Հոկտեմբերի 8-ին Արարատի մարզի Բաղրամյան գյուղի միջնակարգ դպրոցում տեղի ունեցավ մոմավառություն՝ ի հիշատակ Արցախյան 44-օրյա պատերազմի մասնակից, դպրոցի սան՝ Վաչիկ Սարգսյանի մահվան տարելիցի։

Հերոսի դասընկերները մոմավառություն էին կազմակերպել դպրոցում, որին ներկա էին Վաչեի ընտանիքի անդամները, ընկերներն ու համագյուղացիները։

Միջոցառումը սկսեցին մեկ րոպե լռությամբ և Տերունական աղոթքով։

Դասընկերները նաև երգեցին հերոսի պատվին, որից հետո դպրոցի տնօրեն Ա. Հարությունյանն իր խոսքն ասաց ներկաներին.

-Նախ շնորհակալություն եմ ուզում հայտնել հերոսի դասընկերներին՝  նրա հիշատակը վառ պահելու  ու նման միջոցառում կազմակերպելու համար։ Նման միջոցառումները, որոնք կազմակերպվում են ի հիշատակ մեր հերոսների՝ իրենց սխրանքի դիմաց փոքրագույնն է, որ կարող ենք ու պարտավոր ենք անել։

Հերոսի դասընկերուհի Էլմիրա Խաչատրյանը նույնպես խոսեց.

-Այս կորուստը մեզ համար անսահման է, վիշտը՝ անչափելի։

Արդեն մեկ տարի է, ինչ մեր ընկերը մեզ հետ չէ։

Հայրենասիրությունը Վաչեի համար լոկ գաղափար չէր։

Վաչեի անունը միշտ կմնա մեր սրտում՝ որպես իսկական հայի ու հայրենանվեր մարտիկի։

Մոմավառությունից հետո ներկաները քայլերթ կազմակերպեցին դեպի Բաղրամյան համայնքի զոհված հերոսների հուշահամալիր՝ ծաղիկներ խոնարհելու՝ ի հիշատակ անմահացած հայորդիների։

Մեր եղբայրներն ընկան կռվի դաշտում․․․

Քանի ապրում ենք ու քանի դեռ կանք՝ անուն առ անուն պատարագելու ենք այն լռությունը, որ ամեն ընկնողի հետ խորանում է մեր աչքերում:

Մեր անմահ հերոսների անվան կողքին գրվեց նաև ժամկետային զինծառայող Վաչե Սարգսյանի անունը։

Վաչեի հետ տասներկու տարի պատիվ եմ ունեցել նույն դասարանում սովորելու։

Բոլոր իրեն ճանաչողները կփաստեն՝ իր բարությունն ու հոգատարությունը սահմաններ չէր ճանաչում։

Այսքան սեր, մտավոր ու հոգևոր հարստություն՝ մեկտեղված մի մարմնում, ուրիշ ոչ ոքի չեմ ճանաչել։

Երբ մենակ եմ ինքս ինձ հետ, այս օրերի համար ամենաթանկ ու ամենացավոտ ակնթարթների մեջ, աչքերիս առաջ հառնում է Վաչեն՝ ձեռքը միշտ սրտին դրած, հայացքը վճիտ, ուղղախոս ու շիտակ:

Չնայած նրան, որ Վաչեն շա՜տ էր սիրում խոսել, պահ էր գալիս, որ լուռ նստում էր վերջին նստարանին, ու ժպիտը դեմքին, ուշադիր զննում էր բոլորիս։

Վաչեն ինձ միշտ իրեն հատուկ ձևով ասում էր. «Ծով, որ լրագրող դառնաս, իմ մասին չգրես, էլի, չեմ ուզում «խայտառակ» լինել»։

Ես էլ պատասխանում էի, որ առաջին նյութս հենց քո մասին պիտի լինի՝ որպես հանրահայտ մարզիկ։

Մեր մշտական «կռիվները» ռուսաց լեզվի շուրջ էր, խոսում էինք ու «գրազ» գալիս, թե ով է ճիշտ, ու միշտ Վաչեն փայլում էր ռուսերենի իր իմացությամբ։

Նա շատ լավ ընկեր էր, համարձակ և ուժեղ տղա, ու վստահ եմ, այսօր բոլորն են համոզված դրանում:

Այսօր ես ինձ համարում եմ մարդ, ով թանկին է կորցրել: Բայց ցավը, որ ներսից կրծում է ինձ, տեղի է տալիս, երբ հասկանում եմ, որ ամբողջ կյանքն իր առջև ունեցող այդ զուլալ տղան գիտակցված մահվանն ընդառաջ գնալով՝ պայքարել է մինչև վերջին շունչը՝ հանուն հայրենիքի:

Վաչ ջան, ես՝ քո տարիների ընկերը, ում հետ մանկությունդ ես կիսել, մեծացել ու հասակ առել, այսօր խոստովանում է, որ դու կյանքի դաս ես տվել քեզանից տարիքով  հարյուրավորների:

Վաչ ջան, ես խոնարհվում եմ քո սխրանքի, քաջության ու պսպղուն, զուլալ հայացքի առաջ։

Հավերժ փառք քեզ, ընկերս, որ այլևս լույս ես:

Քանի ապրում ես մարդկանց սրտերում, ողջ ես, իսկ ես իմ մասով վստահեցնում եմ քեզ, որ դու այլևս անմահ ես:

Ինչպես դու էիր ձեռքդ սրտիդ սեղմած խոսում, այսօր էլ ես՝ քեզ պես ձեռքս սրտիս սեղմած խոստանում եմ, որ հիշատակդ միշտ վառ եմ պահելու ու չեմ դադարելու խոսել քո մասին, Հերոս…

«Պատերազմը ինձ դարձրեց բոլորովին այլ մարդ». Արցախյան երկրորդ պատերազմի մասնակից՝ Էրիկ Սոլոմոնյան: 

Մենք ապրեցինք պատերազմի յուրաքանչյուր ակնթարթը։ Առաջնագծում  կռվող տղերքի հետ հավասար ապրեցինք ցավն ու տառապանքը, սգացինք ընկերոջ ու եղբոր կորուստը…

44 օր մենք հպարտացանք մեր եղբայրների, հայրերի ու  ընկերների կատարած սխրանքներով ու անձնազոհությամբ։ Մենք, գուցե, չենք գիտակցում, բայց  ապրեցինք նոր պատմություն կերտող ժամանակահատվածում։

Երկարաձիգ պատերազմից հետո պատիվ ունեցա զրուցել Արցախյան 2-րդ պատերազմի մասնակից մերօրյա հերոս էրիկ Սոլոմոնյանի հետ։

-Ինչպե՞ս հայտնեցին պատերազմը սկսելու մասին լուրը, և ինչպե՞ս արձագանքեցիք դուք՝ զինվորներդ։

- Լուրը մեզ հասավ սեպտեմբերի 27-ի առավոտյան։

Իրականում մենք այսպիսի մեծամասշտաբ պատերազմ չէինք սպասում: Մենք մտածում էինք, թե հերթական տագնապն է, որի մասին շատ ժամանակ մարդիկ տեղյակ էլ չեն լինում։

- Ինչպիսի՞ն էր Ձեր մարտական ոգին։

- Զինվորները ամեն վայրկյան պետք է պատրաստ լինեն ամեն ինչի:

Հայ զինվորի մարտական ոգին և պատրաստությունը միշտ շատ բարձր է։

- Ո՞րն է պատերազմի թողած ամենավատ հիշողությունը։

- Պատերազմից հիմնականում ծանր ու դաժան հիշողություններ է թողնում, բայց ամենավատը, որ տպավորվել է, ընկերներիս՝ մեքենայի մեջ այրվելն էր…

Ամենադժոխային տեսարանն էր, որ երբեք չեմ մոռանա։

- Ի՞նչ փոխեց պատերազմը։

- Պատերազմն ինձ դարձրեց բոլորովին այլ մարդ։ Հիմա ավելի սառնասիրտ եմ դարձել, առավել նվիրված ընտանիքիս։ Պատերազմից հետո հասկացա, որ հետագայում երևի չեմ ունենա այնպիսի դժվարություն, որ անհաղթահարելի լինի։

- Ի՞նչ կասես պատերազմի ավարտի մասին։ Ինչպիսի՞ ավարտ էիր ակնկալում։

- Եթե անկեղծ, այսպիսի ավարտ չէի ակնկալում… Մենք կռվի էինք դուրս եկել միայն հաղթանակի համար… Այսպիսի ավարտ նույնիսկ ամենավատ երազում չէինք կարող տեսնել։ Բայց ես վստահ եմ, որ մենք ի վերջո հետ ենք բերելու մեր կորցրած տարածքները, որովհետև էդ հող-հայրենին մերն է։

- Ի՞նչ խորհուրդ կտաս ապագա զինվորներին։

- Ապագա զինվորներին կասեմ միայն, որ պետք չէ ոչնչից վախենալ. ոչինչ չպիտի կոտրի նրանց, նույնիսկ մահին դեմ դիմաց կանգնելը։

- Ի՞նչ է քեզ համար հայրենիքը։

- Հայրենիքն ինձ համար ամենա – ամենան է: Այն ինձ համար վեհ է ամեն ինչից, անգամ ընտանիքից, որովհետև առանց հայրենիքի ո՛չ ընտանիք կլինի, ո՛չ էլ ուրիշ ոչինչ։

- Մեզ համար հերոսը դու ես, իսկ ո՞վ է քո հերոսը։

- Ես ինձ հերոս չեմ համարում, յուրաքանչյուր մարդ պարտավոր է պաշտպանել իր հայրենիքը։ Դա իմ պարտականությունն էր, որ պետք էր կատարել։

Իսկ իմ հերոսը Քառօրյա պատերազմի անմահ հերոս Ռոբերտ Աբաջյանն է։

- Ըստ քեզ, մենք հաղթեցի՞նք, թե՞ հակառակը։

- Մենք՝ զինվորներս, հաղթել ենք այս կռվում, որովհետև արել ենք ամեն բան` պաշտպանելու ու պահելու մեր հայրենիքը։