Երբ ես պատանի էի, մի լավ տանջվեցի, մինչև որոշեցի, թե որ մասնագիտությունը ընտրեմ: Մասնագիտություն ընտրելիս մենք հաշվի ենք առնում շատ տարբեր բաներ՝ մեր կարողությունները, տվյալ մասնագիտության եկամտաբերությունը և պահանջարկը, սեփական ցանկութունից մինչև ծնողների կարծիքը և նրանց երբեմնի երազանքները… Սակայն ընտրությունը կարելի է համարել հաջողված այն դեպքում, երբ հաշվի ենք առնում մեր ոչ միայն ցանկությունները, այլև իրական հակվածությունը, մեր անձի ուղղվածությունը, քանի որ մասնագիտությունը ոչ միայն եկամուտ, այլև կյանքից բավականություն ստանալու միջոց է: Կան մասնագիտկան կողմնորոշման հատուկ կենտրոններ, որտեղ օգնում են մասնագիտության ընտրության հարցում՝ կիրառելով տարբեր հոգեբանական մեթոդներ: Առաջարկում եմ այդ մեթոդներից մեկը՝ մշակված Ե. Կլիմովի կողմից: Հարցարանի միջոցով կարելի է կողմնորոշվել, թե մասնագիտական որ ոլորտի նկատմամբ ունեք հակում և հետաքրքրություն:

Հրահանգ. Ենթադրենք՝ դուք ունեք հնարավորություն անելու այն, ինչ ձեզ դուր է գալիս: Երկու առաջարկվող զբաղմունքներից ո՞րը կգերադասեիք (նշեք նախընտրելի տարբերակները):

Հարցարան

1. ա. խնամել կենդանիներին

բ.սպասարկել մեքենաները, սարքերը (հետևել, կարգավորել)

1. ա. օգնել հիվանդ մարդկանց, բուժել նրանց

բ. կազմել աղյուսակներ, սխեմաներ, հաշվիչ մեքենաների ծրագրեր

1. ա. հետևել գրքային նկարազարդումների, գեղարվեստական բացիկների, պաստառների որակին

բ. հետևել բույսերի զարգացմանը, նրանց վիճակին

1. ա. նյութեր մշակել (փայտ, գործվածք, մետաղ, պլաստմասա և այլն)

բ. ապրանքները հասցնել սպառողին (գովազդել, վաճառել)

1. ա. քննարկել գիտահանրամատչելի գրքեր, հոդվածներ

բ. քննարկել գեղարվեստական գրքեր (կամ պիեսներ, համերգներ)

1. ա. վարժեցնել որևէ ցեղատեսակի կենդանիներ

բ. մարզել ընկերներին (կամ ավելի կրտսերներին) որևէ գործողություն կատարելու հարցում (աշխատանքային, սպորտային)

1. ա. պատճենել նկարներ, պատկերներ (կամ կարգավորել երաժշտական գործիքներ)

բ. ղեկավարել որևէ տեսակի բեռնատար (վերամբարձ կամ փոխադրիչ) միջոց՝ վերամբարձ կռունկ, տրակտոր, շոգեքարշ և այլն

1. ա. հաղորդել, պարզաբանել մարդկանց անհրաժեշտ տվյալները

բ. գեղարվեստորեն ձևավորել ցուցահանդեսները, ցուցափեղկերը (կամ մասնակցել պիեսների, համերգների կազմակերպմանը)

1. ա. վերանորոգել իրերը, ապրանքները (հագուստ, տեխնիկա), կացարանը

բ. փնտրել և ուղղել տեքստերի, աղյուսակների, նկարների սխալները

1. ա. բուժել կենդանիներին

բ. կատարել հաշվարկներ

1. ա. ստեղծել բույսերի նոր տեսակներ

բ. կոնստրուկտորավորել, նախագծել արտադրական ապրանքների նոր տեսակներ (մեքենաներ կամ հագուստ, տներ, սնունդ և այլն)

1. ա. հարթել վիճաբանությունները, մարդկանց միջև կռիվները, համոզել, պարզաբանել, ճշգրտել, խրախուսել, պատժել և այլն

բ. աշխատել գծագրերի, սխեմաների հետ (աղյուսակներ ստուգել, կարգի բերել)

1. ա. ուսումնասիրել, դիտել ստեղծագործական ինքնագործունեության խմբակների աշխատանքը

բ. դիտել, ուսումնասիրել մանրէների կյանքը

1. ա. սպասարկել, կարգավորել բժշկական գործիքներ, սարքեր

բ. մարդկանց բժշկական օգնություն ցուցաբերել վնասվածքների, վերքերի, այրվածքների դեպքում և այլն

1. ա. կազմել ճշգրիտ նկարագրություններ՝ դիտումների, երևույթների, իրադարձությունների, չափվող օբյեկտների մասին հաշվետվություններ գեղարվեստորեն նկարագրել, պատկերել իրադարձությունները
2. ա. հիվանդանոցում լաբորատոր ստուգումներ կատարել

բ. ընդունել, հետազոտել հիվանդներին, զրուցել նրանց հետ, բուժում նշանակել

1. ա. գունավորել, նկարներով պատել հաստատությունների պատերը, ապրանքների մակերևույթները

բ. կատարել հաստատությունների մոնտաժ կամ մեքնենաներ, սարքեր հավաքել

1. ա. հասակակիցների կամ ավելի կրտսերների շրջանում մշակութային արշավներ կազմակերպել դեպի թատրոններ, թանգարաններ, էքսկուրսիաներ, զբոսաշրջային արշավներ կազմակերպել և այլն

բ. խաղալ բեմում, մասնակցել համերգների

1. ա. ըստ գծագրերի դետալներ պատրաստել (մեքենա, հագուստ), շենքեր կառուցել

բ. զբաղվել գծագրությամբ, կրկնօրինակել գծագրեր, քարտեզներ

1. ա. պայքարել բույսերի հիվանդությունների դեմ, անտառի, այգու վնասատուների դեմ

բ. աշխատել ստեղնաշարային սարքերի վրա (համակարգիչներ, շարող մեքենաներ)

Աղյուսակում, որը բաժանված է 5 սանդղակների (մասնագիտության ոլորտների) տեղադրեք ձեր արդյունքները և հաշվեք, թե յուրաքանչյուր սանդղակում քանի միավոր եք հավաքել:

 

բնութ.	տեխիկ.	մարդ	նշան	գեղ. պատկ.
1ա	1բ	2ա	2բ	3ա
3բ	4ա	4բ	5ա	5բ
6ա		6բ		7ա
	7բ	8ա		8բ
	9ա		9բ
10ա			10բ
11ա	11բ	12ա	12բ	13ա
13բ	14ա	14բ	15ա	15բ
16ա		16բ		17ա
	17բ	18ա		18բ
	19ա		19բ
20ա			20բ

 

Ընդհանուր առմամբ յուրաքանչյուր սանդղակում միավորների քանակը 0-8-ն է: Որքան բարձր է ձեր հավաքած նիշը, այնքան դուք հակված եք մասնագիտությունների տվյալ բնագավառին:

• 0–2 միավորը նշանակում է, որ տվյալ մասնագիտական ոլորտի նկատմամբ հետաքրքրությունը գրեթե արտահայտված չէ
• 3–6 մասնագիտական ուղղվածությունը և հետաքրքրվածությունը արտահայտված են միջին աստիճանի
• 7–8 մասնագիտական ուղղվածության և հետաքրքրվածության բարձր արտահայտվածություն

Միավորները բաշխվում են ըստ հինգ սանդղակների, որոնք բնութագրում են մարդու կապը հինգ մասնագիտական ոլորտների հետ՝

1. մարդ-բնություն (ներառում է բուսականության, կենդանիների և անտառային տնտեսության հետ կապված բոլոր մասնագիտությունները)
2. մարդ-տեխնիկա (տեխնիկական մասնագիտությունները)
3. մարդ-մարդ (մարդկանց սպասարկման և շփման հետ կապված մասնագիտությունները)
4. մարդ-նշան (հաշվարկների, թվային և տառային նշանների հետ կապված, այդ թվում` նաև երաժշտական մասնագիտությունները)
5. մարդ-գեղարվեստական պատկեր (բոլոր ստեղծագործական մասնագիտությունները)