zarine karapetyan

Տո անխի՜ղճ

Նոյեմբերի հերթական ցուրտ ու մռայլ օրն էր։ Կյորեսյան արևի վերջին ճառագայթները աստիճանաբար իրենց տեղը զիջում էին ավանդական թոխպին։ Ամենքը իրենց տանը նստած հոգ էին անում ձմեռվա համար։

Այդ եղանակին միայն մի ծերունու կարելի էր նկատել. նվաղած աչքերով, կնճռոտված ձեռքերով միջահասակ ծերուկ էր, ով քայլում էր իր այգու միջով։ Վերարկուն ուսերին անփույթ գցած, ձեռնափայտը՝ ձեռքին՝ մոտեցավ իր սարքած նստարանին՝ թթենու տակ։ Նա հիացած նայում էր իր շուրջը։ Բայց հանկարծ մի միտք մռայլեցրեց ծերուկի գոհ ժպիտը։ Կարծես մի անախորժ բան հիշելով՝ հանդարտ շարժումով նստեց, ճակատը հենեց ձեռնափայտին, աչքերը հառեց գետնին՝ անտարբեր շրջապատի նկատմամբ։

Մտորումների այդ թեժ վայրկյանին մի չորացած տերև ծառից պոկվեց ու օրորվելով ընկավ ծերունու ոտքերի առաջ։ Դա գրավեց նրա ուշադրությունը։ Նոր մտքերի մեջ չնկատեց էլ, թե թոռն ինչպես թռչկոտելով մոտեցավ իրեն.

-Պապի, ե՛կ, տատին ասում ա՝ ճաշը սառեց։

Ծերունին կամաց բարձրացրեց գլուխը. այնպիսի տպավորություն էր՝ ասես չէր լսել փոքրիկին։ Նրա գլխի մի շարժումից տղան հասկացավ ու մոտեցավ սիրելի պապիկին, որի սառած շրթունքները համբուրեցին նրա ճակատը։ Այդ վայրկյանին երկու խոշոր արցունքներ պոկվեցին ծերունու աչքերից։

Խախտելով իր համար անտանելի լռությունը՝ տղան հարցրեց.

-Պապի՛, մաման ալ ա քու պես լյաց ինում իրիգյունին, ամա ինձ չի ասում, թե՝ խէ։

-Բալաս, քինա, տատուն ասի՝ կյամ եմ,- ասաց ծերունին ու աչքերը հառեց այն նույն տերևին։

-Պապի՛,- անփութորեն շարունակեց թոռը,- տատին պապուն ճաշն ալ ա լյիցալ, բա խէ՞ կյամ չի։

Այս խոսքերը սթափեցրին ծերունուն։

-Բալա՛ս, սպասում ենք։

-Պապի, բա խէ ա ուշանում։ Ես տեսած չեմ պապուն։

Պապը հայացքը հառեց հեռվին.

-Սահմանապահ էր բալաս, մի օր քինաց, ասեց՝ կկյամ։

Փոքրիկը դադարեց հարցեր տալը։ Պապի հոգոցը նշանակում էր, որ հերթական անգամ չի պատասխանելու իր հարցերին։ Ու որպես եզրափակիչ խոսք՝ ասաց.

-Պապի՛, վեր ես ալ մեծանամ, զինվոր եմ տռնալու, քինամ պոստերը։ Բայց ես յետ կկյամ, պապի՜, ես խաբում չեմ պապուն նման…

Ու լռեց տղան։ Խիստ վրդովմունքից կծեց շրթունքը։ Աչքերը լցվեցին, շուռ եկավ ու փախավ։

Պապը աչքերով հետևեց սիրելի թոռնիկին ու հազիվ լսելի ձայնով ասաց.

-Էս աշխարհքում աման հինչ տեսած եմ, ամա սենց պան… Բա չասե՞ս էս բախտ պիժանողին՝ տո անխի՛ղճ, մինչև մինուճար տղուս տանելը, էս խոխի մասին մտածա՞լ ես, հի՞նչ պատասխանեմ ես։

Մի հուսահատ հոգոց հանեց։ Աչքովն ընկավ այն տերևը։ Արհամարհական կերպով ոտքով քշեց մի կողմ, ուսերի վերարկուն ուղղեց ու քայլեց դեպի տուն։ Ծերուկի ունքերը դեռ խոժոռված էին։