Էլյանորա Բալյանի բոլոր հրապարակումները

Երիցուկների փունջը

Շատ եմ սիրում զբոսնել և հաճախ հետս տանում եմ նաև փոքր եղբայրներիս: Մեր գյուղը` Կալավանը, անտառածածկ լեռների մեջ է գտնվում: Փոքր եղբայրներիս հետ անտառում զբոսնելը հետաքրքիր է և աշխույժ: Նրանք հավաքում են ճանապարհին պատահած գրեթե բոլոր ծաղիկները և ստացված ահռելի փունջը նվիրում են ինձ:

Լուսանկարը` Էլյանորա Բալյանի

Լուսանկարը` Էլյանորա Բալյանի

Մի օր զբոսնելիս նրանք հավաքեցին ճանապարհին պատահած բոլոր երիցուկները: Մի մեծ ու գեղեցիկ փունջ էր ստացվել: Եվ իհարկե, համաձայն սովորության, նվիրեցին ինձ: Ես շատ հավանեցի այն ու անմիջապես նկարեցի: Հետո գեղեցիկ փունջս բերեցի տուն ու դրեցի ծաղկամանի մեջ: 

Շնորհակալ եմ ձեզ, իմ սիրելի փոքրիկ եղբայրներ:

 

Ամենաբարի դասղեկը

Հիշում  եմ, երբ  5-րդ դասարանում  էինք, որ  ասացին. «Ընկեր  Վիրաբյանը  ձեր  դասղեկն է»: Շատ  ուրախացանք,  հատկապես  ես: Այն  ժամանակ  լիովին չէի  զգում,  թե  ինչպիսի հիանալի  անձնավորություն  է:  Օրվա  մեծ  մասը  անցկացնում էր  մեր  կողքին: Հետո մեծացա  ու սկսեցի  ավելի գնահատել  նրա  հենց  մարդ  որակը, որը  քչերը  կարող են պահպանել  իրենց  մեջ: Բարությունն ու  արդարությունը  քայլում  են  նրա  հետ  կողք-կողքի: Մեծ  տղային  կորցնելուց  հետո նրա  հոգում  մեծ  վերք մնաց, որ  անհնար  էր բուժել: Բայց  սրտի  մաքրությունը  նրան ոտքի  կանգնեցրեց:Նա մեզ  ներում  էր գրեթե  ամեն  ինչ, անգամ  ամենախիստ պատժելի արարքները: Ու  բոլոր  դասարանները  կերազեին  ունենալ նման  դասղեկ, ուղղակի  բարության մարմնացում:

Հիմա, երբ ավարտեցի  դպրոցը,  հասկացա՝ հեռանում  եմ երկրորդ  մորիցս, այսքան տարի իր  գրկում փայփայել  է ինձ  ու  մյուսներին:

Խոստանում  եմ  միշտ բարձր  պահել նրա  անունը …

 

Նախագահի նստավայրում

Ինչպես ամեն տարի, այս տարի նույնպես, ավագ դպրոցի երեխաներին, յուրաքանչյուր դպրոցից մի հոգու, ուսուցչական կազմը և տնօրենը ընտրում է, որպեսզի ուղարկի նախագահի նստավայր: 

Մեր դպրոցի տնօրենը և ուսուցիչները ընտրեցին ինձ: Ես շատ ուրախացա, երբ հայտնեցին այդ լուրը: Ինձ հետաքրքիր էր ծանոթանալ նախագահի հետ և հատկապես նստավայրը տեսնել:

Օրը դեռ հաստատ որոշված չէր, և ես անհամբեր սպասում էի: Վերջապես  կանչեց տնօրենը և ասաց, որ վաղը պետք է գնամ. Ճամբարակ, քաղաքում սպասելու էր համապատասխան մեքենան, որը մեզ ոստիկանության ուղեկցությամբ պետք է հասցնի  նախագահի նստավայր: 

Հաջորդ օրը պապիկս Կալավանից ինձ հասցրեց քաղաք Ճամբարակ: Եկավ մեքենան, բոլորս տեղավորվեցինք, ծանոթացանք միմյանց հետ ու շարժվեցինք: Ամբողջ ճանապարհին մտածում էի, թե կտեսնե՞նք արդյոք նախագահին, թե ոչ, ինչպիսի՞ն է նրա նստավայրը: Ճիշտ է, հեռուստացույցով տեսել էի որոշ բաներ, բայց հստակ պատկերացում չունեի:

Վերջապես հասանք: Համապատասխան անցաթուղթ ստանալով՝ մտանք ներս: Մեզ միացավ ուղեկցորդուհի Անին, ով մեզ մատչելի բացատրում էր ամեն ինչ: Նա մեզ տարավ նստավայրի սենյակներից  մեկը, որտեղ տասը րոպեանոց ֆիլմ դիտեցինք շենքի պատմության, սենյակների նշանակության, նախագահի իրավունքների ու լիազորությունների մասին: Դրանից հետո նա մեզ ցույց տվեց ֆիլմում տեսած բոլոր սենյակները և մանրամասն բացատրեց դրանց դերը: Այնուհետև նայեցինք երրորդ  հանրապետության երեք նախագահների ստացած նվերներն ու պարգևները տարբեր պետությունների նախագահների կամ բարձրաստիճան պաշտոնյաների կողմից: Այդ ընթացքում բոլորս սպասում էինք, որ հիմա կասեն` հանդիպում եք նախագահին, բայց ցավոք, նա հանդիպման էր, և չէինք կարող տեսնել նրան: Վերջում խմբային խաղ խաղացինք Սահմանադրության մասին: Դրանից հետո մեզ բաժանեցին կրիչներ, որի մեջ մեր նկարներն էին նախագահի նստավայրում: Հետո ցտեսություն մաղթեցինք մեր ուղեկցորդուհուն՝ Անիին, և ճանապարհվեցինք դեպի Պատմության թանգարան: Այնտեղ նույնպես շատ հետաքրքիր էր: Ընդամենը մեկ ժամ մնացինք, բայց դա մեզ շատ ու շատ նոր գիտելիքներ տվեց: 

Մեր հագեցած օրը ավարտեցինք ֆիզմաթ դպրոցի ճաշարանում: Այնտեղ հաց կերանք, հյութով խմեցինք նոր ծանոթությունների և հիանալի օրվա կենացը ու ճանապարհ ընկանք դեպի տուն:

Անհնարին երազանք

Լուսանկարը՝ Հռիփսիմե Եղիազարյանի

Լուսանկարը՝ Հռիփսիմե Եղիազարյանի

Այսօր  գրականության  ժամին  խորասուզված Հակոբ Պարոնյանի «Մեծապատիվ մուրացկաններն» էի կարդում, ու  հանկարծ մտքովս  անցավ  ուսուցչուհուս հարցնել, թե ի՞նչ նորություն կուզենար, որ լիներ մեր գյուղում: Ու նա ասաց, որ կցանկանար անվանի դերասաններ գային մեր գյուղ` Կալավան, ու զրուցեին մեզ հետ իրենց դերասանական արվեստի մասին: Պատմեին կինոյից կամ թատրոնից: Ու վերջում ասաց` գոնե տարին մեկ անգամ: 

Ես սկսեցի մտածել ու երազել այդ մասին: Մտքովս անցան մեր դպրոցի երեխաները՝ Դիանան ու Էդուարդը, որոնք լավ դերասանական տվյալներ ունեն ու մեծ հաջողությամբ կարող են տաղանդավոր դերասաններ դառնալ: Պատկերացրեցի, թե ինչպես կզրուցեին անվանի դերասանների հետ, որոշ խորհուրդներ կստանային: Նույնիսկ կարող էինք փոքրիկ ֆիլմ նկարել մեր գյուղի մասին: Իսկ հետո սթափվեցի ու հասկացա, որ դա ընդամենը երազանք է, իրականությունից շատ հեռու:

Անփոփոխ գարուններ

Լուսանկարը՝ Արտյոմ Մամյանի

Լուսանկարը՝ Արտյոմ Մամյանի

Կալավանում կրկին  գարուն  է: Սկսվել են  գյուղատնտեսական աշխատանքները: Առավոտյան դպրոց գնալիս տեսնում  եմ, թե ինչպես  են  մարդիկ   բահերն  ուսներին  գնում  այգին  փորելու: Իսկ  վերադառնալիս՝  ինչպես  են  քրտինքը սրբելով  աշխատում: Ու  ցավով  եմ  նկատում, որ  այգում  աշխատողները  մեծահասակներ  են: Երիտասարդները ընտանիք  են  կազմում  ու  հեռանում  գյուղից աշխատատեղ  չլինելու  պատճառով: Շատերը  մենակ  են  մնացել:  

Այս  գարուն  էլի  մի քանի  հոգի  բռնեցին  արտերկրի  ճանապարհը:  Ու  մեզ  համար  երազանք  կլիներ, որ  աշխատատեղեր  բացվեին: Գյուղացիները շատ  կուրախանային, երիտասարդները  չէին  լքի  գյուղը: Եվ   վերջապես  մեր երազանքը  կկատարվեր. կսարքեին  ճանապարհը, գյուղը  կզարգանար: Այդ  ժամանակ  մեծահասակները  այդքան  չէին  չարչարվի այգներում իրենց  մի  կտոր  կացը  վաստակելու  համար:

Ու  այդպես  բացվում  են  շատ  գարուններ, բայց  մեր  գյուղում  ոչինչ  դեպի դրականը չի  փոխվում …

Խունացած բուժկետ

Լուսանկարը՝ Էլյանորա Բալյանի

Լուսանկարը՝ Էլյանորա Բալյանի

Ինչքան էլ ցավով եմ նշում, բայց մեր փոքրիկ գյուղում` Կալավանում, թեթև հիվանդներին անգամ դժվար է օգնություն ցուցաբերել: Փոքրիկ բուժկետը, որն արդեն բավական ժամանակ է վերանորոգման կարիք ունի, միայն սովորական դեղերով կարող է օգնել: Բայց այնտեղ էլ այնքան խոնավ է, որ  նույնիսկ պատերն են բորբոսնում, իսկ դեղերը այդ պայմաններում դժվար երկար պահպանվեն:

Հիշում եմ, տարիներ առաջ, երբ նոր էր վերանորոգվել, հաճախ էինք գնում դեղեր ստանալու: Նույնիսկ մեծ մեքենայով բժիշկներ էին գալիս, գյուղացիները իրենց խնդիրներով դիմում էին և անվճար օգնություն ստանում:

Հիմա էլ առաջվանը չի, խոնավությունից բուժկետը աստիճանաբար ահավոր տեսք ստացավ, իսկ բժիշկները դադարեցին այցելել, և այդպես հիվանդներին առաջին օգնությունը ցուցաբերում են տան պայմաններում, իսկ հետո, եթե հիվանդությունը խորանում է, հիվանդի ազգականները նրան տանում են հիվանդանոց` կամ Ճամբարակ, կամ Դիլիջան, կամ մեկ այլ հիվանդանոց: Երբեմն` բավական ուշացած:

Բայց մեզ համար արդեն սովորական է դարձել…

Ձյունառատ ամանոր

Կալավանում ձյունառատ ամանոր է: Ձյունը այնքան շատ է, որ հնարավոր չէ տանից դուրս գալ: Մարդիկ չեն կարողանում այցելել միմյանց և շնորհավորել: Իսկ ես ընտանիքիս հետ գնացել եմ միայն տատիկիս տուն, որովհետև նրանք մոտ են ապրում, իսկ ընկերներիս և ուսուցիչներիս տուն գնալու համար պետք է հաղթահարեմ ձյան մետրանոց շերտերը: Ցավալին այն է, որ այդքանից հետո դեռ չեն մաքրել ճանապարհների ձյունը: Մաքրող մեքենանեը պետք է գան Ճամբարակ քաղաքից և մինչև տեղ հասնեն, բավական ժամանակ կանցնի: Բայց ասացին, որ արդեն ճանապարհ են ընկել և շուտով կհասնեն:

Միայն պետք է հուսալ, որ ճանապարհին չեն փչանա և տեղ կհասնեն:

