sona mkhitaryan

Պատմության և իրականության սահմանագծին

Ամեն անգամ մտնելով եկեղեցի, ակամայից հիշում մեր Անին: Այս օրն էլ բացառություն չէր. հիշեցի ու որոշեցի պատմել:

Կանանց միամսյակի կապակցությամբ մեր ուսուցիչներին հնարավորություն տրվեց գնալ Արևմտյան Հայաստան` Անի: Աշակերտների խնդրանքով կարողացանք մենք էլ գնալ: Կյանքում չէի պատկերացնի, որ կլինեմ Անիում:

Մենք Անիի տաճարը և մյուս եկեղեցիները, որոնք կիսավեր էին, տեսել ենք ձորի մյուս ափից: Նայում էինք և ակամայից մտքերով հետ էինք գնում: Անիի մայր տաճարից քիչ հեռու քրդական տներ էին երևում: Քրդերը մեզ տեսնելով ձայներ էին արձակում, ձեռքով էին անում, իսկ մենք նայելով նրանց տխուր ցավ  էինք ապրում: Մեր հայրենի տաճարներին մենք կարող ենք նայել միայն հեռվից, սահմանի այս կողմից, հեռադիտակով, հիանալ այն մի քանի ակնթարթով, որ շփվել ենք մեր պապերի ժառանգությանը, տեսել մեր անցյալը, մինչդեռ նրանք արածեցնում են իրենց ոչխարները այնտեղ, անգամ չկռահելով թե ինչ գանձեր են իրենց ոտքերի տակ…

Լուսանկարը` Սոնա Մխիթարյանի

Լուսանկարը` Սոնա Մխիթարյանի

Ձորը, որը մեզ բաժանում էր` Հայաստանի դրոշներով էր պատված: 3-4 մեծ եռագույն ձորում էր: Հենց այնտեղ մենք կանգնեցինք ու ասես տեսածով ներշնչված, սկսեցինք ասմունքել, երլ: Ասես ձորի այն ափին մնացած մեր Անի մայրաքաղաքի համար: Մեր ձեռքերում էր եռագույնը:

Ճանապարհին տեսանք նաև Երերույքի տաճարը: Կիսավեր, բայց շատ հետաքրքիր տաճար էր: Երկրաշարժերից քանդվել է: Տաճարի տարածքում տասնյակ տապանաքարեր կային, որոնց տակ թաղված էին հայ հոգևորականներ: Հետ գալու ճանապարհին այնպիսի գյուղերի միջով անցանք, որոնց բնակիչները ուշադիր ու խեղճ հայացքներով նայում էին մեզ: Սիրտս ցավաց մեր գյուղերի թշվառությունից. ամեն ինչից կտրված, զուրկ: Մինչ այսօր մեր հեռավոր այդպես են ապրում… Չգիտեմ, ավելի շատ ինչից եմ հուզվել` մեր կորցրած Անիի քաղաքի ավերակներից, թե այսօր մեր հայրենիքի գյուղերում գոյատևող իմ հայրենակիցներից…

Ամեն անգամ եկեղեցի մտնելուց սկսել եմ աղոթել մեր խեղճ ու կրակ ժողովրդի համար: