Սուսաննա Խոցանյանի բոլոր հրապարակումները

susanna khotsanyan

Անձրևն արևային էր

Ֆիզիկայում ջերմափոխանակությունը տեղի է ունենում 3 եղանակով ՝ ջերմահաղորդում, ճառագայթում և կոնվեկցիա:

Կյանքում կա ևս մեկը ՝ ԺՊԻՏ։

Ժպիտի մասին հազարավոր նյութեր կարդացած կլինես, հազար ու մի հաճոյախոսություն լսած կլինես, որ քեզ, հա, հենց քեզ, ժպիտը շատ է սազում ու, որ ժպիտով ուրիշ ես, բայց  մեկ է, քայլում ես փողոցով լուրջ ու երբեմն էլ մռայլ դեմքով։ Իսկ մի՞թե քայլելիս ոչ մի ժպտալու առիթ չես որսացել…

Խնդիրները, այդ բարդ ու անլուծելի թվացող խնդիրները, շատ են ոչ միայն ֆիզիկայում,այլ նաև կյանքում։ Քեզ թվում է, թե դրանք անլուծելի են, բայց երբ սկսում ես մեկ քայլ առաջ գնալ, զգում ես, որ լուծել ես արդեն, ու լուծածդ հեչ էլ բարդ չէր: Եվ անմիջապես նորն ես գտնում՝ էլ ավելի խրթին, դժվար։ Կյանքում էլ է նույնը: Փոքր տարիքում ստուգողական գրելն էր բարդություն թվում կամ էլ մայրիկին համոզելը, որ թողնի բակ իջնես։ Հետո բարդ էր թվում բուհ ընդունվելը, հիմա հիշում ես՝ «ինչ լավ օրեր էին, ինչքան աշխատանք եմ կատարել, ինչ խելացի եմ», և այդպես շարունակ:

Կյանքի իմաստն էլ հենց այդ խնդիրները լուծելն է, որից հետո զգում ես, որ դրանք խնդիր չէին՝ այլ ուղղակի վարժանք` հաջորդ քայլերը հեշտությամբ հաղթահարելու համար։ Բայց եթե փորձես հենց հիմա ժպտալ, ի սրտե, հոգով, կկարողանա՞ս խնդիրը հիշել, որի պատճառով մռայլ էիր քայլում այսօր փողոցով, չէ՞ որ անձրևը արևային էր։

Susanna khotsanyan

Մի ֆիզիկոսի պատմություն

-Ընկեր Սուսաննա, կլինի՞ մեր մյուս դասերին էլ դուք գաք, էնքան լավ կբացատրեք,- ժպիտով ասաց 13 տարեկան Կարլենը։

Հենց աշակերտի այդ բառերը ստիպեցին ինձ գնահատել այն, ինչ ինքս կարողանում եմ շատ լավ անել։ Ահա, ինչպես եղավ ամեն ինչ…

Երբ դեռ դիմորդ էի, չէի կողմնորոշվում՝ ի՞նչ բաժին ընտրել, որտե՞ղ սովորել, ի՞նչ մասնագիտություն ընտրել, և իհարկե, դրանց համար ի՞նչ առարկաներ են անհրաժեշտ ավելի խորը ուսումնասիրել (պարապել): Կարծում եմ՝ նման խնդրի առաջ շատերն են կանգնում: Ինչևէ, ինձ հարմար տարբերակներ շատ կային, բայց մի բան հաստատ էր՝ ես չէի ուզում երբեք մանկավարժ դառնալ, չէի ուզում, իսկ հիմա…

Այնպես ստացվեց, որ ընտրեցի մաթեմատիկա և ֆիզիկա առարկաները միասնական քննությունների համար, և սկսելով ֆիզիկա պարապել՝ բացահայտեցի, որ ֆիզիկան ուզում եմ դպրոցական մակարդակից ավելի խորը ուսումնասիրել։ Շատ սիրեցի իմ դասախոսին, ով այնքան էր սիրում ֆիզիկան ու այնքան խելացի էր, այնքան լավ էր բացատրում մեզ անհրաժեշտը, որ վերջնական որոշեցի դիմել ֆիզիկայի բաժին ու հենց այն բուհում, որտեղ դասախոսում էր նա՝ ՇՊՀ (այն ժամանակ դեռ Գյումրու պետական մանկավարժական ինստիտուտ էր կոչվում): Միակ բացասական մասն այս ամենի այն էր, որ բուհը մանկավարժական էր, իսկ ես, ինչպես հիշում եք, չէի ուզում դառնալ մանկավարժ։

Իմ սիրելի ուսուցչի շնորհիվ ես պարապել սկսելու առաջին օրվա փորձնական թեստից 18 միավոր էի ստացել, ու դասախոսս կատակում էր․ «Սուսաննա ջան, դու պարապելու կարիք չունես, ելի գնա»։ Եվ այդքան ընդհանուր դաժան աշխատանքի (որի մասին պատկերացում ունի դիմորդների մեծամասնությունը) արդյունքում ես հավաքեցի ոչ թե լավ, այլ գերազանց միավոր՝ 20։ Այն եղավ իմ առաջին ու ամենահզոր մոտիվացիան ֆիզիկան հետաքրքրությամբ ուսումնասիրելու և բուհում հավեսով սովորելու համար։ 20 միավոր, ապահովել էի իմ ընդունվելը և հետագայում մաթեմատիկայի շնորհիվ նաև անվճար համակարգում սովորելը։

Առաջին տարին սպասվածից արագ անցավ, երկրորդ տարում սովորելու էի նաև մանկավարժություն, որին այնքան էլ չէի տրամադրվում։ Բայց ՇՊՀ-ն իր 85-ամյա պատմության մեջ այնքան սերունդներ է կրթել, որ որպես մանկավարժներ պատրաստող բուհ տարբերվում է ՀՀ-ում։ Այս միտքն առաջացավ, երբ առաջին անգամ մանկավարժություն առարկայի դասախոսը սկսեց ներկայացնել գիտությունը։ Եվ 2-3-րդ կուրսերի պրակտիկաների ու մանկավարժության դասերի շնորհիվ հիմա այնքան եմ սիրում այդ մասնագիտությունը, որ համոզված եմ՝ աշխատելու եմ հենց այդ մասնագիտությամբ։

Սիրում եմ մանկավարժությունը, սիրում եմ ֆիզիկան ու սիրում եմ այն բոլոր աշակերտներին, ում արդեն հասցրել եմ դասավանդել, ինչպես նաև նրանց, ում նոր եմ դասավանդելու։