Մեկ տարի անց

Լուսանկարը՝ Տաթեւ Խաչատրյանի

Լուսանկարը՝ Տաթեւ Խաչատրյանի

12.12.2014թ. այդ օրը լրացավ իմ 16-ամյակը: Ուրախ ու հետաքրքիր անցավ, նշեցի դպրոցի երեխաների և ուսուցիչների հետ: Երբ արդեն դասերը վերջացել էին, ու մենք պատրաստվում էինք տուն գնալ, եկավ «Մանանա» թիմը: Նրանք ցանկացան զրուցել մեզ հետ, ծանոթանալ մեր առօրյային և դպրոցական կյանքին: Երբ զրույցի ժամանակ ասացի, որ սիրում եմ ստեղծագործել, նրանք ցանկացան կարդալ շարադրություններս ու բանաստեղծություններս: Այդ պահին շատ ուրախացա, այն իրական չթվաց: Նրանց դուր եկավ ստեղծագործություններս, և ինձ առաջարկեցին փոխանակել էլեկտրոնային փոստերը, որպեսզի նյութերս և շարադրություններս ուղարկեմ իրենց:
Սիրտս ուրախությունից թրթռում էր այդ պահին: Նրանք կարծես երազանքներիս թևեր տվեցին ու ճախրելու հնարավորություն: Մինչև նրանց հանդիպելը այդ ամենը զուտ երազանք էր, որ թևեր չուներ:
Այդ օրը դարձավ տարվա ամենամեծ նվերը ինձ համար:
12.12.2015թ.: Ուղիղ մեկ տարի անց: Օրեր առաջ լրացավ իմ 17-ամյակը, ու «Մանանա» թիմի հետ հանդիպման առաջին տարին: Շնորհակալ եմ, որ Ձեր մեծ ընտանիքի անդամ եմ:

«Դրուժբան» բարեկամությունը չէ

Լուսանկարը՝ Էրիկ Ալեքսանյանի

Լուսանկարը՝ Էրիկ Ալեքսանյանի

Ամեն անգամ այդ դեպքը հիշելիս սրտումս ինչ-որ բան կարծես փշրվում է: Մեր գյուղի ճանապարհի եզրին գտնվող ծառերի մեծ մասը հատվեց: Պատճառաբանեցին այսպես. «Խանգարում է էլեկտրալարերին»: Ու այդպես գրեթե բոլոր ծառերը հատվեցին, և հատումների պատճառով սողանքներ առաջացան: Ինչպես կարելի է անխնա ոչնչացնել ծառերը, չէ որ նրանք մեզ մեծ քանակությամբ թթվածին են նվիրում: Շատերը ամռանը զովանում են նրանց սաղարթախիտ ճյուղերի տակ:
Կարելի էր կտրել ընդամենը այն ճյուղերը, որոնք իսկապես խանգարում էին էլեկտրալարերին: Ու այսպես մի քանի օր շարունակ լսվում էր այդ «դրուժբա» կոչվածի անտանելի ձայնը, որ կտրում էր հարյուրավոր ծառեր: Այդ ամենից հետո հնարավոր չէր քայլել ճանապարհով: Տեսարանը ահավոր էր, ամեն ուր հատված ծառեր ու կոտրված ճյուղեր:

Մայրիկիս հմուտ ձեռքերը

Ինձ երբեմն թվում է, թե հմուտ ձեռքեր ունեցող մարդիկ հրաշագործներ են: Այդ հրաշագործներից մեկը մայրս է՝ Վիոլետտա Ստեփանյանը: Նա հիանալի հելյունագործ է: Նրա աշխատանքները գրավում են բոլորի ուշադրությունը: Նա իր գործերից հաճախ նվիրում է բարեկամներին, հարազատներին և համագյուղացիներին: Շատ է ուզում վաճառել, բայց չի կարողանում, որովհետև գյուղում վաճառելը, կարելի է ասել, հնարավոր չէ, քանի որ բնակիչները շատ քիչ են և գումար էլ չունեն: Իսկ գյուղից դուրս վաճառելու համար միջոցներ ու գումար է անհրաժեշտ: Եթե վաճառվեին, դա մեծ օգնություն կլիներ մեր ընտանեկան բյուջեին:
Մայրիկս չի հուսահատվում և ամեն բան փորձում է: Ամռանը աշխատանքները տարան Գոշ գյուղում վաճառելու, բայց ապարդյուն, գործերի անգամ կեսը չէր վաճառվել, այդ պատճառով այլևս չգնացին, ու բացի այդ, միջոցները չէր բավականցնի ամեն օր գնալ-գալուն: Եվ այդպես, աշխատանքները մնում են մութ պահարանում: Իսկ մայրիկս հույս ունի, որ կգա մի օր, ու ինքը կկարողանա վաճառել դրանք: