meri antonyan

Օնլայն ինտելիգենցիա

Մարդիկ կան, է, որ համակարգչի առաջ նստած, առյուծի կաթով լիքը բաժակը կողքներին դրած, բան ու գործ չունեն՝ առանց էդ էլ արդեն հալից ընկած ստեղնաշարն են մաշացնում՝ մյուսների ուղեղներն էլ հետը։

Էն, որ ֆեյսբուք մտնելուց «սառոչկի» օձիքը դզում, ինտելիգենտի ակնոցները դնում, նոր են մտնում: Գալիս են, ստեղից-ընդեղից լսած վերերկրային թեմաներից են խոսք բացում, մի երկու անգլերեն բառ հայերեն տառադարձությամբ գրում, իրանց տենց խելացի են զգում:

Էն, որ գրածներում անգրագիտությունը դրոշակ ա թափահարում, բայց որ ուրիշի գրածները կարդում են, ինչը իրենց ուղեղի պատերից ներս չի գալիս, ասում են՝ ախմախություն ա, ու իրանց թույն քննադատի տեղ են դնում:

Էն, որ օնլայն իրավատեղյակ քաղաքացու, իրենց իրավունքի կողքով անցնողին հոշոտողի ու «փիս դուխովի» կերպար են ստեղծում, բայց դե, դու էլ հո՞ իրենց իրականում ճանաչում ես, ստատուսներով ու քոմեթներով արած «բազարներն» ես կարդում, մտածում ես. «Ափսոս, քեզ ճանաչում եմ»:

Էն, որ չիմանան, որ քո վերաբերյալ են խոսում, անծանոթի տեղ դրած՝ մի քանի տարվա կարդացած ստատուսները ի մի կբերեն, իրավիճակին հարմար տողերը կառանձնացնեն, արանքում մի երկու հատ շատ կրթված «շնորհակալություն», «այո-ոչ» ու «խնդրեմ» կխցկեն, իրենց կթվա, թե ում պետք էր՝ իրենց հուժկու տեքստերով տեղը դրին: Բայց որ դեմ առ դեմ են հետդ խոսում, «քո կարծիքն իրենց համար շատ կարևոր է»: Որ մի բան ես ասում, որ էդքան էլ իրենց սրտով չի, հո՞ էդ նույն դուխով չեն ասում. «Անգրագետ ես, սխալ բաներ ես խոսում, քերականությունից էլ լավ չես, գնա սովորի», չէէ՜, լռում են, շրթունքը կծում, ուզում են ուղեղում ամրագրեն, որ հետագայում քեզ հետ էլ էդ թեմայից չխոսեն. դու իրենց մտքերը չես կիսում:
Էն, որ ուսանող ժամանակ չեն կարողանում նույնիսկ ինքնուրույն նախադասություն կազմել, որ իրենց ուզածը կարգին ներկայացնեն, դեկանատից մի բան ճշտեն, բայց մինչև մի մասնաշենքից մյուսն են հասնում, արդեն էնպես ա ստացվում, որ դեկանատում աշխատել չգիտեն, իրենց հարցերին զլանում են պատասխանել: Իսկ էդպիսիները պարտադիր ուսանող լինում են, պատվախնդիր ուսանող, որ շատ լավ գիտեն՝ ում դեմ բողոքելու համար՝ ում ու ոնց են դիմում գրում:

Մի խոսքով, իրենց նմանը չկա մեկի մեջքի հետևում թաքուն գործ բռնելուց, հետևից խոսելուց, ուրիշի աշխատանքից բողոքելուց, բայց մտքներով չի անցնում, որ իրենք միի՜ քիչ խնդիրներ ունեն ընկալելու հետ, մաա՜րդ ես, մեկ էլ տեսար՝ իրենք ինչ-որ բաներ ճիշտ չեն հասկանում: Մտքներով չի էլ անցնում, այ: Որ ասես՝ խիստ կվիրավորվեն: Չես էլ ուզում ասես. շատ ծանր կտանեն:

Արարատ

Համալսարանի այս երկու տարիների ընթացքում մի սովորություն ձեռք բերեցի՝ ամեն օր նկարել Արարատը նույն լսարանից։ Առավոտյան, գալով լսարան, առաջինը գնում էի պատուհանի մոտ ՝ տեսնելու, թե այսօր ինչպիսինն են Սիսն ու Մասիսը՝ ամպամած, ձնապատ, թե պարզ ու հանգիստ։ Ու ոչ մի անգամ չունեին նախորդ օրվա տեսքը։

Առաջարկում եմ

Լուսանկարը` Ռաֆայել Նաջարյանի

Լուսանկարը` Ռաֆայել Նաջարյանի

Պարապմունքներս արդեն վերջացրել էի, գնացի տուն, սոված չէի։ Մտածեցի, որ հեռուստացույցով հետաքրքիր ֆիլմ կնայեմ, բայց ականջիս հասավ ինչ-որ անիմաստ քրքջոց, նորից անիմաստ սերիալներ էին։ Մեր կյանքը շատ ձանձրալի կլիներ առանց հեռուստատեսության, բայց այն պետք է որակով և գեղեցիկ լինի: Ես բնավ դեմ չեմ սերիալների ցուցադրմանը, բայց դրանք պետք է լինեն որակով և ուսուցողական: Այս սերիալների մեծ մասը չի նպաստում, որ երեխան դաստիարակվի ճիշտ արժեքներով: Երբ փոխում եմ հեռուստացույցի ալիքները, պարզապես չեմ կարող չնկատել սերիալները, որովհետև դրանք ցանկացած ալիքով ցուցադրվում են, այն էլ՝ օրը երեքից չորս անգամ: Կան սերիալներ, որտեղ տխմար և ոչ հարիր բառապաշարով են խոսում:

Ես առաջարկում եմ, որ ստեղծվի այնպիսի սերիալ, որտեղ հերոսները երեխաները լինեն, իրենք էլ դերերը խաղան, իրենց հասակակիցներն էլ կձգտեն նմանվել իրենց: Առաջարկում եմ հեռուստացուցով ցույց տալ ներկայացումներ, որովհետև այն երեխան, ով հնարավորություն չունի թատրոն գնալու, զուրկ է մնում գեղագիտական հաճույք և գեղագիտական դաստիարակություն ստանալուց: Առաջարկում եմ ցույց տալ հաղորդումներ դպրոցական առարկաների մասին, որոնք շատ ավելին կսովորեցնեն և ուսուցողական կլինեն:

Երեխաների հետ պետք է վերաբերվել երեխայի պես, միշտ հիշել, որ պետք է գեղեցիկը ցույց տալ, որպեսզի նրանց մեջ սեր ծնվի դեպի գեղեցիկը։

arxiv

Երբ ես «օտար» էի

Տարիներ առաջ, երբ Հայաստանի վիճակը շատ ծանր էր, և մարդիկ ամեն կերպ փորձում էին հեռանալ այստեղից, հայրիկս հրավեր ստացավ աշխատելու Շվեյցարիայում: Ես ինը տարեկան էի և ստիպված էի դպրոց հաճախել: Սկզբնական շրջանում շատ դժվար էր, քանի որ ոչ մի բառ չգիտեի գերմաներեն: Երեխաներն ինձ վատ ընդունեցին: Նրանք ինձ հետ չէին խաղում, չէին խոսում, և երբ ես փորձում էի մտերմանալ, ծաղրում էին ինձ և հեռանում: Տանը ես լալիս էի և մայրիկիս պատմում, թե ինչպես են ինձ հետ վարվում, իսկ նա ինձ հանգստացնում էր: Անցավ ժամանակ: Ես սովորեցի գերմաներեն, աստիճանաբար մտերմացա ընկերներիս հետ, այնքան, որ արձակուրդներից առաջ նրանք նույնիսկ լաց եղան բաժանվելու համար:

Արձակուրդներից հետո մենք նորեկ ունեցանք` թուխ մաշկով, սև, երկար մազերով մի աղջիկ: Ճակատին սև խալ ուներ, իսկ անունը Սիվասինի էր: Սիվասինիի հետ դարձյալ ոչ ոք չէր խոսում, բոլորը կոպտում և վիրավորում էին: Եվ այդ ամենը մաշկի գույնի պատճառով: Ես խղճացի նրան, հիշեցի, որ ինքս էլ եմ եղել նրա վիճակում: Կամաց-կամաց ընկերացանք: Սիվասինին պատմեց, որ իրենք փախստական են, փախել են Շրի Լանկայի պատերազմից: Սիվասինիի դպրոցը պայթեցրել են թշնամիները, իրեն փրկել է մեծ քույրիկը: Պատմելիս նա լաց էր լինում և ասում, որ շատ կուզենար վերադառնալ հայրենիք, ուր աճում են արմավենիներ, և փղեր կան: Կուզենար նորից շնչել այն ծաղիկների բույրը, որոնք աճում էին իրենց պարտեզում և քաղել ծառի կոկոսները, բայց դա անհնար է, քանի որ… Սիվասինին հրաշալի նկարում էր, բայց միայն փղեր, արմավենիներ, ծղոտե հյուղակ և ծաղիկներով լի պարտեզ:

Որոշ ժամանակ անց մենք վերադարձանք Հայաստան: Եվ ես հասկացա, որ աշխարհի ամենից լավ անկյունն այնտեղ է, ուր դու ծնվել ու մեծացել ես, անգամ եթե տունդ ծղոտից է: Եվ էլի մի բան հասկացա մեկընդմիշտ. եթե մեկը պանդուխտ է քո կողքին, փախստական, բռնագաղթված թե պարզապես հյուր, երբեք մի՛ արհամարհիր, մի՛ վիրավորիր նրան: Ո՞վ գիտի, վաղը գուցե դու լինես այդ նույն վիճակում:

Էմմա Մարտիրոսյան, 13տ., 1997թ.

laura sekoyan

Պարզ, բայց բարդ խնդրի մասին

Ամառվա եռուզեռի ընթացքում չենք էլ հասցնում նկատել, թե ինչպես են անցնում օրերը։ Դեռ երեկ էր, որ վերջացրինք դպրոցը, իսկ այսօր արդեն դիմավորել ենք արտերկրից ժամանած հյուրերին և ողջ օրը անցկացնում ենք նրանց հետ։ Երեխաները միշտ էլ մի զբաղմունք գտնում են։ Իսկ մեծերի գործը մի քիչ բարդ է։ Ողջ օրը սեղանի խաղեր ենք խաղում` թղթախաղ, դոմինո, շաշկի,մոնոպոլիա, երբեմն էլ շախմատ։ Իսկ մեծերը պատմում են մի տարվա ընթացքում տեղի ունեցած եղելությունը և հասնում են ամենաբարդ թեմային։

Ինչ պատրաստել ուտելու համար։ Այս խնդրին միշտ էլ մի լուծում տրվում է, բայց լուծում գտնելը երկար ժամանակ է պահանջում։ Բոլորն էլ ամեն օր բախվում են այդ խնդրին, սակայն հյուրերի դեպքում այն սովորականից ավելի բարդ է թվում։ Տան աշխատողներին միշտ թվում է, որ իրենք ավելի բարդ գործ են անում, քան հաց պատրաստողները։ Աշակերտներին թվում է, որ ավելի բարդ խնդիրներ են լուծում, քան հաց պատրաստողները։ Բայց բավական է ընդամենը մեկ օր մնալ տանը,  հաց պատրաստել և հասկանալ, թե օրվա ընթացքում մեր տատիկներն ու մայրիկները որքան դժվարությունների են բախվում մի քանի անգամ հաց պատրաստելու համար։ Խնդիրը ահավոր բարդություն է ստանում այն ժամանակ, երբ ոչ բոլորն են ցանկանում ուտել առաջարկվող ուտելիքը։ Կամ, երբ տանեցիների մի մասը աշխատանքի ու պարապմունքի են լինում, և տան տիկնայք չեն կողմնորոշվում, երբ հացը պատրաստել, որ բոլորը միաժամանակ նստեն սեղանի շուրջ և ուտեն ցանկալի, որոշ դեպքերում ոչ ցանկալի ուտելիքը։ Տնային տնտեսուհիների ուսերին դրված է մեծ պատասխանատվություն, որպեսզի նրանք հիշեն, թե տան անդամներից ով ինչ է սիրում կամ ինչ չի սիրում։ Իսկ հյուրեր ունենալու դեպքում քիչ է մնում տիկնայք դիմեն հյուրընկալության աստված Վանատուրին և օգնություն խնդրեն, որպեսզի օգնի համեղ և որակով պատրաստել ու հյուրերին գոհացնել։

Ինչու ես սկսեցի ամռան մասին նախաբանով, որովհետև ամռանը ամենից հաճախ ենք հյուրեր ունենում և շատ հաճախ ենք բախվում հաց պատրաստելու խնդրին։ Տիկնայք մի փոքր թեթևություն են զգում, երբ օգնության են հասնում տղամարդիկ ու պատրաստում են ավանդական խորոված կամ բերում են որևէ պատրաստի ուտելիք։ Բայց միևնույն է, թե ինչ կպատրաստենք, տարվա որ եղանակին կպատրաստենք, կարևոր է, որ այն լինի ախորժաբեր, համեղ ու սիրով պատրաստված։ Եվ կարևոր չէ, թե ինչ լուծում ունի խնդիրը, անգամ եթե այն լուծում չունի` դա էլ է լուծում։

Սոցիալական չկոնֆերա՞նս

Արդեն գրեթե մեկ տարի է, ինչ դարձել եմ ինձ համար նոր ընտանիքի մի մասնիկը՝ խելացի, նորարար ու հավես։ Խոսքը ԵՊՀ սոցիոլոգիայի ֆակուլտետի մասին է։ Մեր ֆակուլտետի ամենասիրված ու սպասված միջոցառումներից է ՍոցՔեմփը, որն արդեն չորրորդ տարին է, ինչ կազմակերպվում է: Ես առաջին անգամ եմ ներկա լինելու այս կոնֆերասին կամ ավելի ճիշտ՝ «չկոնֆերանսին», և անհամբեր սպասում եմ այդ օրվան։ ՍոցՔեմփի մասին զրուցել եմ ԵՊՀ սոցիոլոգիայի ֆակուլտետի 4-րդ կուրսի ուսանողուհի և ֆակուլտետի ՈՒԳԸ քարտուղար Մանյա Կիրակոսյանի հետ:

-Պատմեք Սոցքեմփի մասին. ինչպիսի՞ միջոցառում է այն, ինչպե՞ս և ե՞րբ է առաջացել ՍոցՔեմփ կազմակերպելու գաղափարը, ինչո՞ւ «չկոնֆերանս»։

-Սոցքեմփը, ինչպես մենք ենք սիրում ասել, սոցիոլոգիական «չկոնֆերանս» է, որը արդեն չորրորդ տարին է՝ կազմակերպվում է ԵՊՀ սոցիոլոգիայի ֆակուլտետի ուսանողական գիտական ընկերության կողմից։ Ինչո՞ւ «չկոնֆերանս», քանի որ այն ոչ ֆորմալ և բաց հարթակ է, որը հնարավորություն է տալիս հասարակական խնդիրներով, դրանց առաջացման պատճառներով կամ լուծման եղանակներով հետաքրքրվածներին գալ, ներկայացնել իրենց տեսակետը, կիսվել ունեցած հետաքրքիր ինֆորմացիայով և գաղափարներով։ ՍոցՔեմփն առաջին անգամ կազմակերպվել է 2015 թվականին, իսկ թե ինչպես է առաջացել կազմակերպման գաղափարը, հստակ նշել չեմ կարող, քանի որ այդ ժամանակ ՈՒԳԸ թիմում ներգրավված չեմ եղել: Միայն կարող եմ ասել, որ այն ստեղծվել է սոցիոլոգիայի ֆակուլտետի ՈՒԳԸ թիմի կողմից, և տարեցտարի ավելի է կատարելագործվում, և արդեն ավանդույթ դարձած միջոցառումներից մեկն է մեր ֆակուլտետում:13342958_1118727294852762_2586501685591865874_n

-Ո՞րն է Սոցքեմփի նպատակը։

-Կարծում ենք, որ հասարակագիտության ներսում շատ վատ է դիսկուրսը գիտական խնդիրների շուրջ: Բացի դա, ֆորմալ կոնֆերանսների ժամանակ ենթադրվում է, որ զեկուցողը պիտի ներկայացնի խիստ գիտական չափանիշներով զեկույց, և այդ նյութը միշտ ուղղվում է պրոֆեսիոնալ լսարանին: Ամեն դեպքում մենք կարծում ենք, որ գիտությունը ինչ-որ մասով պետք է նաև հանրայնացվի, և արդյունքում ստեղծվեց ՍոցՔեմփը:

-Ո՞ւմ համար է այն կազմակերպվում։ Ովքե՞ր կարող են մասնակցել, արդյոք սա միայն սոցիոլոգների՞ համար է։

-Սոցքեմփը կազմակերպվում է բոլորի համար՝ անկախ տարիքից, մասնագիտությունից, հետաքրքրություններից։ Սոցքեմփին որպես ներկայացնող, կամ որպես ազատ ունկնդիր ներգրավվելու համար պարտադիր պայման չէ սոցիոլոգ կամ սոցիոլոգիայի ֆակուլտետի ուսանող լինելը. պարզապես այն ստեղծվել է այս ֆակուլտետի ուսանողների կողմից: Օրինակ՝ նախորդ տարիներին Սոցքեմփին զեկուցումներով հանդես են եկել դասախոսներ, ուսանողներ ինչպես սոցիոլոգիայի ֆակուլտետից, այնպես էլ այլ ֆակուլտետներից ու համալսարաններից, անգամ աշակերտներ և ուսուցիչներ են ներգրավվել Սոցքեմփին։

ՍոցքՔեմփին կարող են մասնակցել բոլոր համալսարաններից և բոլոր ոլորտներից։ Պարզապես պարտադիր պայման է սոցիալականից խոսելը. դա կարող է լինել սոցիալական ձեռնարկատիրություն, սոցիալական հոգեբանություն, քաղաքականություն, կրթություն և ցանկացած բան, որն առնչվում է հասարակագիտությանը:

-Ինչպիսի՞ զեկույցներ են լինելու: Ովքե՞ր կարող են զեկուցել։

-Չկա սոցքեմփի զեկույցների հատուկ թեմատիկ ուղղվածություն։ Դա մեր սկզբունքն է՝ երբեք չֆրեյմավորել. միակ պայմանը հասարակությանն առնչվող վերլուծական ասելիքն է: Ներկայացնողները ազատ են թեմայի ընտրության հարցում։ Իսկ զեկուցել, ինչպես արդեն նշեցի, կարող են բոլորը. պարզապես պետք է մինչև հունիսի 24-ը հայտագրվել։

-Լինելո՞ւ են հատուկ հյուրեր։ Ովքե՞ր են նրանք:

-Մեր «չկոնֆերանսը» բաղկացած է երկու մասից՝ հատուկ հյուրերի զեկուցումներ և բուն պրեզենտացիաներ: Առաջին մասում իրենց վերլուծություններով և ուսումնասիրություններով են կիսվում մեր կողմից հրավիրված մասնագետները։ Ինչպես ամեն տարի, այս տարի էլ հատուկ հյուրերի ցանկում ներառված են և՛ սոցիոլոգներ, և՛ հարակից ոլորտներից մասնագետներ։ Այժմ անուններ չեմ նշի, մեր ֆեյսբուքյան էջում՝ ավելի ուշ նրանց մասին հրապարակումներ կլինեն։11709261_931733760218784_6969503261406512591_n

-Գիտենք, որ անակնկալներ են սպասվում։ Մի փոքր պատմեք սպասվող անակնկալների մասին։

-Անակնկալներ անպայման լինելու են, բայց փակագծերը բացել ու դրանց մասին խոսել չեմ ուզում։ Այս տարի մի փոքրիկ դրամաշնորհ ունենք գերմանական մի կազմակերպության՝ DVV International-ի կողմից: Դա մեզ հնարավորություն է տվել ավելի հետաքրքիր ու նոր բաներ մտածել: Միայն կասեմ, որ այս տարվա սոցքեմփը տարբեր է լինելու։ Մենք փորձում ենք պահել այն, ինչ մեր ընկերները նախաձեռնել են տարիներ առաջ, ու ամեն տարի ավելի լավն ենք դարձնելու:

Դե ինչ, բոլորին հրավիրում ենք ամենախելառ, հավես, խաղային, բայց միաժամանակ գիտական սոցիալական «չկոնֆերանսին»՝ ձեր չզեկույցները ներկայացնելու և լսելու մյուսներինը։ Հունիսի 30, 10:00, ԵՊՀ, Սարգիս և Մարի Իզմիրլյանների անվան գրադարանի նախասրահ:

Լուսանկարը` Իզա Ասծատրյանի

Ոչխարխուզման փառատոն

Հունիսի 9-ին Սյունիքի մարզի Տաթև համայնքի Խոտ բնակավայրում տեղի ունեցավ «Ոչխարների խուզման փառատոնը», որի նպատակն էր՝ առավել ճանաչելի դարձնել Վայոց Ձորի և Սյունիքի մարզերի տեղական արտադրանքը, ավանդույթներն ու մշակույթը, ինչպես նաև նպաստել զբոսաշրջության զարգացմանը: Արդեն չորս տարի է, ինչ անցկացվում է փառատոնը:

Ոչխարների խուզմանը փառատոնին մասնակցում էին տարբեր բնակավայրերից ժամանած հյուրեր:
Այս տարի նույնպես, վիճակահանությամբ ընտրվեց մասնակիցների հաջորդականությունը. չորսական մասնակից՝ յուրաքանչյուր փուլին մասնակցելու համար: Ժյուրին հաշվի էր առնում ոչ միայն արագությունը, այլև վնասվածքները և որակը:

Փառատոնին մասնակցում էր արտասահմանից ժամանած հյուրը, ով ևս ոչխար խուզեց:

Փառատոնին իրենց ելույթներով հանդես եկան The time project-ը, լարախաղաց Մամիկոն Պապիկյանը, Dj Mish-ը,Դավիթ Հակոբյանը և Վահե Մելքումյանի պարի ստուդիան:

Փառատոնի հաղորդավարը՝ MC Grig-ն էր, ով իր պոզիտիվ էներգիան փոխանցում էր մեզ:

Փառատոնի ընթացքում հետաքրքիր խաղեր էին կազմակերպում: Երկու տարբեր համայնքաներից մեկական մարդիկ հրավիրվեցին, մեկը՝ Հալիձորից էր, մյուսը՝ Շինուհայրից, պետք է այդ երկուսը շրջեին ամբողջ տարածքով, գնացք կազմեին, ում գնացքը ամենաերկարը լիներ՝ նա հաղթող կճանաչվեր: Ստացվեց այնպես, որ երկուսն էլ բավականին մեծ գնացք էին կազմել, երկուսն էլ հաղթեցին և «Կոկա Կոլայի» կողմից նվերներ ստացան:

Հետո Ֆլեշմոբ արեցինք, հեթով բարձրանում էինք բեմ, իսկ մնացածը պետք է կրկնեին այն բոլոր շարժումները, որը մենք ցույց էինք տալիս:

Չմոռանամ խոսել տաղավարների զարդարանքների և հյուրընկալ մարդկանց մասին, ովքեր թեյախմություն էին կազմակերպել:
Այնքան հետաքրքիր իրեր կային տաղավարներում: Էլ չխոսեմ՝ զբոսաշրջիկների զարմացած դեմքերի մասին:

Փառատոնի ժամանակ երեխաների համար կազմակերպվել էին խաղեր, նրանց խաղահրապարակը առանձին էր, նրանց համար հեքիաթներ էին պատմում: Այս տարի ևս երեխաների համար գառնուկներ կային:
Օտարերկրյա զբոսաշրջիկները շատ էին, զարմանալի էր, բայց տարածքով քայլում էի, տեսա երկու զբասաշրջիկի և մեկ հայի, ովքեր ձեռք-ձեռքի տված «Փափուռի» էին պարում:

Շուտով ժյուրին հայտնեց առաջին երեք հորիզոնականը զբաղեցրած մասնակիցների անունները:
Երրորդ հորիզոնականը զբաղեցրեց Պավլիկ Կիրակոսյանը, Գեղարքունիքի մարզի Ճամբարակ համայնքի Վահան գյուղից, երկրորդ տեղը` Էդգար Զաքարյանը՝ Սիսիանի տարածաշրջանի Շաքի համայնքից, իսկ առաջին տեղը զբաղեցրեց Ռոմանոս Սարգսյանը՝ Գորիսի Տաթև համայնքի Շինուհայր բնակավայրից: Հաղթողները ստացան նվերներ և շնորհակալագրեր, նաև արտասահմանից ժամանած հյուրի կողմից ստացան հատուկ մրցանակներ, իսկ մնացած մասնակիցները՝ «Կոկա Կոլայի» կողմից նվերներ ստացան:

Ինչպես նախորդ տարի, այս տարի ևս մեծ պատրաստակամությամբ համալրեցի կամավորների շարքերը:
Փառատոնի վերջում ամբողջ տարածքով շուրջպար բռնեցինք:

Պետք է ասեմ, որ կամավորությունն ինձ մեծ ու կարևոր փորձ է տալիս, որը վստահ եմ օգտակար կլինի իմ ապագան կերտելու գործում, քանի որ մեծ ինքնավստահություն ձեռք բերեցի ու կարողացա ինքս ինձ ճիշտ դրսևորել յուրաքանչյուր պարագայում: Բացի այդ, նաև հնարավորություն ստացա շփվել օտարերկրյա մասնակիցների հետ, ովքեր իրենց բազմակարծիք տպավորություններով կիսվում էին ու շնորհակալություն հայտնում այսչափ կարևոր աշխատանք կատարելու համար:

Իսկ վերջում, պետք է շնորհակալություն հայտնեմ բոլոր կազմակերպիչներին նման հնարավորություն ընձեռելու համար: Չմոռանամ ասել, որ  փառատոնը կազմակերպել էր «Ռազմավարական զարգացման գործակալություն» ՀԿ-ն՝ Շվեյցարիայի Զարգացման և Համագործակցության Գործակալության (ՇԶՀԳ) ֆինանսավորմամբ։

Անցած տարվա խորհուրդս մնում է անփոփոխ. մի բավարարվեք միայն կարդալով և լուսանկարները դիտելով: Հաջորդ տարի եկեք և մասնակցեք:

Հանդիպում արվեստի հետ․ Արա Հարությունյան

Լուսանկարը` Անահիտ Բաղշեցյանի

Լուսանկարը` Անահիտ Բաղշեցյանի

Հունիսի 8-ին Գաֆէսճեան արվեստի կենտրոնում կայացավ «Հանդիպում արվեստի հետ» շարքի հերթական միջոցառումը՝ նվիրված Արա Հարությունյանին։ Այս շարքի միջոցառումների երբևէ ներկա չէի եղել ու չգիտեի՝ ինչ ձևաչափով են անցկացվում: Բայց քանի որ միջոցառումը նվիրված էր հայտնի քանդակագործին, որոշեցի մասնակցել։

Միջոցառումը սկսվեց «Արա Հարությունյան․ մոնումենտալ երևակայում» ցուցադրությամբ։ Ցուցադրված էին ստեղծագործական տարբեր փուլերի աշխատանքներ՝ քանդակներ, էսքիզներ, գրաֆիկական նկարներ և արվեստագետի հայտնի աշխատանքների լուսանկարներ։ Աշխատանքների երկար ուսումնասիրություններից հետո սկսվեց միջոցառման հաջորդ մասը՝ դասախոսությունը, որը կրում էր «Արա Հարությունյանի գեղարվեստական ժառանգությունը» անվանումը։ Դասախոսության ընթացքում ունկնդիրները ծանոթացան Արա Հարությունյանի կյանքին, ոգեշնչման աղբյուրներին, ստեղծագործական վաղ շրջանին, տարբեր քանդակներին ու դրանց ստեղծման պատմություններին։

Լուսանկարը` Անահիտ Բաղշեցյանի

Լուսանկարը` Անահիտ Բաղշեցյանի

Դասախոսության ընթացքում ներկայացվեց մի ուշագրավ պատմություն։ Երբ 1975 թվականին «Vogue» ամսագիրը պետք է իր առաջին հոդվածը տպագրեր ԽՍՀՄ-ի մասին, Ջերի Հոլը իր թիմի հետ եկել էր Հայաստան՝ հոդվածի համար լուսանկարներ անելու։ Երբ ստեղծագործական թիմը Սևան տանող ճանապարհին նկատել է «Արշալույս» արձանը, կանգնել է և լուսանկարել մոդելին այդտեղ։ Հետագայում նկարները եղել են հոդվածի ուշագրավ մի մասը։

Լուսանկարը` Անահիտ Բաղշեցյանի

Լուսանկարը` Անահիտ Բաղշեցյանի

Միջոցառումն ավարտվեց «Քանդակագործ Արա Հարությունյան» փաստագրական ֆիլմի ցուցադրությամբ։

Լուսանկարը` Անահիտ Բաղշեցյանի

Լուսանկարը` Անահիտ Բաղշեցյանի

Անչափ տպավորված եմ քանդակագործի ստեղծագործական ոճով, ոգեշնչմամբ ու աշխատանքներով։ Խորը զարմանք եմ ապրում, երբ նկատում եմ, որ դեռ տասնամյակներ առաջ կերտված նրա աշխատանքները մինչ այսօր ապրում են երկրի տարբեր անկյուններում ու չեն դադարում փայլել իրենց ողջ արդիականությամբ և գեղարվեստական հմայքով։

tina maqoyan kotayq

Առաջին ուստարին ավագ դպրոցում

Բարև: Եկել եմ մի փոքր բողոքեմ ու գնամ: Երևի արդեն սովորել ես սենտիմենտալ հոդվածներիս, բայց, կարծում եմ էս մեկը կտարբերվի: Դե, լսիր… Ես սովորում եմ ավագ դպրոցում, 11-րդ դասարան փոխադրվեցի: Դե, երևի գիտես, որ ավագ դպրոցում բոլորը, ըստ իրենց ընտրած ապագա մասնագիտության՝ ընտրում են հոսքեր (հումանիտար՝ լեզուներ, պատմական, բնագիտական՝ կենսաքիմիա, ֆիզմաթ), էդ առարկաները խորացված են անցնում ու տարվա վերջում քննություն են տալիս էդ առարկաներից՝ բանավոր: Ես սովորում եմ կենսաքիմիա հոսքում… Չէ, բժշկական համալսարան չեմ ընդունվելու: Պարզապես հումանիտար հոսքում 11-րդ դասարանում արդեն չեն անցնում կենսաբանություն և քիմիա, իսկ ես սիրում եմ էդ առարկաները: Ես անցնում եմ կենսաբանություն և քիմիա շաբաթական 4-ական ժամով, իսկ համաշխարհային և եկեղեցու պատմություններ չեմ անցնում: Կարծես, թե ամեն ինչ նորմալ է, ի՞նչ ունեմ բողոքելու… Կոնկրետ իմ հոսքի վերաբերյալ մի քանի խնդիր նշեմ: Առաջինը վերաբերվում է քիմիայի գործնական փորձերին: Երբ ընկերներիս պատմում եմ, որ սովորում եմ կենսաքիմիա հոսքում, անմիջապես պատկերացնում են էն ամերիկական ֆիլմերի քիմիայի լաբորատորիաներն ու հավես փորձերը: Չէ, իրականում մեր քիմիայի ժամերը չեն տարբերվում հայ-կա-կան հիմնական դպրոցների քիմիայի դասաժամերից: Բացիր դասագիրքը, կարդա, ոչինչ մի հասկացի, փակիր: Ոչինչ, մի 2 էլ ավել կստանաս, որ մյուս անգամ խելքդ գլուխդ հավաքես ու գոնե մի 2 տող անգիր անես՝ դասարանիդ առաջ խայտառակ չլինելու համար… Իսկ եթե չես կարողանում, խնդրեմ՝ գնա «բրդաչփխական» հոսք: Իսկ փորձերը արվում են էն դեպքերում, երբ գործնական աշխատանք պիտի գրվի տետրերում. նայիր ոնց են կարմիր նյութը խառնում կապույտին ու ստանում մանուշակագույն նյութ, ու գրիր տետրում, որ գնահատվես: Ո՞վ է ձեր միջի նկարիչը, դե ասա՝ տեսնենք, կարմիրը կապույտին խառնելիս ի՞նչ գույն կստանանք: Կարծես առանց էդ ձևականությունների էլ չգիտենք, որ՝ ա) կանաչ, բ) վարդագույն, գ) մանուշակագուն (Ամալյայի ասած՝ սիվիրինի) դ) սև. տարբերակներից՝ ճիշտը գ)-ն է: Նորից եմ ասում գ)-ն, չլսեցի՞ր: Իսկ ինչի՞ գնահատվես, երբ փորձը կատարվում է մեկ մարդու կողմից, ու դու պարզապես կողքից դիտորդ ես: Ի՞նչ է, ձեռագրի՞դ համար գնահատվես… Թունավոր նյութերի հետ աշխատելիս էլ պիտի արագ նյութերը խառնես, դնես պատուհանագոգին՝ դրսի կողմից ու արագ փակես, որ ռեակցիաներից չթունավորվես: Ամբողջ դասարանն էլ, մեկը մյուսին հրելով, իրար տրորելով, պիտի հավաքվեն պատուհանի մոտ՝ ռեակցիան դիտելու: Դե, քարշիչ պահարան ունենք, բայց չի աշխատում: Կարծես դեկորացիա լինի… Հաջորդ խնդիրը՝ մասնավոր պարապմունքները… Ծնողները հաճախ են ասում, որ իրենց ժամանակ ամենը ուրիշ էր, իրենք իրենց դպրոցի գիտելիքներով ընդունվում էին, իսկ հիմա տարիներով պարապում են, ուսուցիչները դիտմամբ գիտելիքներ չեն տալիս, որ գումարով պարապես իրենց հետ: Չէ, հարգելիներս… Էստեղ ստիպված եմ պաշտպանել ուսուցիչներին: Ուսուցիչներին տրված է հստակ ծրագիր, ու իրենք իրավունք չունեն շեղվել ծրագրից: Հարկավոր է ծրագրերը վերանայել, այլ ոչ թե ուսուցիչների վրա ամբողջ մեղքը բարդել: Հիմա մի փոքր քննություններից: Գիտե՞ս, շատ-շատ դժվար կարողացա կենտրոնանալ քննությանս տոմսերի վրա, իսկ հենց քննասենյակում ուղղակի մոռացա սովորածս: Հա, մոռացա: Մեկ տարի առաջ՝ 9-րդ դասարանի քննությունները լրիվ այլ էին: Ինձ «կոտորում» էի, քննություններս բարձր էի ուզում ստանալ ու բնավ չէի մտածում, որ, չնայած բոլոր առարկաներն էլ բարձր կստանամ, բայց էսօր էդ քննություններից հիշելու եմ միայն գրականությանս անգիրները, որովհետև… Որովհետև միայն դրանք եմ հավեսով սովորել: Հաջորդ հարցը, որի մասին ուզում եմ խոսել, դա վատ սովորող աշակերտներն են: Հաճախ նրանց ծաղրում են կամ չեն շփվում մենակ նրա համար, որ վատ են սովորում, կամ բնավ չեն սովորում: Հարգելիս, արի քեզ մի գաղտնիք ասեմ. սովորել-չսովորելը դա մարդու որոշումն է, ու դա բնավ չի կարող ազդել մարդու մարդ տեսակի վրա: Զարմացա՞ծ ես, իսկ ի՞նչ է, չգիտեի՞ր, հարգելի գերազանցիկ… Շատ մարդկանց «լավ» սովորելը հիմնված է անգիր անելու վրա… Լավ սովորելն ու խելացի լինելը տարբեր բաներ են, ոնց ասում են: Լավ հիշողությու՞ն ունես, կարո՞ղ ես էջերով տեքստեր անգիր անել՝ վերջ, գերազանցիկ ես: Իսկ երբ չես ուզում անգիր անել ու փորձում ես հասկանալով սովորել, դա ոչ ոքի չի էլ հուզում, չեն էլ փորձում օգնել քեզ: Դասդ պատասխանելիս կմկմացիր՝ նստիր, չես սովորել: Իսկ ու՞մ է պետք էդպիսի լավ սովորելը, երբ գործնականում ընդունակ չես կիրառել սովորածդ: