Elen Hakobyan Ararat

Հանկարծ շրջվեցի

Քննությունների թոհուբոհի մեջ հաճախ շատ բաներ ենք անտեսում ու մոռանում։ Մոռանում ենք ուշադրություն դարձնել նրանց, ովքեր անհանգստանում են մեզ համար, մոռանում ենք մեզ շրջապատող մանրուքների կարևորությունն ու անգամ մեզ ենք մոռանում։ Դադարում ենք մտածել, թե ինչ նախասիրություններ ունենք, ինչ ժանրի ֆիլմ կդիտեինք կիրակի երեկոյան և թե որտեղ կզբոսնեինք ուրբաթ օրը դասերից հետո։

Մի օր հայոց լեզվի ուսուցչուհիս երկար նայեց մեզ ու ասաց.

-Ի՞նչ եք դարձել, մոռացել եք ձեզ,- ու հառաչելով ավելացրեց,- կրթական համակարգը փչացնում է իմ երեխաներին, ձեր աչքերի փայլը կորել է։

Ինչևէ, ճանապարհը ինքս եմ ընտրել և բոլորովին չեմ բողոքում, բայց և այնպես ցանկացա մի բան պատմել իմ զբաղված առօրյայից։

Օրվա դասին էի շտապում՝ հաջորդ օրվա դասերի մասին մտածելով, եթե մի փոքր էլ շտապեի, քայլերս վազքի կվերածվեին, ու Նեմրա էի լսում (այդ այլընտրանքային ռոք խմբի երգերը իմ այլընտրանքային կյանքի համար են)։ Երգը վերջացավ, ու մի քանի վայրկյանից պիտի նորը սկսվեր, բայց հաջորդ երգին անցնելու այդ դադարը փոխեց իմ այդ օրվա և գալիք օրերի մասին ակնկալիքները։ Մի նվաղած ձայն լսեցի, բայց չկարծեցի, որ ինձ է ուղված, շարունակեցի քայլերս, բայց ավելի դանդաղ ընթացքով, երգի ձայնն անջատեցի և լարեցի լսողությունս, և այո, չէի սխալվում, ինձ էր կանչում մի անծանոթ։ Շրջվեցի, մի ծեր մարդ էր, մի քանի անգամ ձայն էր տվել, բայց չէի լսել, ներողություն խնդրեցի, պատճառաբանեցի, որ երգիս ձայնը բարձր էր ու հարցրի՝ ինչով օգնեմ։ Հառաչեց, նստեց մոտակա քարին, ինձ էլ կանչեց իր մոտ։ Չնայած, որ ուշանալու էի, բայց գնացի պապի հետ։ Նայեց ինձ, նայեց հեռախոսիս, հետո՝ գրքերիս ու ասաց.

-Աղջիկ ջան, սովորում ես՝ լավ ես անում, արևդ ապրի, բայց կբացատրե՞ս՝ ինչի ես դասի գնում աչքերդ ու ականջներդ փակ, զգայարաններդ անջատած ու անտարբեր մարդկանց նկատմամբ։

Երբ փորձեցի բացատրել պապին, որ ուղղակի երգ էի լսում լիցքաթափվելու համար, նա ինձ ընդհատեց ու շարունակեց.

-Ականջներդ փակ քայլում ես ու չես էլ զգում, որ մեկը բղավում ա, որ շրջվես օգնես, վա՞տ կլինի, ասա՛, վա՞տ կլինի։ Ինչի՞ են հիմա ջահելները էսքան անտարբեր, ինչի՞ են էսքան էգոիստ։ Չէ, բալես, դու մեղավոր չես, բոլորն են տենց, բոլորն անխտիր կույր են, խուլ են, համր են ու զոմբի են դարձել։

Պապը լացեց, ես էլ ամոթից չգիտեի՝ ինչ անել, զգացվեց, որ պապի սիրտը ուղղակի լցված էր, ու ոչ թե բարկացավ իմ ականջակալներից, այլ ուղղակի էդ պահին ես դարձա իր համբերության բաժակի էն վերջին կաթիլը։ Միակ բանը, որ կարողացա ասել, ներողությունն էր ու գրեթե ծնկած՝ պապին խոսք տվեցի, որ էլ երբեք անտարբեր չեմ լինի, զգոն կքայլեմ, որ ամեն քայլիս իմ կարիքը ունեցողին օգնեմ։

-Գնա, բալես, ինձ բան պետք չի, գնա հանգիստ երգդ լսելով, Աստված քեզ հետ։ Ապրի, բալես, հասցրու ապրել, էդ զիբիլից դուրս շատ սիրուն աշխարհ կա (հայացքով ցույց տվեց հեռախոսս)։ Կողքերդ նայելով քայլի, որ մեկին պետք գաս՝ միանգամից ձեռք մեկնես, անտարբերությունը սարսափելի բան ա, բալես։ Կյանքը շատ դառն ա, օձի լեղի ա, եթե մարդու լավ գործը չլինի, կյանքը կյանք չի (զգացի, որ շատ սիրուն գործից մի հատված ցիտեց)։
Պապին գնաց, ես մնացի տեղում։ Ուշացա պարապմունքից, բայց մի բան հասկացա ու հասկացա ամբողջ կյանքիս համար։

Հ.Գ․ Երբ դուրս գաս փողոց քո սովորական ճամփով քայլելու, ուշադիր եղիր, որ նրան, ով ունի քո կարիքը, օգնես։ Անտարբերությունը շա՜տ սիրուն բաներ սպանելու տարօրինակ ու զարմանալի ուժ ունի։ Տարբեր հոգսերով ու տառապանքներով շտապ-շտապ քայլող մարդկանց մտահոգ դեմքին ժպիտ նվիրողներից մեկը եղեք։