Anush abrahamyan

ՎԱ՜Յ, ՏԱՏ

-Տա՛տ, բա չէիր վախենո՞ւմ,- անհամբերությամբ լի աչքերով ասաց նստածներից մեկը:

-Այ տղա՛, լա փեջն փեդ թալ, ցրտեց: Տո, չէ՜, այ բալամ, ի՞նչ վախենենք: Էն վախտ էդի նորմալ էր:
Վառարանը նորից սկսեց ագահությամբ խժռել փայտի կտորը ու եփել իր վրա շերտ-շերտ դրված կարտոֆիլը, որը սկսում էր կարմրել:
Երեխաները լռել էին: Չէ՞ որ շատ չեն նման դեպքերը, երբ տատիկը միանում է վառարանի շուրջը հավաքված չարաճճի երեխաներին:
-Հա՛,- կարծես հիշելով՝ շարունակեց տատիկը,-երբ օր էրգու մեշոկն բերնեբերան լցի (այստեղ տատս երկու ձեռքով այնպես ցույց տվեց լցված պարկն, ասես այն հենց մեր առաջ էր)՝ քաշելով հետ դարձա ավտոյի մոտ: Արդեն իրգուն էր, մութն էլ հա՜-հա էր (համարյա) վրա կհասներ: Հասա էն տեղն, դոր օր ավտոն պդի էղներ, է՛ ի՞նչ՝ ավտոն չկար, կող ու կուշտս էլ՝ չոլ: Հա կնայիմ, հա կնայիմ էս յան, էն յան, մտածիմ՝ կարող ա՞ ավտոն ա տեղն փոխե: Է, ո′չ ավտոն կա, ո′չ էլ՝ էդ կընգտիք: Մեշոկներն էլ՝ չարչրվիմ, խո չթողի՞մ:
Բոլորը շունչները պահեցին:
-Դու մի ըսա, էս ավտոն ընձի թողե, գածե, էսրա շոֆերն էլ ըսե, թե երևի ուրիշ ավտոյով ա գացե, արեք էրտանք: Ինչքա՜ն քուրըս լացե, թե բա՝ չէ՜, քուրս մացե դաշտ, չլսած, ելած, էկած: Օր էկած, խեղջ մերըս ըսե, թե իմ մեկել ախճիգ դո՞ր ա: Ըսած` ընչի չեգե՞: Էս խեղջ մերըս էլ ձենը թալա գլոխ, թե իմ ախճգան տարաք էրիք գիլու փայ: Հերըս էլ տրակտոր վերծա, գընգնի դար ու դաշտ: Սաղ հարևաներ գիկան, բա՝ ոչինչ, Մարկրիդ ջան, հեսա Ապետն կբերա: Մարդըս էլ էդ վախտ գեղն ա, դը մենք Զոմեն (յայլայի անուն) ինք:

Մգա հասեմ գիլու ձորի մոտ ահն ընգե սիրտս, կմտածիմ, թե մգա գելն է՞ս կողմից կերևա, չէ՛ էս մեգել: Մեգ էլ տենամ հեռվից հեռու երկու հադ լուս գիկա, ըսի գիլու աչքերն ին, բայց օր ձենն լսի հասկցա, օր ավտոյա: Եկավ, եկավ, տենամ հերըս ա: Նոր մեշոկներս թալի տրակտոր, ես էլ նստա ու էգանք:
-Տատ, բա էդ վիջագով իմալ է՞ր կերտեր դաշտ:
-Հա ի՞նճ կեղներ, 8 ամսկան ենք հղի, էլի:
-Վա՜յ, տատ,- լսվեց բոլոր կողմերից գոհունակությամբ:
Տատս վերցրեց վառարանի վրա դրված կարտոֆիլներց մեկը, աղ լցրեց և տվեց մեզնից ամենափոքրին:

…Երեխաները նորից սկսեցին աղմկել:

Ապրիլ 6, 2017 

Արև ա շողեր

Դպրոցներում գարնանային արձակուրդ է։ Այս ժամանակաշրջանը սիրելի է թերևս բոլոր աշակերտների համար։ Իմ աշակերտները բացառություն չեն։ Այո, իմ երազանքի ճանապարհին ես ունեցա իմ առաջին աշակերտներին, որոնց համար ժամանակավոր, բայց նաև վերջին ուսուցիչն եմ, քանի որ նրանք ավարտում են դպրոցը։

Բազում ֆիլմերից, գրքերից ու իրական պատմություններից ոգեշնչված` ես մտա դասարան` ևս մեկ անգամ սեփական օրինակով սովորեցնելու համար, թե ինչ կարևոր է սիրելը մեր լեզուն ու գրականությունը։

Իմ աշակերտները շատ խելացի են, նրանցից յուրաքանչյուրը մի նոր հավատ է, նոր սեր մարդկային կյանքում։ Նրանք նաև չափազանց հոգատար են ու հնարամիտ։ Ես հասցրել եմ կարոտել նրանց արձակուրդների ընթացքում։ Դպրոցը մառախլապատ ու փոթորկահար անտառի է նման, երբ այնտեղ չկան աշակերտներ։

Երբեք չեմ մոռանա իմ առաջին դասը ու այն հարցերը, որոնք ուղղված էին ինձ։ Ժամանակի ընթացքում իմ աշակերտները ճանաչեցին ինձ, գուցե ոչ այնքան լավ, որքան կուզեի, բայց երբ ամեն անգամ նրանց շուրթերից լսվում է ինձ կանչող ձայնը, ես հասկանում եմ, որ դպրոցն այն վայրն է, որտեղ ես միշտ պետք է լինեմ։

Մինչև արձակուրդի սկսվելը` ունեցածս վերջին դասի ժամանակ, ես պատիվ ունեցա լսել նրանց երազանքների մասին։ Ես հավատում եմ աշակերտներիս երազանքների իրագործմանը։ Հավատում եմ, որ նրանցից յուրաքանչյուրը կդառնա այն մարդը, ինչ որ ցանկանում է. բժիշկ, ծրագրավորող, հնէաբան, Մեծ մարդ…

Երևի նրանք պատկերացնել անգամ չեն կարող, թե ինչ հաճախ են ուսուցիչները հիշում նրանց, ժպտում նրանց ասած մի բառից, սիրում նրանց` բոլոր սովորական ու անսովոր հատկանիշները, ու կարոտում, կարոտում, կարոտում։

Ուսուցիչն այն արևն է, որ պետք է լինի ամեն դասարանում, բայց նրա շողերը աշակերտներն են, առանց որի արև չի լինում։

Կան ուսուցիչներ, որոնք հաճախ են ուզում լսել, թե ինչ հիացած են իրենցով աշակերտները, բայց չգիտես ինչու, վախենում են հիացական խոսքեր ասել այդ նույն աշակերտներին։ Ես նման վախեր չունեմ ու այսօր, ավելի քան երբևէ, ուզում եմ ասել իմ աշակերտներին, որ շնորհակալ եմ այդքան տարբեր ու յուրահատուկ լինելու համար, և ի վերջո, չնայած, որ նրանցից միայն մեկն է իրեն այդպես կոչում, բայց ես բոլորին տեսնում եմ հենց այդպես` ՇՔԵՂ։

davit ayvazyan

ԺԱՄԱՆԱԿԸ

Ժամանա՞կն է գնում արագ, թե՞ մենք ենք արագ ապրում, երևի մենք ենք արագ ապրում: Ժամանակը նման է պտտվող անիվի, ինչ-որ մի բան կորչում է որոշ ժամանակ, բայց հետո կրկին հայտնվում է որոշ ժամանակով, հանճարը մահանում է, գալիս է նոր հանճար:

«Ուշ-ուշ են գալիս, բայց ոչ ուշացած,
Ծնվում են նրանք ճիշտ ժամանակին,
Բայց ժամանակից առաջ են ընկնում,
Դրա համար էլ չեն ներում նրանց…»

Որոշ մարդիկ մնում են կայուն:

Միշտ ցանկանում ենք հետ տալ ժամանակը, որպեսզի կրկին ներկա լինենք ուրախ պահերին, չհասկանալով, որ դեռ էլի ուրախ պահեր ունենք ապրելու: Դժգոհ ենք ժամանակից, որովհետև ժամանակը գնում է դանդաղ, իսկ մենք ուզում ենք արագ ապրել: Երանի վաղը այս ժամին, երանի մի շաբաթ հետո այս օրը, կանցնի մի օրն էլ, մի շաբաթն էլ, երանի երեկ այս ժամին, երանի նախորդ շաբաթ այս օրը…

2015/11/17

Erik Petrosyan

Իմ սուրբ հայրենիք

Եկել է այսօր

Մի մեծ ժամանակ,

Կանգնել է աշխարհն

Անդունդի եզրին:

Այդ ժամանակում

Մի շատ հին ազգ կա,

Որ սերել է Հայկյան նետից։

Ազգը չի տեսել

Խաղաղություն երբեք,

Փորձել են ջնջել

Նրան մայր հողից,

Կիսվել է հողը,

Մի բուռ է դարձել,

Բայց այդ ազգը կա

Հայրենի հողին։

Փորձել են նրան

Կրոնափոխ անել,

Նրանք զոհվել են

Հանուն հավատի։

Տանջամահ եղել,

Հավերժացել են

Ու սրբադասվել։

Իմ սուրբ հայրենիք,

Իմ մեծ հայրենիք․․․

nane exiazaryan

Եկեք հիշենք

Իմ շրջապատում կան մարդիկ, ովքեր մոռացել են այն փաստի մասին, որ Արցախը դեռ շրջափակման մեջ է։

Մետրո նստելիս տեսնում ես տարբեր մարդկանց, ու ինչքան մարդ՝ այնքան տրամադրություն ու դեմքի արտահայտություն։ Շատերը իրենց առօրյա հոգսերի մասին են մտածում, մյուսը, թե` երբ է վերջապես դիպլոմայինը սկսելու գրել, մեկը, թե` ինչ է ուտելու, մյուսն էլ, թե` բա ո՞նց կլինի էս երկրի վիճակը։ Մարդկանց մեծամասնությունը ոչ թե մոռացել է, այլ անզորության  պատճառով ուղղակի մոռացության են մատնել այդ փաստը, որ գոնե գիշերը քնելուց մի երկու բանի մասին ավելի քիչ մտածեն, որ կարողանան հանգիստ քնել։

Երբ դեռ շրջափակման սկիզբն էր, շատերն էին իրենց սոցհարթակներում տարածում տարբեր նյութեր, կոչեր, բայց հիմա շատ քչերի մոտ կարող ես տեսնել, որ օրինակ, 100 օրը արդեն լրացել է, ինչ Արցախում մարդիկ շրջափակման մեջ են։ Ես ինքս սոցցանցերից շատ չեմ օգտվում, բայց երբ հիմա մտնում եմ ու փորձում եմ տեղեկություններ իմանալ իրավիճակի մասին, թեկուզ մեդիա դաշտում շատ քիչ հոդվածներ եմ հանդիպում, որ իմ հետաքրքրության դաշտում են։ Կարելի է ասել, որ ավելի շատ բան իմանում եմ այնտեղ գտնվող  ընկերներիս ինստագրամյան «սթորի»-ներից, քան մեդիա դաշտից։

Ես հասկանում եմ, որ դու տանն ես ու ֆիզիկապես ոչինչ չես կարող անել, որ օգնես այնտեղ գտնվող մարդկանց, ու դա է քո այս պահին իրավիճակի մասին չմտածելու, չհիշելու պատճառը։ Բայց թեկուզ մի փոքրիկ գրառումը, որ անում ենք ամեն առիթի համար, մեկ անգամ ևս ընկերոջդ «սթորի»-ով կիսվելը, կամ հենց Արցախի մասին մի փոքրիկ հոդվածով կիսվելը չի կարող շատ ժամանակ պահանջել յուրաքանչյուրիցս։

Պետք չէ մոռանալ: Եթե չես կարող ինչ-որ բանով օգնել, պետք է անընդհատ հիշել և հիշեցնել, որպեսզի այն մարդիկ, ովքեր միգուցե ունենան միջոցներ, կարողանան օգնել։

Արցախում այս պահին գտնվող մարդիկ հաստատ ուժեղ են, ու մենք մեր՝ թեկուզ փոքրիկ քայլերով, պետք է դա հիշեցնենք բոլորին, ինքներս մեզ։

Եկեք օրվա մեջ հիշենք, թե ինչ է կատարվում աշխարհում ու մեր երկրում։

Արդեն 101 օր է` Արցախը շրջափակման մեջ է: