Sabina Davtyan new

Մինչև վերջին փամփուշտը

Ամեն ինչ ներսս խառնվել է՝ ճիշտն ու սխալը, պատերազմն ու խաղաղությունը, անցյալն ու ներկան։ Այսօր լրացավ ուղիղ հինգ տարին այն օրվանից, երբ սկսվեց 44-օրյա պատերազմը։ Այդ ժամանակ դու ընդամենը տասնինը տարեկան էիր՝ դեռ մանկության շունչը շուրթերիդ, բայց արդեն տղամարդկության ծանրությունը ուսերիդ։ Դու կռվում էիր իմ, մեր ու բոլորիս համար, իսկ ես քեզ չէի ճանաչում։ Հիմա ճանաչում եմ։ Հիմա գիտեմ, թե ինչ աչքեր են տեսել պատերազմի սարսափը, ինչ ձեռքեր են սեղմել զենքը, և ինչ հոգի է մնացել այդ ամենից հետո։ Բայց մենք չենք խոսում։ Հեռու ենք։ Հնարավոր է՝ խոսքերն այլևս չկան, կամ գուցե մեր լռությունն է ավելի անկեղծ, քան ցանկացած խոսք։ Ես մինչ այժմ պահել եմ այն փամփուշտը, որ դու ինձ նվիրեցիր։ Շատ հեռու, թաքուն, այնպես, որ ոչ ոք երբևէ չտեսնի։ Ասես պահում եմ ոչ միայն փամփուշտը, այլև քեզ, այն ժամանակը, երբ դու դեռ կանգնած էիր առաջնագծում, այն վախը, որ ստիպեց քեզ վերցնել այդ փոքրիկ իրն ու տալ ինձ՝ լուռ ու առանց բառերի։ Փամփուշտը փոքրիկ է, անշարժ ու լուռ, բայց այն ավելի ուժեղ է, քան հազար բառ։ Յուրաքանչյուր անգամ, երբ նայում եմ դրան, այն ինձ ասում է ամեն ինչ․ քո համարձակությունը, քո վախը, քո զոհողությունը, քո ուժը, և այն կապը, որ երբեք չի կտրվել մեր միջև։ Երբ նայում եմ քեզ, աչքերիդ մեջ տեսնում եմ երկու աշխարհ․ այն տղան, որ 19 տարեկանում կանգնած էր առաջնագծում, և այն մարդը, որ հիմա քայլում է քաղաքում, բայց ներսում դեռ կրում է խրամատների արձագանքը։ Եվ այդ փամփուշտը, փոքրիկ ու լուռ, դարձել է իմ ուղեցույցը, իմ հիշողությունների հոսքը, որի մեջ լողում եմ ամեն անգամ, երբ ուզում եմ հասկանալ, թե ինչ է նշանակում գոյություն ունենալ պատերազմի, խաղաղության ու սիրո խառնված աշխարհում։

Երբեմն մոտենում եմ քեզ, և չեմ ուզում միայն ձեռքդ սեղմել։ Ես ուզում եմ գրկել քեզ՝ ամբողջ ուժով, փորձելով վերցնել քո ցավը, քեզ զերծ պահել վախից, քո հոգում ծանրացած բեռը պահել իմ մեջ։ Ու երբ քեզ գրկում եմ, զգում եմ, որ լռությունը չի ստիպում խոսել, որովհետև իմ թափանցիկ գրկախառնությունը խոսում է ամեն ինչի փոխարեն։ Այն ասում է՝ «Ես այստեղ եմ, քեզ հետ, քեզ համար»։
Հինգ տարի անց ես մտածում եմ՝ արդյո՞ք խաղաղությունը երբևէ կդառնա իսկական խաղաղություն, եթե ներսումս դեռ պատերազմ է։ Բայց այն փամփուշտը, լուռ ու անշարժ, հիշեցնում է ինձ, որ դեռ կա ուժ ու հավատ՝ ապրելու, սիրելու ու պահպանելու այն, ինչ իսկապես կարևոր է։ Յուրաքանչյուր օր, երբ նայում եմ դրան, հիշում եմ քեզ, քո պայքարը, քո վախը, բայց նաև քո հավատը։ Այն դարձել է մեր կապի, մեր համարձակության և մեր սիրո խորհրդանիշ։