noya karapetyan

«Ոչ մի ժպիտ երբեք չի կրկնվում, մի՛ վախեցեք լինել անկրկնելի»

Արտակարգ դրությունը, ցավոք, բոլորիս առջև փակեց շատ ու շատ կարևոր դռներ, ուստի այն հնարավորություն տվեց ուսումնասիրել հայ ժամանակակից գրականությունը և կարծիք ձևավորել արդի գրողների ստեղծագործությունների մասին։

Այսօր վիրտուալ և նաև այլ հարթակներում իր ստեղծագործություններով առանձնանում է ժամանակակից գրող, բանաստեղծ, էսսեիստ Մհեր Արշակյանը։ Բանաստեղծի հետ ունեցած փոքրիկ զրույցը և վերջինիս ստեղծագործությունների մոգական քաղվածքներից մի քանիսը՝ ստորև։

-Ո՞րն է եղել Ձեր առաջին ստեղծագործությունը։

-Իմ առաջին ստեղծագործությունը «Սիրող մարդը» վիպակն էր, որը գրվել է Կամյուի «Անկումի» մոտիվներով։

-Ըստ Պարույրի Սևակի՝ բանաստեղծը ծնվում է խոսելու իր բերանով, բայց բոլորի անունից, իր կենսագրությունից, որ կենսագրությունն է հասարակության և դարաշրջանի։ Դո՞ւք էլ եք այդպես մտածում։

-Գիտե՞ք, Սևակը ամենաճիշտ տարբերակը չէ բանաստեղծի և բանաստեղծության էությունը հասկանալու համար։ Բանաստեղծը չի ծնվում, որ խոսի բոլորի անունից, և բանաստեղծը որևէ կոչում չունի, բանաստեղծությունը ընդամենը ներսից չպայթելու մի ձև է։ Արվեստը, ընդհանրապես, իր էությամբ մարդու հրաբուխն է։ Որպեսզի ներսից մարդը չքանդվի այն զգացումներից ու մտքերից, որոնք ունի, արտահայտվում է, եթե չարտահայտվի, կոչնչանա։ Իսկ մյուսները այդ արտահայտություններում գտնում են այն, ինչը իրենց օգնում է չքանդվել՝ առանց արտահայտվել կարողանալու։

-«Բառերը ծուղակ են՝ ամենակարևորն ասելու մտքի մեջ»։ Դուք կարողանո՞ւմ եք առանց որևէ մեկին ծուղակը գցելու՝ հասկացնել ամենակարևորը։

-Ես չեմ փորձում ծուղակը գցել, որովհետև բառերն արդեն ծուղակ են և ես մարդուն մոտենում եմ ծուղակով: Այլ հարց է, որ ես իմ էությունն եմ ավելի բացում՝ զանցելով բառերի «քչախոսությունը»:

«Էությունը՝ զանցելով բառերի քչախոսությունը…

Իսկական բառերն ասելու համար չեն, այլ իմաստավորելու։

Ես քեզ սիրեցի, որովհետև դու նման չէիր ոչ մեկին: Հիմա դու նման ես բոլորին, որոնց չեմ սիրում:

Մի՛ ապրեք կյանքի հաշվին, ապրեք նրա հետ, նրանով։

Երբ դատապարտված ես թողնել լավագույնին, ստիպված ես լինել ավելի լավը…»։

-Կասե՞ք ինձ՝ ո՞րն է հաղթանակի ամենատհաճ զգացումը:

-Առանց սիրո զրուցել մեկի հետ, որին երբևէ սիրել ես:

«Աստված գալիս է հավերժ կյանքի խոստումով: Սատանան՝ հաջորդ կյանքի: Բնականաբար, հաղթում է երկրորդը:

Բանաստեղծությունն ու բանաստեղծն այդպես էլ ընդհանուր լեզու չգտան մուսայի հարցում»:

Անհագ ցանկությամբ ու մեծ սիրով կարելի է ընթերցել մերօրյա գրողներին։