Հենց օրերը տաքանում են, մեր շենքի տատիկներին հաստատ կտեսնես շենքի տակի խանութների աստիճաններին նստած կամ մի փոքր քարի վրա, որ դարձել է նրանց նստարանը:

Մեր բակի «նստարանի» տերերը երկուսն են` Ժենիկ ու Ժուլետ տատիկները: Նրանք երկուսն էլ առանձնահատուկ են, երկուսն էլ տարբերվում են միմյանցից:

Ժենիկ տատիկը մենակ է ապրում, բայց իրեն միայնակ չի զգում: Նրան ցուրտ եղանակին միշտ կտեսնես կոն հավաքելիս: Ժենիկ տատիկը չունի երեխաներ, հարազատներ, այդ պատճառով մենք և մեր հարևանները շատ ենք օգնում նրան: Մենք նրան վառելիք ենք տալիս, տոներին` ուտելիք: Նա շատ է սիրում մեզ` երեխաներիս, երբ խոսում ենք նրա հետ, նա միշտ օրհնում է:

-Բարև, Ժենիկ տատիկ: Ո՞նց ես:

-Բարև մեռնեմ քեզի` Աստծո հրեշտակ: Լավ եմ, լավ, Աստված օրհնա ձեզի:

Տատիկը հատկապես շատ է սիրում իմ եղբորը, ներկա է լինում եղբորս ծննդյան տարեդարձներին: Նա շատ է հավատում Աստծո գոյությանը և պնդում է, որ նրան տեսել է: Ես նրան հավատում եմ և սիրում:

Հիմա պատմեմ Ժուլետ տատիկի մասին: Նա նույնպես ապրում է մենակ, բայց ունի բարեկամներ: Նա Ժենիկ տատիկից տարբերվում է նրանով, որ շատ է անիծում և ինքն իրեն խոսում: Երբ մոտենում ես նրան, հետը խոսում, պատասխանում է «ջանով-ղուրբանով», իսկ երբ հեռանում ես` հետևիցդ անիծում է.

-Վա՜յ, թաղեմ քեզի, մեռնես դու:

Չեմ սիրում այդպիսի մարդկանց:

Շատերն ասում են, որ դրա պատճառը նրա մենակությունն է, բայց դա ես չեմ ընդունում. չէ՞ որ Ժենիկ տատիկն էլ է մենակ ապրում, բայց նրա պես չի անիծում: Այնուամենայնիվ, նրանք իրենց բնավորությունը չեն փոխի: Այսպիսին են մեր բակի տատիկները:

Ճամբարի ընթացքում ամեն մեկս իր կողմից առաջադրեց այն հետաքրքիր մարդուն, որի մասին կարելի էր կարճամետրաժ կինո նկարահանել: Ես ու Ռաֆայելը միաձայն առաջարկեցինք վարպետ Վահագնի մասին կինո նկարել: Ես ու Ռաֆայելը նրա հետ մինչ այդ հարցազրույց էինք արել, և նա մեզ շատ էր ոգեշնչել: 17.am-ի անձնակազմը չմերժեց, սկսեցինք քննարկել, թե երբ գնալ, ու որոշեցինք, որ պետք է գնանք նոյեմբերի 3-ին: Նոյեմբերի 3-ին վարպետ Վահագնի հետ նախապես պայմանավորվելուց հետո, գնացինք հանդիպման: Հասանք Գեղարքւնիքի մարզի գ. Կարմիրգյուղ: Վարպետ Վահագնը աշխատում էր արդեն, և մենք այդքան էլ չէինք ուշացել: Նկարահանեցինք և հարցազրույց վերցրեցինք նրա աշակերտներից: Աշակերտներից հարցրեցի, թե արդյո՞ք վարպետ Վահագնը բարկանում է նրանց վրա սխալ անելու դեպում: Նրանք միաձայն պատասխանեցին, որ վարպետ Վահագնը չի սիրում բարկանալ, այլ համբերատար սխալը բացատրում է:

Մենք նկարահանեցինք, թե ինչպես վարպետ Վահագնը, չնայած հաշմանդամություն ունի, սակայն կահույքագործությամբ է զբաղվում: Մենք հարցազրույց վերցրեցինք, ավարտելուց հետո շնորհակալություն հայտնեցինք և նրան առողջություն ցանկանալով, վերադարձանք ճամբար:

6-րդ դասարանում էի: Սովորականի պես նստած էի դասի: Եվ ներս մտավ փոխտնօրեն ընկեր Մարդոյանը: Նա հայտնեց, որ մեկնարկել է նոր մրցույթ՝ «Ամենախելացին»: Եվ ասաց, որ կա տարիքային սահմանափակում: Երբ ես իմացա, որ մրցույթը 12-13 տարեկան աշակերտների համար է, հույսս կորցրի, որովհետև ընդամենը 11 տարեկան էի: Բայց մասնակցելու ցանկությունը շատ մեծ էր: Այնքան համոզեցի, որ, վերջիվերջո, որոշեցին ինձ նույնպես ուղարկել այդ մրցույթին:

Դեկտեմբերի 7-ն էր: Երեկվա պես հիշում եմ այդ օրը: Գավառում տեղի ունեցավ ընտրական փուլը: Բաժանեցին գրավոր հարցաթերթիկները, ազդարարեցին ժամանակի սկիզբը: Չնայած, որ տարիքով փոքր էի, երկար համոզելուց հետո ինձ թույլ տվեցին մասնակցել: Հարցաթերթիկում շատ էին հարցերը, որոնց պատասխանը չգիտեի: Երբ ստուգեցին աշխատանքները, ասացին, որ քույրս անցել է բանավոր փուլ: Անկասկած, ես վստահ էի նրա ուժերի վրա: Բանավոր փուլը նույնպես հրաշալի անցավ: Ես արդեն վստահ էի, որ քույրս անցել է հեռուստատեսային փուլ:

Որոշ ժամանակ անց մենք ստացանք այն սպասված զանգը, որը կփաստեր, որ Արաքսին հեռուստատեսային փուլում է: «Ա~խ, երանի Արաքսիին»- մտածում էի ես: Եվ իրոք, ինձ համար անհաս երազանք էր հեռուստատեսությունում հայտնվելը:

Զանգից հետո ամբողջ ընտանիքով անհամբեր սպասում էինք խաղի օրվան: Եվ, վերջապես, այդ օրը եկավ: Ես, փոքր քույրս, մայրիկս եկել էինք որպես հանդիսատես: Ցավոք, այդ օրը Արաքսին չկարողացավ անցնել հաջորդ փուլ: Ես շատ էի ափսոսում, բայց, հույս ունեի, որ կկանգնեմ քրոջս տեղում և կշարունակեմ նրա կիսատ թողած ճանապարհը, դրա հետ մեկտեղ՝ կիրականացնեմ երազանքս:

«Ամենախելացիի» բոլոր խաղերը դիտում էի՝ առանց որևէ խաղ բաց թողելու: Օրեցօր ավելի ու ավելի էի տենչում կանգնել «Ամենախելացիի» հարթակում: Ավելի քան մեկ տարի սպասել եմ այդ բաղձալի օրվան: Վերջապես ես հնարավորություն ստացա երազանքս իրականացնելու:

7-րդ դասարանում էի: Դարձյալ դասարան մտավ ընկեր Մարդոյանը՝ իր հետ բերելով այդ հրաշալի լուրը: 4-րդ եթերաշրջանը հենց իմ տարիքային խմբի համար էր: Անմիջապես հայտագրվեցի: Հուրախություն ինձ, կարողացա ընտրական փուլում անցնել բանավոր փուլ: Բանավոր փուլն անթերի պատասխանեցի, և ինձ մնում էր միայն սպասել, թե երբ կզանգահարեն ինձ:

Հուլիս ամսվա մի առավոտ մայրիկիս զանգահարեցին և ասացին, որ անցել եմ հեռուստատեսային փուլ: Ես արդեն 7-րդ երկնքում էի: Արդեն սկսեցի հաշվել օրերը: Մնաց 31 օր, 30, 29, 28, 27… Մեծ եռանդով էի պատրաստվում: Վերջապես եկավ այն օրը, որին անհամբերությամբ սպասում էի: Եվ… Ես անցա: Ես արդարացրեցի հարազատներիս հույսերը: Վերջապես կատարվեց իմ՝ երկար փայփայված այդ երազանքը… Երազանքները վաղ թե ուշ իրականանում են. անհրաժեշտ է միայն հավատ, ձգտում և համբերություն:

Փոքր ժամանակ ես հավատում էի բոլոր սուպերհերոսների գոյությանը: Հիանում էի, թե ինչպես են նրանք իրենց կյանքը զոհաբերում իրենց ընդհանրապես անծանոթ մարդկանց կյանքը փրկելու համար: Զարմանում էի, թե ինչպես են նրանք հաղթահարում բոլոր դժվարությունները և հաղթում չարին: Երազում էի դառնալ իրենց պես հերոս և փրկել մարդկանց կյանքերը, բայց մեծանալով հասկացա, որ մարդկանց կյանքերը փրկելու համար պետք չէ ունենալ ինչ-որ սուպեր ուժ, կամ կախարդական թևեր, որ աշխարհի մի ծայրից մյուսը թռչել: Բավական է ուղղակի ընտրել ճիշտ մասնագիտություն:

Երկար էի մտածում, թե ինչ մասնագիտություն ընտրել: Ի՞նչ ընտրել, որ կարողանամ մարդկանց օգուտ տալ և փրկել նրանց կյանքերը:

Հիմա կմտածեք` բժիշկ եմ ուզում դառնալ: Ուզում էի, բայց չգիտես ինչու, մտափոխվեցի: Դե հա, բժիշկները այն մարդիկ են, որ միշտ փրկում են մարդկանց կյանքերը, նրանք իմ կարծիքով իսկական սուպերհերոսներ են, բայց մի տեսակ ես վախենում էի: Վախենում էի ու վախենում եմ, բայց ոչ թե արյունից կամ այդ դժվար գործից, այլ վախենում եմ, որ կարող է մի օր ինչ որ մեկի կյանքը չկարողանամ փրկել: Վախենում եմ, որ նա կմահանա իմ աչքի առջև, և դա կլինի իմ մեղքով: Այդ վախը ստիպեց ինձ հետ կանգնել այդ որոշումից:

Նորից երկար մտածմունքներ…

Ճգնաժամային իրավիճակների կառավարող, այս է արդեն վերջնական իմ որոշումը: Գիտեմ, դժվար գործ է, բայց ես իմ մանկության հերոսների պես կհաղթահարեմ բոլոր դժվարությունները: Այստեղ էլ վախ կա, բայց…

Բայց իմ հերոսները ինձ սովորեցրել են, որ «Եթե ինչ որ բան շատ ես ուզում, ապա պետք է պայքարես ու հաղթահարես բոլոր դժվարությունները, եթե ձեռքերդ վայր դնես, ապա «սուպերհերոս» չես կարող դառնալ»:

Ճիշտ է, ծնողներս ու ընկերներս այդքան էլ դրական կարծիք չհայտնեցին: Նրանք ծիծաղում էին ու ասում, որ ես չեմ կարող այդ գործը անել:

-Ախր, չես կարա: Լավ, գնա, գնա: Ես էլ կզանգեմ, քեզ տուն կկանչեմ: Ի՞նչ պիտի հավաքեմ., ինը, մեկ, մեկ, չէ՞,-ծիծաղելով ասում էր մայրիկս:

-Հենց կարոտեմ` տունս «պաժառ» կտամ, որ գաս` համ ինձ փրկես, համ էլ` քեզ կտեսնեմ: Թե չէ, որ դու գնացիր, ինձ կմոռանաս,- ասում էր ընկերուհիս՝ Զարուհին:

Մի կողմից բարկանում էի նրանց վրա, իսկ մյուս կողմից` ուրախանում էի: Բայց դե կարևորը, հայրիկս դեմ չի: Բայց և այնպես, ես արդեն իմ որոշումը կայացրել եմ և ամեն ինչ անելու եմ, որ հասնեմ իմ նպատակին:

Մենք ապրում ենք առանց մտածելու։ Երբ ծնվեցինք, աշխարհը իր ողջ կանոններով ու օրինաչափություններով լցվեց մեր մեջ, տրվեց մեզ։ Ու մենք հարմարվեցինք։ Ինչեր ենք անում առանց մտածելու, առանց մտածելու ինչ-որ գույնի անվանում ենք` «կարմիր», ու այն սկսում է այդպես կոչվել։ Իսկ ո՞վ է որոշել, որ դա հենց կարմիրն է, ոչ թե` սևը: Սևը տխրության գույնն է, ոչ թե երջանկության արտահայտման։ Ո՞վ է որոշել, որ երբ մարդու ես տեսնում, պիտի բարևես, իսկ հեռանալիս ասես` ցտեսություն, և ոչ թե հակառակը։

Հաճախ երեխաները սկսում են նման տարբեր հարցեր տալ, որոնց պատասխանները թվում են շատ պարզ, մի բառով արտահայտվող, բայց ասացեք, ձեզնից քանի՞սն են համբերատար պատասխանել երեխայի տված բոլոր հարցերին, մեկը, երկուսը… Ոչ ոք։

Երևի հնում, երբ երկրի վրա ապրողները շատ քիչ էին, ու նրանց բոլորին դեռ հնարավոր էր նույն բանն անել տալ, մի խելացի մարդ (որը նույնպես աշխարհի օրինաչափությամբ է կոչվել խելացի) հավաքել է բոլորին ու ասել. «Այսուհետև, միմյանց բարևեք տեսնելիս, հաջողություն ասեք հեռանալիս։ Այս գույնի անունը կարմիր է, սա սևն է, և այն տխրության գույնն է, սպիտակը սևի հետ գեղեցիկ է (բայց թե ինչու` չի ասում), դա կոչվում է դասական։ Եթե մարդ լավն է, նա բարի է, եթե վատն է` չար է։ Դու պիտի տխուր ժամանակ լաց լինես, ժպտաս ուրախ ժամանակ։ Անձրևի դեմ անձրևանոց բռնես, արևից պաշտպանվես, ցուրտը չզգալու համար տաք հագնվես, ու պիտի առհասարակ, ամեն ինչի դեմ մի բան մտածես ու հակադարձես»։

Ապրում ենք արդեն ահագին ժամանակ՝ սրբորեն պահելով այս հին քարացած ու կաղապարված մտքերը, ու դա էլ ենք է, անմտածել անում։

Այսպիսի կյանքով ապրում եմ ես էլ, արդեն տասնյոթ տարի, ու գիտեմ` քիչ է, բայց մի փոքրիկ իրավունք եմ ինձ վերապահում. «Մարդիկ, ժպտացեք, հենց այնպես, հանդիպեք իրար ու այդ բարևի փոխարեն, որ հաճախ չուզելով է, ժպտացեք, գրկեք իրար, հենց այնպես, ուղղակի, չմտածված։ Միտումնավոր վիրավորելու փոխարեն, չմտածելով մի լավ բան արեք: Ասեք մարդուն, որ իր աչքերը շատ գեղեցիկ են, դա ամենահրաշք բանն է, երբ քեզ ասում են։ Առանց մտածելու, թե ինչու՝ սիրեք միմյանց, նվիրեք մի բարի ու պարզ հայացք՝ առանց մտածելու, պատահաբար…

Երբ ծնվեց քույրս` Մանեն, ես շատ էի ուրախացել: Ես, հայրս և հորս ընկերները ծննդատան դիմաց անհամբեր սպասում էինք քրոջս ծնվելուն: Ես այդ ժամանակ 12 տարեկան էի: 2012թ. մարտի 13-ն էր, և ժամը 21:15-ին զանգեց մայրս և ասաց, որ ծնվեց Մանեն: Այդ ժամը մնաց իմ կյանքի ամենալավ և ուրախ ժամերից մեկը: Մենք շատ էինք ուրախացել, և երբ նայեցի հորս, տեսա, որ նա ուրախությունից ոչինչ չի տեսնում: Անընդհատ զանգեր, նամակներ և այդ ամենին ստիպված պատասխանում էի ես:

Երբ Մանեին տարանք տուն, ես նրա կողքից չէի հեռանում և շատ էի սիրում նրան դուրս տանել զբոսանքի: Բայց այդ ժամանակն այնքան արագ անցավ, որ ես նույնիսկ չնկատեցի, թե Մանեն ինչպես այդքան մեծացավ: Չնայած, որ Մանեն արդեն չորս տարեկան է, իսկ ես` տասնվեց, մենք շատ մոտ ենք և շատ կապված իրար հետ:

Օրինակ` երբ ես տանից բացակայում եմ, բաժանվում ենք իրարից, թե իմ, թե Մանեի նույնիսկ ջերմությունը շատ է բարձրանում: Բայց իմ ընտանիքն ապրում է Երևանում, իսկ ես Կարմիրգյուղում` տատիկիս և պապիկիս հետ: Երբ ես Երևանում ավարտեցի իններորդ դասարանը, պետք է ընտրեի, թե ինչ ավագ դպրոց ընտրել, ցանկացա գնալ գյուղ, որպեսզի տատիկս և պապիկս մենակ չմնան: Հիմա ապրում եմ գյուղում տատիկիս ու պապիկիս հետ ու ստիպված եմ գոնե շաբաթական մեկ անգամ գնալ Երևան, որպեսզի տեսնեմ քրոջս և կարոտս առնեմ որոշ չափով: Քույրս մանկապարտեզ է գնում և արդեն մի քիչ խոսում է անգլերեն և ռուսերեն, իսկ հայերեն ամենալավն է խոսում մանկապարտեզում: Այդ ամենից բացի քույրս շատ է սիրում նկարվել և նկարել: Երբ ես գնում եմ Երևան, նա միշտ ինձ ասում է.

-Րաֆուլ, մի հատ ինձ նկարի, կամ արի` սելֆի անենք:

Իսկ ես միշտ համաձայնվում եմ, քանի որ դեռ չի եղել, որ քրոջս մերժեմ: Բայց առաջ նկարում էի շատ վատ և չէի նկատում այնպիսի մանրուքներ, որոնք սկսեցի նկատել և հասկանալ «Մանանա» կենտրոն հաճախելուց հետո:

Նոյեմբերի 2: Եղանակն ասես մեր դեմ է: Չենք կարողանում նկարահանել մեր վավերագրական ֆիլմերը: Թվում էր, թե, վերջ, մինչ ճամբարի ավարտը պիտի մոռանանք նկարահանումների մասին: Սակայն հենց սրանով է 17-ը տարբերվում: Մենք արագ և պահին համապատասխան որոշումներ ենք կայացնում: Դե, ուրեմն կնկարենք այնպիսի ֆիլմեր, որոնք կարելի է նկարել հենց տեղում:

Նկարելու ենք սոցիալական գովազդներ: Նախ մեզ բացատրեցին, թե ինչ է սոցիալական գովազդը, դիտեցինք «Մանանա» կենտրոնի նկարահանած սոցիալական գովազդներից:

Հետո բաժանվեցինք խմբերի և սկսեցինք գաղափարներ մտածել: Ճիշտն ասած, սկզբում սոցիալական գովազդի վրա ոչ մեկը ուշադրություն չդարձրեց, և բոլորը ոգևորված ուզում էին խաղարկային ֆիլմ նկարել: Քննարկեցինք շատ գաղափարներ, անգամ ամենաանհավանականները, օրինակ, ֆիլմեր քաղբանտարկյալների կամ Սիբիր աքսորվածների մասին։ Բայց հենց մածում էինք իրագործման մասին, հասկանում էինք, որ չունենք համապատասխան դերասան կամ ֆիլմին անհրաժեշտ առարկաներ և սարքեր:

Առաջին խումբը վերջապես առաջարկեց ֆիլմի գաղափար, որը հնարավոր էր իրականացնել մեր ձեռքի տակ եղածով։ Պիտի «պատերազմեին» ճամբարի 2 թիմերը։

Այդ ընթացքում 2-րդ թիմը մտածում էր այլ գաղափարի շուրջ։ Ահաբեկիչները հարձակվում են հյուրանոցի վրա և ցանկանում են վնասել տեղի «բնակիչներին»,սակայն մի քանի քաջեր վնասազերծում են ահաբեկիչներին և ազատվում նրանց հալածանքներից։

Չնայած դրանք շատ անիրական և ֆանտաստիկ են թվում, բայց մեր մտածողությունն է այդպիսին։

Երբ համոզվեցինք, որ ֆիլմերը այս պահին իսկապես հնարավոր չէ նկարել, նոր միայն սկսեցինք սոցիալական գովազդների մասին մտածել: Սկզբում քննարկեցինք, թե այս պահին ինչն է հուզում մեր սերնդին: Բազմաթիվ խնդիրներից առանձնացրեցինք ամենաշատ ձայն հավաքածը: Մեր սերնդին շատ է խանգարում վիրտուալ կյանքը, ամբողջ օրը հեռախոսով շփվում ենք մեր ընկերների հետ` մոռանալով իրականությունը:

Հետո առաջացան հիմնական գաղափարները օրինակ՝ «Սելֆի Սևանով», «Կատուն ու համացանցը», «like-ի կյանքը», «Ձմեռային խաղերի հմայքը» և այլն։ Դե ինչ, օգտագործում ենք ձեռքի տակ եղածը: Շուտով կսկսենք: