Լուսանկարը` Դիանա Շահբազյանի

Մի քարի պատմություն

03.06.16: Ժամը 13:25: Զը՜նգ:

-Ալո´, Նի´ն բարև, ես եմ, կգա՞ս գնանք գրադարան:

-Ա՞րփ: Բարև: Հիմա՞:

-Հա, հիմա: Հարմար չի՞:

-Չէ, Արփ, հիմա հարմար չի, արի երեքին, լա՞վ:

-Լավ, երեքին դուրս կգաս:

Ժամը 14:30: Ես, մտածելով, թե արդեն ժամը երեքն անց երեսուն է, ու ես ուշացել եմ, գործերս կիսատ թողնելով, դուրս եմ գալիս, ու քանի որ շտապում էի, հեռախոս չեմ վերցնում:

Հասնում եմ պայմանավորված վայր ու տեսնելով, որ ընկերուհիս չկա, բարկանում եմ: Որոշում եմ ինչ-որ մեկից հեռախոս վերցնել ու զանգահարել: Մոտենում եմ կրպակին.

-Բարև՛ ձեզ, կներեք, մի բան հարցնեմ, հա՞: Կարո՞ղ է հեռախոս ունենաք, որ կարողանամ զանգել:

-Եթե օրանժ ես զանգում, ունեմ:

-Հա, օրանժ եմ զանգում:

-Դե, ասա համարը:

-095…

-Վերցրու ինչքան ուզում ես խոսի, միևնույն է, անվճար է:

Ես վերցնում եմ հեռախոսը ու բարկացած սպասում եմ.

-Ալո:

-Ալո՞: Արփ, ո՞ւր ես:

-Մուտքի մոտ եմ, արդեն գալիս եմ:

Ես քայլելով գնում եմ Արփինեին ընդառաջ ու որոշ ժամանակ անց հասնում եմ նրանց շենքի մոտ հենց այն պահին, երբ նա մուտքից դուրս էր գալիս:

-Արդեն մուտքի մո՞տ ես:

-Մենք երեքի՞ն չէինք պայմանավորվել:

-Ճիշտ ես, արդեն երեքն անց քառասուն է:

-Ի՞նչ ես խոսում, դեռ երեքը չկա:

Ու մենք, այդպես վիճելով,  շարունակում ենք քայլել մինչև մեկից ժամը չենք հարցնում, ու ես չեմ համոզվում որ սխալ էի:

Մինչև գրադարան հետաքրքիր դեպքեր չեն պատահել, դրա համար ես չեմ ձգձգի ու կպատմեմ ամենահետաքրքիրը: Երբ մենք արդեն դուրս եկանք գրադարանից, ես առանց ինչ-որ հետաքրքրության, իմիջիայլոց ասացի.

-Գնա՞նք Երևանյան լիճ:

-Գնանք:

Ես գաղափար անգամ չունեի, որ իմ այդ սովորական առաջարկը մեզ այդպիսի հաճելի հիշողություններ պիտի պարգևի: Ու մենք շարժվեցինք դեպի լճի այն հատվածը, որը բավականին ապահով էր:

Բայց ինձ էլի ինչ-որ ուժ ստիպեց, որ ասեմ.

-Արի իջնենք:

-Իջնե՞նք: Ինչպե՞ս:

-Տեսնու՞մ ես, էնտեղ տեղ կա, արի՛:

Ու մենք, իրար օգնելով, առանց որևէ նպատակի իջնում էինք դեպի ևս մի գեղեցիկ հիշողություն: Էնպիսի՜ տեսարան էր: Եթե ես օգտագործեմ իմ ողջ բառապաշարը, չեմ կարող նկարագրել այդ գեղեցկությունը, որը տեսա, ու այն հաճույքը, որը զգացի: Ես շատ եմ եղել այնտեղ, բայց այս անգամ ամեն ինչ այլ էր:

Արևի շողերը, հպվելով ջրին, բեկվում էին: Ջուրը փայլում էր: Արագիլը քայլում էր ջրի վրայով. կարծես ինչ-որ բան էր փնտրում: Մեզ տեսնելուն պես նա թռավ ու մոռացավ փնտրտուքների մասին: Մենք նստեցինք ջրի մոտ ու սկսեցինք ագահությամբ տնտղել շրջապատը:
Այդպիսի գեղեցկությանը շրջապատում էր համատարած կեղտը: Շշեր, տարաներ, տոպրակներ ու այդ ամենը չգիտես որտեղից էր հայտնվել:

Ես լուռ նայում էի, բայց հոգուս խորքում ատում էի այդ բարբարոսներին:

Նայեցինք-նայեցինք ու տեսանք, որ շշերի մեծամասնությունը ափին շատ մոտ էր: Մի երկար փայտով կարելի էր շշերը դուրս հանել ջրից: Փայտ շատ կար, ցանկություն էր պետք: Մենք ուզում էինք օգնել: Դե, էլ սպասել պետք չէր: Ամեն մեկս մի փայտ վերցրինք ու անցանք գործի: Առաջին հայացքից թվում էր, թե աշխատանքը առանձնապես հաճելի չէ, նույնիսկ զզվելի է, բայց վստահեցնում եմ՝ դա այն աշխատանքն էր, որից հաճույք չստանալն անկարելի էր:

Ափով քայլելիս պարզ երևում էր, որ ջուրը քիչ-քիչ բարձրանում էր, և տեղ կար, որ ամբողջովին ծածկում էր ափը:

Հասանք պատմության գլխավոր մասին, դիմացե՛ք:

Հանկարծ ափի մոտ նկատեցինք երկար փայտ: Նրան հասնելը առանց թրջվելու անհնարին էր, բայց բարեբախտաբար,թե դժբախտաբար, փայտի մոտ մի քար կար: Քարը չափերով մեծ չէր, բայց վրան կանգնել հնարավոր էր: Դե մենք էլ՝  երկու արկածախնդիր աղջիկներ, որոշեցինք ցատկել քարի վրա:

-Սա ի՞նչ է, հիմա կցատկենք,- ասացինք մենք ու մոտեցանք քարին:

Բայց պարզվեց, որ մեր համարձակությունը չի հերիքում այդ ցատկը կատարելու համար:

-Իսկ եթե հանկարծ թրջվե՞նք:

-Կամ եթե լավ չպահենք մեզ ու ընկնենք լիճը:

-Լավ, դու թռի` ես քեզ կօգնեմ:

-Դու թռի, եթե հանկարծ ընկնես, ես ջրերի միջով կգամ քեզ օգնելու:

Ու այդպես, ամեն անգամ քարի առաջ կանգնելով, մենք կորցնում էինք վստահությունը: Ամեն անգամ ինչ-որ բան խանգարում էր: Մի անգամ,, երբ ես արդեն կատարում էի որոշիչ ցատկը, մի անծանոթ տղամարդ վերևից գոռաց.

-Աղջիկնե՛ր, չթռնեք:

Ես կորցրի վստահությունս, իսկ նա գնաց: Հետո մենք սկսեցինք ինքներս մեզ ոգևորել:

-Մենք վախենում ենք մի քարի՞ց: Մրջյունի՞ց այս հսկա լճում:

-Միևնույն է, էստեղ ափն է, եթե ընկնենք, ափի վրա կընկնենք:

-Հո լճի մեջ չե՞նք թռնում, սովորակա…

-Արփ, թռա՜ր:

Ես ոգևորվածությունից թռվռում էի:

-ԹՌԱ՜…

-Բա հիմա ո՞նց եմ հետ գալու:

-Դու թռար փոքր քարի վրա, ափի վրա չե՞ս թռնի: Հե՛տ արի, ես էլ եմ ուզում:

Արփին հետ եկավ. հերթը իմն էր:

Նրա ցատկից հետո ես մտածում էի, թե հեշտ կլինի, բայց միևնույն է, համարձակությունս չէր հերիքում:

Բայց վերջիվերջո ես էլ արեցի դա: Մի ուրի՜շ բերկրանք:

Ես էլ հետ եկա, բնականաբար, սովորությանս համաձայն սայթաքեցի, բայց վնասը մեծ չէր:

Դե, քանի որ մենք արդեն ավարտել էինք մեր սխրանքը, էլ էնտեղ մնալու կարիք չկար: Մենք երկար ժամանակ է արդեն դրսում էինք, հետևաբար պետք էր արագացնել: Մենք վերադարձանք տուն, ու ես որոշեցի գրել այս պատմությունը ու ամբողջ օրս ծախսեցի  դրա վրա: Ինչո՞ւ էինք մենք այդքան ոգևորվել մի փոքրիկ ցատկի պատճառով: Դա սխրանք չէր, ոչ էլ ինչ-որ քաջ արարք: Դա սովորական ցատկ էր, շատ սովորական ու հեշտ: Ո՛չ, դա կամք էր, քաջություն, մի բան, որից ես շատ բան սովորեցի, մի բան, որը ես միշտ կհիշեմ: Ուզում եմ՝ դուք էլ հիշեք՝ կամք, քաջություն, հաղթանակ: Այս երեք բաների կապը շատ ուժեղ է: Ես մի բան էլ սովորեցի՝ ունենալ ընկեր, որը վտանգի կենթարկի իրեն քեզ օգնելու համար: Դուք էլ փորձեք: Թեկուզ, եթե սայթաքեք, մեկ է, նա ձեզ կօգնի:

Բայց մեկ դաս ևս. Մեզ շրջապատող բնությունը «տառապում» է մեր իսկ պատճառով. մի թափեք աղբը ուր պատահի: Դրա համար հատուկ նախատեսված տեղեր կան, իսկ եթե անգամ ուրիշն է թափել, ամոթ չէ հավաքելը: Ամոթը աղբի մեջ ապրելն է: