Մերի Հարությունյան. Գագարինի բոլոր հրապարակումները

Meri Harutyunyan Gagarin

Կարդալը ճամփորդություն է

 Մենք մանկուց ենք կապվում գրքերի հետ: Դեռ կարդալ չգիտենք, բայց վերցնում ու թերթում ենք էջերը, նայում նկարները: Մեծանալով՝ ընկերանում ու բարեկամանում ենք գրքերի հետ:

Ես ուզում եմ պատմել իմ գրքերի մասին: Բացի իմ դասագրքերից, ես տանը ունեմ մի մե՜ծ գրադարան՝ բազմապիսի գրքերով: Տեսականին մեծ է: Դեռ չեմ հասցրել կարդալ բոլորը, բայց երբ ձեռքս եմ առնում գիրքը, ասես ժամանակը կանգ է առնում: Գիրք կարդալու վրա ծախսած ժամանակը ոչ թե կորսված է, այլ կրկնակի շահած:

Իմ կարդացած անխտիր բոլոր գրքերը հետաքրքիր են: Հիմա տարված եմ պատմավեպերով: Վերջերս կարդացի Րաֆֆու «Սամվելը»: Անկեղծ ասած, ինձ հետաքրքրել էր հանուն հայրենիքի, հայրենասիրությունից մղված սպանությունների մասին լսածս: Լսել էի նաև Սամվելի քաջության մասին: Վեպը կարդալով՝ համոզվեցի, որ այնտեղ շատ ավելի հետաքրքիր դրվագներ կան: Ասես հրաշքով հայտնվել էի հինգերորդ դարում. մտովի տեսնում էի խորհրդավոր ամրոցները, անտեսանելի կերպով մասնակցում իրադարձություններին:

Երբ դպրոցում որևէ գիրք են հանձնարարում, այլևս չեմ մտահոգվում, թե որտեղից կգտնեմ այն: Մեր ընտանեկան գրադարանում հերթականությամբ շարված են գրքերը՝ ըստ հեղինակների: Տատիկս ամենաարագն է գտնում պետք եկած գիրքը:

Երբ առաջին անգամ հյուր են գալիս մեր տուն, այդքան գրքեր տեսնելով, զարմացած հարցնում են.

-Այսքանը կարդացե՞լ ես…

Ես ինքնավստահ պատասխանում եմ.

-Դեռ ոչ, բայց անպայման կարդալու եմ:

Եվ իսկապես, հաստատ կգա այն օրը, երբ ես կարդացած կլինեմ մեր տան գրադարանի բոլո՜ր գրքերը: Չէ՞ որ ամեն մի գիրք յուրահատուկ մի աշխարհ է՝ սպասված ճամփորդություն՝ լի արկածներով ու հրաշքներով:

«Կանթեղ» գրական խմբակ

Meri Harutyunyan Gagarin

Իմ «տիեզերագնաց» գյուղը

Ողջու՛յն: Ես Մերի Հարությունյանն եմ: Ծնվել ու մեծացել եմ հայտնի տիեզերագնաց Գագարինի ազգանունը կրող գյուղում: Թեպետ, անկեղծ ասած, մենք՝ Գագարինի բնակիչներս էլ գլուխ չենք հանում, թե ի վերջո մեր բնակավայրը գյո՞ւղ է, ավա՞ն թե՞ Սևան քաղաքի թաղամաս: Ինչևէ, անկախ կարգավիճակից՝ ես սիրում եմ իմ Գագարինը: Այստեղ տեղ կա բոլորի համար… Մարդիկ բարեսիրտ են ու հյուրընկալ: Գագարինում Երևանի պես չէ, երբ հարևանը հարևանին չի ճանաչում: Բոլորս անձամբ գիտենք իրար և հանդիպելիս ամենաքիչը տասը րոպե պիտի զրուցես ծանոթիդ հետ, թե չէ անքաղաքավարի կհամարվես։

Գագարինն արտաքուստ հասարակ է, բայց այն ինձ համար մի ամբողջ աշխարհ է: Կան մեկական դպրոց ու մանկապարտեզ: Մեր դպրոցում սովորում է մոտ երկու հարյուր հիսուն աշակերտ: Մայրիկս պատմում է, որ իր սովորելու տարիներին աշակերտների թիվը եռակի շատ էր. կային Ա, Բ, Գ դասարաններ: Ճիշտ է, հիմա մենք քիչ ենք, բայց ընկերական ենք ու համերաշխ:

Գագարինի անցյալը հետաքրքիր է եղել: Տատիկս ու պապիկս, որոնք այստեղ են եկել Լճաշենից, հետաքրքիր պատմություններ են պատմում:

Ընդամենը երեք տասնյակ տարի առաջ այստեղ գործել են բազմաթիվ գործարաններ: Հիմա նախկին գործարաններից մեկի հսկայական շենքում կա մի փոքրիկ արտադրամաս: Այստեղ հավաքում են գազի կոմպրեսորներ և անգամ ունեն «Լուկօյլ»-ի և «Ռոսնեֆտ»-ի նման գնորդներ: Հիմա այդտեղ մոտ վաթսուն հոգի է աշխատում, բայց հուսով եմ, որ աշխատողները կշատանան։

Տատիկիս ասելով՝ Գագարինի փողոցներով առաջ քայլել են հազարավոր մարդիկ, բայց հիմա… Տղամարդիկ մեկնում են արտագնա աշխատանքի և տուն են գալիս տարին մեկ-երկու անգամ՝ մի քանի օրով: Ես կուզեի, որ նրանք չգնային, բայց գիտեմ, որ չես կարող ասել՝ մի գնա, որովհետև ի պատասխան կլսես.

-Բա ի՞նչ անեմ, երեխեքիս ո՞նց պահեմ…

Մեր Գագարինում երկրաշարժից շենքեր են վթարվել, դարձել բնակության համար ոչ պիտանի: Աղետյալների համար նոր շենքեր են կառուցվել: Դրանցից երկուսում մարդիկ են ապրում, իսկ մի քանիսն այդպես էլ անավարտ մնացին: Ա՛յ թե հրաշալի կլիներ, եթե այդ շենքերը կառուցեին ու նվիրեին անտուն մարդկանց: Ե՛վ Գագարինի բնակիչները կշատանային, և՛ անտուն մարդիկ կքչանային …

Գագարինը տարիների ընթացքում դեպի լավն է փոխվում, բայց ես կուզեի, որ տարիների փոփոխությունը ժամերի՛ ընթացքում լիներ: Ես հույս ունեմ, որ Գագարինն այնքան կբարեկարգվի, որ կհասնի քաղաքի կարգավիճակի: Հիմա գագարինցիներն էլ են շատ փոխվել. գեղեցիկ են հագնվում, խոսելաձևը հղկվել է, ձգտում են սովորել ու ոչնչով հետ չեն մնում քաղաքացուց։

Իմ այսքան պատմածից հետո դուք էլ եք, չէ՞, հասկանում, որ Գագարինը զարգացման շեմին է։ Մեր մեջ ասած, զուր չէ, որ այն առաջին տիեզերագնացի անունն է կրում…

«Կանթեղ» գրական խմբակ