Կան օրեր, երբ հոգիդ ծանր է,
Երբ աչքերդ փակ ես անում ու միայն մի բան ես ուզում.
չեզոքություն։ Լռություն։ Հեռավորություն։
Երբեմն ուզում ես ամեն ինչ թողնել ու հեռանալ։ Հեռանալ մի վայրից, որտեղ քեզ խեղդում են հիշողություններն ու ցավերը, որտեղ գուցե քեզ չեն հասկանում, չեն ընդունում, որտեղ կոտրված երազներն ու հին կապերը կծկում են հոգիդ։ Ու երբեմն թվում է, թե կարող ես փախչել՝ թողնելով այն անցյալը, հողը, մարդկանց ու հույսերը, որ արդեն փշրված են։ Բայց կա անխախտ մի բան, որը չես կարող թողնել, չես կարող մոռանալ, չես կարող փախչել՝ քո երկիրը։
Երկիր, որտեղ արել ես առաջին քայլերդ, ու հնչել են առաջին բառերդ, որտեղ քո արմատները խորացել են գետնի մեջ՝ աննկատ, բայց անխախտ։
Երկիր, որտեղ նույնիսկ հեռու լինելով՝ լսում ես քամու շունչը, ծառերի խոսքն ու պապերի պատմությունները։ Երկիր, որին չես կարող վաճառել, չէ որ դա քո հոգու մի մաս է դարձել՝ անխառն ու անկեղծ։
Քո երկիրն է, որ քեզ հետ է, երբ լուռ ես ու մենակ, երբ քո սիրտը փշրված է ու ծանրացած, երբ ամեն ինչ խառնվում է ներսում։ Այն լույսն է, որ լուսավորում է մութ ուղիներդ, այն հողն է, որ քո ոտքերի տակ է, ինչ էլ որ լինի։
Երբ հեռանում ես քո երկրի բարակ ճեղքվածքներով անցած իրողություններից, երբ թռնում ես անծայրածիր կապույտ երկնքի վրայով, թվում է՝ օդի մեջ կարող ես թողնել քեզ, մոռանալ հողի տաք շունչը, ջրի մեղմ հոսքը, հին քարերի շշնջոցը։
Բայց ամեն մի քայլ, որ դնում ես մեկ այլ տեղ, քեզ հետ քաշում է մի անտեսանելի թել, կապում սրտիդ ու հողին։ Այդ թելը հողի մորմոքն է, որ լսում է քո հոգու խորքում, մանավանդ, երբ մի պահ կանգ ես առնում ու լուռ ես։
Հիշում ես մանկությանդ բուրավետ այգին, որտեղ ծաղիկները թառամել էին, բայց պահում էին քո առաջին խաղերի հիշողությունը։
Այդ ամենը քո մեջ է՝ գուցե հեռու, գուցե փշրված, բայց դեռ կենդանի։ Ու որքան էլ փախչես՝ դրանք վերադառնում են քեզ մոտ, թևեր են տալիս ու քեզ գրկում այնպես, ինչպես ոչ ոք չի կարող։ Եվ երբ հեռու ես՝ քո սիրտը տաքանում է մի կտոր հողից, մի բույրից, մի ձայնից, որ տասներորդ անգամ էլ ուզում է քեզ վերադարձնել։ Քո ներսում ապրում է մի երկիր, որից չես կարող փախչել՝ անկախ նրանից, թե որտեղ ես, կամ ինչքան նոր աշխարհներ ես տեսել։
Նա քեզ սպասում է։ Նա քեզ գրկում է։ Նա քո ամբողջությունն է։
Երկիր, որից չես կարող փախչել, սերը չի նվազում, չի մարում։ Նա քեզ ներառում է իր մեծ պատին, որտեղ անցյալը և ներկան սերտաճել են, և ապագան միայն մի ցանկություն է՝ երբեք չկորցնել այն, ինչը կերտել է քո արմատները։
Ու եթե մի օր ճամփաները քեզ հեռու տանեն, հիշի՛ր՝
երբևէ չես կարող փախչել մի երկրից,
որ կրել ես քո աչքերի փայլում,
քո սրտի մեջ,
քո հոգու խորքերում։
Քո երկիրը՝ հող ու քար, հուշ ու հպարտություն,
միշտ գտնելու է քեզ աշխարհի որ անկյունում էլ լինես։
Նրա շունչը քո շնչի մեջ է,
նրա լույսը քո աչքերի մեջ,
նրա ցավն ու սերը՝ քո երակներում։
Եվ ամեն փախուստ վերջում դառնում է վերադարձ,
վերադարձ մի հողի,
որ ապրում է քո ներսում՝
լուռ, հավատարիմ, սիրող։
Եվ գիտես՝
քո երկիրը երկիր չէ միայն.
նա քեզնից է կառուցված։
Եվ հենց դրա համար էլ
չես կարող երբեք փախչել նրանից։