Lilit Avetisyan

Հայրենիքի պաշտպանը

Գարուն էր, մայիսյան ծիծաղկոտ ու փթթող գարուններից մեկը: Վարար անձրևը մաքրել էր բնությունը, ու նա կարծես ավելի էր դարձել մաքրամաքուր: Բնությունը էլ ավելի է գեղեցկանում մանկական ճիչերից:

1973 թվականն էր, նրանց ձայները կարծես միախառնվեցին, ու էլ ավելի գեղեցիկ դարձավ մայիսյան այդ առավոտը: Մանկիկի մորը հիվանդանոցի բուժքույրերն այսպես էին դիմում կատակով. «Ինչպե՞ս է, որ դու տգեղ ես (բայց նա գեղեցիկ կին էր), բայց քո մանկիկը շատ գեղեցիկ է»: Նրան կնքեցին Վալերիկ անունով: Գարնան բնության պես նա աճեց, հզորացավ, դարձավ մի առնական երիտասարդ: Հզոր բազուկներ ուներ, ծիծաղկոտ էր ու կատակասեր:

1990 թվականն էր, նրա պատանեկան հոգին կռվում էր ինքն իր հետ, շուրջբոլորը կատարվող իրադարձությունները նրա հոգում խռովք էին առաջացրել: Նրան ասում էին՝ գնա գնա: Համբերեց՝ չկարողանալով համբերել: Գիտակցում էր իր դերը հայրենիքի այս պատերազմում: Գրվեց կամավոր՝ առանց ծնողների իմացության, և գնաց պատերազմ: Նա դեռ 19 տարեկան էր: Տարիքով փոքր լինելու համար նրան զինակիցները Ճուտո էին անվանում: Կռվում էր հասակն առած մարդկանց հետ, և սիրում էին նրան՝ նրա տարիքն իմանալով: Ավտոմատը գցած ուսը՝ վերադարձավ տուն: Մարևանդ մայրը՝ իմ տատիկը, նրան ընդունեց գորովանքով և հպարտությամբ լցված հոգով: Տոնեցին նրա վերադարձը պատերազմից:

Անցավ մի քանի ամիս: Նրա փոթորկուն հոգին չէր հանգստանում: Նրան կարծես էլի կանչում էին: Ծնողները նրան ասում էին. «Հերիք է, որդի՛ս, դու գնացել ես, թող ուրիշներն էլ գնան»: Բայց ոչ, նրա հոգու հետ կարծես խոսում էր իր պապերի հոգին: Ու երիտասարդ Վալերիկը նորից ավտոմատը ուսն առավ: Կանգնեց իրենց տան վերևում գտնվող ավերակ եկեղեցու պատի մոտ ու նայեց դիմացը գտնվող դեռ ձյունածածկ սարերին: Երկար նայեց: Կարծես մի ինչ-որ բան նրա հայացքում ասում էր. «Չես տեսնելու, էլ չես տեսնելու»: Երբ հարցրին Վալերիկին, թե ինչու է գնում, նա պատասխանեց:

-Գնում եմ: Կամ կվերադառնամ, կամ չեմ վերադառնա:

Երկու օր անց նրա մայրը երազում տեսավ իրենց բակը, բակում երեք ցայտաղբյուր: Երկուսը ցայտում էին զուլալ ջրով, իսկ մեկը ցամաքած էր: Երազը տեսնելուն պես արթնացավ, վախեցած նստեց անկողնում և չուզեց հավատալ իր մտքերին, սակայն պատերազմը զոհեր էր պահանջում:

Քսան գարուն ոլորեց: Ապրեց քսան տարի: Նրա կյանքը իմաստավորվեց: Նա դարձավ հայրենիքի պաշտպան հերոսներից մեկը: Նրա գեղեցիկ անունը գրվեց հավերժ հիշատակվող քարի վրա: Այժմ ես, երբ այցելում եմ հորեղբորս շիրմին, մի խորը հպարտություն եմ ապրում և խոնարհվում եմ նրա ու նրա հերոս ընկերների շիրիմներին, որոնք իրենց կյանքը գիտակցաբար զոհոցին մեր ու մեր հայրենիքի համար:

-Իմ սիրելի՛ հորեղբայր, թող քո հոգին ազատ ճախրի քո ազատագրած հայրենի հողի վրա: