Խոսքս ուղղում եմ այն մարդկանց, ովքեր ասում են, որ իրենց ոչ ոքի կարծիքը հետաքրքիր չէ։
Իսկ դուք գիտեի՞ք, որ դուք սոցիումի ազդեցության տակ եք արդեն իսկ նորածին ժամանակից, չէ՞ որ ամենափոքր սոցիալական օղակը ընտանիքն է։
«Դորիան Գրեյի դիմանկարը» գրքում ասվում է․ «Հասարակության կարծիքի հանդեպ ունեցած սարսափը բարոյականության հիմքն է»։ Եվ ես հասարակական կարծիքի ազդեցությունը ուղիղ կապով կապում եմ «բարոյականություն» եզրույթի հետ։ Բայց մարդիկ տարբեր կերպ են ընկալում այդ եզրույթը, կամ էլ բոլորը նույն կերպ։ Ըստ իս՝ բարոյականությունը չգողանալն է, չստելը, չնախանձելը, չսպանելը, իսկ անբորայականությունը հիմա կասեմ՝ որն է։ Մենք ապրում ենք մի հասարակությունում, որտեղ դասախոսը կարող է թքել համալսարանի բակում ու հաջորդ վայրկյանին մտնել համալսարան (Սերգեյ Դանիելյանի մտքերից), մենք ապրում ենք մի հասարակությունում, որտեղ ուսանողները համալսարանի դիմաց ծխում են ու էդ ծուխը փչում իրար վրա, կամ մենք այն հասարակության անդամն ենք, որտեղ աղջիկը գիրքը կարող է դնել պայուսակում, որպեսզի շատ թեթև չլինի պայուսակը։ Թվե՞մ էլի։ Մենք այն հասարակությունն ենք, որտեղ «կարմիր խնձոր» ասված երևույթը դեռ կա, մինչդեռ դա ասիական երկրներում 17-րդ դարից ի վեր արդեն վերացել է։
Ես գտնում եմ, որ մենք չունենք գրագետ հասարակություն, ու դա բնավ չի վերաբերում մեր երկրի երիտասարադ, գրագետ կադրերին, ոչ, ուղղակի չկա հասարակության ու օրինակ՝ կրթական համակարգի միջև կապ։ Մենք սովորում ենք, ավարտում, դիպլոմ ստանում, որոշներս մեզ համարում ենք մասնագետ, որովհետև դիպլոմ ունենք, իսկ որոշներս էլի ինքնազարգանում ենք։ Ավարտում ենք, ու տարեկան բոլոր բուհերից օրինակ 1000 ավարտող ուսանողից քանի՞սն են աշխատանք գտնում։ Մինչդեռ օրինակ Նորվեգիայում, պետական մասշտաբով տրվում է մասնագիտությունների ցանկ, որ մեր երկրին այսքան թվով այսինչ մասնագետներն են պետք։ Ու ամենավատը այն է, որ այն ուսանողները, որոնց սովորելու միակ մոտիվացիան դիպլոմն է (խոսում եմ միայն Մանկավարժական համալսարանից), շրջաններում, իրենց համայնքում տեղավորվում են աշխատանքի, ու մեզ տալիս ներվային, ագրեսիվ ու լիքը «չի կարելի»-ներ ուսերին կրող սերունդ։
Մենք դեռ երկար ճանապարհ ունենք անցնելու՝ գրագետ լինելու համար։