Մեգի Հակոբջանյանի բոլոր հրապարակումները

arxiv

Առաջին անգամ համարյա բաց տիեզերք

Տանը մենակ եմ, ինչ լավ է, ի՞նչ անեմ, ափսոս մի ժամից պետք է դպրոց գնամ, ըհը՜, բանալի էլ ունեմ, ամբողջ տունը իմ տրամադրության տակ է:

Այո, երևի հասկացաք, որ առաջին անգամ ինձ բանալի էին տվել և տանը մենակ թողել: «Հա, ասում եք` ինչ անե՞մ, վա՜յ, փող էլ ունեմ, գնա՞մ մի հատ շոկոլադ գնեմ, որ դպրոցում (այսօր էլ 6 ժամ ունենք) սոված չմնամ: Գնամ»,- որոշեցի ես:

Առաջին անգամ ես պետք է դուրս գամ տանից, դուռը մենակ փակեմ, հետո էլ վերադառնամ ու ինքնուրույն բացեմ:

«Միգուցե զանգահարեմ տատիկին զգուշացնեմ, է՜, չէ, մի անգամ էլ ինքնուրույն ամեն ինչ անեմ: Սոնան (մորաքույրս), ինչ է, զանգահարո՞ւմ է տատիկին, զգուշացնո՞ւմ է, որ տանից դուրս է գալիս»,- մտածում էի ես` մոռանալով, որ Սոնան ինձնից 20 տարով մեծ է: Փողս վերցրեցի, դուռը հպարտ-հպարտ փակեցի, իջա առաջին հարկ:

«Վա՜յ, բանալին: Տանը մնաց: Դուրսը մնացի, ի՞նչ պետք է անեմ»: Իսկ ես այնքան էի ուրախացել… Տրամադրությունս միանգամից ընկավ: Գնացի հարևանի տուն: «Հիմա ամենաահավորը, ո՞ւմ զանգահարեմ, որ գա դուռը բացի»: Միակ մարդը, որին կարողացա գտնել, տատիկն էր:

-Ալո, բարև, տա՛տ:

-Հա, բարև:

-Տա՛տ, ես…Ես… Չէի ուզում, բայց…,- որոշեցի ասել արագ-արագ, որ լավ ստացվի,- գնում էի շոկոլադ գնելու, հանկարծ դուռը վրաս փակվեց, ավելի շուտ, բանալին մոռացա տանը, կարճ ասած, հիմա հարևանի տանն եմ: Արի, որ դուռը բացես:

-Ի՞նչ,- լսվեց տատիկիս ձայնը:

-Տա՛տ, արագ արի, հետո կբացատրեմ:

Անցավ կես ժամ, տատիկս եկավ, դուռը բացվեց: Ասեմ, որ արդեն դասերից ուշանում էի: Երբ մտանք տուն, տատիկիս կարմրած դեմքից հասկացա, որ հիմա պետք է մի ժամ խրատ լսեմ, բայց ինձ չկորցրեցի. վերցրի պայուսակս ու արագ ասացի.

-Տա՛տ, դպրոցից ուշանում եմ, չեմ կարող ասել ոնց եղավ, հետո կբացատրեմ, ուշանում եմ…

Մեգի Հակոբջանյան, 12տ., 2005թ.

arxiv

Ես և Խաթունը

-Խաթուն, արագացրու, վեր կաց, լույսն արդեն բացվել է, առավոտյան ժամը հինգն է, կովերին ո՞վ պետք է կթի:

Խաթունն առանց հակաճառելու վեր կացավ:

-Մեգի, արթնացիր, կեսօրն էլ անցավ, իսկ դու դեռ քնած ես: Ժամը երկուսն է արդեն:

-Ինչի՞:

-Պետք է գնաս «Մանանա», վաղը գնում եք եզդիների յայլաները:

-Աա…, վայ, ճիշտ ա, լավ, մի կես ժամից վեր կկենամ:

Խաթունն արդեն հագել էր իր շորերը, որոնք մաշվել էին անընդհատ սուր քարերին ու թաց խոտերին քսվելուց: Այդ օրը սարում շատ ցուրտ էր: Մառախուղ էր: Միայն վրանում էր մի քիչ տաք, քանի որ այնտեղ էր վառարանը: Բայց Խաթունն արդեն սովորել էր այդ ցրտին, յայլաներում քանի օր էր՝ նույն ցուրտն էր տիրում:

Դրսում Խաթունը մի քիչ զրուցեց իր ընկերների հետ և անցավ աշխատանքի. Գնաց կովերը կթելու:

Հեռախոսը զնգաց: Ես խոսափողը վերցրեցի. Ընկերուհիս էր:

-Մեգ, ո՞նց ես, գալի՞ս ես՝ վաղը դասարանով կինո ենք գնալու:

-Վաղը չեմ կարող, գնում եմ եզդիների յայլաները, բայց էսօր վեցից հետո ազատ եմ, լա՞վ:

-Եղավ: Լո՞ւրջ եզդիների մոտ ես գնում: Հավես ունե՞ս: Մնա, կգնանք ջրաշխարհ…

Հերթական՝ չորրորդ ոչխարը կթելուց հետո, Խաթունն անցավ մյուսին: Նա շատ էր հոգնել, ուզում էր շուտ վերջացնել իր գործը: Հետո, երևի, մի քիչ կխնամեր փոքր երեխաներին՝ կրտսեր եղբորն ու զարմիկներին, հետո գնդակ, պահմտոցի կխաղար, իսկ վերջում, եթե լվացք չաներ, գիրք կկարդար: Չէ՞ որ նրա երազանքը բժիշկ դառնալն է, այլ ոչ թե՝ ոչխար պահելը, իսկ բժիշկները պետք է խելացի լինեն:

Ժամը իննից հետո ես հոգնած, բայց շատ բարձր տրամադրությամբ վերադարձա տուն: Ֆիլմը շատ հետաքրքիր էր, հետո էլ՝ ընկերներիս հետ նստեցինք սրճարանում և այնքան ծիծաղեցինք, որ փորներս ցավեց: Բայց արդեն ես կանգնածեմ զգեստապահարանիս առջև և վաղվա մեկնումիս առթիվ զգեստներս եմ պատրաստում: Չեմ կողմնորոշվում, թե որոնք տանեմ:

Խաթունի հայրն այդ օրը իրեն նվիրել էր ապակե հուլունքներով վզնոց: Դա Խաթունի ամբողջ հոգնածությունը ցրեց: Նա արագ վազեց դուրս, որ վզնոցը ցույց տա ընկերուհիներին:

-Սիրուն ա, չէ՞: Էնքան դուրս եկավ… Լավն ա շատ:

Վզնոցը Խաթունի միակ ուրախությունն էր այդ օրը:

Վերջ: Էլ չեմ շարունակի նկարագրել իմ ու Խաթունի կենցաղը: Մենք տարբեր ենք: Բայց հաջորդ օրը Խաթունի հետ հանդիպելով՝ ես, չգիտեմ ինչու, ամաչեցի: Ես հարգում եմ եզդի Խաթունին:

Մեգի Հակոբջանյան 12տ., 2006թ.

Երկրորդ մահը

Լուսանկարը՝ Մեգի Հակոբջանյանի

Լուսանկարը՝ Մեգի Հակոբջանյանի

-Անունս Նովիկով Ալեքսեյ Նիկոլաևիչ է․․․ Իմ քույրը մահացավ 34 տարեկանում, իսկ նրա ամուսինը՝ 38 տարեկանում,- ասաց ծեր, երկար, ալեհեր մորուքով, երկնագույն հանգած աչքերով մի պապիկ,- ահա նրանց գերեզմանները։

Այս ասելով՝ նա մեզ ցույց տվեց կապույտ փոստարկղի նմանվող ցուցանակը, որի մեջ գրված էին նրանց անունները։
-Իսկ 30 տարի առաջ մահացան ծնողներս․ սրանք էլ նրանց գերեզմաններն են։ Բայց ինձ համար ամենացավալին այն է, որ այստեղ է գտնվում իմ որդու՝ Անդրեյի գերեզմանը։

Նա մի պահ լռեց՝ նայելով որդու գերեզմանին։ Հետո խորը հառաչեց՝ աչքը չկտրելով որդու գերեզմանից, և շարունակեց․

-Մոլոկանները մի սովորույթ ունեն, երբ մեկը մահանում է, նրա շիրիմին քար դնելու փոխարեն տնկում են մի քանի ծառ, քանի որ քարն անշունչ է, նրա մեջ կյանք չկա, իսկ ծառը կենդանի հիշատակ է։ Երբ մայրս և հայրս մահացան, ես և կինս նրանց շիրիմին տնկեցինք կեչիներ։ Անցան տարիներ, և դրանք դարձան հսկայական ծառեր, երբ կռվի դաշտում մահացավ որդիս․․․- նա կրկին մի րոպե կանգ առավ՝ կարծես զսպելու համար արցունքները,- մենք խոտը հնձեցինք, մաքրեցինք և համարյա ամեն օր կնոջս հետ գալիս էինք այստեղ։ Գալիս էինք ու խոսում մեր Անդրեյկայի հետ, կարծես թե նա․․․ Նա մեր կողքին է,- Ալեքսեյ պապիկը, հասկանալով, որ էլ չի կարողանում իր խոսքը շարունակել, կրկին մի քանի րոպե տիրած լռությունից հետո ասաց,- այս տեղը շատ էին գեղեցկացնում մեր տնկած կեչիները , որոնցից շատերը երեսուն տարեկան էին, նրանք կենդանություն էին պարգևում ամայությանը։
Անցյալ հինգշաբթի եկան էլեկտրացանցից մարդիկ և սկսեցին էլեկտրական լարեր քաշել դեպի մյուս գյուղը՝ գերեզմանոցի վրայով։
Բարձր ծառերը խանգարում էին էլեկտրաէներգիայի համար նախատեսված լարերին և․․․
Չորեքշաբթի օրը ես եկա գերեզմանոց և տեսա, որ իմ տնկած ու երեսուն տարի պահպանած ծառերն անխնա կտրած էին ու դեն գցած։
Ծերուկը կրկին լռեց, այս անգամ թվաց, որ նա էլ չի խոսի, բայց մի քանի րոպե հետո դողալով կամաց, բայց լսելի ձայնով ասաց․
-Կանգնել են որդուս շիրիմի վրա և երկրորդ անգամ սպանել նրան։
Ալեքսեյ պապը գերեզման էր փորում, այս անգամ, կեչիները թաղելու համար․․․

Մեգի Հակոբջանյան, 12 տարեկան, 2006 թ.