Իմ էջը խորագրի արխիվներ

nane eghiazaryan

Նախասիրությունները միշտ օգնում են ինձ

Երբեմն ինքս ինձ հարցնում եմ, թե ի՞նչ կա ավելի լավ, քան գրքերը ու դասական երաժշտությունը, ու մեկ էլ հիշում եմ դասական պարի մասին և վերջ:

Այո՛, ես շատ չեմ սիրում կարդալ, բայց սիրում եմ, երբ ինչպես ասում են, մուսաս գալիս է, ու սկսում եմ կարդալ: Ինչպես բոլորը, այնպես էլ ես, ունեմ սիրելի գրող` Նար-Դոսը, հայ գրականության մեջ և Վիլյամ Շեքսպիրը` համաշխարհային գրականության:

Նար-Դոսը ինձ համար մի ամբողջ աշխարհ է: Նրա պատմվածքներից «Ես և Նա»-ն կամ էլ վիպակներից «Սպանված աղավնի»-ն կարծես ներթափանցում են իմ հոգեկան աշխարհ, այն տակնուվրա անում ու հեռանում: Իսկ Շեքսպիրի մասին էլ չեմ խոսում, ավելի ճիշտ` գրում: Նրա «Համլետ», «Օթելո» կամ «Ռոմեո և Ջուլիետ» ստեղծագործությունները նույնիսկ ամենասառնասիրտ մարդու աչքերից, զոռով թե ջանով, չգիտեմ, բայց արցունք հաստատ կպոկեն:

Երաժշտությունն էլ կարող է մարդու մեջ առաջացնել հիանալի զգացողություններ: Հայտնի կոմպոզիտորներից ավելի շատ սիրում եմ Ֆրեդերիկ Շոպենին` իր վալսերի շարանով, կամ ինչպե՞ս կարելի է չսիրել Մոցարտին ու նրա ռեքվիեմը:

Կան շատ մարդիկ, ովքեր նախընտրում են ավելի ժամանակակից երաժշտություն, ու ձանձրանում են դասականից. ես նրանց չեմ մեղադրում: Ես էլ միայն դասական երաժշտություն չեմ կարող լսել: Սիրում եմ նաև ժամանակակից երգեր լսել ու ֆիլմեր նայել:

Ահա պատմեցի իմ նախասիրություններից մի քանիսի մասին էլ: Գիտե՞ք, ես իմ այս նախասիրությունները այդքան էլ չէի կարևորում, բայց ահա վաղը քննության եմ, ու քանի որ, սովորությանս համաձայն, վերջին օրը սկսում եմ նորից ընթերցել այն, ինչն արդեն կրկնել ու վերջացրել էի մի քանի օր  առաջ, զգացի, որ չեմ կարողանում ոչինչ անել: Ու ինձ օգնության հասավ սկզբում Նար-Դոսի «Նեղ օրերից մեկը» պատմվածքը, ապա Շոպենի «Եդեմի այգի. քնքշություն» ստեղծագործությունը, ու ես այնքան առույգացա, որ ոչ միայն վերջացրի կրկնելը, այլ ժամանակ էլ գտա նստել ու այսքանը գրել:

Ուզում եմ ասել, որ եթե ունեք նախասիրություններ, որոնց իմաստը չեք հասկանում, ու դա մյուսների կարծիքով հետամնացություն է, մեկ է, դրանով զբաղվեք, որովհետև այն ձեզ հաստատ ինչ-որ տեղ պետք կգա…

նարեկ բաբայան

Ամառային հոբբի

Առավոտյան 8։00։ Պիկ-պիկ-պիկ… Արթնանում եմ, վախենալով, որ դպրոցից կուշանամ։ Անջատում եմ զարթուցիչն ու պատահական տեսնում ամսաթիվը՝ 2/06/2016։ Օ~, այդ արքայական զգացումը, որ կարող եմ շարունակել քնել։ Արդեն արձակուրդ էր. մոռացել էի զարթուցիչն անջատել։

Արթնանում եմ 10:30, իսկ անկողնուցս վեր եմ կենում մոտավորապես 11-ին։ Հետոն արդեն պարզ է՝ լոգարան, նախաճաշ և այլն։ Բայց այստեղ մեջս առաջացած պայմանական ռեֆլեքսին հակասող բան կար։ Նախաճաշից հետո ես սովորականի պես փորձեցի վերցնել պայուսակս ու գնալ դասի։ Ես արդեն սովոր էի, որ եթե առաջ հրվելով վերցնեմ պայուսակս, ապա դրա ծանրությունը կկանգնեցնի ինձ։ Այս անգամ այն տեղում չէր։ Ես, հենվելով առաջ, չբռնվելով պայուսակիցս, քիչ էր մնում ընկնեի աստիճաններից։ Լավ է, որ հասցրի բռնվել վանդակապատից (առաջին անգամ եմ լսում այդ բառը. նոր համակարգչով գտա)։ Դե, դա այն բանն է, որից բռնվելով իջնում են աստիճանները։ Բռնվում եմ այդ վանդակապատից ու 2-3 վայրկյանով տեղում քարանում։
-Աաաա՜,- ճկույթս խփել էի այդ անիծված վանդակա․․․ դե, էն բռնվելու բանին։ Գոռում եմ իմ` նոր հաստացող և լրիվ չձևավորված ամբողջ ձայնով, և հասցնում մինչև հարևանների ականջները. ոչ մի ձայնամեկուսիչ պատուհան ի զորու չէ դիմակայել այդ ցավին։ Մի 10 րոպե մղկտալուց հետո ստանում եմ հեռախոսազանգ.
-Էրիկին վերց, իջի դաշտ:

Էրիկը Ռուսաստանից եկած ընկերս էր։ Դե, իհարկե, ես չէի կարող մերժել այդ գայթակղիչ առաջարկը՝ խաղալ ֆուտբոլ ընկերների հետ։ Ճիշտն ասած, ես այն եզակի տղաներից եմ, ով այդքան էլ չի սիրում ֆուտբոլ խաղալ, բայց դե, տղերքի հետ ուրիշ ա, էլի։ Եթե այդ ֆուտբոլը չլիներ, մեր ամառը մի քիչ իր գույնը կկորցներ։ Առանց ֆուտբոլի դժվար է պատկերացնել մեր առօրյան։ Խաղում ենք ոնց պատահի, ում հետ պատահի, ինչով պատահի և ոնց պատահի. առավոտից երեկո, ամեն օր։ Ֆուտբոլի միակ թերությունը հոգնած տուն գնալն է, ու այդ չարաբաստիկ «դիքը» բարձրանալը. մեր տղերքն ինձ կհասկանան։
Ահա, հասա տուն ու միանգամից գնացի քնելու: Այս անգամ զարթուցիչը կանջատեմ։ Վերջապես կիմանամ՝ վերջում Էմիլին մնա՞ց մեզ մոտ, թե՞ վերադարձավ Երևան։

Հ․Գ․ Սիրում եմ ընկերներիս տեսնել երազումս։

ANi mkrtchyan

Ես Անին եմ Սյունիքից

Ես Անի Մկրտչյանն եմ, ծնվել եմ 2000 թվականին՝ Դարբասում: Սիրում եմ երազել, դիտել գեղարվեստական ֆիլմեր և մուլտֆիլմեր: Հաճախ ինձ ասում են՝ պետք է մեծանաս, հերիք է դիտես մուլտֆիլմեր: Սովորում եմ 10-րդ դասարանում: Մեր դասարանում սովորում է 7 աշակերտ: Դասարանում ես «ընդդիմախոս» եմ, սիրում եմ հակասել տարբեր օրինակներով: Նաև կատակասեր եմ, ունեմ շատ ընկերներ:

Մի հետաքրքիր բան պատմեմ իմ կյանքից: Մի անգամ գնացել էի մորաքրոջս տուն մեկ-երկու օրով, առաջին օրը դուրս եկա զբոսնելու, ծանոթացա այնտեղի երեխաների հետ: Հաջորդ օրը խոհանոցում գործ էի անում, երբ մորաքույրս եկավ և ասաց, որ ինձ կանչում են դուրս: Դուրս եկա, և զարմանալի էր. քսանից ավելի երեխաներ եկել էին, որ ինձ հետ խաղային:

Ես՝ ինչպես բոլոր մարդիկ, ունեմ վատ կողմեր. շատ եմ բարկանում, շատ եմ խոսում, շուտ եմ նեղանում, հեշտ եմ հանձնվում: Սիրում եմ անգլերեն լեզուն, ուզում եմ դառնալ թարգմանչուհի: Երազում եմ Ամերիկա գնալ, այնտեղ սովորել, աշխատել, բայց հետո վերադառնում եմ իրական կյանք, որովհետև շատ երազողը կորցնում է իրականության զգացումը:

Սիրում եմ նայել տիեզերքին, աստղերին, կենդանիներից սիրում եմ գայլ և օձ, չնայած օձը սողուն է, բայց ինձ համար շատ մարդկանցից ավելի բարձր կենդանի է:

Սիրում եմ հավաքույթներ կազմակերպել ընկերներիս մասնակցությամբ:

Հաճախ այնպիսի հարցեր են ծագում մտքիս մեջ, որ նույնիսկ ես ինձ վրա եմ ծիծաղում: Օրինակ՝ ինչի՞ համար է մարդը ստեղծվել՝ երկրագունդը ոչնչացնելո՞ւ, թե՞ փրկելու, կամ ի՞նչ է լինում, երբ մարդը մահանում է:

Մասնակցում եմ մի քանի խմբակների՝ պարի, երգի, ուլունքագործության և անգլերենի պարապմունքի:

Սիրածս ֆիլմերից են՝ «Մթնշաղը», «X-մարդիկ», «Կարիբյան ծովի ծովահենները», «Հարի Փոթերը» և այլն:

Պատրաստում եմ տարբեր քաղցրավենիք և ճաշատեսակներ: Ասում են, որ համեղ եմ պատրաստում:

Կցանկանայի, որ բոլորն ինձ նման հավատային հրաշքների, չէ որ հրաշքին նախորդում է հավատը:

Sose zaqaryan

Ձորեր տանող ավտոբուսը

Ժամը 5-ն է: Ուր որ է` կլսվի մեր ավտոբուսի ազդանշանը: Ու այսպես ամեն օր, օրը երկու անգամ: Եթե նստես ձորեր բերող այս ծիրանագույն ավտոբուսը, կարող ես լիովին պատկերացում կազմել ձորերի մասին:

Տարիների հոգսը չի փոխել մեր ավտոբուսը: Մեկը գնում է իր այգի, մյուսը` Երևան,  հաջորդը` վարկ փակելու կամ թաղում: Դրանք  են  այն կրկնվող պատճառները, որ մարդիկ օգտվում են ավտոբուսից: Եթե լուռ նստես և լսես, կհասկանաս, թե ով ում բարեկամն է, ով երբ է ամուսնացել, ինչ գործեր է արել Ռուսաստանում և այլն:

Ու այդ ավտոբուսը Սիսիանից-Շենաթաղ ճանապարհին անցնում է Որոտնավանքի, Դավիթ Բեկի բերդի, Որոտանի կիրճի, Ըրզվանի կամուրջի, Սուրբ Ստեփանոս և Սուրբ Հովհաննես եկեղեցիների կողքով: Տատիկները իրենց  թոռնիկների համար հարսնացուներ են ընտրում: Հին ծանոթները, իրար երկար տարիներ չտեսնելուց հետո, հենց ավտոբուսում են իրար հանդիպում:

Ես շատ մարդ չէի ճանաչում մեր և հարևան գյուղերից, մինչև չսկսեցի ավելի հաճախ ավտոբուս նստել: Արդեն գիտեի՝  ով որտեղ է իջնելու, ով ինչ չափի գումար է տալու և ինչքան մանր ստանալու: Ով է ում տոմսը ստանալու:

Առաջին նորությունները հենց ավտոբուսում են քննարկում: Խորհրդային տարիներին ասում էին.
-Նորությունները կամ կոլխոզից պիտի գիդաս կամ ալ փոստից:

Բայց հիմա ժամանակները փոխվել են, փոխվել են նաև մարդիկ. ոչ փոստ կա, ոչ կոլխոզ: Նրանց փոխարինելու են եկել բջջային հեռախոսներն ու համակարգիչները: Մարդիկ ավելի զգուշավոր են իրենց արտահայտությունների մեջ, և նորությունները միայն ավտոբուսն է բերում ու տանում:

mane m sargsyan

Հիշողությունների արկղիկը շուտով կփակվի

Հիշողությունները դրանք կյանքի ամենահիանալի երևույթներն են: Երբ կրկին վերապրում ես այն, ինչի միջով անցել ես ժամանակին: Նրանք քեզ համար դառնում  են կյանքի մի շրջան ձևավորող և գեղեցկացնող մասնիկներ:  Ապրել ներկայում և երջանկանալ հիշողություններով…

Իմ կյանքում հիմա այնպիսի շրջան է, երբ ես կապրեմ ամենաքաղցր պահերը` վերջին զանգ, ընդունելություն, նոր ընկերներ, միջավայր: Կհայտնվեմ լիովին անծանոթ մի շրջապատում, սակայն իմ հիշողությունների և նրանց բաղկացուցիչ մասը կազմող իմ քույր և եղբայրների հետ միասին:

Իմ դասընկերների հետ ունցել եմ անսահման հիանալի պահեր: Այս երեք տարին յուրաքանչյուրիս համար լի է անմոռանալի ապրումներով, որոնք մենք շատ ապահով «թաքցրել» ենք  մի «արկղի մեջ», որտեղ հերթով դասավորված են բոլոր հիշողությունները:  Ցանկության դեպքում կարող ես բացել  և նորից վերապրել:

Իմ համառ բնավորությանը ընկերներս շատ  լավ ծանոթ են, և որպեսզի ինձ չնեղացնեն, պատասխանեցին իմ տրված հարցին:

Հարց, որն առիթ հանդիսացավ բացելու «արկղիկը», ուր արդեն խնամքով պահ էին տրված հիշողությունները:

Եվ այսպես, ասեք`

Ամենավառ տպավորությունը դպրոցական տարիներից, որ երբեք չեք մոռանա:

«Մեր «ջրոցին» չեմ մոռանա: Այնքան  լավ եմ հիշում, կարծես երեկ լիներ: Երբ  որոշեցինք և բոլորս մեկ մարդու նման ուղևորվեցինք Թթուջուր: Ամեն ինչ հիանալի անցավ»,- պատասխանեց Ֆելիքսը`ապագա ռազմական բժիշկը:

«Ձեզ տեսնենք աղջիկներ» միջոցառումը: Մեր հիշողությունների ամեն մի դրվագը ասես քիմիական հավասարումներ լինեն` մեկը մյուսից կախված: Մի նյութ բաց թողնես, ռեակցիան սխալ կընթանա»,- պատասխանեց Սվետան` ապագա դեղագործը:

«Մեր փախուստի օրը: Չնայած նրան, որ շատ խոսեցին մեզ վրա, բայց միևնույն է, հիանալի պահեր ապրեցինք միասին»,- իր հիշողություններով կիսվեց նաև Սաթինեն:

«Էքսկուրսիաները: Բայց ինձ համար ավելի տպավորիչ էին հատկապես տունդարձի ճանապարհին ավտոբուսի մեջ միասին երգելը: Երբ երգում էինք և հաշվի չէինք էլ առնում ճիշտ ենք երգում, ձայն ունենք, թե ոչ: Ուղղակի վայելում էինք այդ պահերը»,- իր պատասխանով կրկին մի հիշողություն հանեց արկղիկից  Արգիշտին:

Իսկ իմ հիշողություններն անսահման են. մեր առաջին հանդիպումը դասարանի «նորեկների» հետ (ի՞նչ նորեկ, եթե այդ դասարանում բոլորս էլ նորեկ էինք),  առաջին էքսկուրսիան, առաջին համատեղ խնջույքը, առաջին մրցույթները, հաղթանակները, պարտությունները:

Ամեն բան ժամանակին վերջանում է… Մի երկու օրից դպրոցական հիշողություններով արկղիկը այլևս չի լցվի նոր հիշողություններով, խնամքով կփակվի, և երբ տխուր լինենք, հուսահատված ու տխուր, կբացենք այն, կհանենք հիշողությունները, կուրախանանք, կջերմանանք ու կշարունակենք ապրել ու պայքարել:

արամ հարությունյան

Ես ինքս

Երբ ես ավելի փոքր էի, ինձ դուր էր գալիս, որ բոլորը, ուր գնում էինք, ճանաչում էին իմ հայրիկին, ու որ ես իր տղան եմ: Բոլորը ինձ վրա ավելի շատ ուշադրություն էին դարձնում, քան մյուսների վրա:

Իսկ հիմա դա ինձ դուր չի գալիս: Չեմ ուզոմ, որ ինձ վրա ուշադրություն դարձնեն միայն այն պատճառով, որ իմ հայրիկը հայտնի մարդ է:

Ես գնում եմ  մարտեր առանց կանոնների սպորտաձևի, ու ինձ անընդհատ մարզիչները հարցնում են` լավ եմ ինձ զգում թե ոչ: Իսկ ես չեմ ուզում, որ ինձ անընդհատ հարցնեն:

Սա սպորտ է: Էստեղ կապ չունի` հոգնած ես, լավ ես, վատ ես… Ես ուզում եմ հասնել ինչ-որ բանի ինքնուրույն, որ ինձ սիրեն դրա համար, այլ ոչ թե` որովհետև ես հայտնի մարդու տղա եմ:

Ես ափսոսում եմ, որ այդ մասին իմանում են խմբակների մի մասում: Թող ինձ գովեն, ինձ վրա բարկանան, ինձ շատ հանձնարարություն տան: Ինձ, ոչ թե հայտնի մարդու տղային:

Եթե ես գնամ հետագայում ուրիշ խմբակների, ապա չեմ ասի, թե ով է հայրիկս:

Այո, ես ափսոսում եմ, որ հիմիկվա խմբակներում գիտեն դրա մասին:

Ես կարող եմ ինքնուրույն դժվարություններ հաղթահարել: Օրինակ, ես երկու շաբաթվա ընթացքում իմ համառությամբ 9 կգ կարողացա նիհարել, և դրա մեջ ինձ չի օգնել ոչ հայրիկս, և ոչ մի այլ մարդ մեր ընտանիքից:

emanina

Ես ձկնորս եմ երևի

Ինչ հիանալի օր է, իսկ ես շտապում եմ պարապմունքի: Քայլերս արագ-արագ գցելով ավելի եմ արագացնում ընթացքս և մարդկանց ամբոխը ճեղքելով առաջանում եմ: Հանկարծ դիմացս մի աղջիկ է դուրս գալիս և, չկարողանալով կանգ առնել, բախումը նրա հետ անխուսափելի է դառնում: Ընկնում եմ գետնին, և աղջնակը մոտենում է ինձ և հարցնում:

-Կներես, հանկարծակիի եկա:

-Ես էի մեղավորը, ոչինչ, ի՞նչ է անունդ:

-Թերեզա,- պատասխանեց նա,- իսկ դո՞ւ, դո՞ւ ով ես:

-Ո՞վ եմ ես,- կրկնեցի նրան:

Հաճախ եմ տվել ինձ այս հարցը, սակայն պատասխանը այդպես էլ չեմ գտել: Այս անգամ չցանկացա թողնեմ անպատասխան և փորձեցի գտնել այն: Ես… Ես… Հըմմմ, չեմ կարող ասել: Չեմ կարող խոսել իմ մասին, քանի դեռ ես ինքս ինձ լիովին չեմ ճանաչում: Իսկ եթե հարցնենք ուրիշի՞ն:

-Ո՞վ է Էմանինան:

-Ահ, այն աղջիկը, որ միշտ նստում է շարքի վերջում, մտերիմ չեմ հետը:

-Ի՞նչ: Էմանինա՞: Հա, երևի Էմիլիան… Գիտեմ նրան, երբ ինձ տեսնում է, գալիս է և սկսում է անվերջ խոսել հետս:

-Այն «դինջ», կարճ մազերով աղջիկը, որ միշտ հեռախոսի մեջ մտած է և չի կարողանում կտրվել սոցցանցերից:

-Էմանինան, շատ եմ սիրում նրան, շատ դրական և ազատ աղջիկ է, չնայած իր ազատությունը երբեմն խանգարում է մեզ շփվել:

-Ախ, նա շատ ձանձրալի և փակ անձնավորություն է` անհետաքրքիր մտքերով:

Կամ ասենք.

-Չկա նրա նման ուրիշը. հասկացող, ճիշտ խորհուրդներ տվող, կարճ ասած, ինքնատիպ և անունով, և բնավորությամբ:

Սա եմ ես, բայց այդպես էլ չհասկացա այս պատասխաններից որ մեկն եմ ես: Իսկ ինձ թվում է… Թվում է ես ձկնորս եմ: Այո այո, հենց ձկնորս: Հիմա կբացատրեմ, թե ինչու: Երբ նրանք գնում են ձկնորսության, ձկանը բռնելու համար կարթին ամրացնում են խայծ` որդ: Որդ, քանի որ դա է դուր գալիս ձկանը, այլ ոչ թե քաղցրավենիք, ինչը դուր է գալիս ձկնորսին: Այդպես էլ ես` ամեն մարդու հետ շփվելու ընթացքում հագնում եմ այդ մարդուն սիրելի բնավորության գծերս: Այդ պատճառով էլ ամեն մարդ տարբեր կարծիք ունի իմ մասին:

Իսկ ես ես ի՞նչ կարծիք ունեմ: Միգուցե ես արդեն 9-րդ կյա՞նքս եմ ապրում, և այս բոլոր իմ մեջ ապրող Էմանինաները այդ կյանքերից մնացած գծե՞րն են: Իսկապես չգիտեմ, թե ով եմ ես: Իսկ եթե հենց ինքներդ ցանկանաք դա պարզաբանե՞լ:

Իսկ եթե լուրջ խոսենք, ես սովորական աղջիկ եմ ինչպես բոլորը: Հաճախում եմ դպրոց, որը այդքան էլ չեմ սիրում և անհամբեր սպասում եմ ավարտելուս, 9-րդ դասարանցի եմ: Սիրում եմ նկարել (առավելագույնը, ինչ կարողանում եմ նկարել, մարդուկն է), սակայն նկարում եմ, ծիծաղում նկարներիս վրա: Սիրում եմ լուսանկարել ամեն ինչ, մանրուքներից մինչև այնպիսի բաներ, որոնք տեսախցիկումս չեն տեղավորվում, սակայն չեմ սիրում դրանք ցուցադրել ընկերներիս:

Ես շատ սովորական եմ, ինչպես բոլորը, սակայն ամենքս էլ ունենք մի տարօրինակություն: Չէ որ, եթե չունես տարօրինակություններ, ուրեմն դու իսկապես տարօրինակ ես: Իսկ ես տարօրինակ եմ, քանի որ իմ տարօրինակությունները չափ ու սահման չունեն: Չնայած դրան, ես նաև շատ եմ սիրում երևակայել, որը իմ իրականությունից կտրվելու միակ միջոցն է: Ես չեմ սիրում, երբ իմ կյանքում հետաքրքիր բան չի լինում, այդ ժամանակ ես սկսում եմ երևակայել մինչև իրականությունը դառնա հետաքրքիր: Ահա այսպիսի մարդ եմ ես:

Ես Էմանինան եմ: Երկար վերլուծելուց հետո ես մտքերս իմի բերեցի, հասկացա, և արդյունքում ստացվեց մի բան` ուշացա պարապմունքից:

anahit ghazaxecyan lori

Կարճալիք սեր

Դե, երկու ժամ հո պարապ չե՞մ նստելու. Վանաձոր-Երևան ուղևորափոխադրիչի մեջ մեկ էլ հանկարծ ու սիրահարվում եմ: Դե, էդքան էլ հանկարծ չի, ուղղակի մեկ-մեկ վարորդը Ազնավուր կամ Քուին է լսում, մեկ-մեկ էլ ականջակալներումդ Բրելն է փսփսում, ու հնար չկա: Իմ սիրած նստարանին նստում եմ, մինչև աչքս, ը՜մ, չէ, սիրտս՝ մեկի ընկնելը: Մեկի ձայնը շնչակտուր վազում է ինչ-որ երգչի լացկան տողերի վրայով, ու ուղեղիս չգիտեմ՝ որ կետում, ուղիղ երկու ժամ աշխատում ՝ ձայնին համապատասխան դիմագիծ գծել: Ես լավ նկարիչ չեմ, դրա համար էլ ոտքերիս դրած շարֆը հանկարծ գետնին չեմ գցում ՝ շրջվելու ու դիմագիծը ճիշտ ընկալելու համար: Սուսուփուս բավարարվում եմ ականջիս հասած մի երկու բառով: 

Ես սիրահարված եմ Վանաձոր-Երևան երթուղայինին, սիրահարված եմ մարդկանց լռությանը, կանաչադեղնավուն աչքերին ու ամեն րոպե ընդհատվող Բրելի ձայնին:

Սիրուն են ճանապարհները, շատ են սիրուն, բայց ամենալավն էն է, որ չես հասցնում պատուհանից նայել:

Էդ օրը կարճալիք, կարճլիկ մի բան մարդկանց շրջանցելով մի կերպ անցավ (ինձ թվաց՝ իմ կողքով էլ կանցնի) ու կանգնեց-մնաց: Մտքումս ասում եմ . «Հը՜ն, ուրիշ բան չունե՞ս անելու», ականջակալներիս միջից միանգամից հասնում է .”Why, she? Had to go I don’t know, she wouldn’t say”…

Պսպղուն աչքերը նորից թաքուն նայում են, ու էս անգամ փորձում եմ մի անգամ ի պատասխան նայել: Լավ, մի անգամ, ի՞նչ կլինի որ: Սպասում եմ: Ու միանգամից հայացքս հայտնվում է բիբերի մեջ: Ես զգում եմ այտերիս կարմիր կտրելը: Հետո կամաց-կամաց ուզում եմ ճանապարհը ձգվի, երկարի, Վանաձոր-Երևան գնալը երկու ժամվա փոխարեն դառնա չորս, հետո ավելի, հետո` էլի:

Ես սիրուց բուժվող տեսակ եմ, մեկ-մեկ սիրելս  ամենաշատը կես ժամ է տևում (կներե՞ն ինձ մարդիկ, որ կեսժամանոց զգացածս սեր եմ անվանում, հետն էլ` երթուղայինում), հետո մեկ-մեկ կհիշեմ… Մեկ-մեկ…

Հեռախոսիս ձայնից վեր եմ թռչում, միտքս չեմ ավարտում, մեկ էլ դեղնավուն աչքերը պսպղոցով դեպի ինձ են շրջվում ու կտրուկ (երևի արագ էր ասում, որ չկմկմա) ասում.

-Սթինգ եք լսում, հա՞:

-Սթինգ, հըմ, դե որ ասեմ` շատ, էդքան էլ չէ, բայց զանգիս երգը ամենաշատն եմ սիրում, ամբողջ օրը կլսեմ: Երևի:

Ես ժպտում եմ, ուզում եմ թաքուն ժպտամ, որովհետև չգիտեմ ՝ ինչի եմ ժպտում, որովհետև չեմ ուզում ժպտալ: Բայց չի շրջվում: Հայացքը ինչ-որ մեկը վերցրել, սոսնձել է դեպի իմ կողմը:

«Այ, իսկ եթե տեղս ուրիշը լիներ, էլի էսպես նայելո՞ւ էր: Չէէ,  լավ չէ, հիմար բաներ եմ մտածում»:

-Կներես, իսկ ո՞ր երգն էր: Ինչ-որ տեղը չբերեցի:

(Դու-ով անծանոթի հետ խոսո՞ւմ են բայց):

-You love her, but she loves someone else:

Վերնագիրը, իրականում, “I love her..”-ով է, ես տողերից մեկն ասացի, չէ-չէ, դիտմամբ չասացի, բայց ինքը անակնկալի եկավ: Մի տեսակ փոխվեց ինչ-որ բան: Ես չգիտեմ, հաստատ չգիտեմ ՝ ինչու շարունակեցի.

-Հրաշք բան ա, մեկ էլ “Untill”-ը կլսեք:

Երևի հատուկ օգտագործածս հոգնակի թիվը ականջը ծակեց, ու ինչ-որ բան ասաց շատ կամաց, բան չհասկացա:

-Կներեք, ի՞նչ:

-Արամ: Ես Արամն եմ:

Արամ: Գիտե՞ս, երկար, շատ երկար եմ մտածել՝ մարդիկ հանկարծ, զուտ կյանքի ընթացքի հետ նույն ճանապարհի՞ն են ընկնում, նույն ժամին, նույն տեղը հանդիպում, թե՞ ինչ-որ մեկը կա, որ էսպես ձեռքներից բռնում, իրար մոտ կանգնեցնում է, հետո անփույթ ասում.

-Մնացածն էլ ձեր գործն է՝  ոնց ուզում եք:

Էլ բան չի ասում, թողնում սուսուփուս հեռանում է: Հավատո՞ւմ ես, Արա՛մ, կա՞ր էդպիսի բան: Քեզ ինչ-որ մեկը ստիպե՞ց Սթինգի մասին հարցնել: Իսկ ի՞նձ… Ինչ-որ մեկը շնչիս կանգնե՞լ էր ՝ աչքերս մի անգամ բարձրացնելու համար:

Ես ճակատագրին չեմ հավատում, բայց չեմ էլ ուզում գիտակցել մեր պատահական հանդիպումը:

Այ, էդպես չէի ուզում գիտակցել կանգառը: Կանգառը եթե իմանա ՝ ինչքան մարդկանց է բաժանել (էլ չեմ խոսում հավեժ բաժանման մասին), երևի գլուխն առնի, փախչի: Բայց հեռանալու տեղ պիտի լինի ամեն դեպքում, չէ՞: Հեռանալը տեղ պիտի ունենա, հեռացումն էլ պիտի լինի, որ ընկալենք հանդիպում:

Ճանապարհին հասցնում եմ ասել, որ Եսենինին եմ շատ սիրում ու մի օր կասմունքեմ: Ճանապարհին ամեն բան պտտվում էր անորոշ «մի օր»-ի շուրջը:

Կարճալիք ինչ-որ բան մեջիցս դուրս չի գալիս: Երկար-երկար ժամանակ է ստվերի պես քայլում է հետս, ամեն օր սպասում ինչ-որ մեկին, որից պոկվել, բայց չբաժանվելով կարվել է ինձ, ու հիմա լողում է մեր միջև… Կարճալիք այդ բանին ի՞նչ են անվանում, մարդիկ… Ի՞նչ… Մի՞թե… Սե՞ր…

Sargis մելքօնյան

Այն, ինչ երեկ զենք էր, այսօր ուտելիք է…

Բոլորովին վերջերս, երբ նկատեցի, որ  ծառերի վրայից արդեն  թափվել են բողբոջները, ու հայտնվել են ցոգոլները, ակամայից հիշեցի հինգ-վեց տարեկան ժամանակներս, երբ թաղի երեխեքով դուրս էինք գալիս փողոց ու «խաղում»: Ինչու «խաղում», որովհետև խաղալիս միշտ աղմկում էինք ուրախությունից և ազդում հարևանների նյարդերի վրա՝ անկախ այն փաստից, որ իրենց երեխան էլ էր խաղում: Խաղում էինք ամեն  տեսակի խաղեր՝ գործնագործ, ֆուտբոլ, վոլեյբոլ, իննուկ, տասնուկ, ռեզին, պարան, հալա-մուլա, պահմտոցի, յոթ քար,  քսանհինգ, խոզուկ… Ու կռիվ-կռիվ՝ հատկապես ապրիլ-մայիս ամիսներին: Կռիվ-կռիվ խաղում էին բոլորը՝ անկախ սեռից, տարիքից ու ժամանակի առկայությունից: Խաղում էինք հատուկ  ձևով: Բաժանվում էինք երկու խմբի: Հավաքում էինք  «զենք-զինամթերք»՝  ինչքան շատ, այնքան լավ, ու թաքնվում էինք պատերի արանքներում (մի զարմացեք, գյուղում կան տներ, որոնց հիմնական պատերը իրարից երեսուն- երեսունհինգ սանտիմետր են հեռու), մեծ ծառերի հետևում, ծառերի ճյուղերի, տանիքների վրա, գոմերի մեջ: Հետո թիմերից մեկի հրամանատարը ազդարարում էր խաղի սկիզբը երգելով ու ասելով .

-Առաջ, առաջ, առաջ մարտի՜:

Տեսնենք,  թե ո՞վ կհաղթի…

Դրանից հետո դուրս էին գալիս հետախույզները՝ ընդ որում, երկու թիմերից էլ, ու մնացած թաքնվածները պետք է հավաքած «զենք-զինամթերքով» (ցոգոլներով) հարվածեին հետախույզներին, մինչև գերի վերցնելը: Այնուհետև սկսում էին ծավալվել հիմնական գործողությունները՝ դուրս էին գալիս հանդիպակած մարտի: Ու այստեղ սկսվում էր ցոգոլների անձրևը՝ վա՜յ, գլուխս… Ա՜խ, ձեռքս… Ա՜, ա՜, ա՜, վա՜յ, մամա ջան… Իսկ շատ փոքրերը՝ իմ նման՝ ը՜հ, ը՜հ, ը՜հ, ա՜… Լացում էին անդադար…

Երեկոյան փողոցը կանաչ էր, ծառերը՝ մերկ, աչքերը՝ կապույտ և արցունքոտ: Տրամադրությունը՞… Տրամադրությունը՝ բարձր, չնայած վնասվածքներին… Ախ, մեծերի՜նը…  Այլևս փողոց չթողնելու…

Մի երկու տարի առաջ էլի հիշել էինք մանկությունը: Ափսոս, ամառ էր, թե չէ, էլի ցոգոլակռիվ կխաղայինք: Բայց դե ոչինչ չէր կարող կանգնեցնել մեզ… Խաղացինք հասած,  կարմիր բալերով: Օրվա վերջում շորերը ու ամեն ինչ փողոցում կարմրել էին… Դրանից հետո իրոք մեզ մի քանի օր փողոց չթողեցին: Մենք էինք անում լվացքը, արդուկը ու ողջ բերքահավաքը՝ որպես պատիժ…  Այն, ինչ երեկ զենք էր, այսօր հաճույքով ուտում ենք՝ հիշելով ցոգոլային պատերազմն ու դրա հետևանքները …

hermine zaqaryan

Եկեք տարբեր լինենք

Մարդիկ շատ հետաքրքիր արարածներ են և նման են իրար ոչ միայն արտաքինով, այլև նաև արարքներով: Հետաքրքիր է, չէ՞: Երեկ ես քայլում էի Սիսիանի մարդաշատ հրապարակով, և մտածում էի. հաստատ ես կամ էստեղ գտնվող մարդկանցից ոչ մեկը չի գոռա, չի պարի, չի ծիծաղի, չի խոսի, չի երգի ու շատ այսպիսի «չի»-եր: Բայց ո՞րն է դրա պատճառը: Մի՞թե պարելը, երգելը, ծիծաղելը վատ բաներ են: Ոչ, բայց բոլորիս համար ընդհանուր ինչ-որ կանոններ են ստեղծված: Կարելի է ասել` չգրված կանոններ, բայց մի՞թե մենք չենք կարող ապրել ինքներս մեր կանոններով, թե՞ այդպես կարգ ու կանոն չի լինի: Բայց հիմա էլ չկա այդ կարգ ու կանոնը: Ո՞րն է ավելի լավ` ապրել ուրախ, կարգ ու կանոնով, թե՞ տխուր: Կամ եթե ինչ-որ մեկը որոշում է ինքը ստեղծել իր կանոնները, մենք չենք ընդունում, փորձում ենք փոխել, դարձնել մեզ նման: Բայց ինչո՞ւ, ո՞րն է դրա իմաստը: 

Մարդիկ չեն ընդունում, որ իրար նման են, թեկուզ ինչ-որ բաներով: Բայց ո՞վ է ասել, որ մենք պետք է լինենք նման: Օրինակ, մեզնից ո՞ր մեկը կմտածեր, որ կծած խնձոր կարելի է պատկերել հեռախոսի վրա: Բայց այսօր աշխարհի բնակչության մեծ մասը օգտագործում է այդ հեռախոսները: Եկեք անենք ինչ-որ մեր սիրտն է ուզում, եկեք տարբեր լինենք և միգուցե մենք էլ մի այդպիսի գաղափարի հեղինակ դառնանք:

Եկեք նման չլինենք մյուսներին, այս նման աշխարհում եկեք տարբեր լինենք: