Իմ էջը խորագրի արխիվներ

arpi galstyan

Access ծրագրից հետո

Վերջերս վերադարձա  Access ծրագրից։ Ծրագիրը իրականացվում է 2 տարի ժամկետով, և քեզ հնարավորություն է տալիս սովորել լավ անգլերեն, ձեռք բերել ընկերներ, մեծ փորձ և հասկանալ, որ ամեն լավ բան ունի իր ավարտը, և միշտ չէ, որ հնարավոր է ամեն բառից հետո դնել ստորակետ։

Հիմա կմտածեք թե ինչո՞ւ եմ այս ամենի մասին ձեզ պատմում: Նախ ուզում եմ, որ միշտ հավատաք երազանքներին, դրանք իրականանալու սովորություն ունեն։  Ինչո՞ւ եմ սա ասում, որովհետև ես դպրոցում սովորելով ֆրանսերեն, հիմա կարողանում եմ վարժ խոսել անգլերեն: Սկզբից, երբ գնացել էի հարցազրույցի, ասացի, որ չգիտեմ անգլերեն ոչ մի բառ, բայց ընկեր Մարիամը ասաց, որ դա էական չէ։ Ծրագրում դու ազատվում ես բարդույթներից, սովորում ես լինել ինքնուրույն: Կարևորը այն է, որ դու ամեն նոր հնարավորության պետք է ասես` այո։  Դու ծանոթանում ես մարդկանց հետ, ովքեր կիսում են քո նախասիրությունները (լսում են ռոք երաժշտություն, SOAD), մարդիկ, ում հետ դառնում ես խենթ  ու հասկանում, որ մեր ճամբարի երեք օրերը կարող են թվալ  րոպեներ, անմոռանալի պահեր, որոնք երբեք չեն ջնջվելու քո հիշողությունից: Դու շփվում ես Հայաստանի տարբեր անկյուններից եկած քո հասակակիցների հետ, լսում ես նրանց մեկնաբանությունները տարբեր երևույթների մասին, սովորում ես խոսել քո «ես» -ի անունից, հասկանում , որ կան մարդիկ, որոնք կախման մեջ են ուրիշներից և, հանուն որոշակի պատճառների, թաքցնում են իրենց կարծիքը: Մինչդեռ հնարավոր է, որ նրանք ճիշտ են։ Դիմավորում ես արևածագը, որն այնքան ջերմ է, բայց միևնույն ժամանակ, այնքան դաժան, քանի որ հիշեցնում է վերջակետի գոյության մասին։ Դու շփվում ես մարդկանց հետ, ովքեր իսկական առաջնորդներ են, փորձում ես նրանց հարցախեղդ անել, քանի որ ցանկանում ես մի օր էլ դու 16 տարեկանների ոգեշնչման աղբյուր դառնալ։  Պարում ես այնքան ազատ, կարծես ճախրում ես, կարծես մոլորակը քոնն է: Պարում ես  անվերջ, աչքերդ  փակ, վայելում ես երաժշտությունը, ասես քեզ ոչ ոք չի նայում: Երգում ես այնպես, ասես այդ երգը քեզ համար է գրված, ժպտում ես  անկեղծ, արժանանում ես «Ոսկե փայտիկ» մրցանակին: Դրանից աշխարհում ընդամենը հինգ հոգի ունեն, և այլևս ոչ մեկը երևի չի էլ ունենա: Դու վայելում ես կյանքը, քանի որ նա չունի բացասական ոչ մի գիծ: Նույնիսկ վերջակետն է այնքան գեղեցիկ, այնքան խորհրդավոր։

Իրոք, երանի այն մարդկանց, որոնք զգացել  են իսկական վայելքը: Ես  այդ բախտավորներից մեկն եմ: Դու հասկանում ես, որ երջանկությունը մանրուքների մեջ է։ Իսկ հետո գալիս է ամենահետաքրքիր պահը. դու զբաղվում ես ինքնավերլուծությամբ, դու գնահատում ես քո ուժեղագույն կողմերը, բացահայտում ես թույլ կողմերը, հասկանում ես, որ պետք չէ ժամանակը վատնել ափսոսելու համար: Ախր, կյանքը այնքան կարճ է։  Ուզում ես գոռալ. մի կորցրեք մարդիկ, ասեք այն բառերը, որ կարևոր են ձեզ համար, որովհետև հնարավոր է հետո շատ ուշ լինի։

Եվ դու վերադառնում ես մի մեծ ծանրությամբ, այնքան մեծ պաշարով, միաժամանակ, ներսումդ այնքան մեծ դատարկություն  է, որովհետև վերջացավ ծրագիրը։

Ու երկար մտորումներից հետո հասկանում ես՝ հրաշքներ տեղի են ունենում մեր աշխատասիրության ու նպատակասլացության միջոցով։

Կոտրել կարծրատիպերը

Ինձ հուզում է այն փաստը, որ ես հաճախ եմ մտածում, որ ինչ-որ բան ինձ չի համապատասխանում, կամ կա ինչ-որ մասնագիտություն, որով ես չեմ կարող զբաղվել, կամ կա մի մարդ, ում պարզապես չեմ սիրում, և այլն: Ես ունեմ այսպիսի շատ կարծրատիպեր:

Մասնագիտության ընտրությունը ինձ համար մի բարդ գործընթաց էր: Ես չգիտեի, թե ինչ եմ ուզում դառնալ: Հետևաբար, ընտանիքիս անդամները և ընկերներս հաճախ էին առաջարկում ինձ, թե ինչ կարելի է դառնալ:

-Ընկերուհուս աղջիկը լեզվաբանություն է սովորում, գուցե դո՞ւ էլ ցանկանաս դառնալ լեզվաբան,- ասում էր մայրիկս:

-Չգիտեմ, մամ, այնքան էլ չեմ սիրում լեզվաբանությունը:

-Միգուցե ատամնաբու՞յժ:

-Այ, այդ մեկը հաստատ չէ:

Ես լսում էի նրանց ասածները և մտածում դրանց մասին, բայց երբ ինչ-որ մեկը առաջարկում էր մասնագիտություն բիզնեսի ոլորտում, ես չէի ցանկանում լսել նրան, մտածելով, որ բիզնեսը բարդ է, ես ոչ մի կապ չունեմ դրա հետ:

Մի գեղեցիկ օր որոշեցի մասնակցել մի բիզնես սեմինարի, որը վարելու էր Վահրամ Միրաքյանը: Վահրամ Միրաքյանը մարկետոլոգ, սոցիոլոգ և բիզնես թրեյներ է: Նա «Չոր մարքեթինգ» գրքի հեղինակն է: Լսել էի, որ սեմինարին հիմնականում մասնակցելու են բիզնեսմեններ, և իմ ներկայությունը ավելորդ էի համարում այնտեղ: Բիզնեսմեն ասելով ես հասկանում էի գեր, ճաղատ, շատ լուրջ և մեծահասակ տղամարդկանց:

Մտնելով այն դահլիճը, որտեղ պետք է տեղի ունենար սեմինարը, ինձ թվաց, որ դահլիճը շփոթել եմ: Այնտեղ նստած էին հիմնականում երիտասարդներ: Մոտեցա մի աղջկա և հարցրի.

-Բիզնես թրեյնինգը այստե՞ղ է լինելու:

-Այո,- ասաց աղջիկը:

Ես շատ զարմացա: Նստեցի հենց այդ աղջկա կողքին:

-Առաջին անգա՞մ եք գալիս բիզնես թրեյնինգի,- հարցրեց նա:

-Այո:

Հետո մենք ծանոթացանք: Պարզվեց, որ այդ աղջիկը ունի տուրիստական գործակալություն:

Սեմինարի ընթացքում բոլորը Վահրամ Միրաքյանի պահանջով ներկայացան: Նա ասում էր, որ բիզնեսմենը իր բիզնեսը գովազդելու հնարավորությունը չպետք է բաց թողնի: Բոլորը ներկայացան, պարզվեց, որ մասնակիցների մեծ մասը բիզնեսմեններ են:

Սեմինարի ժամանակ Միրաքյանը խոսեց այն մասին, թե ինչպես է հնարավոր գրավել շատ հաճախորդների, ինչպես ավելի հասանելի դարձնել արտադրանքը կամ ծառայությունը սպառողին: Նա շատ կարևոր բաների մասին խոսեց: Օրինակ` նա ասաց, որ եթե պետք է հանդիպենք մի բիզնեսմենի հետ, ում պետք է ներկայացնենք մեր արտադրանքը կամ ծառայությունը, նախ պետք է մտերիմ զրույց սկսել նրա հետ, խոսել այնպիսի թեմաներից, որոնք նրան շատ են հետաքրքրում: Այսպիսով, նա կսկսի մեզ վստահել, իսկ վստահությունը համագործակցության մեջ շատ կարևոր է գործոն է: Որպեսզի իմանանք տվյալ մարդու հետաքրքրությունները, կարող ենք այցելել նրա սոցիալական ցանցի էջ և փորձենք գտնել հետաքրքիր տեղեկություններ նրա մասին: Միրաքյանը մի շատ լավ օրինակ բերեց:

-Եթե պետք է հանդիպենք մի բիզնեսմենի հետ, ով իր էջում տեղադրել է, թե ինչպես են Աղվերանում աշխատակազմով կազմակերպության տասնամյակը նշելու միջոցառման ընթացքում հաշվապահի գլուխը մտցրել տորթի մեջ, ապա դա ամենալավ թեման է, որի մասին կարելի է խոսել:

Նա նաև պատմեց B2B (business to business) և B2C (business to customer) վաճառքների առանձնահատկությունների մասին: Դրանցից մեկը այն էր, որ պետք է շատ ավելի զգույշ վարվել B2B վաճառքի ժամանակ, քան B2C, որովհետև, եթե բիզնեսմենը հիասթափվի մեր արտադրանքից կամ ծառայությունից, մենք շա~տ ավելի բան կկորցնենք, քան երբ հիասթափվի մի մարդ, ով պարզապես մի անգամ ցանկացել էր գնել մեկ կամ մի քանի բան: Սա այն պատճառով է, որ բիզնեսմենները գնում են ամեն ինչից մեծ քանակությամբ:

Սեմինարից հետո ես հասկացա, որ բիզնեսն է այն ոլորտը, որտեղ կարող եմ ինձ լավագույնս դրսևորել: Սեմինարը շատ հետաքրքիր էր: Այնքան ինֆորմացիա էի ստացել, որ մի ամբողջ օրը գլխացավս չանցավ:

Սա միայն մի օրինակ է: Ինձ հուզում է այն, որ ես ունեմ շատ այսպիսի կարծրատիպեր, որոնք պետք է կոտրեմ: Հուսով եմ, կստացվի:

Lusine Poghosyan

Այն աշխարհը, որ ես եմ ստեղծել

Ողջույն: Ես Լուսինե Զաքարյանն եմ, ապրում եմ Լոռու մարզի Վանաձոր քաղաքում: Սովորում եմ ՎՊՀ հենակետային վարժարանի 11-րդ դասարանում ՝պատմական  հոսքում: Սովորել եմ նաև դրամատիկական ստուդիայում:

Չեմ սիրում շատ խոսել իմ մասին և չգիտեմ էլ՝ ինչ ասեմ, կփորձեմ ուղղակի պատմել իմ երևակայական աշխարհի մասին:

Ինձ հետաքրքրում են արվեստի բոլոր ճյուղերը: Հաճախ ինձ թվում է, որ իմ ապրելու միակ արդարացումը արվեստն է: Որևէ արվեստով զբաղվելը՝ կապ չունի՝ լավ, թե վատ, սեփական հոգին զարգացնելու ճամփա է: Երգել ցնցուղ ընդունելիս, պարել ռադիոյի տակ, պատմություններ պատմել, գրել բանաստեղծություններ՝ թեկուզ  ամենաանտաղանդ բանաստեղծութունը: Փոխարենը` ստանալ հսկայական պարգև ՝ մի բան ստեղծած լինելու պարգևը:

Իրերը, ինչպես որ կան, ինձ բոլորովին չեն գոհացնում: Այս աշխարհն անտանելի է, հետևաբար ես ստեղծել եմ մի այլ աշխարհ հեռու տիեզերքում՝ թաթախված արվեստի, կրքի և երազանքների մեջ: Տիեզերքում՝ մի տեղ հեռվում, նայում եմ, թե ինչպես են մոլորակները պտտվում: Ինձ Փարաջանով երևակայելով՝ փորձում եմ սիմվոլներ տեղադրել այստեղ ու այնտեղ: Ձգվելով հազարավոր քաղաքներից, շենքերից, ծառերից ու մարդկանցից  այն կողմ ՝  ստեղծել մի այլ աշխարհ: Այստեղ են իմ կարդացած գրքերի կերպարները, ֆիլմերի  հերոսները և նրանց հանճարեղ հեղինակները: Ահա այն թափառաշրջիկը, ով երազում է գեղեցիկ սիրո և արկածների մասին: Եվ դրա հետ մեկտեղ նա պատրաստ է մայթից վերցնելու ծխախոտի մնացորդը, կամ երեխայի ձեռքից խլելու կոնֆետը: Երևի թե հասկացաք՝ Չապլինյան հանճարեղ կերպարն է:

Լսվում է Բախի  սիմֆոնիան, և ինչ-որ Քամյուական մթնոլորտ է ստեղծվել: Ու ինչպես ասում էր նա՝ անկում դեպի վեր: Եվ հանկարծ վերադառնում եմ սենյակ: Սուրճը արդեն սառել էր, իսկ երաժշտությունը՝ վաղուց ավարտվել:

Ու այդ ակնթարթում մի հարց է ինձ համակում ՝ ո՞վ եմ ես: Հը՜մ, սենյակում փակված մի այլմոլորակային:

mushegh kyurekhyan

Նոր խոսք նոր ընտանիքում, կամ ինչպես դարձա «Մանանայի» անդամ

Շատերը ինձ հարցնում են, թե ինչպե՞ս եմ դարձել «Մանանա» կենտրոնի անդամ, ես էլ որոշեցի պատմել այդ մասին:

Երկուհազար տասնչորս թվականի գարնանն էր, լավ հիշում եմ, գարուն էր, քանի որ հաշվում էի, թե երբ է գալու այդ երկար սպասված գարնանային մեկշաբաթյա արձակուրդը: Ինֆորմատիկայի դասն էր, սովորականի պես դասը անցնում էր`բոլորս համակարգիչների մոտ նստած կատարում էինք գործնական աշխատանքը (հա՜, հա՜, հա՜, գործնական աշխատա՞նք, եթե մենք այդ ժամանակ գործնական էինք անում, ուրեմն Անգլիայի մայրաքաղաքը պետք է որ Փարիզը լինի, կամ խաղ էինք խաղում կամ ինտերնետում ինչ որ թեստեր էինք անցնում` իհարկե, գործնական աշխատանքի պատուհանը ծալած, երբ ուսուցիչը գալիս էր` արագ բացում էինք), իսկ ուսուցիչը նստած էր իր տեղում, երբեմն աչքի տակով` իրեն հատուկ հայացքով, նայում էր մեզ ու նորից թեքվում մատյանին: Հանկարծ լսեցի անունս,  գլուխս բարձրացրի ու նայում եմ ընկերներիս` փնտրելով, թե ով է կանչում:

-Մուշե′ղ, քեզ հետ եմ, չե՞ս լսում ,- ասաց ուսուցչուհիս` ընկեր Մարգարյանը:

Տեղից դուրս եկա` արագ ծալելով խաղի պատուհանը ու մտածելով, որ դաս կհարցնի: Գնացի ու կանգնեցի կողքին (այո′, այո′  նա ունի այդպիսի սովորություն, կարող է ցանկացած պահի դաս հարցնել, ընդհատել մեկին և մյուսին ասել` շարունակիր կամ գրավորի ժամանակ դաս հարցնել, բացառությամբ կիսամյակային ամփոփիչի), բայց չգիտեմ, հուրախություն ինձ, թե  բախտի բերմամբ, ասաց, որ նստեմ իր դիմաց: Ակնոցը հանելով ու ուսերը ձգելով` ասաց.
-Երևանից Եղեգնաձոր է եկել մանկապատանեկան կենտրոններից մեկը, ու երկուշաբթի օրվանից մեկշաբաթյա դասեր են լինելու: Դպրոցից երեք աշակերտ պետք է մասնակցեն, ես մտածում եմ, որ մեկը դու պիտի լինես, դա քո տեղն է, պետք է անպայման գնաս, քեզ համար արդեն ասել եմ տնօրենին, զանգը տա` կգնանք տնօրենի մոտ:
-Լա′վ, հասկացա′, ավելի ճիշտ, կիսատ հասկացա, ի՞նչ դասընթաց է,- քմծիծաղ տալով ասացի ես:
-Այդքան էլ լավ չեմ հիշում, բայց ոնց որ ռեժիսուրայի վերաբերյալ է:
-Լա′վ, կգնամ:

Հնչեց զանգը, դուրս եկանք դասարանից: Ես գնացի ու կանգնեցի տնօրենի սենյակի մոտ`սպասելով ընկեր Մարգարյանին: Մինչ ուսուցիչը կգար, ես մտածում էի, որ ինչ լավ է, մի շաբաթ դասի չեմ գա ու բացակա չեմ ստանա`մոռանալով, որ հաջորդ շաբաթ գարնանային արձակուրդներն են:
Լուսինեն աստիճանները բարձրանալով` ասաց ինձ , որ Եղեգնաձորում դասընթացի պետք  գնանք, իմ անունը գրել ա:
-Մարգարյանի՞ ասած դասընթացն ա,- զարմացա ես:
-Չէ′, Մարգարյանը ի՞նչ կապ ունի:

Բայց ինչպես պարզվեց տասը րոպե հետո, խոսքը նույն դասընթացի մասին էր:

Եկավ գարնանային արձակուրդը ` իր հետ բերելով երկար սպասված տաքսին, որը մեզ տարավ Եղեգնաձոր: Ուշացած ներս մտանք, ներկայացանք ու նստեցինք առաջին սեղանի մոտ:

-Նորից ներկայանամ, ես «Մանանա» կենտրոնի տնօրենն եմ` ինձ կարող եք դիմել տիկին Ռուզան, պարոն Արան` «Մանանայի» կինոստուդիայի  ղեկավարը, Լիլիթն ու Սիսակը` ֆոտոստուդիայի և անիմացիայի ղեկավարները:
Դիտեցինք կինոստուդիայի սաների կողմից պատրաստած մի քանի ֆիլմ, հետո բաժանվեցինք երեք խմբի` ըստ տարիքի: Գայանեն մեզ բաժանեց «Խաբարբզիկ» ամսագրերը: Հաջորդ օրը ժուռնալիստիկայի դասին տիկին Ռուզանին ասացի, որ «Խաբարբզիկի» համարներից այս մեկը շատ եմ հավանել, տիկին Ռուզանն էլ ասաց.
-Հավանել ես, որովհետև մենակ էդ ես կարդացել:
Ճիշտն ասած, այդ համարը խորությամբ էի ուսումնասիրել, մնացածը կարդացել էի միայն նրանք, որոնց վերնագիրը դուրս եկել էր:

Օրերը անցնում էին աննկատ, քանի որ այնքան հետաքրքիր էր դասընթացը: Միշտ մտածել եմ, որ եթե ուզում ես նյութը ավելի լավ տպավորվի, պետք է գործնական քայլեր անես, իսկ «Մանանայում» ամեն ինչը գործնական է` թե ֆոտոն, դուրս էինք գալիս նկարելու, լրագրությունը, անընդհատ նյութեր էինք գրում, իսկ մի օր, երբ Երևանից եկան Մանանայի մյուս աշխատակիցները` Մանեն ու Նորայրը, վերջինս ինձ վստահեց իր իսկ պրոֆեսիոնալ ֆոտոխցիկը, որ նկարեմ, իսկ Սիսակի ու Հովնանի հետ մուլտ նկարեցինք:

Հիշում եմ նաև, որ սպասում էինք ժամը մեկին, որովհետև այդ ժամանակ տիկին Ռուզանը գալիս էր ու կիսաերգելով ասում էր` «lunch time»… Այնքան չէինք սպասում ուտելուն, ինչքան այդ «երգին»:
Այսօրվա պես հիշում եմ տիկին Ռուզանի խոսքը, որ ասաց առաջին օրը. «Դուք այսուհետ դառնում եք «Մանանայի» մեր մեծ ընտանիքի անդամ ու պիտի ձեր խոսքը ասեք ձեր իսկ գրելու, նկարելու կամ մտածելու ոճով»:

Անցավ որոշ ժամանակ, «Մանանայի» դասընթացն ավարտվել էր: Սովորական օր էր իր սովորական, բայց շոգ երեկոյով: Լսեցի հեռախոսիս զանգի ձայնը, վերցրի. Լիլիթն էր «Մանանայից» ,ասաց, որ մի քանի օրից «17.am» կայքի շնորհանդեսն է, և ինձ հրավիրում են բացմանը: Միանգամից համաձայնեցի, քանի որ ուզում էի տեսնել մյուս մանանայեցիներին (չգիտեմ «Մանանան» ինքը ինչպես, բայց ես այդպես եմ անվանում «Մանանայի» թղթակիցներին): Մարզից մի քանի թղթակիցներով գնացինք բացմանը, և Երևանում Լուսինեն ասաց, որ իմ գրած նյութերից մեկը արդեն տեղադրված է 17.am-ում`Վայոց ձոր խորագրի տակ: Ուրախացա, հասնելով տուն առաջինը նայել եմ` որ նյութն է, ու տեսա, որ դա  դասընթացի երկրորդ օրվա գրածս էր`«Ինչ անել աղբի հետ»: Հիմա եմ միայն հասկանում, որ վերնագիրը կապ չունի նյութի հետ, վերնագրում ասում եմ ինչ անել, իսկ հոդվածում ներկայացնում եմ Վայքի աղբահանության իրականացման գործընթացը: Այնտեղ հանդիպեցինք մյուս թղթակիցներին, որոնց անունները կարդացել էինք «Խաբարբզիկում»: Այդ օրը նաև ստացանք «Խաբարբզիկի» նոր համարը, այն մյուսներից տարբերվում էր նրանով, որ կար նոր էջ` նոր խորագրով. «Մեր մարզային թղթակիցները / Վայոց ձորի մարզ»:
Այն օրվանից, ինչ «Մանանան» եկավ Վայոց ձոր, մինչ այսօր աշխատում եմ «Մանանայի» ու «17-ի» հետ:

Ահա այսպես դարձա «Մանանա» կենտրոնի սան:
«Ի՞նչ տվեց «Մանանան» քեզ». ևս մեկ հարց, որը էլի տվել են:
«Մանանան» նախ ինձ տվեց ազատ արտահայտման իրավունք, շնորհիվ «Մանանայի» կարողացա մտքերս ավելի  համակարգված դարձնել: «Մանանայի» կազմակերպած մեդիա ճամբարի շնորհիվ էր, որ մեկ շաբաթ շփվեցի ու ընկերացա մյուս թղթակիցների հետ, նաև գտա ապագա կուրսեցիներիս` Միլենային, Սոսեին, Աստղիկին: Հա, մոռացա ամենակարևորը` «Մանանայի» շնորհիվ է, որ ընտրեցի ապագա մասնագիտությունս` լրագրող: Կարելի է ասել` նրանք դարձան իմ ոգեշնչման աղբույրը: Մի օր, երբ եկել էի Երևան,  նաև գնացի «Մանանա», նվեր ստացա  տիկին Ռուզանի հեղինակային «Դրախտից հյուսիս-արևելք» հրապարակախոսական գիրքը:

Ինչքան էլ անցնի, գրքի մակագրությունը կհիշեմ.«Մո′ւշ ջան, ապագա լրագրող, քեզ բարի երթ եմ մաղթում: Բարձր պահես լրագրողի պատիվը»: Կհիշեմ, քանի որ տիկին Ռուզանը առաջիններից էր, ով իմ մեջ տեսավ լրագրողի, խոստանում եմ, որ բարձր կպահեմ: Բայց կարևորը միայն այն չէ, թե ինչ տվեց ինձ «Մանանան», այլ նաև այն, թե ես ի՞նչ տվեցի «Մանանային»: Եթե ինձ հարցնեք, ապա կասեմ, որ իմ կարծիքով, դեռ ես չեմ տվել այն, ինչ ստացել եմ, բայց դեռ կհասցնեմ, արդեն որպես լրագրող:

Իսկ ո՞վ է եղել քո ոգեշնչման աղբյուրը կամ ի՞նչպես եղավ, որ դարձար մանանայեցի, ի՞նչ տվեց քեզ «Մանանան» կամ ի՞նչ տվեցիր դու նրան, գուցե պատմե՞ս, կիսվե՞ս այդ մասին:
-Հե՜յ, մանանայեցի′, քե′զ հետ եմ, սիրով կսպասեմ հոդվածիդ:

tatev aghazaryan

Հետևություններ…

Երբ ավարտական քննությունները վերջացան, ու սկսեցին ամառային արձակուրդները, ես կարող էի հանգիստ զբաղվել իմ սիրած գործերով, որոնցից մեկն էլ հենց սա է: Ամառը ես շատ սխալներ վերլուծելու ժամանակ ունեցա: Ոչինչ հենց այնպես չի ավարտվում, և ամեն ինչ իր ավարտն ունի: Քննությունները հեշտ չէին և շատ էին անհրաժեշտ գիտելիքները ստուգելու համար: Ես հիմա արդեն գիտեմ, թե, որ առարկայից եմ թերացել և ինչքան պետք է աշխատեմ դրանք ուղղելու համար: Հասկացա` ովքեր են իմ «լավ» ընկերուհիները: Հասկացա, թե ինչի վրա պետք է ուշադրությունս դարձնեմ` հետևում թողնելով մանր-մունր պատմությունները:

Մի խոսք կա. «Եթե դու երբեք չես սխալվել, ապա չգիտես, թե, որն է ճիշտը»: Եղան փոքրիկ սայթաքումներ, որոնք ես այլևս չեմ կրկնի: Եվ իմ կատարած սխալների հիման վրա կստեղծեմ նորը: Կյանքում կատարված ամեն մի դեպք չի կարելի որպես աղետ ընդունել:

Կարծում եմ, քննությունները ոչ միայն ինձ օգնեցին, այլ նաև դպրոցի անձնակազմին՝ վերլուծելու իրենց հետագա աշխատանքը: Պարզելու համար, թե ինչքանով ենք սովորել դասերը և այլն:

Հիշեցնեմ իմ սիրած հեղինակներից մեկի՝ Թեոդոր Դրայզերի խոսքը, որը ես նշել եմ նաև իմ նախորդ հոդվածում. «Աշխարհում շատ բան կա, որին մենք կուզեինք հասնել: Սակայն չի կարելի միանգամից ամեն ինչի ձգտել: Եվ ի՞նչ միտք ունի հուսահատվել ամեն մի չիրականացած ցանկության պատճառով»:

Դե, ուրեմն, սեպտեմբերից նոր էջից սկսենք վաղվա օրը: Լավատեսորեն նայենք ամեն ինչին: Եվ ինձնից ձեզ խորհուրդ. կենտրոնացեք միայն ու միայն ձե՛ր նպատակների վրա:

Ամեն մարդ ունի իր արժանիքները: Ուրեմն, եկեք չնմանվենք ուրիշներին, լինենք տարբեր: Ստեղծենք մերը, քանի որ մյուսն այդ ճանապարհով արդեն անցել է…

narek davtyan getahovit

Քույրս

Փոքր ժամանակ, երբ ես լացում էի, մայրս քրոջս ասում էր.

-Էլըչկա, մի հանգստացրու Նարոշին,- մայրս միշտ ինձ այդպես էր դիմում:

Քույրս ինձ հանգստացնելու հետաքրքիր մեթոդ էր մշակել: Ես ունեի  խաղալիք` Բարև ձեզ անունով:  Հիմա մտածում եք, թե ինչո՞ւ Բարև ձեզ: Բացատրեմ: Երբ ես լացում էի, քույրս վերցնելով այդ խաղալիքը, տինիկային թատրոն էր ցույց տվել, և այդ տիկնիկային թատրոնի պիեսը միշտ սկսվում էր «Բարև ձեզ» նախադասությամբ:

Հիմա հիշելով այդ պահերը, ծիծաղում եմ, բայց միևնույն ժամանակ, տխրում, քանի որ այդ պահերը երբեք հետ չես բերի:

Իսկ հիմա ծանոթացեք` մարդ, ում շատ եմ սիրում, քույրս`  Էլլա Դավթյանը, իմ ամենա-ամենան: Մանկուց շատ եմ սիրել քույրիկիս և հիմա կարոտում եմ, որովհետև նա հիմա բնակվում է Ռուսաստանում: Շատ եմ  ափսոսում, որ չեմ գնահատել նրա հետ անցկացրած պահերը, իսկ հիմա, հնարավոր է,  նրան տեսնեմ տարին մեկ-երկու անգամ:

Քույրս պատանեկության տարիներին զբաղվել է ֆուտբոլով, անգամ ընդգրկվել է Հայաստանի կանանց ֆուտբոլի հավաքականում: Հետո հիասթափվել է ֆուտբոլից` պատճառաբանելով, որ Հայաստանում ֆուտբոլը ապագա չունի, քանի որ թիմերը համախմբված չեն խաղում: Քույրս մանկավարժ է, համալսարանը ավարտելուց հետո աշխատանքի պատճառով  մեկնել է Ռուսաստան: Նա շատ է կարոտում  Հայաստանը և փորձում է շուտ վերադառնալ: Նա կարծում է, որ հայրենիքը լինի հզոր թե թույլ, մնում է հայրենիք և չի կորցնում իր քաղցրությունը:

Կարոտով սպասում եմ, որ մի օր առավոտյան իմ տիկնիկը քրոջս ձայնով առավոտ վաղ կարթնացնի ինձ.

Բարև ձեզ…

Sargis Melkonyan

Եթերում «Մանկություն TV-ն» է…

Փոքր ժամանակ սիրում էի բոլոր եղանակները՝ հատկապես ամառը, որովհետև ամառային օրերին մեր տունը միշտ բազմամարդ էր լինում. գալիս էին հորաքույրներիս երեխաներն, ու սկսում էինք անհոգ վազվզել, խաղալ, թռչկոտել, լողալ, կռիվ-կռիվ խաղալ…

Հիշում եմ, թե մի անգամ ինչպես էինք կռիվ-կռիվ խաղում. երկար փայտեր էինք կտրում, թրեր պատրաստում ու կռվում էինք: Մի անգամ էլ փայտե արկղերից մեծ տնակ էինք սարքել ու կռվից հետո գերիներին այդտեղ էին պահում:

Մի օր էլ՝ երբ գնացել էինք մորեղբորս տուն, նրա որդու փոքր երկաթե մեքենաներով ցուցահանդես էինք կազմակերպել:

Կամ, որ մարտի մեկին քույրիկներիս հետ գնացինք ձնծաղիկներ հավաքելու: Բերեցինք ու նվիրեցինք մայրիկին: Ի՞նչ օրեր էին…

Մոտենում էր սեպտեմբերի մեկը: Էլի գերազանցիկ եմ: Ի՞նչ ուրախությամբ էի վերցնում գովասանագիրն առաջին անգամ…

Մի օր էլ հայրիկս մտավ տուն` կիթառը ձեռքին: Վերցրեցի ու խաղացի:  Իսկ որ հետո էլ ես ու եղբայրս գնացինք կիթառի, ինչ ուրախ էի: Բայց հետո հոգնեցի, ու հիմա էլ չենք գնում:

Մի տարի էլ հունիսի մեկին գնացինք կարուսել: Միշտ սար էինք գնում, բայց այդ տարի գնացինք կարուսել: Էլ սարն չենք գնում: Իսկ երբ անձրև եկավ…

Իսկ երբ մի քանի նկար լուսանկարչական ապարատից գցեցի համակարգչի մեջ, մատս միամիտ կպավ ու ֆոտոապարատի ողջ պարունակությունը ջնջվեց… Ես ջնջեցի իմ մանկությունը, իմ հիշողություններն ու տպավորությունները: Օրեր անց ֆոտոապարատն էլ փչացավ…

Եթերում «Մանկություն TV-ն» էր, առողջ եղեք…

Ես Սոնան եմ

Ես 1999 թվականի սերնդից եմ՝ Սոնա Մկրտչյանը, լեննականցի եմ, սիրում եմ աշխարհը, հայրենիքս, մայր բարբառս։ Ես այն մարդն եմ, ով փոքր ժամանակ երազում էր դառնալ տրոյլեբուսի վարորդ՝ կարմիր շրթներկ ունենալու համար, բայց դա ուղղակի 3-9 տարեկան երեխայի երազանք էր։ Հետո  ես Հայոց լեզվի և գրականության ուսուցչուհի էի, ով շատ բարի էր, տնային հանձնարարություններ չէր տալիս, դաս չէր հարցնում և շատ բարձր էր գնահատում։ Բայց սա էլ դարձավ անկատար երազանք, քանի որ ես արդեն ուզում էի դառնալ ֆիզիկոս, ուսումնասիրել աստղերը, մոլորակները, բնության երևույթները․․․Այս «մասնագիտական» փոփոխությունները կշարունակվեին այնքան ժամանակ, քանի դեռ․․․

Վերջապես ես ընտրեցի աշխարհի ամենահետաքրքիր և չբացահայտված մասնագիտությունը՝ լրագրությունը։ Ընտանիքումս լրագրողներ չկան, ոչ էլ հրապարակախոներ։ Բայց ես, ինչպես կասեր գյումրեցին, «մեջների ծաղիկն եմ»: Ես ընտրեցի այս մասնագիտությունը առանց երկմտելու, քանի որ  զգում էի. այն իմ մեջ է, իմ մի մասնիկն է․․․

Այժմ 17 տարեկան եմ, լրագրության ֆակուլտետի առաջին կուրսի ուսանողուհի։ Ցանկանում եմ դառնալ հայտնի, սիրված ու ճանաչված լրագրող, հաղորդավար, շոումեն։ Երազանքներ  շատ-շատ ունեմ, որոնց մի մասը կատարվելու ճանապարհին է, իսկ մյուսներն անպայման դառնալու են իրականություն։ Նպատակասլաց եմ, իրատես․․․

Ես անասելի հետաքրքրասեր եմ, այդ իսկ պատճառով էլ շատ հարցեր եմ տալիս։ Ինչպես ասում է Օնորե դը Բալզակը․ «Բոլոր գիտոությունների բանալին հարցական նշանն է»: Ինձ հետաքրքրում է այն ամենը, ինչ կապված է  երկիր մոլորակի, մարդ էակի հետ։ Ինձ հուզում է անարդարությունը, կաշառակերությունը,արտագաղթը, Հայաստանի տնտեսական ծանր վիճակը, թռչնի թռիչքը, մանուշակի գույնը, հնչյունի արտաբերումը, շնաձկան վարքը, համակարգչի աշխատելու սկզբունքը, մարդու ֆիզիկական կառուցվածքը, հոգեկան աշխարհը․․․Մի խոսքով, ամեն-ամեն ինչ։

Իմ ընտրած մասնագիտությունը՝ լրագրությունը, հնարավորություն է ընձեռում գտնել ինձ հուզող յուրաքաչյուր հարցի պատասխանը։

Լրագրությունը մասնագիտություն չէ, այն անբացատրելի երևույթ է, լրագրությունն արվեստ է․․․

Իմ լեռներն ու իմ մարդիկ

Պապիս հետ շատ էինք բարձրանում էս սարը:
Կանգնում էի  Զիզիքարին  ու սկսում երգե՜լ…

Ամբողջ  օրը վազվզում էի, թռչունների բներ էի ման գալիս՝ հաց տալու համար:
Կեսօրին պառկում էի նրա  կողքին ու սկսում պատերազմից, դպրոցից ու էն ժամանակ, ինձ հեռու ու անհասանելի թվացող բաներից հարցնել, հետո, երբ ինքը թիկնում էր՝ հանգստանալու, ես մահակը ձեռքիս «հսկում էի» իրեն…
Ամենահամով սարի թեյը էստեղ եմ խմել, ամենահամով պանիր հացը էստեղինն էր (ամբողջ օրը պահում էի մոտս, չէի ուտում, որ հետո սարերի համն ու հոտն ունենար) ու ամենալավը մանկությունն էր՝ սարերում, ազատ, անհոգ։

Լուսանկարը` Լյուսի Ուլունցի

Լուսանկարը` Լյուսի Ուլունցի

Պապիկս էլ չկա, բայց մինչև հիմա «իրա օրը»՝ մայիսի 9-ից առաջ, գնում եմ մեր Խըչախոռը, շնչում ազատությունն ու հետ գալիս։
Առվակների կողքին մինչև հիմա մնում են իմ սարքած փայտե տնակները, ապրում  են պապիս  պատմություններն ու թանկ հիշողությունները։
Ուրիշ են մեր լեռներն ու լեռնական մարդիկ …
Իմն են։

Seroj araqelyan

Ծննդյանս ու գիտելիքի օրը

Սեպտեմբերի մեկ, շնորհավորանքներ, պայուսակ, գրիչ, տետր ու ամենակարևորը՝ մեկ դասարան ևս բարձրացանք, ու վերջին սեպտեմբերի մեկը, որը նշելու եմ մեր դպրոցում: Դարձա ավարտական դասարան, և կունենանք երեք հոգանոց անմոռանալի վերջին զանգ:

Սեպտեմբերի 1-ը ինձ համար միայն գիտելիքի օրը չէ, այլ նաև ամենակարևոր օրերից մեկը իմ կյանքում՝ ծննդյանս օրը: Մեկ-մեկ կատակով ասում եմ «Այ մարդ, սենց էլ բան կլինի՞, դեռ չծնված դպրոց են ուղարկում»:

Ծննդյանս օրվա հետ կապված նույնպես նյութ ունեմ տպագրված 17.am-ում: Եթե կարդացած լինեք, հաստատ տեղյակ կլինեք, որ կրակոցների պատճառով ոչ մեկը վախից չեկավ մեր գյուղ` Բաղանիս, ու ոչ մի ծնունդ էլ չեղավ: Բայց արդեն եկար ժամանակ է կրակոց չկա, իրավիճակը հանգիստ է, ու ամեն ինչ իմ պլանավորածով է գնում:

Ուզում եմ սեպտեմբերի մեկի կապակցությամբ շնորհավորել բոլորին՝ ուսուցիչներին, աշակերտներին և ուսանողներին, այդ թվում նաև նրանց, ովքեր իրենց առաջին քայլերն են կատարում թե դպրոցում, թե բուհում:

Շնորհավորում եմ բոլորի սեպտեմբերի մեկը` մաղթելով բոլորին նորանոր հաջողություններ: