Հասմիկ Գիվարգիզյանի բոլոր հրապարակումները

hasmik givargizyan

Իմ առաջին «հիվանդը»

Բոլոր երեխաներին բնորոշ հատկություններից մեկն էլ այն է, որ նրանք դեռ մանկուց որոշում և երազում են, թե ինչ են դառնալու, երբ մեծանան: Ես կարող եմ մասնագիտությունների մի ամբողջ ցուցակ ներկայացնել, թե ինչ էի ուզում դառնալ, բայց թերևս միայն մեկ մասնագիտություն եմ այնքան հավանել, որ նույնիսկ «փորձել» եմ ինձ այդ ոլորտում: Դա բժշկուհու մասնագիտությունն էր:

Մի անգամ տատիկիս մատը սկսեց ցավել, ու ես իմ մանկական միամտությամբ գործի դրեցի իմ «բժշկուհու հմտությունները»:

-Տատի, պիտի մատիտ աղ կապենք, խոնավ աղ, որ ցավը քաշի հանի,-բացատրում էի ես ու շորի մի կտորի վրա լցված աղի վրա ջուր ցանում:

-Ահ, Հասո ջան, տու էս բժիշկը, տու կիմանաս,- չէր հակաճառում տատիկս ու ինձ էր պարզում իր կնճռոտված ձեռքը:

Ես մատի վրա էի դնում աղը, հետո կապում էի այն թաշկինակով: Ես դա անում էի օրը մի քանի անգամ՝ պարբերաբար փոխելով «վիրակապը»: Շուտով տատիկիս մատը լավացավ, և ինձ այնպե՜ս էր թվում, թե ես եմ բուժել նրան:

-Բահ, ապրես, Հասո ջան, մատս բուժիր,-ասում էր տատս, ու ես ինձ գոհ ու երջանիկ էի զգում: Հետո՝ տարիներ անց, երբ հիշում եմ այդ դեպքը, ծիծաղում եմ իմ մանկական միամտության վրա, քանի որ տատիկս երևի մատը ինչ-որ տեղ պարզապես խփել էր: Բայց ամեն դեպքում, ես ուրախ եմ, որ ձեռքերս ծալած չեմ նստել, գոնե ինչ-որ բան արել եմ նրա առողջության համար՝ թեկուզ անօգուտ (բայց ի՞նչ իմանաս):

Հ.Գ. Ես տատիկիս քաջ առողջություն եմ ցանկանում, քանի որ այժմ նրա առողջական խնդիրները ավելի լուրջ ու բարդ են, և ցավոք սրտի, խոնավ աղն այստեղ օգնել այլևս չի կարող, այստեղ ես անզոր եմ:

hasmik givargizyan

Մարդիկ իրական կյանքում

Ամեն մարդ ունի իր դերն այս կյանքում. մեկը խոհարար է, մեկը` շինարար, մյուսը՝ տնօրեն կամ ուրիշ ինչ որ բան: Հիմնականում մենք ճանաչում ենք նրանց հենց այնպիսին, ինչպիսին տեսնում ենք: Դե իրենց պաշտոնով կամ մասնագիտությամբ, էլի: Բայց շատերի մտքով չի էլ անցնում, որ նրանք մեզ պես մարդիկ են: Իհարկե, մենք գիտենք, որ նրանք ամուսնացած են, երեխաներ ու թոռներ ունեն, բայց թե ինչպես են նրանց հետ շփվում՝ չենք պատկերացնում:

Վերջերս քայլում էի փողոցով ու մի պաշտոնյա մարդու տեսա՝ իր թոռնիկի հետ: Բոլորը նրան գիտեն որպես խիստ և լուրջ մարդու: Սակայն այդ ժամանակ նա բոլորովին նման չէր մեր իմացած մարդուն: Նա շատ քնքուշ և բարի խաղում էր իր թոռնիկի հետ, համբերատար կերպով պատասխանում նրա բոլոր հարցերին: Նա նստեցրեց փոքրիկին ճոճանակին և սկսեց ճոճել, պատմելով, երևի, մի հետաքրքիր պատմություն, քանի որ թոռնիկն իրեն ուշադիր լսում էր և բա՜րձր ծիծաղում: Այնքան հաճելի տեսարան էր: Ես կանգնել էի ու նայում էի նրանց, հիշելով իմ մանկությունը, և բոլոր այն հետաքրքիր դեպքերը, որոնք կապված են պապիկիս հետ:

Երբ դուրս եկա հիշողությունների քարանձավից, տեսա, որ պաշտոնյան ու իր թոռնիկը արդեն հեռացել են, մինչ ես վերապրում էի իմ կյանքի երջանիկ պահերից մի քանիսը: Այդ դեպքը ստիպեց ինձ հասկանալ, որ մարդիկ այնպիսին չեն, ինչպիսին առաջին հայացքից են թվում: Երբեմն նրանք ավելի բարի կամ խիստ են, ավելի քնքուշ և հասկացող: Երբեմն նրանք ուղղակի քողարկվում են: Այնպես որ, պետք չէ մարդկանց որևէ բան վերագրել առանց ճանաչելու:

Խնայող պապիկը կամ 50 տարի և 1 օր

Լուսանկարը՝ Հասմիկ Գիվարգիզյանի

Լուսանկարը՝ Հասմիկ Գիվարգիզյանի

«Մանանայի» սաներով Վայոց Ձորի Զառիթափ գյուղում էինք: Կարծես արհամարհելով ցուրտը՝ անընդհատ խոսում ու ծիծաղում էինք, ջերմ ժպիտներով իրար էինք նայում ու լուսանկարներ անում: Էդպես նկարելով՝ մի բակ մտանք ու մի պապիկի հանդիպեցինք:

-Բարև՛ Ձեզ:

-Բարև՛, երեխե՛ք ջան, էս ի՞նչ եք անում, որտեղի՞ց եք եկել:

-Սիրուն ֆոտո անել ենք սովորում, պապի՛, կլինի՞ քեզ նկարենք:

-Հա, բալա՛ ջան, ինչի՞ չէ որ:

Նկարում էինք պապիկին, մեկ էլ հավաբնի մոտից մեզ մոտեցավ նրա կինը: Իրեն էլ նկարեցինք, բայց ի տարբերություն իր ամուսնու, նա ուզում էր գեղեցկանալ, նոր նկարվել:

-Վա՜յ, ա՛յ բալա, հենց սե՞նց պիտի նկարե՞ս, էս վիճակո՞վ:

-Ոչինչ, տա՛տ ջան, սենց էլ ես շատ սիրուն:

-Բա գոնե մազերս դզեի:

-Չէ՛, թող մնա, սենց լավա: Մի րոպե…

Րոպեն էլ էր շատ, աչքը չէր թարթել, արդեն նկարել էի:

-Տատ, քանի՞ տարվա ամուսիններ եք:

-50:

-Իրո՞ք,-անկեղծ զարմանքով բացականչեցինք մենք:

-Հա, ա՛յ բալա, ի՞նչ ունենք խաբելու:

-Բա մենա՞կ եք ապրում:

-Չէ, երեխե՛ք ջան:

Լուսանկարը՝ Հասմիկ Գիվարգիզյանի

Լուսանկարը՝ Հասմիկ Գիվարգիզյանի

Արդեն ուզում էինք դուրս գալ, նկատեցի, որ տատիկը (ում անունը, անկեղծ ասած, մոռացա հարցնել), ինչ-որ բան տվեց ամուսնուն ու ասաց, որ դեն նետի:

-Է՜, թող մնա, մեկ էլ տեսար պետք եկավ:

-Ինչի՞դ է պետք, տար թափի զիբիլը,-ասաց տատին ու ներս մտավ: Բայց ո՞նց հասկացա, պապիկը հեշտ հանձնվողներից չէր: Էն, ինչ տվել էր իրեն տատիկը, խնամքով փաթաթեց ու դրեց նույն տեղում: Ու ակամայից հարց առաջացավ. տեսնես էս 50 տարվա ընթացքում մի՞շտ են սենց թեթև բաների պատճառով իրար հակաճառել, թե՞ մենակ էսօր: Բայց ի՞նչ իմանաս, կարող է` շատ էլ կարևոր բան էր իր համար այդ փաթեթի մեջ:

hasmik givargizyan

Երբ խոսում են ձեռքերը

Երբ քույրիկս որևէ մարդու է հանդիպում, առաջին բանը, որ նա անում է՝ նայում է նրա ոտքերին: Քույրս ինձ միշտ ասում է.

-Եթե մարդու կոշիկները մաքուր են, ուրեմն նա մաքրասեր մարդ է: Իսկ եթե կեղտոտ և փոշոտ են, ապա նա փնթի և իր արտաքինին չհետևող մարդ է, և կապ չունի՝ նո՞ր են նրա կոշիկները, թե ոչ:

Ես այնքան էլ այդ ամենին չեմ հավատում, քանի որ ինձ համարմ նույնպես դժվար է կոշիկներս միշտ մաքուր պահել, մանավանդ, ցեխոտ և անձրևոտ եղանակին, այն էլ մեր գյուղում: Դա հո չի՞ նշանակում, որ ես մաքրասեր չեմ: Դրա համար էլ այդ ամենին մեծ ուշադրություն չեմ դարձնում, փոխարենը` նկատում եմ մարդկանց ձեռքերը, որոնք շատ հաճախ ինքս էլ չգիտեմ, թե ուր թաքցնել: Այո, երբեմն դրանք «խանգարում» են ինձ, օրինակ, երբ հուզված եմ, կամ երբ բոլորն ինձ են նայում, այդ ժամանակ ձեռքերս կորցնում են իրենց տեղը:

Վերջերս էր: Տատիկին հյուր գնալու համար հայրս տաքսի կանչեց: Երբ մեքենա նստեցինք, ես միանգամից նայեցի վարորդի ձեռքերին: Դրանք սպիտակ էին և խնամված տեսք ունեին: Նույն պահին ես նայեցի հորս ձեռքերին (նա նստել էր վարորդի կողքին), որոնք աշխատանքից կոպտացել ու ճաքճքել էին: Հիշեցի նաև պապիկիս ձեռքերը, որոնք հորս ձեռքերի նման են, պարզապես ավելի շատ են ճաքերը: Այդ պահին ես հասկացա հորս, պապիկիս ու այդ մարդու աշխատանքների հսկայակա՜ն տարբերությունը: Ես հասկացա, որ այդ մարդը դժվար թե ծանր աշխատանք կատարած լիներ, կամ մի քանի օր շարունակ մի հաստաբուն ծառ կացնահարեր: Այդ դեպքում նրա ձեռքերը կմատնեին իրեն:

Ձեռքերը շատ բան կարող են պատմել մարդու մասին…

hasmik givargizyan

Ամանորի ամենամեծ նվերը

2015 թվականը ինձ համար բավական լավ տարի էր, բայց շուտով այն կավարտվի, շուտով Ամանոր է. նվերներ, փուչիկներ, նախապատրաստական աշխատանքներ: Բայց ինձ համար Ամանորը նվերներով ու պատրաստություններով չի արտահայտվում: Ամանորն իմ ամենասիրելի տոնն է, քանի որ Ամանորին հայրս տանն է, և իմ ընտանիքը ամբողջական է դառնում: Այ, հենց դրա համար եմ սիրում Նոր տարին: Ամեն տարի ես պայթուցիկներ եմ գնում (չմտածեք շենք պայթեցնելու), ու դրանք պայթեցնում եմ հայրիկիս հետ: Ամեն անգամ մայրս ասում է.
-Մեծ աղջիկ ես, ի՞նչ տղայական բաներ ես անում:
-Մամ, դե լավ էլի, ամեն տարի նույն պատմությունն ա:
-Դե սուս է, մեծացել ես, պատասխանում ես:
Մի կողմից համաձայն եմ մամայի հետ, տղայական բաներ են, բայց դե, ես ամեն կերպ փորձում եմ ժամանակս պապայի հետ անցկացնել, անգամ եթե պիտի պայթուցիկներ պայթեցնեմ: Ինչ ուզում է լինի` միայն թե հայրիկիս հետ լինեմ:
Մի տարի էնպես ստացվեց, որ հայրս չկարողացավ Նոր տարուն տանը լինել: Գործերը չափազանց շատ էին, գումարի անհրաժեշտությունը՝ մեծ: Ու նա որոշեց մնալ և աշխատել: Ես ամբողջ գիշեր լաց եղա, այնքա՜ն պլաններ ունեի այդ Նոր տարվա հետ կապված: Բացի այդ, ես փոքր ժամանակ նրան գրեթե չեմ հիշում, ու ամեն կերպ ուզում եմ լրացնել այդ բացը: Բայց չեմ կարողանում հասկանալ, ստացվո՞ւմ է դա, թե՞ ոչ:

Իմ անմոռանալի շաբաթը





Լուսանկարը՝ Հովնան Բաղդասարյանի

Լուսանկարը՝ Հովնան Բաղդասարյանի

Սովորական չորեքշաբթիներից էր, դասերով լեցուն: Հեռախոսս սեղանին էի թողել, մեկ էլ տեսնեմ մի անծանոթ համարից զանգ եկավ: Արագ վերցրի հեռախոսն ու սրտատրոփ մտա սենյակ: «Մանանա» կենտրոնից էին զանգել, ասացին, որ սպասված դասընթացի համար ես ընտրվել եմ, կուզե՞մ մասնակցել:
-Իհարկե, շատ եմ ուզում մասնակցել,- ասացի ես:
Եվս մի քանի բան խոսեցինք, ու անջատեցի հեռախոսը: Թռչկոտում էի սենյակով մեկ: Մերոնք մտածեցին, թե գժվել եմ, բայց երբ ասացի, թե ինչն ինչոց է, ամեն բան հասկացան: Այդ դասընթացի օրերը իմ կյանքի ամենաակտիվ և ուրախ օրերն էին: Ես այնքան բան սովորեցի այդ օրերի ընթացքում, որ մի կերպ էր գլխիս մեջ տեղավորվում: Հետո հասկացա, որ ամեն ինչ շատ հեշտ ու պարզ է, պարզապես պետք է ընկալել:
Վերջին օրն էր, գնացինք Զառիթափ գյուղ՝ ֆոտոներ անելու: Բաժանվեցինք երկու խմբի ու գնացինք հակառակ ուղղություններով: Շա՜տ ցուրտ էր Զառիթափում, ճանապարհների սառույցը դեռ չէր հալվել: Հետաքրքիր ժամանակ անցկացրինք՝ փորձելով կիրառել մեր նոր գիտելիքները լավ ֆոտոներ ստանալու համար: Երբ վերադարձանք այնտեղ, որտեղից բաժանվել էինք, տեսանք մյուս խմբին, որը նույնպես վերադառնում էր: Ես համառորեն (իհարկե, իմ բնավորության համաձայն) փորձեցի մոտենալ նրանց՝ սառույցների վրայով: Բախտս չբերեց, ոտքս սահեց, ու ընկա, բայց դա էլ քիչ էր, շարունակում էի ցած սահել: Չկարողանալով բարձրանալ, որոշեցի հույսս բախտի վրա թողնել: Բայց քանի որ մեր շատ բարի Մուշեղն այնտեղ էր, հաշվեք, թե հարցը լուծված է: Նա վազելով մոտեցավ ինձ, ու ի զարմանս ինձ, սահելով ավելի ցած իջավ, քան ես էի: Ես էլ իբր կատակեցի.
-Հը՞ն, Մուշ, հիմա ե՞ս եմ քեզ փրկում, թե՞ դու ինձ:
-Չէ, սահելով արի հետևիցս,- ասաց Մուշը:
Հետևեցի նրա հրահանգներին: Նա բռնեց ձեռքիցս ու օգնեց բարձրանալ: Ու ինչպես ասում են. «Մե՜ խինդ, մե՜ ծիծաղ…»: Չէ իրոք, Մուշի գովքը չի, բայց առաջին. շատ ուրախ էի, որ վերջապես մեկն ինձ օգնեց, երկրորդ. ո՞նց կարող էի չգրել այս մասին, եթե ուրիշ ոչ մի կերպ շնորհակալությունս հայտնել չեմ կարող: Հիմա ասածս ինչ է. մա՜րդ եղեք, մարդիկ: Լավություն արեք ու ջուրը գցեք, հետ կգա:

Հ.Գ. Ապրես Մուշ ջան, ես էս դեպքը հաստատ չեմ մոռանա: Ափսոս ոչ մեկը չանմահացրեց էդ պահերը, հետո կնայեինք նկարները, կծիծաղեինք: Մեկ էլ ապրի Հայաստանի պատանի թղթակիցների ցանցը, որ մեր առօրյան դարձրեց այսքան հագեցած:

Համացանցո՞ւմ, թե՞ իրական կյանքում

Որոշեցի հյուր գնալ հորաքրոջս: Բարձրացա աստիճաններով, մտա տուն ու ի՞նչ տեսնեմ. մեծ աղջիկը համակարգչի առջև էր նստած, իսկ փոքրը՝ հեռախոսով էր խաղում: Նրանք ողջունեցին ինձ, և նստելով իրենց նախկին տեղերը, շարունակեցին իրենց գործը:
Առաջ, երբ համակարգիչներն ու հեռախոսները այդքան տարածված չէին, իսկական ուրախություն էր, երբ ես նրանց տանն էի: Մենք մինչև ուշ երեկո խաղում էինք բակում, իսկ երբ վերադառնում էինք, հորաքույրս բարկանում էր մեզ վրա և արգելում հեռուստացույց դիտել: Այժմ այդ ամենի փոխարեն երեխաներն իրենց ազատ ժամանակն անցկացնում են սոցիալական ցանցերում: Ցավոք սրտի, այդ խնդիրը տարածված է ոչ միայն Հայաստանում, այլև ամբողջ աշխարհում: Երեխաներն իրենց ֆեյսբուքյան, թվիթերյան և սոցիալական այլ կայքերում կատարում են հարյուրավոր և նույնիսկ հազարավոր գրառումներ առողջ ապրելակերպի, իսկական ընկերների, երջանիկ պահերի և շատ այլ բաների մասին: Սակայն հենց իրենք թողել են այդ ամենը իրական կյանքում և համակարգչի էկրանից բացի ոչինչ ո՛չ տեսնում են, ո՛չ էլ ուզում են տեսնել: Շատ անգամներ, երբ ես հրավիրել եմ ընկերներիս բակ՝ խոսելու, խաղալու կամ զբոսնելու, ստացել եմ մի այսպիսի պատախան.
-Ինչա՞ եղել, սենց ասա, հավես չկա դուրս գալու:
Կամ.
-Չէ սաղ երեխեքը ինտերնետում են, խոսում ենք, թող մնա հետո:
Այսպիսի պատասխաններից հետո փողոց դուրս գալու ցանկությունդ կորչում է: Ո՞ւմ հետ զբոսնել, խոսել կամ մի ուրիշ հետաքրքիր բան անել: Ու ինքս էլ մնում եմ ինտերնետում բոլորի հետ, բոլորի նման:
Այսօր ինտերնետից խուսափելն անհնար է դարձել, և դա այն պարզ պատճառով, որ մարդիկ ծուլանում են կատարել պարզ և երբեմն նույնիսկ հաճելի աշխատանքներ: Օրինակ՝ գնումներ կատարել, թատրոն կամ կինոթատրոն գնալ, երեխաներին զբոսանքի տանել և այլն: Այս ամենի փոխարեն մարդիկ պատվիրում են սնունդը, ֆիլմեր դիտում են տանը, իսկ երեխաների զբոսանքներին փոխարինելու են գալիս մուլտֆիլմերը: Ընտանիքի անդամներն սկսում են ավելի քիչ շփվել միմյանց հետ, և ավելի քիչ ժամանակ տրամադրել իրար:
Այս ամենը շատ ցավալի է, և ես կցանկանայի ինտերնետում գրառումներ կատարելու փոխարեն, մարդիկ անմիջական շփման միջոցով կիսվեին իրենց ընկերների հետ: