Հայկ Սարգսյանի բոլոր հրապարակումները

hayk sargsyan

Ճառ` ասված ոչ Նոբելյան մրցանակի առիթով

Եվ այսպես բեմահարթակը, ոմանց համար` հանդիսավոր կերպով, ոմանց համար` ոչ այնքան, իսկ մասնավորապես ինձ համար, ով ելույթի ժամանակ բեմից ընկել էր, լքում է 2018 թվականը:

Բախումների, հակասությունների, պարտությունների, ձեռքբերումների տարի:

Ո՞վ էի ես 2018-ի սկզբին և ով եմ ես հիմա: Տեսականորեն ես  նույն Հայկն եմ. ոչ ոք չի գողացել ինձ, տարել Դուբայ, օրգաններս վաճառել, տեղը ուրիշի օրգաններ դրել, որպեսզի ուրիշ Հայկ լինեի, բայց հոգեպես ես շատ եմ փոխվել: Եկեք ամփոփենք արդյունքներս:

Սկսենք ոչ այնքան լավ բաներից: Ես մի քիչ ալարկոտ եմ եղել և, ինչպես միշտ, ամեն ինչ արել եմ վերջին միլիվայրկյանին: Որպես կանոն` դրանք ոչ դրական հետևանքներ են ունեցել: Ես` ոչ միշտ, բայց հաճախ նախընտրել եմ Ինստագրամը, այլ ոչ TED-Talk-երը, սպորտով զբաղվելու փոխարեն` մահճակալ եմ քշել, ըմբոստացել և ընդվզումներ եմ կազմակերպել ծնողներիս դեմ, դպրոցի տնայիններս ընդհանրապես չեմ արել… Այս ցուցակը կարող էր շարունակվել հավերժ, եթե  մի օր չորոշեի, որ ժամանակն է փոխելու ամեն ինչ, ու չպատրաստեի շքեղազարդ մի պաստառ հետևյալ տողերով.

«Ե՞րբ, եթե ոչ հիմա: Ո՞վ, եթե ոչ դու»:

Սրտաճմլիկ էր, չէ՞:

Իսկ հիմա սրտաճմլիկ պաստառից բխող դրական հետևանքները:

Ես դուրս եկա իմ հանգստի գոտուց ու հասկացա, որ ամեն ինչի, լսո՞ւմ եք, ամեն ինչի կարելի է հասնել: Գնացի մաթեմատիկայի պարապմունքների, քանի որ իմ գիտելիքների ու տաղադների մեջ մաթեմատիկան ամենահաշմանդամն էր, ու հիմա վստահ, բայց մի քիչ կաղալով գնում եմ ինքնակատարելագործման:

Դուրս շպրտեցի իմ ինտրովերտ ընկերոջը և ծանոթացա անթիվ ու անհամար նոր մարդկանց հետ:

Նաև բացահայտեցի իմ շրջապատում արդեն իսկ գտնվող մարդկանց ու հասկացա, որ շատ հաճախ մեզ շրջապատում են հրաշալի մարդիկ, ուղղակի պետք է բաց սրտով ու աչքերով նայես նրանց:

Սկսեցի սպորտով զբաղվել` դե, կլասսիկ արտահայտություն (ոչ դեպուտատ)` առողջ մարմնում առողջ հոգի:

Կիրառեցի «Այսօրվա գործը վաղվան մի թող ասույթը»: Ամեն դեպքում փորձում եմ, դեռ էնքան էլ լավ չի ստացվում, բայց առաջընթաց կա:

2018-ում ես չվախեցա պարտվելուց, դասեր քաղեցի պարտությունից ու հիմա հաղթանակած քայլում եմ դեպի 2019-ը, բայց ոնց որ ուզում եմ սայթաքել…

hayk sargsyan

Սենյակումս

-Հա՜յկ (ռուսական ակցենտով), ինչքա՞ն կարելի ա: Մեկը մտնի քո սենյակ` սրտի կաթված կստանա: Ամեն ինչ չափ ու սահման ունի: Սկոլկը մոժնը: Լավ, մի շաբաթ, 2 շաբաթ, մի ամիս չհավաքեցիր սենյակդ, բայց սա արդեն գագաթնակետն ա: Ասում ես` ինքնուրույն ու անկախ: Տեսնում եմ ինքնուրույնությունդ:

-Մամ, սկսենք նրանից, որ ոչ ոք իրավունք չունի առանց իմ թույլտվության մտնի իմ սենյակ, ու առավել ևս, սրտի կաթված ստանա: Սա իմ անձնական տարածքն է, ու ես եմ տնօրինում, ու ես եմ որոշում, թե ոնց ու երբ մաքրել սենյակս:

-Սա վերջին զգուշացումն էր: Հայկ (չենք մոռանում ռուսական ակցենտի մասին), երեկոյան սենյակդ մաքուր լինի:

-Հա, մամ, իմ հոգու պես մաքուր կլինի:

Ինչ արած, վաղ թե ուշ այս օրը գալու էր: Ինչպես նկատեցիք, ես սենյակս միայն նահանջ տարիներին եմ մաքրում` 4 տարին մեկ: Եթե չեմ սխալվում, վերջինը Սոչիի օլիմպիական խաղերի ժամանակ էր: Հա՜, այդ տարի Ղրիմն էլ Ռուսաստանին միացավ:

Լավ, Հայկ, խորը շունք քաշիր: Հիշիր այն բոլոր մեդիտացիաները, որոնք դու մեկ-մեկ անում ես ու սկսիր: Հենց գրքերից էլ կսկսեմ: Վա՜յ, ինֆորմատիկայիս ու ՀԵՊ-ի դասագրքերը: Ես հոկտեմբերից ման էի գալիս: Ահա թե ուր էիք դուք` մահճակալիս տա՞կ: Ավազակներ, էդ ինձնի՞ց էիք փախել, թե՞ ընկեր Պատուրյանից:

Իսկ սա՞: Իսկ սա իմ կյանքի օրագիրն է, որը ես լրացրել եմ 6 տարի առաջ` 2012 թվականին: Միայն ոչ սա: Եթե դուք կարծում եք, որ միայն 13 տարեկան սիրահարված աղջիկներն են կյանքի օրագիր պահում, ապա շտապեմ ձեզ զարմացնել ու հիասթափեցնել, հերիք է կարծրատիպերով ապրեք:

«Ես ապրել եմ տասը տարի և հասցրել սիրահարվել: Ես ասում եմ` սերը տարիք չի հարցնում: Մարդիկ կան, որ համաձայն չեն այդ արտահայտության հետ, բայց սերը մեզ տրված է ծնված օրվանից մինչև մահվան ժամ»:

Այսպիսի թևավոր խոսքով է սկսում կյանքիս օրագիրը: Հուզիչ էր: Խոստովանում եմ` ուզում եմ հետ տալ:

«Սերը մի երազ է, որը գալիս է և գնում մեկ ակնթարթով: Մարդիկ ճիշտ են ասում, որ սերը կյանք է: Այո, կյանք, որ ընդամենը ապրում է մի ամբողջ դար կամ էլ մեկ վայրկյան»:

Չգիտեմ, թե ինչի ազդեցության տակ էի սա գրելու ժամանակ, բայց չափաբաժինը բավականին մեծ է եղել…

«Անցողիկ են կյանքում գրեթե բոլոր բաները, սակայն սերը` սերը առաջին կմնա մեր սրտի խորքում: Հայկ,10 տարեկան, գ. Ավշար»:

Շահել եմ անպատասխան սեր, բայց կցանկանայի` ուղեղ:

-Հայկո՜ (ավելի ճիշտ` Айко), մաքրում ես, չէ՞, սենյակդ:

-Հա, մամ:

Լավ, սրան հետո կանդրադառնանք, ես պետք է դեռ այս սենյակը մաքրեմ ու դեռ ինչեր եմ գտնելու…

hayk sargsyan

«Փըշտ» ճչալու կոպիտ արվեստը

-Հը՞, Հայկ, ո՞ւր հասար,- հարցրեց «Ֆլեքսի վկա» անուժ Անուշը:

-Ուֆ, հյուրընկալող ընտանիքիս նամակը գրեցի վերջացրեցի, մնաց մանր-մունր մի քանի բան: Դո՞ւ,- անքուն ու վերջնաժամկետի նախորդ գիշերը տառապած ձայնով պատասխանեցի ես:

-Ես վերջացրել եմ:

Ի՞նչ, ինչի՞ են միշտ բոլորը ամեն ինչ հասցնում, իսկ ես անհաջողակի նման, չնայած ինչո՞ւ նման, ես` անհաջողակս, ամեն ինչ վերջին վայրկյանին թողնում ու շատ լավ գիտակցելով, որ ես էլ կարող էի ճիշտ ժամանակին ամեն ինչ անել, ու հետո, ինչպես սիրում են ուսուցիչներն ասել, «բարի» նախանձով նայել ուրիշներին:

Իրականում, ստում եմ, բարի նախանձ չկա, տաք շոկոլադ խմեք, ու ես ավելի շատ ուրախ եմ նրանց համար, ովքեր չեն անցնում դժոխքի 7 շրջաններով ու  կյանքն են վայելում, նայելով «Րիերդեյլի» նոր սերիան, իսկ ինձ նման ոստրեները  թող տառապեն ու զգան այն, ինչ Միջնադարում զգացել են գիտնականները ինկվիզիցիայի պատճառով: Մտածեցի ես: Հա, հիմա կզարմանաք, թե ո՞նց էդքան շատ բան մտածեցի, ինձ էլ է հետաքրքիր:

-Մեկ էլ, չմոռանաս: Վաղը հանրահաշվի պարապմունքի ենք,- շարունակեց «չարչարաճիչ» (սա իմ հորինած բառն է, չջնջեք խնդրում եմ) Անուշը:

-Տիեզերք իմ, լրիվ էի մոռացել… Ու մենք ունենք աշխարհի տնայինների խորանարդ տնայիններ…

Արդեն կեսգիշեր է, կարծես թե Ֆլեքսիս թղթերը վերջացնում եմ: «Վերջ, առավոտյան մի հատ էլ կստուգեմ ու կգնամ Երևան»,- մտածում էի ես, երբ մոտենալով անկողնուս, լսեցի մկան ծվծվոց: Բոլորովին զարմանալի չէ, այս անմոռանալի ու շքեղազարդ կրծողները իրենց  դինաստիայով հաստատվել են մեր տանը, ու ոնց հասկանալի է, Արքունիքը իմ զգեստապահարանի տակ է:  Երևի թե, այսօր էլ նրանց Արքայադստեր նշանադրությունն  է: Օ՜, ոչ, միայն թե` ոչ այսօր: Ես այսօր արդեն բավականաչափ սթրես եմ ապրել. միայն մկների ծվծվոցի պատճառով անքուն գիշերն էր պակաս` օրս լիարժեք ու բազմաբովանդակ համարելու համար:

Ինչևէ, առանց վարանելու գործի ենք դնում «Փըշտ» ճչալու կոպիտ ավեստը ու տան հեծելազորով` ավելով, խափանում մկների հարսանիքը:

Հիմա կարելի է և քնել:

Լուսանկարը` Հայկ Սարգսյանի

Աշունը Արարատում

hayk sargsyan

Քեռի ջան, ողջ լինես

-Քանի քեռին ողջ է, երեխաները պետք է շոկոլադ ուտեն, – ամեն անգամ այս արտահայտությամբ են դիմավորում ինձ քույրերս, երբ ես գնում եմ իրենց տներ:

-Վա՜յ, հազար եմ ասել՝ քաղցրը նպաստում է ատամների էմալի քայքայմանը և ենթաստամոքսային գեղձի ծանրաբեռնմանը։ Էլ չասեմ, որ էդ շոկոլադի մեջ բացի շոկոլադից՝ ամեն ինչ կա…

Ասեք, որ ճիշտ եմ ասում։ Չի կարելի մատաղ սերնդին «փչացնել» նմանատիպ ոչ օգտակար սննդով, բայց այսօր նյութս դրա մասին չէ:

Ես Հայկն եմ, 16 տարեկան, ու վերջին 6 տարիների ընթացքում ես հասցրել եմ 4 անգամ քեռի և մեկ անգամ հորեղբայր դառնալ: Դժվար է, դժվար է կյանքը առանց ֆինանսական աջակցության պետության կողմից: Այս ի՞նչ խտրականություն է, ֆինանսական օժանդակություն ստանում են բազմազավակ ծնողները, իսկ այ, քեռիներին բոլորը անտեսում են: Նրանք գոյություն չունեն այս երկրում։

Գիտակցելով, որ 16 տարեկանը բավականին լուրջ տարիք է, պետք է որոշ չափով արդեն ինքնուրույն լինես, ես սկսեցի դիմանկարներ նկարել։ Առաջ 3000 դրամով էի վաճառում, բայց քանի որ դա շատ թանկ էր, ու գնորդներ չկային, ես միշտ զեղչեր եմ անում, ու բոլորը դրանք գնում են 1500-2000 դրամով: Սա է իմ եկամտի միակ աղբյուրը: Այդ խղճուկ 1500 դրամով ես հազիվ կարողանում եմ հեռախոսիս ապառիկը մուծել, այն էլ միայն ծնողներիս կողմից գումարի 85 տոկոսը ավելացնելուց հետո։ Եվ ինչպե՞ս կարող եմ ես բավարարել «երեխաներիս» կարիքները: Հիմա կասեք՝ ի՞նչ է, այդ երեխաները ծնողներ չունե՞ն, որ դու պետք է բավարարես նրանց կարիքները։ Կարիքներ իմ տեսանկյունից չի նշանակում հաց, ջուր, հագուստ։ Ախր, շոկոլադը մի կերպ «ցրելով» իրավիճակ չի փոխվում: Ես նրանց համար գնում եմ մատիտներ, ֆլոմաստերներ, «Ներկիր ինքդ»-ներ, ռետիններ, ջրաներկեր, կպչուկներ (ստիկեր), գրքեր, խաղալիքներ, տարբեր տեսակի զրթիկներ և փրթիկներ, դրանք ախր, քեռու պարտականություններն են:

Եվ ուրեմն, համայն աշխարհի բազմազավակ քեռիներ, եկեք համախմբվենք ու մի բռունցք դառնանք: Միայն այդ դեպքում մենք կլինենք անկոտրում և ուժեղ: Միայն այդ դեպքում մեր խնդիրները կստանան դրական լուծումներ: Միայն այդ դեպքում հասարակությունը և կառավարությունը մեզ վրա ուշադրություն կդարձնի:

hayk sargsyan

Մշակութային շոկի զոհերը

-Սամ, արդեն որոշել ես, թե ի՞նչ ես հագնելու:

-Հա, ոնց որ մտածում էի` Ջոկերի դիմակս կդնեմ:

-Իսկ ես չեմ կողմնորոշվում: Կամ կմախքի կերպար կընդունեմ կամ էլ Ջոկերի: էն էլ, որ ասում ես` Ջոկերը դու ես, ես երևի կլինեմ կմախք:

-Իսկ ես կլինեմ «մանյակ»,- սերիական մարդասպաններին բնորոշ ժպիտով մեջ մտավ Դավիթը:

-Բայց զգույշ, չափից շատ նման չլինես,- ծիծաղեցինք բոլորս:

-Որոշել ես, չէ՞, թե ում տներն  ենք մտնելու,-հարցրեց Սամվելը:

-Հա, Լիլիթի հետ պայմանավորվել եմ, իրանք լիքը լավ կոնֆետներ են գնելու,- մեծ ախորժակով պատասխանեցի ես:

-Իսկ դդո՞ւմ:

-Արմեն, մենք Ավշարում ենք ապրում, ի՞նչ դդում:

Հնչեց զանգը այդ օրը վերջին անգամ, ու բոլորս գնացինք տուն` պատրաստվելու:

Արդեն ժամը 6-ն էր, պայմանավորվածությանը համաձայն, պետք է հանդիպեինք գյուղամիջում: Ոչ ոք չէր ուշացել: Փողոցով քայլում էին մի քանի գժուկներ, որոնք նշում էին կելտական յուրօրինակ ու սարսափազդու այս տոնը: Մարդիկ մեզ նայում էին ինչպես Արմաշի հոգեբուժարանի հիվանդների, որոնք փախել էին Ավշար, որպեսզի վեհաժողով գումարեին:

-Ուրա՜խ Հելլոուին…

-Վա՜յ, էրեխեք, լեղաճաք եղա,- պատասխանեց մեր առաջին հյուրընկալը:

Սա այդ օրվա ամենատարածված ռեակցիաների Թոփ 10-ում 1-ին տեղն էր զբաղեցնում: Նրանց հաջորդում էր «Ինչ հավես ա՜, էրեխեք», «Սա սատանիստական տոն ա, այ անամոթներ, մենք առաջինն ենք ընդունել քրիստոնեությունը…» արտահայտությունները: Բայց դե մեզ ոչինչ չէր կոտրում, քանի որ մեզ միավորում էր մի մեծ տոպրակ քաղցրավենիք ու հույս, որ շուտով ուտելու ենք այդ քաղցրավենիքը:

Արդեն 8-ի կողմերն էր: Մեր բարեկամների և դասարանցիների տներն այցելելուց հետո, միտք ծագեց այցելել նաև անծանոթ մարդկանց տներ, սակայն այդ ժամանակ ոչ ոք պատկերացում անգամ չուներ, թե ինչի կհանգեցնի մեր այդ  միտքը:

-Եկեք դե այս տունն էլ մտնենք,- չեմ հիշում ով առաջարկեց` մատնացույց անելով այդ չարաբաստիկ տունը:

-Եկե՛ք,- համաձայնվեցինք բոլորս:

-ՈՒՐԱԽ ՀԵԼՈՈՒԻՆ…

-Աաաաա՜աաաա…,- մեզ տեսնելուց հետո մի աղջնակ ճչաց ու լացելով վազեց դեպի ծնողները` բացականչելով. «Պապ, պաա՜պ, գողերը…»

Լսելով նրա ճիչը, դժվար չէր կռահել, որ նա մեզ դրել էր գողի տեղ, ինչը մեզ համար շատ անսպասելի էր, որն էլ հանգեցրեց նրան, որ բոլորս փախանք այդ տնից:

Փախուստի ընթացքում մեր բոլոր կոնֆետները թափվեցին, մեր թանկարժեք շոկոլադե (և ոչ միայն) կոնֆետները, որոնք մենք հավաքել էինք կյանքի գնով, բայց ամեն ինչ այդքան վատ չէր լինի, եթե ես պատահաբար չշրջվեի ու չտեսնեի, որ մեզ հետապնդում են այդ աղջնակի հայրիկը և պապիկը: Նրանք վազում էին վագրերի նման, որոնք հետապնդում էին իրենց որսը: Նրանց հայացքում կար ատելություն, դաժանություն ու որսին ինչքան հնարավոր է շուտ հասնելու մոլուցք: Բայց ես էլ հո եղնիկ չե՞մ, որպեսզի նրանք ինձ որսան: Ես քաղաքակիրթ անհատ եմ, որը չէր ուզում փախներ:

«Հոպ, բայց ես ի՞նչ եմ արել, որ մի հատ էլ վազում եմ ինչպես «Ֆերրարի»,- մտածեցի ես, ոտքս հանեգի գազի ոտնակից:

-Մենք գողեր չենք…

-Այ, հիմարներ, էդ ո՞ւմ տուն եք մտել,-բղավելով հարձակվեց վրաս տղամարդը:

-Մի խփեք, էսօր հելլոուինն ա, մենք գողեր չենք… ,-բայց միևնույն է, նա շարունակում էր ինձ քյուֆթայի մսի տեղ դնել:

-Ի՞նչ հելլոուին, դուք գողեր եք:

-Չէ, էսօր…

-Թե՞ մտածում եք` կարաք իմ տուն մտնեք: Լավ կայնի, ո՞ւր փախան քո հանցակիցները,- այս ասելով նա բաց թողեց ինձ ու վազեց մյուսների հետևից:

Սա դեռ քիչ չէր, նրանց հաջորդեց տան պապը, ով «ծանր թաթ» էր, ում թաթի ծանրությունը անձամբ ես զգացի իմ մարմնի վրա:

-Տո, այ հիմարներ, գոնե գիտե՞ք ում տունն եք մտել:

-Մենք գողեր չենք…

Ինչպես տեսնում եք, կանգնելը ու քաղաքակիրթ մարդկանց պես խոսելը նրանց համար չէր: Նրանք ուղղակի բռնության մեծ ալիք էին բարձրացրել անչափահաս երեխաների վրա: Ու այս ամենի հետ մեկտեղ, մենք լսեցինք ոստիկանական մեքենաների շչակների ձայնը: Նրանք ոստիկանություն էին կանչել…

…Չեմ ուզում հիշել այս մղձավանջը: Այո, դա իրոք մղձավանջ էր մի խումբ երեխաների համար, որոնք ուղղակի ցանկանում էին նշել Հելլոուին  տոնը և ընկերներով ուրախանալ: Սակայն իմ ուղեղում մի քանի բան չի տեղավորվում: Ո՞ր մի գողը կգար և դուռը կթակեր բացականչելով` «Ուրախ Հելլոուին», ո՞ր մի գողը ներկված կլիներ ասես մանկական թատերական ներկայացումից փախած դերասան, և ո՞ր մի գողը զենքի տեղը կօգտագործեր մի տոպրակ կոնֆետ…

Հա, քիչ էր մնում մոռանայի` բոլորին բարություն և ցտեսություն:

hayk Sargsyan

Լավատեսության հազար ու մի պատճառ

Օրս սկսվեց ինչպես իմ կյանքի 5844 (16*365+4 նահանջ տարիները, իմ մաթեմատիկական հաշվարկներում չեք կարող սխալ գտնել) օրերից մեկը. օպտիմիստ տրամադրվածությամբ, պայծառ ժպիտով, բաց չակրաներով (չակրա բառը ես սովորել եմ երկու տարի առաջ)։ Մի խոսքով՝ սովորական օր, սովորական Հայկ։

Օրենքին համաձայն՝ ես ու իմ դասընկերները երկուշաբթի օրերը գնում ենք Թումո, բայց քանի որ ավտոբուսի ժամերը չեն համընկնում մեր դասերին, մենք վարձում ենք տաքսի։ Այդ օրը բացառություն չէր, սակայն տուն գալու ճանապարհին դեպքերը ստանում են այլ ընթացք.

-Սուսեք, տղեք, ոնց որ մեքենայից ձայն է գալիս,- ասաց վարորդը։

-Ինչ-որ հոտ չե՞ք առնում։

-Հը՞, կարո՞ղ է շմոլ գազ է, -տագնապալի ձայնով հարցրի ես։

-Ընկեր Վարդանյանին որ կանչենք, ինքը հաստատ կասի։

-Արմեն, ընկեր Վարդանյանը որ գար, կշնչեր ու կմահանար, -պատասխանում է Դավիթը, ինչին հաջորդում է բոլորիս ծիծաղը։

-Ծուխ է հելնում, -բացականչեցինք բոլորս…

Է՛լ վարորդը, է՛լ տղաները, ջանք չէին խնայում վերականգնելու փչացած մեքենան։ Թարսի պես մեքենան փչացել էր ինչ-որ ռեստորանի առջև, որտեղ կարծես պատրաստվում էին ընթրել նախկին իշխանավորները։ Շատ ախորժալի էր բուրում։

Մինչ բոլորը նստած «Գույն տրամադրության` սևն» էին լսում, ես նախընտրում էի the neighborhood-ի R.I.P. to my youth-ը, քանի որ արդեն ժամը ինն էր, ու մենք դեռ Երևանում էինք։ Ինչևէ, չենք մոռանում, որ ես օպտիմիստ եմ, ու դրանք զուտ խոսքեր չեն։ Սրա մեջ լավ կողմ էլ կար։ Մենք չենք ասի վաղվա գրականության անգիրը։ Յե՜հ։ Ես անկեղծ էլ ուժ չունեի սովորելու Թումանյանի «Հայոց լեռներում» անգիրը։ Սա մենք կարող էինք օգտագործել որպես արդարացում, ու քանի որ մենք յոթով էինք, մեր՝ «երկուս» ստանալու շանսերը քչանում էին։ Առաջ ընկնելով ասեմ, որ մենք պարտացուցակի մեջ ենք, ու վաղ թե ուշ ասելու ենք այդ անգիրը։

Հետո բոլորս նկատեցինք, որ դեպի մեզ է սլանում մի էվակուատոր։ Մենք փրկված էինք։ Այնպիսի զգացողություն էր, ասես մեր ինքնաթիռը ընկել էր ամայի կղզի, և մի քանի տասնամյակ այնտեղ գոյատևելուց հետո վերջապես գտել էր փրկության նավը։ Իսկ այ, էվակուատորով մեր ճանապարհորդությունը այլ պատմություն է, որը չգիտեմ՝ ինչի ես, ձեզ չեմ պատմի։

«Ինտելեկտուալ» զրույց

Լուսանկարը` Աշոտ Հարությունյանի

Լուսանկարը` Աշոտ Հարությունյանի

Երթուղային տաքսիները վաղուց արդեն դադարել են միայն «ա» կետից «բ» կետ տեղափոխվելու հարմարանքներ լինելուց: Մարդիկ այնտեղ ինքնահաստատվում են, ընթրում հացաբուլկեղենով, ըմպում կոլաներ, բամբասում իրար հետ, հետո, օգտվելով գիտական հեղափոխության բարիքներից՝ հեռախոսներից, հիշում իրենց հարևանուհի Ռոմելային ու տալի հետ շարունակում բամբասել: Ու էնպես էմոցիոնալ, ասես կյանքի ու մահվան կռիվ է, ու եթե նրանք մի փոքր համեստ լինեն, մենք կկործանվենք, չէ՞ որ նրանց ձեռքերում է ողջ մարդկության ճակատագիրը:

Հըմ, հիմա կստեղծվի այնպիսի տպավորություն, որ ես սուրբ եմ ու անթերի, մատաղի ուլ՝ երթուղայինում: Բայց ո՛չ, ես էլ այսօր՝ Ֆլեքսի առաջին փուլից հետո, ընկերներիս հետ քննարկելով գալիս էի տուն՝ Ավշար: Ճանապարհը 45 րոպե է տևում, ու երևի պատկերացնում եք, թե այդ ժամանակում մենք ինչ վեհ գաղափարներով կարող էինք փոխանակվել․ էլ սուկուլենտի աճեցման իդեալական պայմաններ, էլ կնոջ և տղամարդու հավասարություն, էլ բուսակերություն, էլ թե ինչու անցյալ տարի չհաղթեցինք էդ Ֆլեքսը, էլ` թե որ համալսարանը ընտրենք, էլ ալտրուիզմ: Մեր խոսակցության թեմաները ասես ծառեր լինեին՝ գնալով ավելի էին արմատներ տալիս ու փարթամանում։

Բայց հանկարծ մեր խոսակցությունը «շաքարով է կտրում» մի տղա, ով ամբողջ հոգով փորձում էր ինտելեկտուալ թվալ.

-Շատ հաճելի ա քո կիրթ, գրական պահվածքը, ո՞ւր ես գնում, ջիգյարս։

-Ավշար,- մի փոքր զարմացած, բայց ժպիտը դեմքիս պատասխանում եմ ես։

-Իսկ ես գնում եմ Այգեստան,- շատ հետաքրքիր է ինձ այդ ինֆորմացիան, իրոք,- չէի՞ր կարա մի երկու րոպե չխոսեիր, նախշս։

Այդ արտահայտությունից հետո իմ աչքերի դիմաց գալիս է միայն՝ error, error, error.․. Բայց մի կողմից ես հասկանում եմ նրան։ Եթե ինձ մոտ էլ 3 հոգի խոսեին բարձրագույն մաթեմատիկայից կամ քվանտային ֆիզիկայից, ես էլ կարող է նրանցից հոգնեի ու անգամ խնդրեի, որ բերանները փակեն (իրականում` ոչ)։ Բայց, ինչևէ, ես նրա խնդրանքը, էհ, ասում եմ խնդրանքը, պահանջը կատարեցի ու 2 րոպեի փոխարեն, ուշադրություն, չխոսեցի 3 րոպե՝ հուսալով, որ մեր այգեստանցի ընկերը էլ իր թանկագին ժամանակը չի վատնի ինձ նմանի հետ խոսելու վրա, բայց ցավոք, ես սխալվեցի, ու այս սխալը ճակատագրական եղավ (իրականում ամեն ինչ այսքան դրամատիկ չէր, ես եմ ուղղակի այսպես գրում, որ կարդաք շարունակությունը)։

-Ուսանո՞ղ ես, թե՞ դպրոց…

-Չէ, դպրոցում եմ սովորում,- շարունակում եմ ժպտալով պատասխանել:

-Իսկ սիրած առարկա ունե՞ս, ախպերս։ Ո՞րն էս, էլի, առարկաների միջից նախընտրում, էլի:

-Անգլերեն:

-Երևի կցանկանայիր շարունակեիր ուսումդ Ամերիկայում կամ ուրիշ «տե»:

-Հա, հուսով եմ, որ հա:

-Իսկ ո՞ւմ վրա ես հույսդ դրել, նախշս,- հերիք չի ինձ էլի ասում է նախշս, մի հատ էլ այնպիսի տոնով է ասում, ասես իր վրա եմ հույսս դրել ու ինքն է իմ տեղը պարապելու, որ ընդունվեմ բուհ։

-Իմ, միայն իմ,- վստահությամբ պատասխանում եմ ես, մտածելով՝ բա հո քո վրա չէի դնի հույսս:

-Շատ իզուր։

«Չէ, փաստորեն իրոք նա է իմ տեղը պարապելու»,- այդ պահին մտածում եմ ես։

-Մարդ ինքնին ոչ մեկ ա, նա ոչնչի չի կարա հասնի առանց Վերևի,- շարունակում է նա,- անունդ ո՞նց ա:

-Հայկ:

-Իմն էլ Հայկազ, ջիգյար։

«Էլի ջիգյա՞ր»,- ու հաջորդ 46,4 վայրկյանը նա սեղմում է իմ ձեռքը՝ քարոզելով, որ ես ոչնչություն եմ առանց գերբնականի: Այն աստիճան, որ անգամ ինձ թվաց, թե նա ինչ-որ աղանդի ներկայացուցիչ է: Փառք տիեզերքին, 2 րոպե մենախոսությունից հետո նա «պոկվում» է ինձնից ու նստում մի տատիկի տեղում, որը հենց նոր իջավ Փոքր Վեդի։