Լուսանկարը՝ Ալբերտ Մկրտչյանի
Իմ անունը Անժելիկա է, բայց ինձ իմ մտերիմները Լիկա են անվանում։ Ես ապրում եմ Շիրակի մարզի Վահրամաբերդ գյուղում։ Ինձ դուր է գալիս գյուղի աշխույժ կյանքը։ Դեռ մանկուց ապրել եմ և շնչել եմ մաքուր թթվածնով հագեցած օդը։ Այնքան բան եմ պատմելու ձեզ, որ բոլորդ կուզենաք ապրել գյուղում։ Գյուղի մարդիկ շատ աշխատասեր են և հյուրընկալ։ Գարնան գալուն պես սկսում են աշխատանքները։ Ովքեր, որ մեղու են պահում, տաքերն ընկնելուն պես փեթակները դուրս ենհաննում ձմեռվա պահոցներից։ Չգիտեմ, երբևէ տեսած կլինե՞ք, թե ինչպես է մեղվապահը խնամքով աշխատում մեղուների հետ։
Տատիկիս տանը կից հողամասում ծառեր են աճում։ Մրգատու ծառերի խնամքը կատարում են տան մեծերը։ Հորեղբայրս ինձանից բահը վերցնում է, որ փխրեցնի ծառերի բները։ Նա ինձ ասաց, որ շատ կարևոր է ծառերը ժամանակին էտելը։ Ես սիրով հետևեցի, թե ինչպես ամբողջ օրը հորեղբայրս ծառերը էտեց, հետո նոր ծառեր տնկեցինք: Ես ևս տնկեցի: Դա մի առանձնահատուկ զգացմունք է, երբ գիտես, որ պարտականություն ունես: Ես ամեն օր պիտի ջրեմ ծառերը և չթողնեմ, որ վնասվեն, մինչև մի քիչ մեծանան։
Օրն այնպես անցավ, որ չնկատեցինք։ Երեկոյան արդեն մտածում էինք հաջորդ օրվա աշխատանքների մասին։ Այս տաք օրերին նույնիսկ մի վայրկյան չպիտի կորցնել։ «Աշխատանքը գեղեցկացնում է մարդուն»,- ասում է տատս ու այնպես է ասում, որ իսկապես աշխատելուց հետո կանգնում եմ հայելու առջև ու ինձ թվում է, որ իրոք գեղեցկացել եմ։ Մարդիկ բոլորը դրսում աշխատում են իրենց հողամասերում։ Երբ նայում ես, թվում է, թե մեղուներ են ժրաջան, և դուրս են եկել նեկտար հավաքելու։
Երբ խոտը արոտավայրերում աճում է, նախրապանը հավաքում է գյուղի եղջերավոր անասուններին և ամեն օր հանում է արոտի։ Ամեն օր վեց ամիս շարունակ նախրապանը կովերին տանում է առավոտյան ժամը յոթից մինչև երեկոյան յոթը արածեցնելու։ Իրիկունը կովերին տուն բերելուն պես կովերին տատս կթում է, այնուհետև կաթը մշակում է։ Մի սարքավորում կա, որով կաթը զտում են: Զտիչն ունի երկու ծորակ, երբ պտտում են բռնակը, մի ծորակով զտված կաթն է գալիս լցվում ամանի մեջ, մյուս ծորակով՝ հում սերը, որը լցվում է ուրիշ ամանի մեջ։ Ուրեմն, այդ զտված կաթից պանիր են ստանում, որը հորում են ձմեռվա համար և անվանում են հորած պանիր։ Այն պահում են կավե ամանների մեջ, իսկ հիմա արդեն և ապակյա և ուրիշ նյութից պատրաստված տարաների մեջ։ Այն պահում են մառանում։
Տատիկս մառանում պահում է նաև խաղողից քաշած գինին, իսկ հում սերը հավաքում են և հարելով ստանում են կարագ և թան։ Կարագը տատս հալում է և յուղ է ստանում։ Ամբողջ ամառ և մինչև խորը աշուն մարդիկ աշխատում են և կուտակում ձմեռվա համար։
Հենց գարունը բացվում է, ովքեր տրակտորներ ունեն, նրանք սկսում են նորոգել իրենց տեխնիկան, որպեսզի պատրաստ լինեն հողատարածքների վարին։ Սկսում են ցանքը, մարդիկ ամենքը մի բան ցանում են։ Հենց ձյունը հալվում է, երևում են ցորենի ծիլերը, որը ցանել են աշնանը, և կոչվում է աշնանացան։
Մենք կարտոֆիլ ենք մշակում և ուրիշ երկշաքիլ և միաշաքիլ բույսեր։ Միայն ցանելով չէ, պիտի մշակել՝ փխրեցնել, ոռոգել, պարարտացնել հողը։
Ես հատկապես սիրում եմ բերքահավաքը, երբ երեխաներով հավաքում ենք բերքը, նստում ծառի տակ, սկսում ծիծաղել մեկս մյուսի արարքների վրա: Մեր օրը շատ ուրախ է անցնում։
Ես մեծ սիրով կհյուրընկալեի ձեզ մեր գեղատեսիլ գյուղում: