է, ոտքի է կանգնում։ Բայց օրեցօր դատարկվող քաղաքը, ակտիվ արտագաղթը, հազիվ օրվա հացի գումար վաստակող մարդիկ ուրիշ բան են փաստում։

Կներես, իհարկե, Գյումրիս, ես այն սերունդը չեմ, որ ապրեց աղետը, բայց այն սերունդն եմ, որ տեսնում է այն, ինչ կատարվում է այսօր։