sveta davtyan

High tech forum

Հայաստանի բոլոր մարզերից տեխնոլոգիաներով հետաքրքրվող հարյուրից ավելի երիտասարդներ էին հավաքվել Գյումրիում՝ մասնակցելու առաջին անգամ անցկացվող «High tech» համաժողովին: Համաժողովը նպատակ ուներ ցույց տալու և բացահայտելու կրթությունից բիզնես հնարավորությունները:

Ինչպես Գյումրիում և Վանաձորում, այնպես էլ մյուս մարզերում, ցանկանում են ստեղծել տեխնոլոգիական կենտրոններ: Երկրում պետք է զարգանա այս ոլորտը, քանի որ այն տնտեսությունը առաջ մղող ուժերից մեկն է: Նաև հաջողություններ են սպասվում ճանապարհների թվայնացման ոլորտում, հուշագիր ստորագրվեց ծրագրի պիլոտային մեկնարկի մասին՝ Հայաստանի տրանսպորտի, կապի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների նախարար Վահան Մարտիրոսյանի և «Թվային նուռ» ընկերության հիմնադիր Թոդդ Ֆաբաքերի կողմից:

Երկրորդ օրը ավելի գործնական բնույթ էր կրում: Թոդդ Ֆաբաքերի հետ քննարկում էինք տուրիզմում տեխնոլոգիական գործիքների կիրառման հետ կապված հարցերը: Տարբեր մասնագետների կողմից անցկացվում էին վորքշոփեր: Պատմում էին սեփական հաջողությունների, բիզնես ստեղծելու ու կառավարելու մասին: «High tech forum»-ը լավագույն հարթակն էր նոր ծանոթություններ ձեռք բերելու և համատեղ նախագծեր ստեղծելու համար:

Ani avetisyan

Չգրել չեմ կարող

Նստում եմ, վերցնում գրիչն ու սպասում նորին գերազանցություն Մուսային: Չի գալիս: Աբիսողոմ աղայի մեթոդը մի քանի անգամ փորձել եմ. կաշառել չի ստացվում: Ոնց որ նստես օգոստոսյան արևի տակ ու սպասես, որ անձրև գա: Կամ սիրահարված չլինելով սիրո մասին ռոմանտիկ-պոետիկ մի բան գրես: Չէ, հավատացեք՝ կյանքին սիրահարված լինելը միշտ չի, որ օգնում է: Ոչ էլ թուղթ ու գրիչին:

Թվաց՝ առանց գրչիդ ծայրը թղթին հենելու կյանքդ անիմաստ կլինի, ու սկսեցիր գրել: Բայց էդ ե՞րբ, ո՞նց թվաց: Դա հասկանալ չեմ կարողանում: Կուզեի մի օր  Դոստոևսկուն հարցնել, կամ Բալզակին:  Իսկ ասենք Գոգոլը ո՞նց է որոշել «Մեռած հոգիները» գրել:

Ասում են՝ գրում եմ, որովհետև չգրել չեմ կարողանա: Վերջերս մի ժամանակակից գրողի ինքնակենսագրականն էի կարդում, ասում էր՝ փորձեցի ու հեշտությամբ կարող եմ չգրել: Ուրեմն ինչո՞ւ:

Մեկ-մեկ գրելը քարից հաց քամելու պես է ստացվում, մեկ-մեկ՝  անձրևանոցը ձեռքիդ թրջվելով քայլելու, ինչ է թե՝ ալարում ես բացել:

Շատերի մոտ օրերի, տարիների անընդհատ հերթափոխից հուսախաբ բեռնաձիու հոգեբանությունն է զարթնում: Գրելն էլ՝ ամենածանր բեռը: Ոնց որ սկսած ու չկառուցած շենքի հիմքը ավազով դնելու, գրած-չհասկացած տողերն արագ-արագ իրար հետևից շարելու մեղքը քո վրա չի լինելու, այլ նրա, որ կարդալու-ապրելու է էդ ամենը: Իսկ իրականում՝ էդպես էլ կա: Կկարդան, իսկ թե չեն հասկանում, մեղքը գրքինը չէ, այլ իրենցը: Ոչ միշտ: Ափսոս կամ բարեբախտաբար:

Գրքի էջերը  համարակալում եմ՝ հերթով, մեկ-մեկ նրանք, որ կարդացել, հասել եմ ամենակարևորին ու կանգնել: Չեմ նախանձում հեղինակներին: Տեսնես՝ գիտե՞ն, որ հեշտ չի իրենց գրածը կարդալը: Երբեմն էլ՝ անհնար: Գուցե իրոք նախանձելու բան է: Չգիտեմ: Լավ է գոնե, որ դրանից ոչինչ այս ու այն կողմ չի լինում: Ոչ իմ՝ կարդացողիս «չիներն» են ընկնում, ոչ էլ գրողի փառքի դափնիներն են չորանում: Երբեմն էլ կարելի է մտածել, թե գրողը դիտավորյալ է այդպես գրել: Բայց միայն երբեմն:

Որ մի օր երկար ինչ-որ բան գրելու լինեմ՝ կաշխատեմ էդպես չանել: Վախենում եմ զգալ, որ մինչև վերջ չեն կարդում գրածներս:

Իսկ եթե գրքեր ու դրանք գրողները մի օր չլինեն, ի՞նչ կլինի: Եթե մի օր Բրեդբերիի պատմությունն էլ երևակայական չլինի:

Առանց թուղթ սևացնողների ու դրանով պատմություն դարձողների Երկիրը հակառակ չէր պտտվի, չէ՞:

Չնայած, վստահ չեմ:

Sargis Melkonyan

17-ը ստիպում է սիրել

Ես սիրում եմ 17.am-ը ոչ նրա համար, որ թղթակցում եմ, ոչ նրա համար, որ այստեղ գտնվում է Հայաստանի ամենահետաքրքիր մարդկանց հազարյակը, ոչ նրա համար, որ շատ հեղինակների ճանաչում եմ, ոչ նրա համար, որ այստեղ դու կգտնես իրական Հայաստանը, այլ…

Դու սիրահարված կա՞ս։ Ես՝ համարյա ամեն օր։ Ես սիրում եմ 17-ը, որովհետև այն ստիպում է սիրել Հայաստանը։ Ստիպում է սիրել Վանաձորը, հատկապես, երբ այն գրվում է փոքրատառով և սիրով, սիրել Հրազդանն ու գնալ Հրազդան, սիրել Լեռնանիստը, որը միշտ գրվում է «ջան»-ով, սիրել Գյումրին հենց առաջին փողոցից, սիրել Բաղանիսը՝ իր 2 հայտնի ճանապարհներով, սիրել Աշտարակը՝ իր հին կամրջով, սիրել Ապարանի սառնորակ ջուրը, Սյունիքի մեղրի չիրը, Մալիշկայի սոխը, շենիկցիների ֆուտբոլը, Կասկադի 555 աստիճանները, հաշտության նստարանը, այրվող տերևների ծուխը, զարթուցիչի տհաճ ձայնը, սիրել անգամ հարևանությամբ ապրող թշնամի ընկերներիդ։ Որովհետև 17-ը հեռանալու տարիք լինելուց բացի՝ սիրելու տարիք է, որովհետև 17-ն ուղղակի ստիպում է սիրել աշխարհը։ Որովհետև 17-ում հավատում են, որ մեզնից ամեն մեկը կարող է փոխել աշխարհը, որովհետև 17-ում երազում են, որովհետև 17-ը երազելու տարիք է։ Որովհետև աշխարհը փոխելու համար անհրաժեշտ է սիրել, իսկ 17-ը ստիպում է սիրել աշխարհը…

Հ. Գ. Հուսամ քեզ գտար 17-ում, որովհետև 17-ը կորցնելու տարիք լինելուց բացի՝ գտնելու և գտնվելու տարիք է:

Մի բուռ գույներ

Լուսանկարը՝Անուշիկ Մկրտչյանի

Լուսանկարը՝Անուշիկ Մկրտչյանի

Նոյեմբերի 11-ին մեր գյուղի արվեստի դպրոցում առաջին անգամ իրականացվեց ցուցահանդես՝ «Մի բուռ գույներ» խորագրով: Ցուցահանդեսը տեղի ունեցավ գյուղի մշակույթի տանը՝ արվեստի դպրոցի տնօրինության, գյուղապետարանի աշխատակիցների, գյուղի գյուղապետ պարոն Հովհաննիսյանի, ինչպես նաև ուսուցիչների աջակցությամբ: Սրահի պատերին ամրացված էին գորգագործության բաժնի սաների աշխատանքները, նկարչության բաժնի սաների նկարները:

Լուսանկարը՝Անուշիկ Մկրտչյանի

Լուսանկարը՝Անուշիկ Մկրտչյանի

Որոշեցի մեկ հարց ուղղել պարոն Հովհաննիսյանին.

-Ի՞նչ եք կարծում, ինչքանո՞վ է նպաստում այս ցուցահանդեսը գյուղի զարգացմանը:

-Նպաստում է այնքանով, որ նայելով, տեսնելով իրենց հասակակիցների աշխատանքները, երեխաների մոտ ցանկություն է առաջանում կերպարվեստով, գորգագործությամբ զվաղվելու: Պիտի ցուցադրենք, որ հասկանանք՝ ինչ ունենք, չէ՞: Եթե տեսնում են, արդեն իրենք են ցանկություն հայտնում մասնակից դառնալու: Ցուցահանդեսը նպաստում է նաև արվեստի ճյուղերը զարգացնելուն:

Լուսանկարը՝Անուշիկ Մկրտչյանի

Լուսանկարը՝Անուշիկ Մկրտչյանի

-Շատ քիչ ժամանակահատվածում, որը ուսուցիչներին էր տրված, ամեն ինչ պատրաստվեց: Գյուղի երեխաները շատ տաղանդավոր են: Նրանք շատ կարևոր բաներ են գտել կյանքում ու վերարտադրել են նկարների մեջ, գորգերի զարդանախշերի մեջ: Այս ամեն ինչը իրենց շնորհիվ է: Այսօրվա մեր ցուցահանդեսը ստացվեց,- պատմում է արվեստի դպրոցի տնօրեն տիկին Լիլիթը:

Լուսանկարը՝Անուշիկ Մկրտչյանի

Լուսանկարը՝Անուշիկ Մկրտչյանի

Ուսուցիչներն են Շահանե Սերոբյանը (գորգագործություն, գոբելեն, կարպետ) և Անի Թադևոսյանը (կերպարվեստ):

-Ինչպիսի՞ մոտեցում եք ցուցաբերում երեխաների հանդեպ:

-Բոլորի հանդեպ աշխատում եմ ցուցաբերել անհատական վերաբերմունք, հաշվի առնելով նրանց ցանկությունները, մտքերը: Փորձում եմ ստանալ լավագույն արդյունք: Երեխաների հետ շփումը ընկերական է: Ես ինձ համարում եմ նրանց ավագ ընկերը և փորձում եմ առավելագույնս իմ գիտելիքները փոխանցել նրանց,- պատմում է Շահանե Սերոբյանը:

Լուսանկարը՝Անուշիկ Մկրտչյանի

Լուսանկարը՝Անուշիկ Մկրտչյանի

Լուսանկարը՝Անուշիկ Մկրտչյանի

Լուսանկարը՝Անուշիկ Մկրտչյանի

Լուսանկարը՝Անուշիկ Մկրտչյանի

Լուսանկարը՝Անուշիկ Մկրտչյանի

Լուսանկարը՝Անուշիկ Մկրտչյանի

Լուսանկարը՝Անուշիկ Մկրտչյանի

Sargis Melkonyan

Երկու կարոտների մեջտեղում

Օրեր առաջ Նունե տատիկն էր մահացել։ Այդքան էլ մեծ չէր, երևի 65 կլիներ կամ չէր լինի։ Խե՜ղճ կին, քաղցկեղն իրենն ասաց ու մեկին էլ տարավ։ Տարիներ շարունակ որդին Ռուսաստանում էր, հետո հարսն ու թոռները գնացին, հետո՝ ինքը, բայց շուտով վերադարձավ, որովհետև կարոտում էր: Կարոտում էր թաղն ու հարևաններին, բայց այստեղ էլ ընտանիքին էր կարոտում։ Ու երկու կարոտների արանքում տարիներ շարունակ ապրում էր:

Մահվանից օրեր առաջ էի տեսել նրան. հյուծված քայլում էր դեպի տուն, իսկ ես շտապում էի հասնել խաչմերուկ, որ հասցնեի երթուղայինին։ Բարևեցի։ Բարևեց, երևի ճանաչեց, իսկ ես միայն բարևից ճանաչեցի, որովհետև արտաքնապես ընդհանրապես նման չէր ինքն իրեն։

Մահանալու հաջորդ օրը ամբողջ փողոցը ծածկված էր մեքենաներով և սևազգեստ մարդկանցով։ Եվ ահա երեկո եկավ, որին հաջորդեց միօրինակ գիշերը և 23։16-ը (համենայնդեպս, հեռախոսս այդ ժամն էր ցույց տալիս): Հրավառություն էր։ Փորձեցի խուսափել մեկնաբանելուց, որովհետև տրամադրություն չունեի, իսկ այնտեղ՝ վերևում, երևի մեկը երեխա էր ունեցել։ Ինչ հետաքրքիր բան է կյանքը. երկու տուն ներքև որդին մայր կորցրեց, իսկ երկու տուն վերև մեկը որդի ունեցավ։

Չորս օր չլողացա, որովհետև ոչ թե ջուր, գազ կամ լույս չունեինք, այլ որովհետև ես սնահավատ տատիկ ունեմ, որը հավատում է, որ եթե մարդ է մահանում, ջուրը նրանն է (անկեղծ՝ ես էլ չհասկացա, բայց համարձակությունս չհերիքեց չենթարկվել)։

Թաղմանը չեմ մասնակցել, բայց մերոնք գնացել էին։ Սովորաբար թաղման ժամանակ մարդու տարիքն իմանալուց հետո ինչ-որ մեկը գտնվում է, ով ասում է՝ ջահել էր, էլի: Մի օր, երբ իննսունն անց կին էր մահացել գյուղում, հեռավոր ազգականներից մեկն ինքնաբերաբար, մի փոքր լացակումած ասաց. «Իր չապրած տարիները տա իր ծոռներին»: Ներկաների դեմքին ժպիտ հայտնվեց, երբ հիշեցին կնոջ տարիքը (կարծեմ 93 տարեկան էր)։

Հիմա դրսում դադարել է անձրևը, Նունե տատիկը վաղուց հանգչում է հողի տակ, արևը մայր է մտնում: Իսկ դու շարունակում ես ապրել երկու կարոտների մեջտեղում։

naira mkhitaryan

Կաշառված ընտրություն

Նախագահական ընտրություններ էին 9-րդ դասարանում: Դասարանի նախագահի երկու թեկնածուներ կային՝ Քնարիկն ու Աբրահամը: Մեր դասարանը ևս մասնակցելու էր ընտրությանը: Նախքան գնալը՝ մեր ուսուցիչը մեզ կարգադրեց.

-Չգնաք, աղջիկներով ընտրեք աղջկան, տղաներով՝ տղային: Ձեզ իրենց ծրագրերը կներկայացնեն. լսեք, հարցեր տվեք ու ընտրեք նրան, ում ծրագիրը ավելի կհավանեք:

Պայմանավորվեցինք. այդպես էլ անելու էինք, եթե չլիներ այն, ինչ եղավ:

Տասը րոպե, ոչ ավելի: Տասը րոպեից ընտրությունը կսկսվեր: Միջանցքում կանգնած էինք, երբ մեզ մոտեցան Աբրահամի «վկաները» ու ցածրաձայն ասացին.

-Մարդա մի հատ բուլկի:

Դե, մենք հասկանում էինք խոսքն ինչի մասին էր:

-Կլինի՞ «պանդա» կոնֆետ,- եղավ պատասխանը:

-Կլինի:

Գնացինք: Թեկնածուներին լսեցինք: Անկեղծանամ՝ ընտրեցի Քնարիկին: Եթե նույնիսկ Աբրահամինը ավելի դուրս գար, որոշումս չէր փոխվի, չնայած, որ Աբրահամի «կաշառքին» համաձայնել էի:

Նախագահ ընտրվեց Աբրահամը: Համ տղաներն էին շատ, համ էլ «պանդա» սիրողները:

Հաջորդ օրը Աբրահամը, խոստմանը համաձայն, կոնֆետներ բաժանեց իր կողմնակիցներին: Ես էլ օգտվեցի, նույնիսկ՝ Քնարիկը:

Իսկ մենք դեռ խոսում էինք արդարության ու արդար ընտրությունների մասին:

Ոսկե աշուն

Լուսանկարը՝ Սվետլանա Դավթյանի

Լուսանկարը՝ Սվետլանա Դավթյանի

Կարբի համայնքում կարևոր օր էր՝ բերքի փառատոնը: Ամբողջ ամռանը և աշնանը աշխատելով՝ մարդիկ վերջապես հանգստանում են և վայելում իրենց աշխատանքի արդյունքը: Տոնը ամենամեծ ուրախությունն է դպրոցականների համար: Դասերից հետո սկսվում է օրվա ամենասպասված մասը:

Լուսանկարը՝ Սվետլանա Դավթյանի

Լուսանկարը՝ Սվետլանա Դավթյանի

Տոնին բոլորը պատրաստվում են բավականին երկար, մեծ ոգևորությամբ, որպեսզի լավ արդյունք ստանան: Այդ օրը բոլոր բարձր դասարանի աշակերտները՝ սկսած հինգերորդ դասարանից, դասղեկների հետ սեղաններ են պատրաստում, դպրոցը զարդարում են, պատերին փակցնում են հեղինակային լուսանկարներ, ստեղծում են աշնանային տրամադրություն:

Լուսանկարը՝ Սվետլանա Դավթյանի

Լուսանկարը՝ Սվետլանա Դավթյանի

Համայնք են գալիս տարբեր շրջաններից հյուրեր, հայտնի դերասաններ, երգիչներ, հերթով մոտենում են սեղաններին, ծանոթանում են աշակերտների հետ, գնահատում նրանց կատարած աշխատանքը: Իսկ հետո սկսվում է երգ և երաժշտություն օրը գեղեցիկ ավարտելու համար:

 

Sargis Melkonyan

Կրակի մեջ այրվող նույնություն

Էլի լույս չկա գյուղում, որովհետև քամի է։ Երեկո։ Ժամը 19:47: Վառարան, պատուհան, թեյ, ծածկոց… Դատարկություն… Սառը օդը կախված է առաստաղից։ Քամին ոռնում է դրսում` այս ու այն կողմ նետելով բոլոր տերևները։

Ճըթ-ճըթ-ճըթ…  Ու կարծես անվերջ կրկնվող այս ձայնը. փայտն է այրվում։

Մենակությունը ստիպում է մտածել, հատկապես, երբ հեռախոսիդ մեջ 3% էներգիա է մնացել, իսկ դու ուղղակի հոգնել ես մտածելուց, որովհետև շուրջդ անընդհատ նույն բանն է կատարվում ամեն օր, ամեն տարի… Որովհետև ամեն օր արթնանում ես ժամը 7։50, հագնում նույն սև ու սպիտակ հագուստը, դուրս գալիս փողոց, քայլում դեպի դպրոց, ճանապարհին հանդիպում նույն դեմքերին, որոնք, ցավոք,  պակասում են ամեն տարի։ Էլի հարևան Արսենն իր «Զիլն» է վերանորոգում, Մարինե մորաքույրն ավլում է բակը, Սայաթը նոր-նոր բացում է դարպասի դուռը, հորեղբայր Մուրադը նստած է պատի տակի նստարանին, Սահակը մետաղ է կտրում, Կարինեն ջուր է շաղ տալիս խանութի դռան առաջ…  Իսկ հետո՞… Հետո դու ստիպված ես վազել, ոչ թե որովհետև 9-ից 7 է պակաս, այլ որովհետև անցնելու ես դատարկ փողոցով, որտեղ ոչ ոք չի ապրում, հետո դու տեսնելու ես մի մարդու, ով թեքվում է կողքի փողոցից, պիտի խաչակնքես  6-րդ դարի վանքի մոտով անցնելիս, որովհետև այդպես են սովորեցրել ու բնազդ է դարձել: Հետո դու պիտի տեսնես վարսավիր Արտուշին, խանութպան Հրաչին, Նորիկին, Սոսին, ու էլի ինչ-որ մեկին, ում չես ճանաչում…  Ու բոլորին պիտի ուղղես նույն «բարևը», ու որքան էլ ջանաս ջերմություն դնել դրա մեջ, միևնույն է, ստանալու ես սառը, անտարբեր պատասխան, կամ` չես ստանալու։

Դու հասնում ես նույն դպրոցը, որտեղ սովորում ես 10 տարի, որտեղ վաղուց ոչինչ չի փոխվել՝ նույն ուսուցիչներն  ու նույն… Չէ, աշակերտները փոխվում են (բարեբախտաբար),  ու էլի նույն ձանձրացնող զանգը, ժամը 9-ին…

Ու նույնիսկ հոգնում ես նույնը հիշելուց…

Ճըթ-ճըթ-ճըթ…

Փայտը դեռ այրվում է, իսկ դու վաղուց հոգնել ես ամեն ինչից:

Ինչպես անցկացրեցին աշնանային արձակուրդները Հայաստանի դպրոցականները

Երևան

-Ո՞նց թե՝ «անցկացրել», արդեն վերջացա՞ն արձակուրդները։ Լո՞ւրջ։ Հըմ, ախր, ի՞նչ ասեմ: Ասեմ, որ ժամը երկուսին հազիվ արթնանում էի, որովհետև ամբողջ գիշեր չէի քնո՞ւմ: Ասեմ, որ մինչև ուզում էի վեր կենալ, լինում էր ժամը հի՞նգը, էլ վեր կենալու իմաստը ո՞րն էր, եթե պիտի մի քանի ժամից քնեի էլի։ Ու ասեմ, որ հերիք չի, ամբողջ շաբաթն էսպես անցկացրեցի, մի բան էլ հիմա շոկի մեջ եմ, որովհետև ֆիզիկայիս գործնական աշխատանքը չեմ արել (Մարիամ Կարապետյան, 15տ, Եղեգնաձոր):

-Արթնանում էի, շնչում, ասում՝ լավ, մի հատ էլ արտաշնչեմ։ Վեր էի կենում, հաց ուտում, դուրս էի գալիս բակ՝ մի քիչ թարմանալու, լուծվող սուրճ էի պատրաստում, նստում «կոմպի» առաջ, կինո նայում, հետո գրավորներս էի գրում, հաց ուտում ու պառկում քնելու։ Շաբաթվա բոլոր օրերը… (Կարապետ Բաղդասարյան, 15տ, Եղեգնաձոր):

-Դե ոնց մյուս շաբաթները՝ ամեն օր գնացել եմ երաժշտական դպրոց, եկել տուն՝ պարապել։ Ոչ մի օր նորմալ տանը չեմ մնացել՝ հանգստանալու (Էլեն Գասպարյան, 15տ, Եղեգնաձոր):

-Աշնանային արձակուրդս վատնել եմ «ուժեղացուցիչ», «դրոնի վահանակ» սարքելով, մի հատ էլ ժապավենով ձայնագրիչ եմ սարքել՝ հեռախոսի համար։ Մի խոսքով՝ չեմ հանգստացել (Նարեկ Հարությունյան, 15տ, Եղեգնաձոր):

-Շատ խառը: Սովորականի պես արձակուրդից բան չհասկացա։ Արձակուրդը սկսվեց հետաքրքիր էքսկուրսիաներով, ավարտվեց վերջին օրով գրքերը «քրքրելով» (Ժորա Անդրեասյան, 16տ, Եղեգնաձոր):

-Հասցրել եմ կիսատ թողած մի սերիալ նայել ու վերանայել կյանքիս իմաստ դարձած «Teen wolf» սերիալը։ Հա, համ էլ՝ հասցրել եմ ամեն օր պլանավորել, որ հաջորդ օրը պատմությունը կպարապեմ։ Կիրակի օրով բնականաբար մի «ծով» դաս եմ արել։ Հասցրել եմ մի լա՜վ քնել ու առանց հոգս ու ցավի կանգնել վառարանի կողքին, մինչև այնքան այրվեմ, որ էլի բարկանան վրաս։ Թե չէ, որ դասերի ժամանակ վառարանը գրկելու ժամանակ հազիվ եմ կարողանում պեղել ծանր ու հոգնեցուցիչ դպրոցական առօրյայիցս (Աստղիկ Հունանյան, Եղեգնաձոր, 15տ):

-Դե, ես էնքան զբաղված էի ֆիլմեր նայելով, որ բացի դրանից ուրիշ ոչինչ չեմ արել։ Հա, ու մեկ էլ՝ շնչել եմ (Քնարիկ Սմբատյան, 15տ, ք. Երևան):

-Գնացել էի Դիլիջան։ Օրը մի երեք ժամ զբոսնում էի: Մի օր էլ ընկերուհուս հետ եմ գնացել զբոսանքի։ Ու էս ամենը համատեղել եմ գիրք կարդալու հետ։ Հա՜, մեկ էլ՝ նոր սերիալ եմ սկսել նայել (Ժենյա Կարապետյան, 15տ, Բյուրական):

-Ինչպես միշտ՝ բազմոց վարելով (Մելինե Քարամյան, 15տ, Երևան):

-Չեմ անցկացրել (Վահե Յավրումյան, 15տ, Երևան):

-Ոնց մնացած օրերը՝ պարապմունքներով, բայց մի քիչ հանգստացած (Հովհաննես Աբրահամյան, 16տ, Եղեգնաձոր):

-Շատ հետաքրքիր և հաճելի օրեր անցկացրեցի։ Այս աշնանային արձակուրդներին այցելեցի թանգարաններ (ժամանակակից արվեստների և Երկրաբանական)։ Զբաղված էի իտալերենիս իմացությունը խորացնելով և ընթերցանությամբ (կարդացի «Հարրի Փոթթերը և հրե գավաթը» ու շուտով կավարտեմ Դեն Բրաունի «Ինֆեռնոն»։ Ըկներներիս հետ հաճախ էի դուրս գալիս զբոսնելու և վայելում էի մեր քաղաքի չքնաղ աշնանային տեսարանները։ Իսկ այժմ պատրաստվում եմ դասերիս, քանի որ վաղը երկուշաբթի է, եւ վերսկսվում են հոգնեցուցիչ դասերը (Զառա Սարգսյան, 15տ, Երևան):

Աստղիկ Հունանյան, Եղեգնաձոր, 15տ.

***

Կոտայքի մարզ, ք.Հրազդան

-Իրականում պետք է յուրաքանչյուր օրը լիարժեք և ճիշտ օգտագործել, անկախ արձակուրդներից: Հիանալի օրեր եմ ունեցել, տանը գրեթե չեմ եղել: Սիրում եմ աշունը, այն թույլ է տալիս մտորել, ստեղծագործել և մի փոքր խաղաղվել, շուտով կունենամ նոր աշնանային ֆոտոշարք (Մարիամ Հովհաննիսյան,18 տ):

-Արձակուրդի ընթացքում անընդհատ երեկույթների եմ մասնակցել: Շատ հրաշալի անցավ (Ռաֆայել Խաչատրյան,16 տ.):

-Դասերով, գործերով ծանրաբեռնված էի, բայց հասցրի ընկերներիս հետ ժամանակ անցկացնել: Մեկ շաբաթը քիչ է լավ հանգստանալու համար, բայց փորձեցի (Միշել Ոսկանյան, 15 տ):

-Արձակուրդս տատիկիս տանն եմ անցկացրել, տիպիկ հայ թոռնիկի նման (Էլեն Գրիգորյան, 15 տ):

-Աշնանային արձակուրդներս անցկացրեցի ինտերնետում (Էրիկ Եղյան,15 տ):

-Արձակուրդին գնացել եմ մայրական գյուղ, հետս վերցրել եմ երկու գիրք ու ամեն օր կարդացել եմ: Արձակուրդն օգտագործել եմ գերհոգնածությունից ազատվելու համար (կատու եմ սիրել…), բացի այդ, գյուղում ունեմ լավագույն ընկերներ, հանդիպել եմ նրանց հետ, հավաքվել ենք ու լավ ժամանակ անցկացրել։ Արձակուրդը գյուղում ավելի լավ է անցնում, քանի որ մաքուր օդ եմ շնչում ամեն առավոտ, կտրվում առօրյա հոգսերից, մոռանում դասերի մասին։ Չեմ սիրում արձակուրդին դաս անել, վերջին օրն եմ անում, փոխարենը՝ կարդում եմ այն, ինչ ինձ հետաքրքիր է (Նարե Վարդումյան, 17տ):

-Ամբողջ շաբաթ ՖԼԵՔՍ-ի հայտադիմումն եմ լրացրել (Վահե Բաղդասարյան, 16 տ):

-Էքսկուրսիա ենք գնացել: «Հայ Ասպետի» խմբով ենք պարապել, պիտի կիրակի չորս օրով տանեին Արցախ, էն էլ չտարան (Հովսեփ Հովսեփյան, 16 տ):

-Դե պարապմունքներով, էլի: Ֆոտոսեսիայի պատվերներով եմ զբաղվել մեկ էլ (Դավիթ Շառյան, 17 տ):

-Արձակուրդս անցկացրել եմ հարսանիքի պատրաստվելով (Ռոզա Հարությունյան,15 տ):

-ԱԿԿ- Հանրային ռադիո – պար, կիթառ-տուն- UWC հայտադիմում: Այսպես (Արմինե Գևորգյան,16 տ):

-Աշնան գրկում էի հինգ օր, հինգ օրերիցս ոչ մեկն էլ անկապ չի անցել: Ընկերներիս հետ եմ եղել, նախընտրեցի իրենց հետ անցկացնել արձակուրդս, քան թե գնալ շոփինգի կամ այդպիսի մի բան: Այս հինգ օրվա մեջ լավ երջանկացա, լիքը ֆոտոներ արեցի, մասնակցել եմ Հելոուինին, որը այդքան էլ չեմ ընդունում, բայց կարևորը ընկերներիս հետ էի, ու դա ինձ հերիք է երջանիկ դառնալու համար (Մարիամ Հովհաննիսյան,16 տ):

-Արձակուրդ չունեի: Այս մեկ շաբաթվա ընթացքում հասկացա, թե ինչքան հարազատ են դարձել մետրոյից օգտվող աշակերտները, առանց իրենց մետրոն դատարկ էր, չկային էն չարթնացած կամ հոգնած աշակերտների դեմքերը: Կարոտով սպասում եմ երկուշաբթի օրվան (Իռեն Գևորգյան):

-Էս շաբաթվա մեջ ավելի շատ անհանգստացա, քան թե հանգստացա: Անընդհատ մրցույթներ, պարապմունքներ (Մարիետա Մինասյան):

 Լիլիթ Գրիգորյան, Հրազդան

***

Արագածոտնի մարզ

-Ես արձակուրդների ընթացքում իջել եմ բակ, խաղացել եմ։ Գնացել եմ «Փարքինգ» ու հոդ-դոգ եմ կերել (Գառնիկ Աբրահամյան, 9տ):

-Երգել եմ, պարել եմ ու դասերս եմ սովորել (Ժենյա Խորշորյան 8տ.):

- Անունները չեմ հիշում, բայց շատ տեղեր եմ գնացել։ Կարդացել եմ, առաջադրանքներս եմ արել, բայց առաջադրանքներս էդքան շատ չէին: Գիրք եմ կարդացել, երգ եմ պարապել

(Մարիամ Մանասյան, 10տ.):

-Շատ են հանձնարարություններ տվել։ Տասնհինգ հեղինակ պետք ա կարդանք (Անահիտ Դանիելյան, 11տ.):

-Ուղղակի հանգստացել եմ։ Զբաղվել եմ նկարչությամբ, երգել եմ, շատ պարել եմ։ Շատ հանձնարարություններ եմ ունեցել։ Շատ գրքեր են տվել կարդալու (Անուշ Խորշորյան 11տ):

-Արձակուրդների ընթացքում սպորտային խաղեր եմ խաղացել, դասերս եմ սովորել և երեկոյան համակարգչային խաղեր եմ խաղացել (Հրաչ Մկրտչյան, 12տ):

-Մեր արձակուրդները շատ դուրս եկան, որովհետև էլ դասի չէի, ազատվել էի էս դասերի հոգսերից։ Բայց ընդամենը մի շաբաթ էր, է… Հա, էդ մի շաբաթն էլ ա էլի բան։ Մի շաբաթվա ընթացքում ընկերներիս հետ եմ խաղացել։ Տատին ասում էր՝ դասերդ արա, բայց չէի ուզում անել (Անդրանիկ Աբրահամյան, 12տ):

-Արձակուրդներն անկապ անցան: Համակարգիչ, հեռախոս։ Երևան եմ եկել էս ընթացքում (Վահե Ավետիսյան, 14տ.):

-Արձակուրդներին զվաղվել եմ առօրյա գործերով։ Գնացել եմ պատմության մրցույթի փորձերին։ Չեք հավատա, 2-3 օր միայն մուլտ եմ նայել

(Ժորա Հովհաննիսյան, 15տ.):

-Ես իմ աշնանային արձակուրդները անցկացրել եմ տանը ու ֆեյսբուքում (Արմինե Հովհաննիսյան, 16տ):

Անուշիկ Մկրտչյան, Արագածոտնի մարզ, գ.Արագած

***

Կոտայքի մարզ, գ.Արզական

-Մինչև արձակուրդները շատ էի ուզում հագստանալ, իսկ հիմա կարոտել եմ դպրոցը, դասընկերներիս, ուսուցիչներիս (Դիանա Երանոսյան, 14 տ.):

- Շտեմարաններ գրելով ու պարապմունքներ անելով, բայց դրա հետ մեկտեղ կարողացա նոր հոդվածներ գրել վիքիպեդիայում (Տաթև Գաբրիելյան, 17 տ):

-Հանգստանալուց բացի գիրք եմ կարդացել ու հիմա էլ կարդում եմ: Տանը մնալուց հոգնել եմ (Վաչե Համբարձումյան, 14 տ):

-Արձակուրդներn անցան շատ վատ: Մի շաբաթ էլ տային, լավ կլիներ (Անժելա Համբարձումյան, 16 տ):

Էլադա Պետրոսյան, Կոտայքի մարզ, գ.Արզական

Ani avetisyan

Ինչ-որ բան այն չէ

Նույնը։

Այսքա՞ն։

Որ մեքենայի մեջ աչքերս փակ էլ զգում եմ կողքիս ամեն ծառը, խանութն ու նույնիսկ մտախոհ դեմքով մարդուն, ով
ամեն առավոտ այնտեղ է։ Ինչքան էլ անուշադիր եմ ներսում կատարվողին՝ գիտեմ ՝ ով որտեղ է նստելու, ով է տեղը
ուրիշին զիջելու, երբ է վերջապես սկսվելու վեճը, ոնց է ավարտվելու։
Վերադարձող ավտոբուսն էլ տեսնելիս 90 տոկոս ճշտությամբ ժամն եմ գուշակում։ Չնայած, առանց մեքենան
տեսնելու էլ դա մոտս լավ է ստացվում։ Չգիտեմ՝ ինչից է։
Երգացանկս ամեն օր խառնում եմ, թե չէ ռոբոտացումն ամբողջական կլիներ։ Կանգառում դեմքերն էլ են կրկնվում,
այնքան հաճախ, որ սկսում ես հոգնել։
Հետո մտածում ես՝ քեզ ի՞նչ։ Ապրիր, ոնց կաս։ Երգերդ, գրքերդ, ցանկությունդ ու երևակայությունդ էլ հերիք են, որ
քո կյանքը գոնե չկրկնվի։
․․․Համալսարանիս պատին Ռոբերտի նկարն է ու նկարի ներքևի տողերը, որ երբեք չեն հոգնեցի։ Հեղինակի
մակագրությունն էլ։
Ամեն օր նույն դեմքերն են՝ կարճ մազերով աղջիկներին տարօրինակ նայող։ Երկար մազերով տղաների մասին մտքում
ինչ-որ բաներ փսփսացող։ Նույնը՝ ականջակալներով քայլողներին էնպես նայող, ոնց որ «Ավատարի» հերոսներից
մեկին են տեսել։
Չնայած մեկ-մեկ կարելի է իրենց էլ սիրել։ Դե, երբ արևից շուտ ես արթնանում ու դասերից մի ժամ առաջ արդեն
համալսարանից հինգ րոպե հեռավորության վրա լինում։ Սիրուն է առանց շտապելու քայլել ու նայել շտապող
մարդկանց։ Իսկ էդպիսինները շատ են։ Ախր, մենք միշտ ենք շտապում։
Էդ օրերին գետնանցումներն էլ եմ սիրում, նա էլ, որ կիսաքանդ էր։ Որ երեկ վերանորոգում էին։ Իսկ նման
դեպքերում թափված փոշին ու ավազն էլ կարելի է սիրել։
Սկսում եմ երկու անգամ ավելի սիրել մեր երիտասարդությանը, որ ֆուտբոլ ու վոլեյբոլ խաղալով արևային
վահանակներ տարավ Արցախիս հյուսիս։ Գիտեմ՝ Արցախն էլ է նրան սիրում։
Ամեն օր, օրը հազար անգամ հինգ հարկ բարձրանալը չեմ կարող սիրել։ Փոխարենը հինգերորդ հարկի
հեռուստաստուդիան եմ սիրում։
Կրկնվող օրերի մեջ ռուսերենի դասերն եմ սիրում, ինչքան էլ չսիրեմ ռուսերենը։
Պատրիկ Ֆիորիի երգերն եմ սիրում՝ չսիրելով ֆրանսերենը։ Ֆիորիի հայկական ազգանունն եմ սիրում։
Սիրում եմ լսել վեճերը՝ Սարոյանը, Ազնավուրը հայ երաժիշտ ու գրող էին, թե՞ չէ։ Սիրում եմ մտքում կրկնել ՝
բոլորդ էլ ճիշտ եք, լռեք վերջապես։
Կյանքը, մարդկանց չեմ սիրում, երբ Զարայի պատմածն եմ հիշում՝ Քառօրյայի վիրավոր տղերքից մեկի մասին։
Չսիրել չեմ կարող նրանց հետ նույն իրականությունում ապրելուս փաստը։
Պատերազմը չեմ սիրում։ Առանց բացառությունների։
Բայց կյանքը միայն պատերազմը չէ, չէ՞։

Իսկ պատերազմը երևի միշտ էլ կյանք է եղել։