Աստղիկ Ղազարյանի բոլոր հրապարակումները

Իմ պապերն ու հայրերը

Ողջույն: Ես Աստղիկն եմ: Ինչպես պապիկիս մոր, այնպես էլ Ամայիս մոր անունը Աստղիկ է եղել: Պապիկս ասում է, որ իր մոր անունն է, իսկ տատիկս` իր մոր: Երկու Աստղիկն էլ և ֆիզիկապես, և հոգեպես շատ ուժեղ են եղել: Երևի ես նրանց եմ քաշել, բայց մի տարբերությամբ. ես հոգեպես այդքան էլ ուժեղ չեմ: 1937 թվականին մեր ընտանիքը երկակի գլխատվեց. Աբրահամ և Գրիգոր պապիկներս աքսորվեցին, և առ այսօր նրանցից ոչ մի տեղեկություն չունենք: Աբրահամը Ամայիս հայրն է: Նա աքսորվել է ղաչաղներին օգնելու, ուտելիք տրամադրելու համար: Եղել է գերբնական ուժի տեր մարդ: Գրիգորը` պապիկիս հայրը, մասնակցել է Առաջին համաշխարհային պատերազմին: Պատերազմի ժամանակ մի թուրք  փորձել է սպանել նրա հրամանատարին: Այդ տեսնելով Գրիգորը սպանել է թուրքին և փրկել հրամանատարի կյանքը: Պարզվել է, որ մահափորձ կատարողը կին է եղել: Որպես խրախուսանք պապիկս ստացել է իր հրամանատարի թուրը, որը հիմա կախված է Երեմ պապիկի սենյակի պատից:

Իսկ հիմա անդրադառնամ Երեմ պապիկին: Նա կենդանի լեգենդ է: 1952թ. նա դարձել է Անդրկովկասի ձիարշավի չեմպիոն: Պատմեմ մի հետաքրքրաշարժ դեպք: Մեր գյուղում հարսանիք է եղել, որին մասնակից է եղել նաև պապիկս: Հարսանիքի ցուլը փախել է, ամբողջ գյուղը վրա է հասել, չի կարողացել բռնել: Վերջը պապիկս հասել, ցուլի պոզերից բռնել է ու գետնին տապալել:

Այս ուժեղ գեները փոխանցվել են երեք հայրիկներիս, բայց ավելի շատ միջնեկ հայրիկիս` Կամոյին, որին ընտանիքում Կակայ ենք անվանում: Ինձ թվում է, այս աշխարհում նրա նման աշխատասեր մարդիկ շատ քիչ են: Նա առավոտից երեկո աշխատում է, սակայն իր աշխատածի դիմաց շատ չնչին է վարձատրվում:

Այս ամենը կարդալով կմտածեք, թե գլուխ եմ գովում, բայց ոչ, ես գրում եմ զուտ իրականությունը:

 

Պաղջրի ծանր օրերը

Մեր գետը` Պաղջուրը, գյուղի հպարտությունն է, զարդը: Այն հոսում է երկու ժայռերի արանքով: Երբ վերևից նայում ես, ասես ադամանդակուռ արծաթյա գոտի լինի: Առաջ գնում էինք գետ` լողալու, բայց մարդիկ այնքան շատ էին, որ տեղ էլ չէր լինում: Իսկ հիմա … Այն հսկա գետը դարձել է առու:

Եվ այս ամենի պատճառն այն մարդիկ են, ովքեր կառուցեցին այն երկու չարաբաստիկ ՀԷԿ-երը: Եվ սա դեռ քիչ չէ, ասում են, մի քանիսն էլ պիտի  կառուցեն:

Հէկ-երի կառուցման հարցում ամբողջ գյուղը դեմ էր: Գյուղը շատ պայքարեց. ամեն օր ցույցեր, ընդվզումներ: Բայց, քանի որ ՀԷԿ կառուցողների թիկունքում իշխանավորներ էին կանգնած, ամեն ինչ ապարդյուն էր. գյուղը պարտվեց: Եվ Պաղջուրը սկսեց ցամաքել…

 

astghik ghazaryan

Քաղցր հուշեր

Երբ պապիկս ջահել էր ու հարուստ, հաճախ էր գնում Իջևան՝ առևտրի: Մեզ էլ՝ իր չորս թոռներին՝ ինձ, Սարգսին, Դավթին ու Մարիամին, հետն էր տանում: Ավելի ճիշտ, չէր տանում, այլ մենք էինք մեքենայում թաքնվում ու հենց տանից հեռանում էինք, այն ժամանակ դուրս էինք գալիս:
-Վայ, ես ձեր…,- այս էր լինում նրա արձագանքը, երբ տեսնում էր մեզ:
Բայց շուտով պապիկը սկսեց ստուգել՝ մեքենայի մե՞ջ ենք, թե՞ չէ: Մեզ էլ մնում էր նրան համոզելը: Երբ ճանապարհին խելոք չէինք մնում, պատժվում էինք. հաջորդ օրը, որքան համոզում էինք, չէր տանում:
Մեր Իջևան գնալու գլխավոր պատճառն այն էր, որ պապիկը էնտեղ մեզ համար համով բաներ էր առնում. պաղպաղակ, քաղցրավենիք, ըմպելիք և շատ ուրիշ բաներ:
Մի օր էլ առաջին մեթոդով, այսինքն, թաքնվելով, ճամփա ընկանք: Բայց ճանապարհի կեսից հասկացանք, որ չենք գնում այնտեղ, որտեղ որ ամեն անգամ տանում էր մեզ պապս: Պարզվեց, որ գնում ենք գազալցակայան: Հետդարձին մեքենան կանգ առավ:
-Հը՞, պապ:
-Երեխեք, պետք ա հրենք:
Պապիկը միայնակ չէր կարող հրել, ու մենք անցանք գործի, իսկ պապը նստեց մեքենայի ղեկին: Մինչև գյուղի տակը՝ մոտ մեկ կիլոմետր, հրեցինք, և պապը մի պահ կանգ առավ ու ասաց.
-Թու՛, «տումբլերը» մոռացել եմ բացեմ:
Այդ օրվանից արդեն հարցնում էինք, թե ո՞ւր է գնում: Չնայած մենք հիմա այդ պատմությունը հիշելիս մի լավ ծիծաղում ենք, բայց այդ պահին այդքան էլ ծիծաղելի չէր: