zaven abrahamyan new

Մենք հայ ենք

Մենք հայ ենք։ Ապրում ենք Հայաստանում, Արցախում, Սփյուռքում։ Մենք հայ ենք և պարծենում ենք դրանով։ Պարծենում ենք մեր երկրով, մեր բազմադարյա պատմությամբ՝ աշխարհի հնագույն քաղաքակրթություն ունեցող ազգերից մեկը լինելու փաստով։ Հիանում ենք մեր բնության հիասքանչ գլուխգործոցներով՝ Սևանա լճից մինչև մեր ժայռերն ու քարերը։ Հպարտանում ենք մեր ազգի մեծերով և համաշխարհային մշակույթում իրենց թողած անգին հետքերով՝ թումանյանական ստեղծագործություններով, թամանյանական կառույցներով, Նարեկացու ոսկե տողերով և այլն։ Գովերգում ենք մեր ազգի նվիրյալ հերոսններին, ովքեր մեր պատմության ողջ ընթացքում պայքարել և զոհվել են հանուն ազգի, հանուն մեր տեսակի հավերժ գոյատևման։ Եվ ի վերջո, պարծենում ենք աշխարհում առաջին քրիստոնյա ազգը լինելու փաստով՝ հանդիսանալով ազգ, որը դարեր առաջ՝ առաջինը հրաժարվեց հեթանոսությունից ու բռնեց լույսի ու փրկության ճանապարհը։

Շրջապատված թշնամիներով, մենք միշտ պայքարեցինք մեր հավատքը և պետականությունը պահպանելու համար։ Ավաղ պատմության ընթացքում բազմիցս կորցրեցինք մեր պետականությունը, թշնամու կողմից քանդվեցին ու ավերվեցին մեր քաղաքները։ Թշնամին մեր տներն ու վանքերը քանդելով, այրելով բազմադարյա մատյանները, փորձեց ջնջել մեզ պատմության էջերից։ Բայց իզուր չէ, որ մեզ հայ են ասում։ Մենք չջնջվեցինք, մենք չձուլվեցինք, թեև դարերի ընթացքում լինելով թշնամիների լծի տակ՝ մեր պայքարը դարձավ ավելի թեժ, դարձավ պայքար հանուն կյանքի։ Այդքանից հետո էլ մենք մնացինք՝ շարունակելով ապրել ու երազել ազգի միասնության և պետականության մասին։

Եվ ահա, կարծես եկավ ժամանակը, հնարավորություն ընձեռվեց վերականգնելու մեր պետականությունը՝ ազգը միասնական գաղափարի շուրջ համախմբելու պահը։ 20-րդ դարի սկզբին՝ թեև կարճ, բայց մենք ունեցանք պետականություն։ Պետականություն, որի մասին երազել էինք դարերով, որի մասին երազում էր ամբողջ ազգը։ Սակայն ինչպես բազմիցս ասել եմ, եկան բոլշևիկները։ Յոթանասուն տարի մեր երկիրը զարգացավ, ապրեց ինդուստրիալ հեղափոխություն։ Կառուցվեցին գործարաններ, արտադրամասեր, զարգացավ տնտեսությունը, գիտությունը, նաև մշակույթը։ Այդ ամբողջ ընթացքում սակայն, աննկատ մնաց Հայաստանը մաս-մաս ուրիշներին նվիրելու փաստը՝ Արցախն ու Նախիջևանը` Ադրբեջանին,  Ջավախքը՝ վրացիներին։ ԽՍՀՄ-ը կայսրություն էր, որը կարծես թե պիտի չկործանվեր, դրա պատճառով հանգիստ իր տարածքում հող էր սրան-նրան տալիս, բազմիցս փոխելով իր իսկ հանրապետությունների մեջ սահմաններն ու վարչատարածքային բաժանումները։

Բայց արի ու տես, որ ԽՍՀՄ-ը փլուզվեց։ Մինչև փլուզումը սկսված Արցախյան շարժումը ավելի սաստկացավ՝ դառնալով հնարավորություն ազատագրելու հայրենի հողերը։ Հերոսաբար կռվեցին ու զոհվեցին հայորդիներ, զոհվեցին անմեղ ընտանիքներ, պանդուխտ ու վտարանդի դարձան հազարավոր հայեր։ Ամեն ինչ թեժացնում էին նաև տեղի ունեցած ավերիչ երկրաշարժի հետևանքները և քանդված տնտեսությունը։ Մեր նորագույն պատմության մեջ ամենադժվար տարիներն էին՝ Արցախյան առաջին պատերազմի մութ ու ցուրտ տարիները։ Սակայն այդ ամենը դարձավ հաղթահարելի, քանի որ միավորվեց ողջ հայությունը, միավորվեց ազգային ազատագրական պայքարի շուրջ։ Եվ մենք տարանք բազում փայլուն հաղթանակներ՝ հասնելով մեր գլխավոր նպատակին, ազատագրեցինք մեր պապենական հողերը՝ Արցախը։

Եվ կարծես թե ամեն ինչ վերջացավ, սակայն ամեն ինչ դեռ նոր էր սկսվում․․․

Այսօր փառապանծ էջերն եմ կրկնում, որ չմոռանանք: Ամեն ինչ նորից է սկսվելու…