Inesa Zohrabyan aragacotn

Հավատի ու անհավատության մասին

Վերջերս իմացա, որ ընկերներիցս մեկը աթեիստ է։ Դա իմանալուց հետո, իհարկե, ոչինչ չփոխվեց իմ ու նրա միջև, այդպիսին է նրա ընտրությունը։ Ուղղակի այդ տեղեկությունը ինձ մտածելու առիթ տվեց, ու ես նրան հարցրի, թե ինչու է աթեիստ։ Նա ասաց, որ չի հավատում, որ մեկը կարող է իրեն օգնել, կառավարել կամ հսկել։ Հետո էլ հարցեր չտվեցի, բայց ինքս ընկա մտածմունքների հետևից։ Իրոք, մենք ծնվում ենք՝ իմանալով, որ քրիստոնյա ենք ու դա պահպանելու համար կենաց-մահու կռիվներ ենք մղել պատմության տարբեր ժամանակաշրջաններում։ Ես չեմ ընդունում այն, որ 5-6 տարեկան երեխան աղոթում է «Հայր մեր»-ը՝ գրեթե առանց հասկանալու։ Ես կընդունեմ, երբ այդ երեխան կաղոթի հասկանալով, կամ իր քրիստոնյա լինելը ցույց կտա իր մարդասիրությամբ ու առաքինություններով։

Մեկ-մեկ էլ մտածում եմ, որ մյուս կրոններն էլ հավասար են մեր կրոնին, ու մենք երբեք չենք կարող ասել, որ մյուսների կրոնը սխալ է ու անընդունելի, ուրիշի կրոնը ունի իր ուրույն աշխարհը, իր պատկերացումները, հավատը։ Ուղղակի կան շատ ծայրահեղական հայեր, որոնք, հա, քրիստոնյա են, բայց անում են շատ ոչ հարիր արարքներ։ Հետո էլ գալիս է մի ժամանակ, երբ որոշում են խոսել, խոսել, խոսել՝ ուղղակի, հաճոյանալու Աստծուն։

Պետք չէ քննադատել ուրիշի ընտրած կրոնը, չնայած՝ «ընտրած» ասվածն էլ այդքան իրական չէ։ Ինչպես Սևակն է ասել՝ լավագույն հավատն այն է աշխարհում, որ չի դառնում կրոն։ Հավատը քոնն է, կարող ես լինել քրիստոնյա, բայց քո հավատը լինի ուրիշ, այնքան ուրիշ, որ չես էլ կարող բացատրել, որ այդ ուրիշը էլի քրիստոնեություն է, բայց մի փոքր այլ սկզբունքերով կամ ընտրություններով։ Ինչևէ, պետք է աստվածասեր հասարակության թիվը մեծամասնություն կազմի, ոչ թե մեկը լինի քրիստոնյա պարզապես նրա համար, որ հայ ազգը քրիստոնյա է, ու այդ կրոնին չդավանելը հայկական «ստանդարտների» մեջ չի մտնում։