mariam tonoyan

Արժեքներ

Երբ կոշիկդ մաշված է, և անձրևոտ օրերին ջուրը ոտքերդ է լցվում ու թրջում, այդ ընթացքում կարծես ջուրը միանգամից թրջի քեզ ամբողջությամբ ու հասնի մինչև մազերիդ ծայրը:

Փողի, հարստության մասին երբեք չէի մտածել:

Վերջերս այցելեցի մենակյաց Համեստ տատիկին, ում հաճախ ենք այցելում թաղի երեխաներով ու զրուցում նրա հետ: Նա ժամերով պատմում է Արցախյան պատերազմում զոհված որդու` Զավենի մասին, ցույց տալիս նկարները: Համեստ տատը ծեր, թոշակառու կին է, այրի է, ապրում է Գավառ քաղաքում: Որդիներից մեկը զոհվել է պատերազմում, երկրորդը ապրում է Ռուսաստանի Դաշնությունում: Մասնագիտությամբ հաշվապահ է եղել, միաժամանակ, աշխատել տարբեր գործարաններում: Հերթական զրույցներից մեկի ժամանակ, Համեստ տատիկը ցույց տվեց որդու` Զավենի  թղթապանակը, որի մեջ որդու ձեռքով գրված թղթեր էին, դպրոցական տետրեր, թղթե հետաքրքիր մարդուկներ ու կենդանիներ, որոնք հավանաբար պատրաստել էր մանկության տարիներին: Թղթերի կույտի մեջ հետաքրքրությունս շարժեց մի ճմռթված թուղթ, որը պարզվեց` Համեստ տատիկի որդու գրառած մտքերից էր: Տետրից պոկված թղթի կտոր էր, որը ամեն կողմերից զննելուց հետո սկսեցի կարդալ. «Ես ամեն վայրկյան փախել եմ ինձնից ու հիմա, կարծես սթափվելով, նայում եմ հետ ու ափսոսում ապրածս կյանքի, ավելի ճիշտ` չապրելուն հավասար կյանքի սխալների համար: Հիմա պետք է ծառայեմ հայրենիքիս, նմանվեմ մարդկանց, որոնք արյուն են թափել այն հողի համար, որի վրա ես վայելում եմ կյանքը` օրական մի մեքենա եմ փոխում: Հա, վախկոտ եմ, վախենում եմ հայտնվել աղքատիկ մի վայրում, որտեղ չգիտեմ` կդիմանամ, թե կմեռնեմ: Բացի վախկոտը, նախանձ էլ եմ: Նախանձում եմ աղքատներին, ովքեր մի կտոր հացի համար կյանք են տալիս, բայց պաշտպանվել գիտեն: Իսկ մենք` հարուստներս, կդիմեինք մեր մեծ շրջապատին, որ մեր հարցերը լուծեն: Մեկ-մեկ անգամ ցանկացել եմ լաց լինել, բայց հպարտությունս չի թողել: Հոգնել եմ այս թատրոնից: Երբ մնում եմ մենակ իմ ու իմ ճշմարտության հետ, զգում եմ, թե ով եմ ես իրականում`մի թույլ ու անօգնական տղա»:

Համեստ տատիկն ասաց, որ որդին սիրում էր դպրոցում, դասի ընթացքում գրել տետրի վերջին էջերին այն, ինչ մտածում էր. մտքեր, դժգոհություններ, քառատողեր…

Կարդալուց հետո սկսել եմ ավելի շատ մտածել փողի արժեքի մասին, փողով տարված, անձնուրաց ու մոլորված մարդկանց մասին, որոնք փողը համարում են կյանքի գերագույն արժեք ու մոռանում իրական արժեքների մասին…