-Մաստե’ր, ա’յ Մաստեր, րեխին պատմի աքսորի մասին…
-Ի՞նչ:
-Է՜, բալա ջան, լավ չի էս մաղբուն չլածը…
-Դե տյու պատմի, Սեդիկ տատ:
-Էնքան պյան ա լել, էնքան եմ տանջվել սաղ կյանքս…
Իմ հերը Հայրենական պատերազմի վախտը գերի էր ընգել, մհանեն էդ էր: Մաստերանք էլ մթամ թե դաշնակի ընտանիք են լել, հլա ծերոնք էլ են սպասիլիս լել, վեր աքսորիլ դեն:
Քառասնինը թիվն էր: Երկու տավարնի վագոն իրար կողքի քյըմ ին, զուգարան էլ չի լել… Մեկ էլ վե՞ր քաղաքըմն էր, գիդըմ չեմ, վետն արին, քսան օր ոտով ճամփա քյացինք… Ալթայսկի կրայ, Զավեն Իլիչ գյուղն էր… Քյացել ենք, սրա-նրա տանը կցել, վերջը հայերը տներ են պատել: Բայց մեզ նեղցրել չեն, հարգըմ էլ ին: Իմ պյուճուր քիրն էլ ընդի…մահացավ… Քոռանամ ես… Անունն Ասյա էր… Թոքաբորբ ընգյավ, թույլ չին տալիս, վեր հիվանդանոց տանենք… Արդեն մտիցս էլ ա ընգել` ինչ ին ասըմ, հա´, կամանդիր: Եթե նա թույլ էր տալիս, նոր տանըմ ին հիվանդանոց:
Կոլխոզըմն ենք աշխատել: Տրակտրի վրա եմ աշխատել, բիցեպշչիկ եմ լել, կոմբայնի վրա եմ աշխատել, թոռն եմ հնձել, խոտ հվաքել, ստոկնի տրել, տասնիրեք տարեկանից աշխատել եմ…
Այ էս ձև ա լել, ցավդ տանեմ, շան քթիցը ճյուր եմ խմել… Իմ մերը քշերնին սպասիլիս ա լել, վեր կարող ա դագաղս պիրեն, տրակտրի տակն ընգյած լեմ… Մինչև լիսանըմ էր, խյաբար ին պիրըմ, վեր ցեպի տակը չեմ ընգել, սաղ եմ, նոր հանգստանըմ էր… Իմ հետի աքսորված կնանիքն էլ ինձ ծոցերնըմը պռկցնըն ին, վեր քշերը վախեմ վեչ: Տհե եմ լել, ցավդ տանեմ, տհե´ կյանք եմ քաշել…
Ընդեղ շեմք շեմքի հրևան ենք լել մենք ու Մաստերանք, իրա մերն ասել ա` էս րեխին ուզենք: Տասնվեց տարեկան ի, դպրոց ի քյըմ: Մի կյոշըցի աղջիկ կար, էս բեմուրազը մթամ նրան էր ուզըմ… Ինձ հըմար էլի են ուզողնի էկած լել, մերս ասել ա` պյուճյուր ա, տալիս չենք, հա´, բայց դե շեմքըմն էր, համաձայնվեցին, հրսանիք արին, տարան: Տհե աքսորատեղը ամուսնացա, Սլավիկն էլ մի տարեկան ա լել, Մարետն էլ` փորըմըս, վեր էկել ենք հիսունվեց թվին:
Յեդով Մաստերը քյացել ա իրա մոր վեսկրնին պիրել: Հիշըմ չեմ` վեր թվին էր, մի էրկու տարվա էկած ինք, իմ հերը փող տվուց, զապարոժեց առավ, Մաստերը թաքուն փող հվաքեց, րեխեքն էլ սոված-ծարավ, ես էլ հետերնուն… Ծյուկ-մուկ առավ, մաքրիլ տվեց, սևքարցի հնգերոջը վեր կալավ, քյացին, նա իրա ախպոր վեսկրնին պիրեց, սա` իրա մոր:
Մաստե´ր, հլա էն երգը երգի:
-Վե՞րը:
-Էն վեր ասըմ իր` մերս մեռավ չգիտեմ վեր թվին, հերս չգիտեմ ինչ ըլավ:
-«Հայեր, հայե՞ր»-ը…
-Հա´:
Ես պանդուխտ եմ, այս տեղերին ծանոթ չեմ,
Ասա´, քույրի´կ, որն է ճամփան Բինգյոլի:
Շրվեշարան եկան-անցան ուղտերը,
Ասա´, քույրի´կ, որն է ճամփան Բինգյոլի:
Մերս մեռավ էն սովերի տարումը,
Հերս զոհվեց էն թուրքական կռվումը:
Հայե´ր, հայե´ր, հայե´ր, հայե´ր, հայե´ր ջան,
Աղաչում եմ, ինձ էլ տարեք Հայաստան: