Բարև, ընկերս: Վաղուց չեմ գրել, դե, երևի դժվար էր քննական սթրեսով, չքնած գիշերներով և սրտատրոփ ավարտական երեկոյիդ սպասելով ու գրողի տարած կորոնավիրուսով (որը չգիտես՝ աշխարհի որ ծայրից եկավ հասավ մեզ) մտքերդ հավաքել ու նորից գրել։ Բոլորիս կյանքում եղել է, չէ, որ մտածել ենք, գծել, ջնջել ենք մտքում մեր վերջին զանգը, երբ պետք է մանկական ու դեռահասության արկածներդ թողնես այդ չորս պատերի մեջ ու մտնես նոր կյանք, նոր ուղի, նոր ճանապարհներ, որոնք այդքան էլ հեշտ չեն լինելու մեր կյանքի քառուղիներում։ Մտածել ես, չէ՞, ամեն մանրուքը այդ օրվա հետ կապված, ամեն դետալը՝ սանրվածքից մինչև շպար։ Մտածել ես, չէ՞, բեմ բարձրանալուդ, վերջին խոսքերիդ մասին, այդ անասանելի ուրախության մասին՝ ողողված տխրությամբ։ Ծնողներիդ հպարտությունը՝ դահլիճի մի անկյունում նստած։ Ու ծափերը, անդադար տեղացող ծափերը, որոնք միայն քոնն են ու քեզ են ուղղված։ Որովհետև, գրողը տանի, այդ օրը քոնն է ու միայն քոնը։ Աչքերդ մի պահ թրջվելու են ու դու ինքդ էլ չես հասկանալու, որ կյանքիդ մի մեծ մաս պոկում են քեզնից։ Իսկ հիմա իմ ու իմ նման շատերի կյանքում այդ էջը մնալու է դատարկ ու մոռացված: Ու կարոտը դեպի դպրոցական վերջին տարին ու ընկերներիդ հետ անցկացրած պահերը միշտ մնալու է քեզ հետ ու քեզ ուղեկցելու է ողջ կյանքում։

Գնահատեք ձեր կյանքի ամեն մի վայրկյանը, ամեն մի պահը դպրոցում ու ընկերների հետ, որովհետև կյանքում դրանք այլևս չեն վերադառնալու: Չնայած չկայացած վերջին զանգին, չարտասանված բառերին, չստացված նկարներին ու չունեցած հիշողություններին՝ մենք մտնում ենք նոր կյանք՝ նոր նպատակներով, նոր հույզերով։

Մենք բոլորս էլ ունենք, չէ՞, մեր սրտի ու հոգու ամենախոր լարերում պահած մեկին, ում ցանկանում ենք նմանվել, ով մեզ ոգևորում է ու ով մեզ համար օրինակ է։ Դա կարող է լինել սիրած երգիչ, դերասան, ֆուտբոլիստ, էական չէ։ Մանկուց դեռ ընտանիքումս իմ մեջ սերմանել են սեր դեպի ֆուտբոլը։ 5 տարեկանում ես չէի կարող պատկերացնել, թե ոնց կարող են միլիոնավոր մարդիկ նստել, սրտի թրթիռով սպասել, նայել, բղավել, հուզվել մի մարդու կամ մի թիմի հաղթանակի համար։ Մեծանալով սկսեցի սիրել ֆուտբոլը։ Ես սիրահարվեցի այդ սպորտաձևին։ Դե ինչպես բոլորը, այնպես էլ ես, ունեմ իմ նախընտրելի, սիրելի ֆուտբոլիստը։ Ընկերներս, ինձ ճանաչելով, նյութը կարդալուց  միանգամից գլխի կընկնեն։ Իսկ մինչ ես մի փոքր կպատմեմ իր մասին, դու փորձիր կռահել, թե ով է նա:

Դաջվածքներ չունի, քանի որ տարեկան երկու անգամ արյուն է հանձնում։ Բարեգործություն է արել Պաղեստինի դպրոցների համար, 3 մլն եվրո է հատկացրել Աֆրիկայի սովից տառապող պետությունների ժողովուրդներին, ավելի քան 2մլն եվրո նվիրաբերել է գլխուղեղի քաղցկեղով տառապող երեխաների բուժմանը` խնդրելով գաղտնի պահել այն։ Երբեք չի հանձնվել ու կատարել հորը տված խոստումը` ճանաչվել է աշխարհի լավագույն ֆուտբոլիստ։ Գլխի ընկա՞ր։ Նա Կրիշտիանու Ռոնալդու Դուշ Սանտուշ Ավեյրուն է, նույն ինքը՝ Ռոնալդոն։

Այո, այո, նա նույն Ռոնալդոն է, ով հեռավոր տարիներ առաջ ծնվեց Պորտուգալիայի արվարձաններից մեկում, ծայրահեղ աղքատ ընտանիքում, իսկ այսօր դարձավ միլիոնավոր մարդկանց կուռքն ու մոտիվացիան։ Ես սկսեցի սիրել ու ուսումնասիրել ֆուտբոլի մյուս կողմը նրա շնորհիվ։

Նա մարդ է, ում մանկությունը նման է եղել դժոխքի։ Մարդ, ում կենսագրությունն ու կյանքը ինձ ավելի հետաքրքիր էր դառնալու, քան իմը։ Մարդ, ով ինձ սովորեցրել է, որ կյանքի հարվածները մարդուն կոտրել չեն կարող։ Մարդ, ում օրինակով ես ևս մեկ անգամ համոզվել եմ, որ երազանքներն իրականանալու հատկություն ունեն։ Մարդ, ում շնորհիվ ես սիրեցի ֆուտբոլ։ Կյանքի հարվածները չկոտրեցին նրան, այլ ընդհակառակը, ուժ տվեցին դիմակայելու ցանկացած դժվարության։

Նա հասել է իր գագաթնակետին, իսկ դու կարող ես նստել տանը հեռուստացույցի առաջ ու շարունակես քննադատել նրան։

Եկել եմ քեզ պատմելու իմ կյանքի ամենալուսավոր, ամենահուսահատ, ամենաբուռն, ամենահուզառատ դեպքերից մեկի մասին։

Ես հիմա քեզ չեմ ուզում ստիպել, որ դու կարդաս, բայց, համենայնդեպս, եթե սկսել ես, մինչև վերջ լսիր։

Մեր կյանքը ընտրությունների շղթա է, ամեն մեկը, պատասխան տալով իր ընտրած ուղու համար, քայլում է իր ճանապարհով, իսկ այդ ճանապարհին մեզ հանդիպում են մարդիկ, ովքեր հույս են տալիս, ովքեր մեզ ոգևորում են։ Կան նաև մարդիկ, ովքեր ամեն կերպ փորձում են շեղել մեզ մեր ընտրած ուղուց։

Ես դեռ 8-րդ դասարանում էի, երբ բանավեճը մտավ իմ կյանք, հետո սկսեցինք իրար հետ կողք կողքի մեծանալ։ Սկզբում մասնակցում էի՝ չիմանալով, թե դա ինչ է կամ ինձ ինչ կտա, նույնիսկ չուզելով էի գնում, որովհետև, դե, դասղեկս էր ասում:

Ես չէի կարող պատկերացնել, որ տարիներ հետո էդ նույն բանավեճը կդառնա իմ տարերքը, իմ կյանքի անբաժանելի մասը։ Ես սկսեցի սիրել… Հավատացեք, բանավեճը երկու տարի անընդմեջ մասնակցել եմ մրցաշարերի ու այդպես էլ հաղթանակի բերկրանքը չեմ ապրել։

Դժվար է, երբ դու գնում ես հաղթանակի հետևից, բայց չես հայտնվում ոչ առաջին տեղում, ոչ երկրորդ, ոչ երրորդ, ոչ էլ նույնիսկ չորրորդ կամ հինգերորդ։ Հիմա կասեք՝ հա, ի՞նչ կա որ։ Իրականում ոչինչ էլ չկա, ոչինչ էլ չկա էն ամեն ինչի առաջ, ինչ ես սովորեցի այդ պարտություններից ու ինչ տարա ինձ հետ դրանից։ Ես ինձ հետ տարա ամենաթանկը՝ ընկերներին, որոնց առաջ ցանկացած հաղթանակ զրոյանում է։ Հրաշալի բան է, երբ դու նստած կլացես, իսկ քեզ լրիվ անծանոթ մարդիկ կգան, կգրկեն ու բարի ժպիտով կասեն, որ ամեն ինչ լավ է լինելու: Այդ մարդիկ գալիս են քո կյանք, որ դու էլ երբեք մենակ չլացես։ Անհաջողություններ բոլորիս կյանքում կհանդիպեն, իսկ ամենակարևորը, նորից ապրելն է։ Անհաջողություններից պիտի քամես կա՛մ ամենալավը, կա՛մ ամենավատը։ Իսկ դու ծնվել ես ամենալավի համար։ Ես սովորեցի ամեն պարտությունից հետո ատամներս կրճտացնելով լացս զսպել ու հավատալ, որ սրանք ընդամենը փոքրիկ պարտություններ են մեծ հաղթանակից առաջ։ Ապրել, ստեղծել, կարծրատիպեր կոտրել, խենթություններ անել, տրվել էմոցիաներին, վայելել հենց հիման։

Իսկ ես ու բանավեճը դեռ քայլում ենք կողք կողքի ու քայլելու ենք դեռ երկար ժամանակ:

Գիտեք, աշխարհում ամենահարուստ երեխաները տատ ունեցող երեխաներն են։ Տատիկի համար կարևոր չէ՝ դու կուշտ ես, տաք ես հագնված, թե դաս ես արել, մեկ է, ինքը ասելու է՝ հաց կեր, շոր հագի, վեր կաց դաս արա։

Առհասարակ, մանկությունիցս քիչ բան եմ հիշում, եղածն էլ տատիս հետ է կապված, տատիս թխած հացի, պատմած պատմությունների։ Մինչև հիմա տատիս թխած հացի համը բերանումս է։ Էն փռան հացի, որի համար իրար հետևից ինը թոռները հերթ էին կանգնում, թե երբ պետք է լինի, որ տաք հաց ու պանիր ուտեն։ Չեք պատկերացնի, բայց դա աշխարհի ամենալավ ուտելիքն էր։

Տատս 70 տարեկան է, բայց իրեն հարցնես՝ կասի՝ հոգով ձեզանից ջահել եմ։ Մինչև հիմա ծոռանը կդնի ոտքերին ու «հայ նա նինայ» երգելով կպարացնի, ինքն էլ հետը կպարի։ Տատիս եռանդի կեսը գոնե ունենայինք։

Ուզո՞ւմ եք 10 տարով ջահելանալ, ուզո՞ւմ եք մի շաբաթ անդադար ծիծաղել, մի օրով եկեք տատիս մոտ, աշխարհում ուրիշ տեղ իր պատմություններից չեք լսի։ Էնքան հաճելի է, երբ փողոցով քեզ համար կքայլես, մեկ էլ հանկարծ մեկը կհարցնի՝ Լիդա տատը ո՞նց ա, ու դու քեզանից գոհ կպատասխանես՝ լավ ա, տատիս ինչ ա եղել։

Թոռների կռիվն էլ եղել ու մնում է, թե ում է ավելի շատ սիրում Լիդա տատը։ Իսկ այդ հարցը ամեն անգամ տալիս տատս պատասխանում է․

-9 մատ ունեմ, վե՞ր մատս կտրեմ, վեր արին չկյա։

Հիմա, երբ մի քիչ մեծացել եմ, հասկանում եմ, որ դեմքիդ կնճիռների պատճառը էդ նույն ինը թոռներն են։ Էն նույն թոռները, որոնք ուրախությունդ են։

Մենակ մի բան եմ ուզում․ ուր էլ գնամ, որտեղ էլ լինեմ, ամեն անգամ տուն վերադառնալիս, միշտ նույն բազկաթոռին նստած լինես, տատ։

Նույն բազկաթոռին, տա՜տ…