davit aslanyan

Բայց դա պարտադիր չէ

Ով կարծում է` իրավաբանությունը, պետությունը, սահմանադրություններն ու օրենսգրքերը ձանձրալի են, տեղեկացնեմ մի պետության սահմանադրության մասին, որը ձեր պատկերացումները լիովին կփոխի։

Լիտվայի մայրաքաղաք Վիլնյուսում կա մի հետաքրքիր թաղամաս՝ Ուժուպիս անունով։ Ուժուպիսը նախկինում թմրամոլների թաղամաս էր, ուր վիլնյուսցիները չէին շտապում այցելել։ Բայց քանի որ Ուժուպիսում անշարժ գույքն էժան էր, շուտով այստեղ տեղափոխվեցին արվեստագետներ՝ գնելով արվեստանոցներ։ Եվ Ուժուպիսը վերածվեց արվեստագետների թաղամասի՝ անդավաճան մնալով հարազատ մշակաբույսը աճեցնելու սովորույթին։

1997 թվականին թաղամասի բնակչությունը թաղամասը հռչակեց անկախ՝ Ուժուպիսի Հանրապետություն անունով, և ընդունեց սահմանադրություն։ Հիմա Ուժուպիսում ապրում են Վիլնյուսի մտավորականները՝ նկարիչները, երաժիշտները, բանաստեղծները և մարդիկ, ովքեր ուղղակի ուրախ են։ Ներկայացնեմ մի քանի կետ Ուժուպիսի հանրապետության Սահմանադրությունից։

Ուժուպիսի սահմանադրության առաջին կետը ամրագրում է․ «Յուրաքանչյուր Ուժուպիսի քաղաքացի ունի իրավունք ապրել Վիլնյալ գետի ափին, իսկ Վիլնյալն իրավունք ունի հոսել մարդկանց կողքով»։

Հոդվածներից մեկն ասում է, որ ամեն մարդ իրավունք ունի մահանալու, բայց դա պարտադիր չէ, մյուսը՝ որ կատուն իրավունք ունի չսիրել իր տիրոջը, բայց պարտավոր է օգնել տիրոջը, երբ նա դրա կարիքն ունի, հոդվածներից մյուսն ասում է, որ ամեն մեկն ունի իրավունք ծուլանալու և ոչինչ չանելու։ Առանձին հոդվածներ ամրագրում են այն, որ մարդը իրավունք ունի ճանաչել սեփական ես-ի ոչնչությունը կամ փառահեղությունը։ Հատուկ հոդվածներ նվիրված են սիրելու և երջանիկ լինելու իրավունքին։ Մեկ ուրիշ հոդվածում, որը տալիս է մարդուն իրավունք` լինել դժբախտ, դուք կգտնեք «բայց դա պարտադիր չէ» բաղադրիչը։

Ուժուպիսում ապրում են մարդիկ, ովքեր չեն դժգոհում մեծ խնդիրներից և իրենց երջանիկ են համարում։

Արդյո՞ք այն սահմանադրությունը, որի առաջին հոդվածը տալիս է գետին իրավունք հոսելու, ավելի լավ է գործում, քան մյուսները, որոնք հռչակում են իրենց պետության ինքնիշխանությունը։ Այնուամենայնիվ պետության դասական կառուցվածքը, ըստ իս, դեռ մնում է ակտուալ, քանի որ ոչ բոլորն են ազատությունն ընկալում ուժուպիսցիների պես, և հաճախ շփոթելով ամենաթողության հետ երկիրը դարձնում մի փոքր վատը։

Հետաքրքրե՞ց Ուժուպիսի Հանրապետությունը, փնտրի′ր, տե′ս, լսի′ր ու կարդա′ Ուժուպիսի մասին և կիսվի′ր քո կարծիքով։