«Երիտասարդները հանուն խաղաղության» երիտասարդական ճամբարը մեկնարկել է

Տանը համարյա չլինելով ու էստեղ-էնտեղ տարբեր ծրագրերով գնալ-գալուց մի քիչ հոգնած, մեկ-մեկ գլուխս դնում եմ բարձին ու ինքս ինձ հարց տալիս.

-Լավ, Լուս ջան, դու ե՞րբ ես հանգստանալու:

Հետո հիշում եմ, որ ամառը սկսելուց առաջ ես նպատակ էի դրել, որ հնարավորինս շատ ծրագրերի մասնակցեմ ու գերհագեցած անց կացնեմ ամառս: Ամառը չհանգստանալը, կամ սիրած գործով զբաղված լինելով ինքդ քեզ հանգստացնելը, իր մեջ մեծ փիլիսոփայություն է պարունակում: Ակադեմիական գիտելիքների մեծ մասը համալսարանում, դպրոցում դու ստանում ես ստիպված: Ու ինչպես մնացած ստիպված բաները, էնպես էլ վերոնշյալ գիտելիքը, ունենում է նույն ճակատագիրը, ինչը, օրինակ, կարող էր ունենալ տարբեր հնարքներով գեղեցիկ ծալծլած անձեռոցիկը: Աշխատում-աշխատում ես, ջանքեր ես գործի դնում, ուզում ես ավելի լավ արդյունք ունենալ. ավելի լավ արդյունք, ավելի շատ ջանք, ավելի շատ ջանք, ավելի շատ իզուր ծախսած ժամանակ: Ու հետո, այ, հետո, մենք էդ անձեռոցիկը ուղղակի մի կողմ ենք շպրում, շատ հաճախ անձեռոցիկ լինելով հանդերձ, որպես անձեռոցիկ էդ արվեստի գործը չենք օգտագործում: Ու եթե մտքիդ կա ինքդ քեզ զարգացնելու, սովորելու, հող նախապատրաստելու` «մատով ցույց տալու» մարդ դառնալու համար (եթե ոչ գոնե հասարակության լայն հատվածի համար, ապա գոնե թոռներիդ համար կարելի է), ամառները ամենանպատակահարմար միջոցն է նպատակիդ հասնելու համար: Մի քանի տարի առաջ ես որոշեցի, որ հետ այդու ես ամառներս չեմ վատնելու կամ գոնե չեմ բավարարվելու միայն գրքեր կարդալով: Ես էդպիսի պայմանագիր ունեմ` կնքված ինքս ինձ հետ: Ծրագրերի ընդմիջման ընթացքում մի օր տուն կհասնեմ, կգտնեմ էդ պայմանագիրը (հուսով եմ տանեցիները տունը մաքրելիս դեն չեն նետել), տարին ու օրը ճշգրիտ կասեմ: Բայց էսօր ես ուզում եմ իմ ամենաառաջին ծրագրի մասին պատմել, որին մասնակցել եմ, ու որից սկսվել են իմ զբաղված ամառները, նաև աշունները, գարունները ու ձմեռները: Իմ ամենաառաջին ծրագիրը Խաղաղության ճամբար էր`կազմակերպված «Սյունիք- Զարգացում» ՀԿ-ի կողմից: Երբ ինքս մասնակցեցի, բավականին փոքր էի, բավականին շատ խնդիրների եմ հանդիպել էդ ընթացքում: Շատ դժվարությունների եմ հանդիպել, որոնց վրա սկսել եմ սովորել: Հավատացեք, դժվար է կրթությունը մենակ ֆորմալին սովորեցրած մտածելակերպով հարմարվել ու սովորել մի վայրում, որտեղ դասերը անց են կացվում աստիճաններին նստած, որտեղ նկարում ենք մեր պատմությունը, որտեղ խաղերի միջոցով փորձում ես ընկերանալ ու ընկերությունդ ամրապնդել: Այն էլ` ռուսերենով, այն էլ` վրացիների հետ: Ես չէի հիշի էս ամենը հիշողության գերլարման պարագայում անգամ, եթե չլինեի հիմա նույն տեղում, բայց այս անգամ արդեն ոչ մասնակից: Չէի հիշի, եթե չլսեի ինչ են խոսում հայ մասնակիցները, կամ ինչպես ես փորձում բացատրել մի բանը մեկ այլ ազգի մասնակցի, ով քեզ պես ռուսերենից կաղում է: Ու էդպես մի խոսակցությունը, որ մողեսի մասին է, դառնում է առակ ճանճի մասին: Իմ ամենաառաջին ծրագրից մինչև հիմա իսկապես երկար ժամանակ է անցել: Որպես լրագրող այստեղ հայտնվելը բացի հիշողություններ արթնացնելուց, մեծ պատասխանատվության է ենթարկում նաև: Երբ աճդ զգացնել է տալիս, այս նվաճումդ էլ դիտակում ես որպես շնորհակալություն` ինքդ քեզ գտնելու կամ ավելի ճիշտ չկորցնելու համար:

Լուսանկարը՝ Լուսինե Կարապետյանի

Լուսանկարը՝ Լուսինե Կարապետյանի

Երբ ինքս էի որպես մասնակից, ծրագիրը չէր կոչվում այնպես, ինչպես հիմա է, բայց նպատակը նույնն էր. «Ճամբարներ հանուն Հարավային Կովկասի խաղաղության»: Ինձպեսները, ովքեր մասնակցել են ծրագրի ամենաառաջին ճամբարներին, դժվար հիշեն, թե ինչ են սովորել ու զգացել 21 տարի առաջ: Ժամանակին ընկեր Նառա, իսկ այսօր արդեն ծրագրի ղեկավար Նաիրա Հարությունյանի հետ ունեցած մեր զրույցից հասկացա, որ ծրագիրը գործում է 1995 թվականից ի վեր: Սկզբում այն նախատեսված է եղել միայն Արցախյան պատերազմի մասնակիցների երեխաների, հետո ավելի մեծ շրջանակներ է ընդգրկել` ընդհուպ մինչև ազգային փոքրմասնությունների ներկայացուցիչներ: Ճամբարը «Սիրանույշ» է կոչվում այն բարերար կնոջ անունով, ով ֆինանսավորել է ճամբարի կառուցումը, իսկ ճամբարների հովանավորությունն ի սկզբանե իր վրա է վերցրել Սյունյաց թեմը: Ճամբարները երկուսն են` Հայաստանում և Վրաստանում` համապատասխանաբար` «Սյունիք-Զարգացում» և «Լազարուս» հասարակական կազմակերպություններն են իրագործում: Չգիտեմ հիմա ինչքանով է իրատեսական կասեմ, բայց գուցե ես ինքս էլ մի քանի տարի հետո լինեմ այստեղ դասընթացավար և ջոկատավար, ինչպես 12 երիտասարդները, որոնք հիմա իրենց պատասխանատվության տակ են առել 60 մասնակցի:

Լուսանկարը՝ Լուսինե Կարապետյանի

Լուսանկարը՝ Լուսինե Կարապետյանի

Գրելու ընթացքում հասկացա, թե ինչ մեծ պատասխանատվություն է պահանջում էստեղ դասընթացավար լինելը: Նրանց հետ խոսելիս ու խզված ձայները, չգիտեմ, ինձ մոտիվացրեցին, թե հակառակը, բայց փաստը, որ նրանք էլ նշեցինք` մեծ հաճույք է աշխատել նույն սերնդի ներկայացուցիչների հետ: Միգուցե սա էլ լինի իմ նոր պայմանագիրը, որ կկնքեմ ինքս ինձ հետ ու ինքս ինձ կխոստանամ, այստեղ ջոկատավար լինելու համար էներգիա հավաքել, ապագայում այստեղ նորից հայտնվելու ոչ որպես թղթակցի, այլ արդեն ջոկատավարի ու դասընթացավարի «ուսադիրներով»: Առանց միգուցեների, հաստատ կգամ:

Լուսանկարը՝ Լուսինե Կարապետյանի

Լուսանկարը՝ Լուսինե Կարապետյանի

Լուսանկարը՝ Լուսինե Կարապետյանի

Լուսանկարը՝ Լուսինե Կարապետյանի

Ոչ թե նրա համար, որ այստեղ հարմար է, ոչ միայն նրա համար, որ այստեղ բնությունը ուղղակի շշմելու է, ոչ միայն նրա համար, որ աշխատելու եմ սերնդակիցներիս հետ, այլ գաղափարի համար, կյանքը խաղաղ ապրելու, ատելության դեմ պայքարելու, նույն բնությունը չապականված, սերնդակիցներիս երջանիկ տեսնելու համար: