manana arxiv

Անկապ ստատուսներ 2

Լիովին բնական է, որ ստատուսները ստեղծվում են տարբեր տրամադրությունների ներքո, ու եթե նախորդ «Անկապ ստատուսների» ժամանակ դիտարկված «…» ներհայեցողական ստատուսը միանշանակ կարելի է դասել «թախիծի և մերժված սերի» կատեգորիային (հատուկ նրանց համար, ովքեր ծանոթ չեն այդ կատեգորիային, պարզաբանեմ, որ սույն ժանրի հիմնադիրներից մեկը հանրահայտ «սնեբա ուպալի դվա անգելա» էս-էմ-էս-ի լեգենդար հեղինակն է, ամեն դեպքում` ես այդպես եմ կարծում), ստատուսները հաճախ լինում են նաև ծիծաղելի (կամ այդպիսին են թվում հեղինակին). ծիծաղելի ստատուսը կարող է լինել անեկդոտի, որևէ ծիծաղելի դեպքի կարճ նկարագրության, հայտնի դարձվածի և այլնի տեսքով: Մի կողմ թողնենք անեկդոտների ծիծաղելի լինելու կամ չլինելու հարցը, ինձ հաճախ ավելի հուզում են կատակի հավելումները, որոնք որոշ հեղինակներ իրենց պարտքն են համարում կցել ցանկացած «հումորային» ստատուսի:

Ամենատարածված տարբերակը, իհարկե, ժպիտն է, կամ «սմայլիկը», որն առայժմ ամենալայն տարածումն ունի աշխարհում: Ժպիտը պատկերավոր կերպով մատնացույց է անում այն փաստը, որ հեղինակը կատակ է անում, կամ, առնվազն, չի ուզում, որ իր գրվածն ընկալվի ամենայն լրջությամբ: Բայց առավել յուրահատուկ, ինչ-որ առումով էքպերիմենտալ արտահայտչամիջոց է, իհարկե, «լոլ»-ը:

(Շարունակությունը` Զավեն Բոյաջյանի առոգանությամբ):

«Լոլ»-ի կիրառումը ֆեյսբուքային գրականության ժանրում արդիական դարձավ թերևս նիհիլիզմին հակված որոշ նորարարական հեղինակների շնորհիվ, որոնք, շատ հաճախ կարծես մերժելով ընթերցողի ունակությունը հասկանալ կատակի վեհությունը, նախընտրում են ավելացնել «լոլ» ածանցը: Որոշ տեսաբաններ, սակայն, պնդում են, որ «լոլ»-ն առավել հատուկ է այսպես կոչված «ֆեսյբուքյան նոր ալիքի» ներկայացուցիչներին, որոնք կասկածի են ենթարկում ոչ թե ընթերցողի, այլ ընդհանրապես հումորի` որպես օբյեկտիվ, իրական երևույթ լինելը: «Ի՞նչ է հումորը, եթե ոչ սոսկ մեր անհատական պատկերացումը ծիծաղելիի մասին», նշում է արևմտյան տեսաբաններից մեկը` «hly saxd h1-y miacreq loool» լեգենդար ստատուսի իր վերլուծության մեջ:

Ըստ որոշ մտածողների` հեղինակի տածած համընդհանուր կասկածի արմատները շատ ավելի խորն են, կարելի է ասել` տրանսցենդենտալ. «լոլ»-ով կասկածի ենթարկելով հումորի ծիծաղելի լինելը` նա առաջին հերթին կասկածի է ենթարկում իր սեփական «ես»-ը` ընթերցողին հղելով «ծիծաղելի՞ է արդյոք սա» համր ու անպատասխան հարցը: «Ես «լոլ»-ում եմ, հետևաբար ես ծիծաղում եմ»,- իր հարցազրույցում վիճելի, բայց բավականին համարձակ եզրակացության է հանգել ժամանակակից էքսգիբիցիոնիստ մի ստեղծագործող, որը հեղինակել է «hly nayeq lol», «vay mera lololol», «es nkary shat em sirum loool» և մի շարք այլ նորարարական գործեր: Ըստ որոշ տեսությունների` հենց նա իր «Լոլի դրսևորումները» և «Լոլ. մերկացված ծիծաղը 21-րդ դարի նորարարական արվեստում» աշխատություններով սկիզբ դրեց «լոլ»-ի բազմաթիվ փոխակերպումների միտմանը, երբ հեղինակը, ավելացնելով «օ»-երի քանակը, ընդգծում է հումորի աբսուրդ և երբեմն նույնիսկ ողբերգական լինելու կոնկրետ աստիճանը (իմիջիայլոց, որոշ վերլուծողներ պնդում են, որ մի քանի «օ»-ով «լոլ»-ը թաքնված հղում է պարունակում դեպի ճապոնական կոմիքսային ժանրը, մինչդեռ մի շարք այլ մտածողներ հակված են կարծելու, որ այստեղ մենք գործ ունենք բացահայտ, նույնիսկ ճչացող նեոռեալիզմի հետ):

Արվեստի պատմաբանները դեռևս միացյալ կարծիքի չեն եկել նաև այն հարցում, թե ինչպես է առաջացել «լոլ»-ը: Ըստ մի տեսության` «լոլ» արտահայտության ակամա ստեղծողը աշխարհահռչակ դերասանուհի Ջինա Լոլոբջրիջիդան է, որի ազգանունը նրա զրուցակիցների մոտ անզուսպ ծիծաղ է առաջացրել: Որոշ մասնագետներ էլ պնդում են, որ սույն արտահայտչամիջոցի պատմական արմատները հասցնում են մեզ մինչև Վաթելոլոյի ճակատամարտը, երբ ռուս զինվորները, ջախջախիչ հաղթանակ տանելով Նապոլեոնի զորքի հանդեպ, բարձրաձայն ծիծաղում էին փախուստի դիմող թշնամու հետևից:

(Շարունակությունը` սովորական առոգանությամբ):

Էլ ի՞նչ շարունակություն, հերիք չէր էսքանը, լոլ: