Փոթթերիանա

Ես չէի կարող անտարբեր մնալ 17.am-ի նոր խորագրի՝ «Իմ գրադարակի»-ի հանդեպ, որովհետև ինքս էլ շատ եմ սիրում կարդալ: Կարդում եմ ամեն ինչ, սկսած «Կոկա-Կոլա»-ի շշի վրա գրված բաղադրությունից մինչև դպրոցում՝ սեղանների վրա փորագրված «բլոգները»: Բայց միշտ էլ առանձին թուլություն եմ ունեցել արկածային ու ֆանտաստիկ ժանրի գրականության հանդեպ:

Ամեն ինչ սկսեց նրանից, որ մեր տան գրապահարաններից մեկի երրորդ հարկում գտա Ժ. Վեռնի «Խորհրդավոր կղզին» գրքի «խորհրդավոր» կազմ ունեցող սովետական հրատարակությունը: Ես միանգամից կլանվեցի գրքով, և դեռ 72 ժամ էլ չէր անցել, գիրքը` իր ամբողջ աշխարհով, արդեն ուղեղիս սեփականությունն էր: Հետագայում ես այն երևի ևս մի 20 անգամ վերընթերցեցի, ու Վեռնի գիրքը դարձավ իմ «սեղանի գիրքը»: Իսկ հետո ձմեռվա մի ցուրտ օր, երբ ուզում ես փաթաթվել վերմակի մեջ ու գիրք կարդալ, նույն «հրաշք» 3-րդ հարկում գտա գիտական ֆանտաստիկա ժանրի «Ուխտագնացություն դեպի երկիր» ժողովածուն: Ու այն ինձ ծանոթացրեց Ազիմովի, Շեքլիի, Սայմակի ու Յանգի աշխարհների հետ: Ու նրանց պատմվածքները կերակրեցին իմ «հիվանդոտ» երևակայությունը մի քանի շաբաթով: Բայց փոխանակ «հագենալու», ես ավելի «ծարավեցի»: Էսպես ես հասցրի յուրացնել մեր տան ամբողջ գրականությունը: Մեր «ժլատ»  գրադարանից «պոկեցի» մի քանի գիրք ու արագ «մարսեցի»:

Բայց այնուամենայնիվ, գրքերի բացակայության պատճառով ես «արկածների քաղցից մեռնում էի»: Ու ահա եկավ այն «գեղեցիկ օրը», որ իմ ռուսերենի գիտելիքները ինձ թույլ տվեցին ազատորեն կարդալ ռուսերեն լեզվով: Ու իմ դեմ բացվեցին գրականության դռները նոր լույսի ներքո: Հիմա ես կարող էի կարդալ ամեն ինչ, քանի որ համաշխարհային գրականության մեծ մասը ռուսերեն լեզվով հասանելի է էլեկտրոնային գրականության հարթակում: Ես առանց երկար-բարակ մտածելու իրար հետևից «տապալեցի» Սըր Կոնան Դոյլի Հոլմսի մասին պատմող ամբողջ գրականությունը: Նրան հետևեց Ագաթա Քրիստիի դետեկտիվ Պուարոյի ամբողջ «կենսագրությունը»: Թոլկինի մի քանի հազար էջանոց «Մատանիների տիրակալը» մի որոշ ժամանակ հագեցրեց ինձ: Ու ահա օրերից մի օր ես հասկացա… Հասկացա, որ չեմ կարդացել ժանրի «գոհարը»:
Ահա Հարրի Փոթթերի մասին պատմող վիպաշարը իմ էլեկտրոնային գրադարակում է: Ռոուլինգի անմահ սագան ուղղակի գրականության գլուխգործոցներից է: Ու չփորձեք ինձ ասել, թե «Փոթթերիանան» ընդամենը հիմար հեքիաթ է: Ես կրկնում եմ. այն համաշխարհային գրականության գլուխգործոցներից է: Նրա ֆանտաստիկ ու անիրական աշխարհում շատ երևույթներ ավելի լավ են ներկայացված, քան ռեալիզմի ոճին հարող գրքերում: Համենայն դեպս, ինձ չեք կարող համոզել, որ այն «դատարկաբանություն» է:
Ես փոքր հասակից սիրահարվել էի Ռոուլինգի կերպարներին՝ սրտացավ և ուղղակի «խելքի ծով» Հերմիոնային, տարօրինակ ու միևնույն ժամանակ, հարազատ թվացող Ուիզլիների ընտանիքին, իր չափերին համապատասխան բարությամբ օժտված Հագրիդին, իմաստուն ու գաղտնիքներով պատված Դամբլդոր եղբայրներին, անձնազոհ ու խիզախ Սիրիուս Բլեքին, ինձ համար «իդեալական» ուսուչցի կերպար դարձած Մակգոնագլին, Լյուպինին, Գրյումին ու Ֆլիտվիկին, Սնեյփին` իր հանճարեղ էությամբ ու սառը հայացքով, Հարրին՝ ով օժտված էր անսահման խղճով… Ես կարող եմ հերթով թվարկել գրքում ներկայացված հարյուրավոր կերպարներից յուրաքանչյուրին: Նրանցից ամեն մեկը յուրօրինակ, հետաքրքիր ու ձգող է:
Դե, ինձ թվում է չկա մեկը, ով տեսած չլինի վիպաշարի բավականին դիտարժան էկրանիզացիան: Մենք բոլորս էլ հետևել ենք Ռոնի, Հարրիի, Հերմիոնայի, Նևիլի, Դրակոյի, Ջինիի, Լունայի արկածներին այն 7 տարիների ընթացքում, ինչ նրանք սովորել են Հոգվարդսում: Բայց սա այն դեպքերից է, երբ գիրքը ֆիլմից մի քանի անգամ լավն է:
Ես ագահորեն վերադիտում էի ֆիլմերը, վերընթերցում գրքերը: Կարդում էի Փոթթերի մասին Ռոուլինգի կողմից գրված ամբողջ գրականությունը: «Upgrade» էի անում Փոթթերի մասին ամբողջ ինֆորմացիան` ամեն օր ժամերով անցկացնելով համակարգչի առաջ: Ու մի օր ես հասկացա, որ դարձել եմ «Potterhead» կամ եթե ուզում եք` «Փոթթերի հողի վրա» գժվել էի:
Դե, գրքի գաղափարախոսությանը ամեն մեկը կարող է յուրովի մոտենալ: Բայց գրքի «միջուկը» իսկական նվիրված ընկերության գաղափարն է: Հարրին վերջում հաղթեց ու սպանեց իր հակառակորդին: Բայց իմ կարծիքով գրքի իմաստը այն չէ, որ ցույց տա բարու հաղթանակը չարի նկատմամբ: Հակառակը, Վոլդոմորտին սպանելու մասին խոսք անգամ չէր գնում մինչև վիպաշարի վերջին մասերը: Հարրին ընդամենը ուզում էր ապրել…
Նրա և իր ընկերների կերպարները գրքում ներկայացված են լիարժեք մարդկայն կերպարների նման՝ իրենց լավ ու վատ կողմերով: Գրքում երբեք չի շեշտվել, որ նրանք ինչ-որ մի բանով տարբերվում են ուրիշ կախարդներից: Հարրին ուղղակի պատահականորեն ծնվել էր այն օրը, որը որ պետք չէր: Իսկ Ռոնը ու Հերմիոնան ընդհանրապես իդեալական կերպարներ չեն, մանավանդ Ռոնը: Բայց նրանք ունեին այն, ինչ չուներ նրանց հակառակորդը՝ իսկական ընկերներ ու սեր:
Վիպաշարում տեղ են գտել նաև ուրիշ հիասքանչ կերպարներ, որոնցից ինձ համար ամենասիրելին Սևերուս Սնեյփի միաժամանակ վանող ու հետաքրքիր կերպարն է: Նրա միշտ սառը հայացքի տակ թաքնված են միայն մաքուր սերն ու անվերապահ հավատարմությունը:
Հա, մի բան էլ ասեմ: Վիպաշարը կազմված է 7 գրքից: Ու եթե այն ինձ համար հավասար է Դանթեի «Աստվածային կատակերգությանը», ապա գրքի երրորդ մասը՝ «Հարրի Փոթթերն ու Ազկաբանի բանտարկյալը», հավասարեցնում եմ «Կատակերգության» «Դժոխք» գլխի հետ: Այն ուղղակի հրաշք է: Քանի որ առանց այն էլ շատ «սփոյլերներ» արեցի, ուղղակի կասեմ , որ կարդալով «Փոթթերիանան», դուք երբեք չեք փոշմանի:
Էլ ինչ ասեմ: Շնորհակալ եմ Ջ. Կ. Ռոուլինգին իմ «անհագ» երևակայությունը «հագեցնելու» համար:

Հ. Գ. Փոթթերի շնորհիվ ես նոր ընկերներ ունեցա, որոնց շա՜տ եմ սիրում:
Հոգվարդսցիներ, Սիրում եմ ձեզ շա՜տ…