-Խա՛չ, այ Խաչ:

-Հա՞, մամ:

-Ժամը 7 անց 10 ա:

-Լավ։

Աչքերս բացում եմ այս խոսակցությունից հետո ու կիսաքուն գնում եմ լվացվելու։

-Խաչ, արագացրո՛ւ, ժամը 7 անց կես եղավ: Հեսա` Դվինի ավտոբուսը կգնա:

Արագ հագնվում եմ ու ոտքի վրա մի կում թեյ խմելով շտապում կանգառ։ Եվ ահա հեռվից երևում է իմ հարազատ Դվինի ավտոբուսը։

«Ուֆ, էլի կանգնած պիտի գնամ»։Դուռը բացում եմ ու տեսնում եմ արդեն ծանոթ դեմքեր, բայց անծանոթ մարդիկ։ Տատիկների խոսակցությունից սթափվելով ու իրար հրմշտելով մի կերպ տեղավորվում ենք ու շարժվում։ Քանի որ վերջին կանգառը Երևանի Կայարանի շուկան է, մեքենայի վերջին հատվածում ամբողջովին մրգերի ու բանջարեղենների արկղեր են ու վաճառական տաք հագնված տատիկներ։ Արդեն անգիր գիտեմ, թե երբ ու որտեղից ով պետք է նստի ավտոբուս։ Ահա հասանք Ջրահովիտ, ու ես մտքումս ասում եմ. «Ջան, մնաց մի հոգի ու վերջ, էլ չենք կանգնի»։

Ավտոբուսի վերջից մի երիտասարդ` թրաշով ու բամբ ձայնով գոռալով արթնացնում է կիսաքուն մարդկանց.

-Հոպար, նստող կա, ստե պահի։

Էլ մարդ չկա նստող, հիմա «ֆսսալով» կհասնենք։ Հասանք։ Ու ժողովուրդը իրար հրելով ուզում են ամենաառաջինը իջնել, իսկ ես սպասում եմ մինչև բոլորը իջնեն, որպեսզի հանգիստ իջնեմ։ Ու այդ պահին տատիկները իրենց քաղցր ձայնով գոռում են․

-Արմեն ջան, մի հատ մեկին ասա` թող հետևի դուռը բացեն։

Արմենը մեր վարորդն է, ու ասեմ` ինչու է ասում, որ հետևի դուռը բացեն, քանի որ ներսից բռնակը ջարդված է ու պիտի դրսից բացեն, որպեսզի իրենց արկղերն ու պարկերը իջեցնեն։

Հասավ իմ հերթը ու պիտի իջնեմ: Հանում եմ 150 դրամը, մի հատ էլ եմ հաշվում ու ձեռքս մեկնելով վարորդին, ասում եմ․

-Մի հատ Մրգավետից:

Իջնում եմ ու տատիկների բեռների վրայով թռչելով, հաղթահարելով այդ փուլը, հասնում եմ հաղթանակի ու հանգիստ քայլելով գնում եմ դասի։ Հասնում եմ քոլեջ: Ու միշտ առաջինը ես եմ մեր կուրսից եկած լինում։ Տեսնելով, որ դուռը փակ է, նորից երկրորդ հարկից իջնում եմ, որպեսզի բանալին վերցնեմ։ Իջնում եմ ու դռնապան տատիկին ասում․

-Մարիետ տատի, բանալին կտա՞ս առաջինի «գ»-ի:

Բացում եմ լսարանի դուռն ու նորից բանալին տանում եմ հետ:

Սկսում են դասերը։ Դասերից հետո էլ կրկնվում է նույն գործընթացը, ինչպես ասում էի սկզբում։

Նրանք, ովքեր չգիտեն, ասեմ, որ ինձ պես շատերն են առավոտյան գյուղից ամեն օր գալիս Երևան` քոլեջներում, բուհերում սովորելու: Մեր ճանապարհն ավելի երկար է, շուտ ենք արթնանում, շուտ ենք հասնում տեղ` համարյա միշտ առաջինը: Սիրում եմ իմ քոլեջը, իմ նոր ընկերներին, և չեմ ափսոսում երկար ու դժվար ճանապարհի համար:

Արդեն բավականին ժամանակ է, ինչ չեմ գրել: Անսովոր զգացում էր կուտակվել ներսումս: Անընդհատ ինձ թվում էր, թե տնային ինչ որ հանձնարարություն չեմ կատարել: Եվ այսօր հավաքվեցի և որոշեցի մի փոքր կիսվել իմ առօրյա անցուդարձով:

Հերթական խոսակցություններից մեկի ժամանակ, ինչպես միշտ, շոշափվեց իմ մասնագիտության ընտրության հարցը (ընթերցողներից ոչ մեկին չեմ ցանկանա այդ պահին տեսնել իմ դեմքի արտահայտությունը): Բայց այս անգամ որոշեցի՝ նստում եմ համակարգչի դիմաց, բացում արդեն հարազատ դարձած atc-ին, ընտրում մասնագիտություն և երբ վեր կենամ համակարգչի դիմացից, ես ընտրած կլինեմ մասնագիտությունս:

Դե ինչ, փորձը փորձանք չէ: Նստում եմ համակարգչի դիմաց, միացնում իմ սիրելի երգը, բացում կայքը, որով պետք է նայեմ ֆակուլտետները և սուզվում մտածմունքների մեջ: Սա չէ, սա չէ, սա էլ չէ: Բայց այս անգամ կանգ առա մեկ, այլ ոչ թե մի քանիսի վրա, ինչը շատ զարմանալի էր: Չգիտեմ, տեսա ինձ այս մասնագիտության մեջ, թե արդեն հոգնել էի այդքան փնտրտուքներից, բայց ես արեցի դա: Ես արեցի դա:

Երբ ինձ հարցնում են, թե ինչ եմ ուզում դառնալ, ես պատասխանում եմ, որ դեռ չեմ կողմնորոշվել: Հետո հարցնում են` ի՞նչ եմ սիրում, ո՞ր ոլորտում եմ ինձ տեսնում:

Որքան էլ զարմանալի լինի, ես սիրում եմ խոսել, շփվել տարբեր մարդկանց հետ: Արդեն մի քանի տարի է, հետաքրքրված էի էքսկուրսավարի մասնագիտությամբ: Բայց քանի որ կային նաև շատ այլ տարբերակներ, սրանք միշտ հետին պլան էին մղվում: Միշտ ցանկացել եմ օտար լեզուներ ուսումնասիրել, և այսօր ես կայացրեցի որոշում, որը հուսով եմ փոփոխությունների չի ենթարկվի:

Ես որոշեցի միացնել ցանկություններս ու պատկերացումներս և դառնալ լեզվաբան: Հույս ունեմ, կհասնեմ նպատակիս և լավ մասնագետ կդառնամ:

Դալարի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցու քահանա Տեր Եփրեմ Հարությունյանը հյուրընկալվել էր Բաղրամյանի Թորգոմ Փոստաջյանի անվան միջնակարգ դպրոցում՝ աշակերտների հետ հոգևոր զրույց անցկացնելու: Այս անգամ զրույցը անցկացվելու էր մեր դասարանի հետ:

Երբ իմացանք այդ մասին, անչափ ուրախացանք:

Զրույցը սկսեցինք աղոթքով: Հետո Տեր Եփրեմը բացատրեց, թե ինչ է նշանակում «եկեղեցի» բառը: Տեր հայրը մեզ հարցեր էր տալիս, մեր ուսուցչուհին էլ քաջալերում էր.

-Համարձակ եղեք, երեխանե՛ր, և ազատ արտահայտվեք:

Զրույցը շարունակվեց քրիստոնեական առակներով, Գրիգոր Լուսավորչի կյանքի պատմություններով. թե ինչու բանտարկվեց Արտաշատ քաղաքի բերդի ներքին զնդանում`Խոր Վիրապում, և ինչպես դուրս եկավ ու դարձավ հայոց առաջին կաթողիկոսը:

Այս ամենը լսելուց հետո հնչեց մի հարց.

-Երեխանե՛ր, այստեղ բոլորդ քրիստոնյա՞ եք:

Դասարանում քսաներկու հոգի ենք, բայց լսվեց կրկնակի պատասխաններ՝ բարձրաձայն ու հպարտ. «Այո´, իհարկե´, անշուշ»՝ չհասկանալով, թե Տեր Եփրեմն ինչ նկատի ուներ իր հարցով:

-Բոլորդ մկրտվա՞ծ եք,- ասաց նա:

Այստեղ հասկացանք նրա խոսքերի իմաստը: Ցավոք, քսաներկուսիցս միայն չորսն էին մկրտված:

-Երբ մկրտվում ենք, մեր հոգին ծնվում է, մաքրվում ենք ադամական մեղքից, Աստծո արքայությանն ենք արժանանում, և դառնում ենք եկեղեցու լիարժեք անդամ: Մկրտությունը քրիստոնյա լինելու կարևոր պայման է,- բացատրեց մեզ Տեր Եփրեմը:

Նրա գնալուց հետո երկար մտածում էի. միշտ հպարտ ասում ենք` մենք առաջին քրիստոնյա պետությունն ենք, ավելին, ապրում ենք Խոր Վիրապին շատ մոտ, որտեղից քրիստոնեությունը տարածվեց Հայոց աշխարհում, բայց ամենակարևոր քրիստոնյա չենք, որովհետև մկրտված չենք: