Լուսանկարը՝ Լիլիթ Վարդանյանի
Իմ հայրիկը սիրում է հորինել հետաքրքիր երգիծական-ֆանտաստիկ պատմություններ: Մեր խոհանոցում մի մեծ քարտեզ կա, որին պատկերված է աշխարհը: Եվ ամեն անգամ, երբ նստում ենք ուտելու՝ հայրիկը սկսում է պատմություններ պատմել:
Մեր քարտեզի վրա կան «մաքուր» վանդակներ, որոնք դատարկ են՝ ո՛չ ցամաք կա, ո՛չ էլ տառ՝ միայն օվկիանոսի ջուրը: Նրանց մասին պատմվում են տարբեր պատմություններ:
«Պատմություն մի վանդակի մասին, որը գտնվում էր Ատլանտիկ օվկիանոսում: Այս վանդակի պատմությունը կողքինի նման չի: Այստեղ քամիները շատ էին դաժան, Խաղաղ օվկիանոսի մի վանդակի նման, իսկ Հյուսիսային օվկիանոսի վանդակների հետ համեմատելու համար պիտի նայենք Հարավային օվկիանոսին, բայց այդ օվկիանոսը այս քարտեզի վրա պատկերված չի, ուրեմն, չենք համեմատելու: Մի անգամ այդ վանդակի կետերը և բնակիչները գնացին ուրիշ մի վանդակ»: Իհարկե, այս պատմության շարունակությունը նույն ոճով կլիներ, բայց այն արդեն վերջացավ, որովհետև կետերը և բնակիչները գնացին ուրիշ մի վանդակ, իսկ պատմությունը կլինի մի ուրիշ վանդակի պատմություն:
Նաև պատմում է պատմություններ տարբեր երկրների մասին:
«Պատմություն Գվայների մասին: Հարավային Ամերիկայում կա երկու երկիր՝ Պարագվայ և Ուրուգվայ: Ավստրալիայից դեպի Հարավային Ամերիկա մի ինքնաթիռ է թռչում: Երբ այն թռչում էր Աֆրիկայի վրայով, լսվում է խուլ մի ձայն: Օդաչուները հասկացան միայն, որ պետք է թռչել դեպի ինչ-որ Գվայ: Կամ` Պարագվայ, կամ էլ` Ուրուգվայ: Վայրէջք կատարեցին ուղիղ մեջտեղում՝ Արգենտինայում: Իսկ երկրորդ ավստրալական ինքնաթիռը թռավ Ուրուգվայ, բայց վայրէջք կատարեց Պարագվայում: Ուզում էր նորից թռչել Ուրուգվայ, բայց նորից գալիս է Պարագվայ: Մինչև հասկանում է, որ պետք է գնա Պարագվայ, որ հետ գա Ուրուգվայ, տասը տարի է անցնում: Երրորդ ինքնաթիռը թռչում է Պարագվայ, բայց իջնում է Ուրուգվայում: Ուզում է նորից թռչել Պարագվայ, բայց նորից գալիս է Ուրուգվայ: Մինչև հասկանում է, որ պետք է գնալ Ուրուգվայ, որ գա Պարագվայ, տասը տարի է անցնում: Չորրորդ ինքնաթիռը գնում է նրանց բոլորին նրանց փնտրելու»:
«Պատմություն մոծակների և դեղին մեքենայի մասին: Կանադայում շատ մոծակ կա: Բայց մի դեղին մեքենա, որ գալիս էր Մեքսիկայից, չգիտեր այս դաժան փաստի մասին: Նա մի անգամ որոշեց տեսնել Կանադայի լճերը և ճահիճները: Դեղին ավտոմեքենան ասաց իր տիրոջը, որ գնան Կանադա: Տերն էլ չգիտեր Կանադայի դաժան բնակիչների գոյության մասին: Եվ նրանք ողջ ընտանիքով գնացին դեպի Կանադա: Երբ եկան՝ տեսան սիրուն լճեր և ճահիճներ: Մեքենայից դուրս եկան, բայց չհասցրին մի քայլ անել, երբ մոծակները եկան և սկսեցին բոլորին կծել: Մարդիկ արագ թաքնվեցին մեքենայում, բայց մեքենան շարունակում էր տուժել մոծակներից: Խեղճ դեղին մեքենան իր անիվներով փորձում էր ցրել մոծակներին: Տասը օր անց մոծակները այնքան անհանգստացրին ճանապարհորդներին, որ նրանք փախան Մեքսիկա: Եվ այլևս չէին գնում ուրիշ երկիր առանց այդ երկրի մասին տեղեկություններ հավաքելու:
Հայրիկը նաև սիրում է պատմել պատմություններ Հայաստանի մասին:
«Պատմություն փղերի մասին: Սկզբում փղերը ապրում էին միայն հյուսիսում: Բայց եկան ցուրտ քամիներ, և փղերը մրսեցին: Մի քանի փիղ, որոնք շատ գեր էին և դեռ չէին հասցրել մրսել, հասկացան, որ այլևս հյուսիսում չեն կարող ապրել, որոշեցին գնալ դեպի հարավային երկրներ: Նրանց ճանապարհը անցնում էր Հայաստանով: Իսկ Հայաստանը այն ժամանակ հայտնի էր միայն մի հացով՝ մատնաքաշով: Հացը պատրաստում էին կարգին խմորից, որը պետք էր մաքուր մատներով քաշքշել, մինչև դառնար մատնաքաշ: Այս փափուկ և համով հացը շատ դուր եկավ փղերին, որոնք կանգ առան Հայաստանում:
Բայց մի օր փղերը չնկատեցին գետնին դրված մատնաքաշները և նստեցին նրանց վրա: Նրանց ծանրությունից հացերը դարձան շատ բարակ: Հայերը տեսան, վազեցին, եկան, հացը փորձեցին և ասացին՝«Լավ, ա՛շ»: «Աշ»-ը հայերի հին լեզվով նշանակում էր «փիղ» (երևի): Ուրեմն, նրանք ասացին՝«Լավ է, փղե՛ր»: Այսպես Հայաստանը մի նոր հաց ունեցավ, որը կոչեցին «լավաշ»: Իսկ փղերի մի կեսը մնաց Հայաստանում, որ նոր լավաշներ սարքի, մյուս կեսը գնաց դեպի Աֆրիկա և Հնդկաստան: Երևի այդ փղերը լավաշ սարքել չգիտեին, թե չէ հիմա հնդիկներն ու աֆրիկացիներն էլ լավաշ հաց կունենային»: