Դեռ դպրոց չէի գնում, բայց մայրս ու հայրս արդեն որոշել էին, որ իրենց մեծ աղջիկը պետք է ընդունվի տնտեսագիտական համալսարան՝ ստանա տնտեսագետի որակավորում և… Եվ ես էլ, նրանք էլ չգիտեինք, թե ավարտելուց հետո ինչ պետք է լիներ:

Սկզբում ես էլ էի ոգևոված, թե ապագա տնտեսագետ եմ, լավ աշխատանք կունենամ, բայց էս սիրուն հեքիաթս մի քանի տարի տևեց ու վերջացավ ոնց որ սկսել էր: Հասկացա, որ էդ էդքան էլ տենց չի: Էդ տնտեսագետն ու լավ աշխատանքը ինձ համար չեն, ես չեմ կարողանա մի ամբողջ աշխատանքային օր ինչ-որ գրասենյակում կամ բանկում 8 ժամ նստել, աշխատել: Էդ աշխատանքը ինձ համար չի: Ես ազատ եմ, ես չեմ կարողանա իմ ազատությանը մի ամբողջ կյանք վանդակում պահել:

10-րդ դասարանում էի, փորձում էի մորս ու հորս համոզել, որ փոխեն որոշումը, որ իրենց աղջիկը դառնա լրագրող, բայց չէ, ինչի՞ մասին էր խոսքը: Ամեն ինչ ապարդյուն էր, էս փորձն էլ ուղղակի չստացվեց…

Հետո փորձում էի համոզել, որ գոնե թույլ տան դառնալ էքսկուրսավար, բայց` չէ:

Վերջում հայրս բարկացավ` ասելով.

-Կամ կգնաս ժող, կամ էլ մի հատ կովկիթի վեդրոյա` կառնենք, կմնաս գյուղում:

Ավելի վատ բան էդ պահին չկար, քան գյուղում մնալը:

Ավարտեցի դպրոցս: Ինչպես բոլորը, ես էլ գնացի ու լրացրեցի հայտը, ու էլի սրտովս չէր, չէի ուզում, բայց հայրս արդեն որոշել էր:

Եկան քննությունները՝ երեք քննություն, բոլորին էլ գնացի էն սրտով, որ բարձր ստանալուց հետո ստիպված կսովորեմ էդ համալսարանում: Էդ մտքով էլ գնացի ու էդքան էլ լավ չհանձնեցի քննություններս, բայց էլի ու էլի ուզածիս չհասա:

Հիմա ստիպված պիտի գնամ ու սովորեմ միայն ու միայն նրա համար, որ կատարեմ հորս ու մորս երազանքը:

Դասերն սկսել են, առայժմ չգիտեմ ինչպես կլինի, միգուցե և հարմարվե՞մ:

Ճի՛շտ է, ես ապրում եմ քաղաքում, սակայն ի գիտություն գյուղաբնակների, ես նույնպես ունեմ ինձ հուզող հարցեր, որոնց պատասխանը դեռ անհայտ է:

Գյուղում բնակվող ցանկացած մարդ մտածում է, որ քաղաքում բնակվող յուրաքանչյուր մարդու պահանջները լիովին բավարարված են: Սակայն դա այդպես չէ: Չկան ժամանցի հետաքրքիր վայրեր, որտեղ կարող ես լիարժեք հանգստանալ, այդ իսկ պատճառով ամեն օր ստիպված կրկնում եմ նույն խոսքերը.

–Սոնա, գնդակդ վերցրու` իջնենք բակ:

Մի քիչ երևի զարմացաք, որովհետև անմիջապես մտածեցիք, որ խոսքը Երևանի մասին է: Բայց Երևանից բացի Հայաստանում ուրիշ քաղաքներ էլ կան: Օրինակ, ես ապրում եմ Սիսիան քաղաքում:

Եթե Երևանում ապրեի, ես կարող էի ասել, որ գնում ենք սրճարան կամ այլ հետաքրքիր վայր: Քաղաքում հաճախակի չեն կազմակերպվում միջոցառումներ, չեն կառուցվում հետաքրքիր զբոսայգիներ, փոխարենը կառուցվում են խանութներ, բանկեր: Ես շատ կցանկանայի ամառն ապրել գյուղում, այցելել հարազատներիս, սակայն ծնողներիս զբաղվածության պատճառով, կարելի է ասել, մոռացել եմ գյուղը:

Գյուղը ինձ համար հանգստի լավագույն վայրն է, որտեղ չկա աղմուկ, մեքենաների ձայներ, փոխարենը կա մաքուր օդ, գեղեցիկ բնություն, որտեղ կգտնես քո արմատները, թանկագին պատմություններ ծնողներիդ մանկությունից ու լիքը սեր:

Երբ փոքր էի` 5-6 տարեկան, միշտ երազել եմ, որ հենց մեծանամ՝ դառնամ  մեծ  աղջիկ,  կունենամ մեծ շրջապատ, բայց որ այդ շրջապատում լինի մեկը, ում ես կկարողանամ վստահել: Անցան տարիներ… Երկար ու ձիգ տարիներ, բայց անկախ տարիքից, միշտ երազանքս նույնն է եղել:

Մի օր մայրիկիս՝ Նելլիի հետ, նստած թեյ էինք  խմում և սկսեցինք խոսել շրջապատից.

-Նինա, ի՜մ աղջիկ, իմ սիրո՜ւն աղջիկ, հեսա կմեծանաս և շրջապատ կունենաս, լիքը ընկերուհիներ:

-Հա՞, մամ, բայց ես կարա՞մ շփվեմ մարդկանց հետ:

Որ անկեղծ ասեմ` սկզբից մի փոքր շփոթվեցի.

-Հա, խի՞ չես կարա, լավ էլ կարաս:

Մայրիկիս հետ զրուցելուց մեծ բավականություն ստացա: Արդեն մտքումս պատկերացրեցի շրջապատս, ապագա ընկեր-ընկերուհիներիս, և իհարկե, այն մարդուն, ով իսկապես կդառնար այն մարդը, ում ես կվստահեի:

Զրույցից հետո տնից դուրս եկա փողոց: Փողոցը լիքն էր երեխաներով, և պատահաբար նկատեցի դասընկերուհուս՝ Անուշին, ով այդ ժամանակ եղել էր մտերիմ ընկերուհիս, բայց հետո էլ չկարողացա իրեն վստահել: Աչքերս կիսաթաց ներս մտա տուն.

-Մա՜մ, այ մա՜մ, ախր, մի հատ տես` իրանք խաղում են, Անուշն էլ ա իրանց հետ: Խի՞ չի եկել ինձ էլ կանչի:

Մայրս լռեց… Լռեցի նաև ես: Սուսիկ-փուսիկ նստեցի սեղանի մոտ, բացեցի գիրքս, հետո բացեցի տետրս և սկսեցի արտագրություն անել:

Անցան տարիներ: Այս անգամ արդեն մեծ եմ: Ինչպես տատս է ասում.

-Թոռանս խելքը պան ա կտրում:

Այդ տարի գնացինք ճամբար: Մեզ հետ նաև մի աղջիկ եկավ, անունը՝ Իրինա: Ծանոթացանք, շփվեցինք: Քույրս նույնպես ծանոթացավ: Ճամբարում միասին անցկացրեցինք 10 օր: Կյանքիս ամենալավ օրերից էին: Ավարտվեցին ճամբարային օրերը: Վերադարձանք տուն: Անցավ երկու տարի: Այնքան բան փոխվեց այդ երկու տարիների ընթացքում: Ես սկսեցի վստահել Իրինային: Ես այնպես էի վստահում, ինչպես քույրը քրոջը կվստահի, բայց…

Բայց ինքը հիմնականում վստահում էր քույրիկիս: Իսկ ես փոքրիկ երեխայի պես խանդում էի քույրիկիս: Բայց այդ երկու տարիների ընթացքում անընդհատ վիճում էինք: Անցավ մեկ տարի: Այդ տարի նույնպես վիճեցինք, բայց  չհաշտվեցինք: Այդ վեճից հետո մենք ուղղակի մնացինք իբրև ծանոթներ: Ու երբ իրեն կամ իր նկարներն եմ տեսնում, բառեր չեմ կարողանում ասել: Դե, իհարկե, բառերիս փոխարեն արցունքներս են  գալի՜ս ու գալի՜ս:

2016 թվականի փետրվարն էր… Մեր  գյուղից մի աղջկա՝ Լիլիթի հետ սկսեցի խոսել-կիսվել: Լիլիթը դարձավ իմ ամենամտերիմ ընկերուհին, ում կարողանում էի վտահել: Ես եթե մեկին պետք է վստահեմ, ապա վստահում եմ իմ ամբողջ հոգով ու սրտով: Անցավ կես տարի, այս անգամ, ի զարմանս ինձ, չվիճեցինք, ուղղակի, երբ ինչ որ բան էի գրում, չէր պատասխանում: Իսկ հիմա էլի այս մեծ աշխարում մնացի մենակ:

Հիմա նստած սենյակումս ականջակալներս ականջներիս  լսում եմ բարձր երաժշտություն: Եվ անկեղծ ասած,  կարոտում եմ իմ երեք ընկերուհիներին`  Անուշին, Իրինային և Լիլիթին, ովքեր հիմա ուղղակի դարձել են ծանոթներ:

Ինչպես ընկերներ գտնել` սովորել եմ, բայց դեռ չեմ սովորել պահպանել ընկերությունը:

Ես Իզա Ասծատրյանն եմ, ու Հալիձորի հենց մեջտեղից, անարատ հալիձորցի: Ինչպես բոլոր տան փոքրերին, ինձ նույնպես գրավել է քույրերիս և նրանց ընկերների հավաքույթներին ականջ դնելը: Դե, բնական է, արգելված պտուղը միշտ էլ քաղցր է լինում, իսկ ինձ համար իսկապես քաղցր էր: Տղաների թեման մի կերպ ավարտելուց հետո բանը հասավ մասնագիտական կողմնորոշմանը: Մեկ էլ հանկարծ աղջիկներից մեկը ասաց, որ ուզում է լրագրող դառնալ…

«Վա՜խ, ինչ սիրուն ա հնչում` լրագրող, ես էլ եմ ուզում»:

Ու էս պահից անպոչ գդալի պես մեջ մտա, ստացա հարցերիս պատասխանները ու այդ պահից որոշեցի, որ հենց լրագրող եմ դառնալու… Դե, իհարկե 5 տարեկանում դեռ չէի գիտակցում իմ ընտրած մասնագիտության լրջությունը: Ժամանակի ընթացքում շփվելով լրագրողների հետ, մասնակցելով տարբեր դասընթացների, որոնք առնչվում էին լրագրությանը, հասկացա` էս է, որ կա, իմն ա… Ու 5-ամյա աղջնակի երազանքը իր հետ մեծանալով դարձավ նպատակ ու խոստումնալից ապագայի սկիզբ… Հիմա ամեն ինչի լրագրողի տեսանկյունից եմ նայում: Այ, օրինակ, հենց այս պատմությունը:
2014թ. էր, գնում էի մեր գյուղի խանութներից մեկը, հանկարծ ճանապարհին ձայներ լսեցի, որոշեցի կանգ առնել` պարզելու, թե ի՞նչ ձայներ են: Կանգ առա թե չէ, տեսնեմ` ի՞նչ… Հերթական անգամ երեխաներից մեկը ընկել էր մանկապարտեզի կարուսելներից: Ինչո՞ւ են ամեն անգամ երեխաները ընկնում կարուսելներից, բարդ է պատասխան գտնել: Ամբողջ Հալիձորով մեկ լսվում էր այդ երեխայի ձայնը: Որոշեցի մոտենալ նրանց, որովհետև շա՜տ էր հետաքրքրում, թե ինչո՞ւ է ամեն օր նույն «կինոն» մանկապարտեզում: Մոտեցա…

-Բարև ձեզ, անկեղծ ասած, մի հարցով եմ ուզում դիմել, կարելի՞ է:
-Բարև, այո, բայց արագ, ժամանակ չունենք:
-Ինչո՞ւ են ամեն օր երեխաները ընկնում մանկապարտեզի կարուսելներից:
-Ասեմ, մանկապարտեզի կարուսելները գտնվում են շատ վատ վիճակում, ուստի ամեն օր նույն պատմությունն է:
-Լավ, շնորհակալություն,- ասացի և հեռացա…

Անցավ 2 օր: Գնացի մանկապարտեզ (հա, ի դեպ, էլի նույն «կինոն» էր)… Գնացի մանկապարտեզ, տեսա կարուսելները, բայց ոչ մի բան այն չէր… Կարծես 2 օր առաջվա կարուսելները չլինեին: Որոշեցի ուսումնասիրել կարուսելները, պարզելու ողջ եղելությունը… Պարզվում է` երեխան ոչ մի մեղք չունի, մեղավորը հենց կարուսելներն են, որոնք գտնվում են շատ վատ վիճակում: Չնայած դժվար է դրանց կարուսել անվանել, դրանք մետաղյա ջարդոն են:

Իսկ երեխաների մանկությունը պետք է գունավոր լիներ…