Փետրվարի 12-ին լրացավ իմ 18 տարին: Գիտակցում էի, որ մոտենում էր ծառայության մեկնելու ժամանակը:
Զանգ եկավ հեռախոսիս: Անծանոթ համար էր: Պատասխանեցի:

Կանչում էին զինկոմիսարիատ: Երբ գնացի, ինձ ծանուցագիր տվեցին, որտեղ հրամայված էր, որ հուլիսի 6-ին զորակոչվեմ բանակ: Մտքերս խառնվեցին իրար: Չէի մտածել, որ կարող եմ երկու տարի կտրվել իմ առօրյա կյանքից, թողնել ծնողներիս, ընկերներիս, աշխատանքս:
Մինչ ծանուցագիր ստանալս երբեք ուշադրություն չէի դարձրել հայոց բանակում ծառայելու մանրամասներին: Ինձ թվում էր, որ բանակում ամեն բան շատ հեշտ է. այնտեղ ուղղակի երկու տարի ժամանակ են անցկացնում: Սակայն ապրիլյան քառօրյա պատերազմից հետո ես հասկացա, որ բանակում ժամանակ չեն անցկացնում:

Ծառայությունը յուրաքանչյուր տղայի կյանքում մեծ նշանակություն ունի, որտեղ նա ստանում է կյանքի համար կարևոր դասեր, որոնք ոչ մի ուրիշ տեղ չեն սովորեցնում:

Օրերն անցնում էին: Ծանուցագիրը գրպանս դրած մտածում էի, թե ինչպես ասեմ ծնողներիս, որ շատ չտխրեն:
Մի սովորական երեկո, ճաշի ժամանակ գրպանիցս հանեցի մի թղթի կտոր: Մայրս իսկույն հասկացավ: Զգացի, ոնց աչքերը լցվեցին: Սակայն ես ուրախ եմ ու հպարտ, որ ընդամենը մի քանի օր հետո կզորակոչվեմ բանակ, հպարտորեն կտամ երդումս հրամանատարներիս և բոլոր ներկաների առաջ, մնացյալ հայորդիների հետ միասին կպաշտպանեմ հայրենիքս, որը ժառանգել ենք մեր պապերի, հայրերի, արդեն նաև` եղբայրների ու ընկերների ս արյան գնով: Գիտակցում եմ, որ կարոտելու եմ ծնողներիս, տունս, ընկերներիս: Գիտակցում եմ նաև, որ բանակային կյանքում լինելու են շատ դժվարություններ, բայց չեմ հուսահատվում, և պետք է դիմանամ յուրաքանչյուր դժվարության: Պետք է թե հայրենիքս պաշտպանեմ, թե ողջ և առողջ տուն վերադառնոմ:

Բոլոր զինվորներին մաղթում եմ խաղաղ և հանգիստ ծառայություն: Հավատացած եմ, որ յուրաքանչյուր մոր աղոթք անպատասխան չի մնա, և մեզ կպահպանի ամենադժվար ժամանակ անգամ:

Ցտեսություն, կկարոտեմ ձեզ:

Լինում են դեպքեր , երբ մտածում եմ մահվան և անմահության մասին: Փորձում եմ հասկանալ,   թե ինչ է նշանակում մահացած լինել, կամ թե` անմահ: Շատ հեշտ բան է, երևի մահը` կյանքի ավարտն է , բայց ո’չ, ես սխալ գիտեմ: Եթե մահը կյանքի ավարտ է , ուրեմն ի՞նչ է նշանակում անմահ լինել: 

Անմահ լինել՝ ես հասկացա, նշանակում է , որ մարդիկ միշտ հիշեն քո գոյությունը, ինչպես մեծանուն բանաստեղծներինը, կամ ազգի հերոսներինը: Անմահության արժանանալը շատ դժվար է: Այն պետք է մարդ կյանքում կատարած լավ գործերով վաստակի: Ճիշտ է, պատմությունը մեզ ապացուցել է, որ անմահության կարելի է հասնել նաև վատ գործերով, ինչպես Վասակը, որ դավաճանեց հայ ժողովրդին: Այդպիսիները պատմության մեջ հայտնի են «անմահ դավաճաններ» անունով: Նույնիսկ, երբ մարդիկ մեկը մյուսին ցանկանում են վատ խոսք ասել, նրան անվանում են Հուդա, Վասակ, կամ մեկ ուրիշ դավաճանի անունով:

Որքան էլ փորձեմ արդարացնել նրանց, միևնույն է, մեղմացուցիչ փաստեր չեմ գտնում, և այդպիսինների անունը իմ սրտում և մտքում մնում է` անմահ դավաճան:

Լավ է, որ մարդ մեռած լինի, քան կրի այն կնիքը, որ կրում են դավաճանները:

Մահը կամ անմահությունը միայն անհատ մարդկանց համար չէ, այլև պետությունների և ժողովուրդների համար էլ է ասված: Եկեք միասին մեր սերունդներին պատմենք անմահ հերոսների մասին, մի կողմ դնելով դավաճաններին: Նրանց մեջ սերմանենք հայրենասիրություն և կյանքում բարին գործելու համար սեր, որպեսզի նրանք ձգտեն անմահ լինել: Չէ որ նրանց ձեռքերում է մեր վաղվա օրը, անմահ լինելու և չլինելու հարցը: Հուսով եմ, ես ճիշտ հասկացա  անմահության և մահվան տարբերությունը: Կփորձեմ  իմ կյանքում գործել այնպիսի արարքներ, որի համար ամբողջ կյանքում ինձ չեմ մեղադրի:

Այնպես անենք, որ մեր Հայաստան երկիրը միշտ մնա վսեմ  և դարերով լինի անմահ:

Թող բոլորիս բերանից հնչի «Ես անմահ եմ» արտահայտությունը:

Քառօրյա պատերազմի ժամանակ զոհված մեր հայորդիները ապացուցեցին անմահության գաղափարը: Նրանք միշտ կհիշվեն մեր սրտերում և մեր պատմության մեջ:

Երբեմնի հզոր Հովհանավանք մենաստանը ամայի էր: Կարծես դարեր շարունակ եկեղեցու ներսում չէր լսվել միաբանների աղոթքը, երգեցողությունը: Այդ երգեցողությունը փոխարինվել էր աղավնիների ծլվլոցով: Կարծես աղավնիները շարունակում էին վանքի հարաժամ աղոթքը, որպեսզի երբեք չընդհատվի: Մարդիկ խորհրդային իշխանության բռնապետական ազդեցության ներքո մոռացել էին հավատքը, եկեղեցին: Վանքը լքվել էր և կամաց-կամաց ավերվում էր:

2010 թվականին, Աստծո կողմից ընտրված մի եկեղեցական` Տեր Եփրեմ. Զարգարյանը, եկավ և իր ծառայությունը բերեց համայնքին և եկեղեցուն: Սկզբնական շրջանում շատ ծանր էր նրա համար, քանի որ մարդիկ կուրացած լինելով աթեիզմի ազդեցությունից, նրան չէին ընդունում: Տեր Եփրեմ քահանան այդ ամենից չէր հուսահատվում և շարունակում էր աղոթել համայնքի համար: Նրա գալով եկեղեցուց արդեն սկսեց հնչել զանգերի ղողանջը, որը մարդկանց կանչում էր Սբ.Պատարագի, ժամերգությունների:

Երբ մտնում էի եկեղեցի, տեսնում էի, թե ինչպես ամբողջ գյուղի բնակչությունից ոչ ոք ներկա չէր արարողություններին, բայց քահանան այդ ամենից չէր վհատվում և միայնակ կատարում էր ժամերգություններ, Պատարագ: Իրոք շատ մեծ էր նրա հավատքը, որովհետև որոշ ժամանակ անց, ժողովուրդը տեսնելով հոգևորականի նվիրվածությունը, սկսեցին այցելել եկեղեցի:

Հովհանավանքը կենդանություն ստացավ, և ի իր գիրկն էր կանչում հավատավոր մարդկանց:

Տեղի հոգևորականը կատարեց իր գործը, և այս ամենից հետո ` 2015 թվականին, թողնելով հնագույն վանական համալիրը, ծառայության անցավ մեկ ուրիշ վանքում:

Նրա գնալուց հետո մարդիկ վախով էին լցված, որ կմնան առանց հոգևորականի, բայց ընդամենը մեկ ամիս անց, շնորհիվ Տեր Օշին քահանա Հայրապետյանի, եկեղեցում նորից կատարվում է սբ.Պատարագ և ժամերգություններ: