Առաջին մրցանակ
Հայկի հետ սովորում էի նույն դպրոցում: Նա շատ ընդունակ և խելացի տղա էր, փայլում էր մաթեմատիկական գիտելիքներով, բազմիցս մասնակցել է «Կենգուրու» մրցույթին և գրանցել փայլուն արդյունքներ: Հայկի ընտանիքը բազմանդամ է, և քանի որ մենք գիտենք մեր երկրի սոցիալական վիճակը, ինչպես նաև՝ պետության աջակցության չափը սոցիալապես անապահով և բազմանդամ ընտանիքներին, ուստի բնական է, որ նրանց սոցիալական պայմանները չէին բավարարում կենցաղային ծախսերը հոգալու համար: Եվ մի օր էլ Հայկը սկսեց չհաճախել դպրոց: Հետաքրքրվեցինք և իմացանք, որ նրա դպրոց չհաճախելու պատճառն այն էր, որ Հայկը որոշել էր աշխատել իր հայրիկի հետ՝ հոր վզին դրված ծանր բեռը ինչ-որ չափով թեթևացնելու համար: Դպրոցի տնօրինությունը փորձեց խոսել Հայկի և նրա ծնողների հետ, սակայն դա չազդեց նրա որոշման վրա: Հայկի մայրիկը պնդում էր, որ իրենք շատ են խոսել նրա հետ, սակայն որոշման վրա ոչ մի ազդեցություն չեն կարողացել ունենալ: Եվ այսպես, այս պատմությանը շարունակություն չտրվեց, ինչը մեծագույն սխալ էր:
Ըստ իս՝ Հայկը գտնվում էր դեռահասության շրջանում, և ինչպես բոլորին է հայտնի, այդ շրջանում երեխաները՝ հատկապես տղաները, ծանր հոգեբանական փուլ են անցնում: Հայկի մոտ դա ավելի խորացված էր: Նրա հետ պետք է աշխատեր մասնագետների մի մեծ խումբ՝ դպրոցի ղեկավարության գլխավորությամբ, և Հայկը պետք է շարունակեր իր ուսումը: Ես վստահ եմ, որ նա փայլուն ապագա կունենար, ուղղակի պետք էր հաղթահարել այդ շրջանը:
Սա երեխայի իրավունքի խախտում է ոչ միայն օրենքի սահմաններում, այլև բարոյական տեսանկյունից: Ես վստահ եմ, որ նմանատիպ իրավիճակներ մեր շրջապատում շատ-շատ են լինում, ու երեխաները այդպիսի քայլի դիմում են ոչ նրա համար, որ ենթարկվում են ծնողների կողմից բռնության (տեղեկացված եմ, որ Հայկը չի ենթարկվել իր ծնողների կողմից ոչ մի տեսակի բռնության և հարկադրված չի եղել աշխատելու), այլ տեսնելով իրենց սոցիալական վիճակը՝ փորձում են օգնել իրենց ծնողներին՝ փոխելու իրենց կյանքը:
Չեմ ուզում անդրադառնալ մեր երկրի վիճակին և նորից փնովել այն, բայց հարկադրված եմ նշել, որ եթե երեխան ինչ-որ չափով սոցիալապես ապահովված զգա իրեն, չի թողնի իր ուսումը, ներքին հոգեկան ապրումներ չի ունենա և կտրամադրվի իր ուսմանն ու նպատակների իրականացմանը:
Զարուհի Գևորգյան
17տ., Լճափի միջն. դպրոց, Գեղարքունիքի մարզ