Մարիամ Գևորգյանի բոլոր հրապարակումները

mariam gevorgyan yerevan

Անցյալից երկու քայլ առաջ

Վերջերս նկատել եմ, որ ժամանակը չի հերիքում, ինձ՝ հաճախ գրելու, մյուսներին նույնիսկ սիրահարվելու համար: Որոշել եմ ժամանակն ուղարկել պարապուրդի՝ կարծես վայրկյան առաջ ազատվելու ականատես-լրտեսից, որ գիտի գրեթե ամեն ինչ: Իմ հայտնագործած գյուտից մի ակնթարթ շփոթվեցի: Նյարդերս սկսեցին տեղի տալ. ումի՞ց եմ փախչում կամ ինչո՞ւ: Անցկացրածս օրը մոռանալու անօգուտ ճիգերը աչքիս առաջ բերեցին այն մուրացիկ կնոջը, որ առավոտյան ինձնից գումար խնդրեց ու անգամ ժպիտ չստացավ (նրա ինչի՞ն էր պետք իմ ժպիտը, նրան փող էր պետք):

Հիշեցի բակը մաքրող ծերունուն, որ բարևեց ինձ, բայց նրա բարևին անգամ չպատասխանեցի, որովհետև կամ ինձ խաբել էի, թե դասից ուշանում եմ (անիմաստ արդարացում) կամ էլ այն պատճառով, որ իսկական սրիկա եմ (այս մեկը հաստատ ավելի ճիշտ է): Անցկացրածս օրը այնքան փուչ ու այնպես ավելորդ թվաց. առաջին անգամ պարտությանս ականատեսը դարձա ու խոստովանեցի պարտվողիս հաղթանակը:

Ճիշտ ու սխալի քննադատության մեջ իրեն գերագնահատող չնչին մարդուս արդարացումները վերջապես տեղի տվեցին. եսս փշրվեց: Հետագա կյանքը վերափոխելու կամքը բացահայտեց ներսիս փոթորիկները, որ թշնամի էին դարձրել իմ մեջ եղած մարդուն և եսին, որ ապրում էր, քանի որ ծնվել էր… Եսին սեղմելու, ժամանակը կանգնեցնելու և սխալները ուղղելու անհամբերությամբ վերցրի ժամացույցս՝ կյանքիս անկեղծ ուղեկցիս, որ տեսել էր իմ պարտություններն ու դառնությունները:

Հանկարծ խավարում մի լույս երևաց. լույսի պայծառության մեջ երևացին բակը մաքրող ծերունին, մուրացիկ կինը. նրանք երջանիկ էին:

Իրականության աչքերին նայելը թող այլևս ոչ ոքի չվախեցնի. անցածը ինքնախաբեություն է, վեճ է ու կռիվ, այլևս նրանով ապրելը ծիծաղելի է, անհեթեթ, անպատիվ: Պետք է նորից սկսել՝ չկրկնելով անցյալի սխալները:

mariam gevorgyan yerevan

Ես, հեռախոսն ու մարդիկ

Դասից 15 րոպե արդեն անցել է, իսկ ես դեռ համալսարանի հետևի կամուրջն էլ չեմ անցել: Քայլում եմ՝ գլխումս բազում հարցեր ու դրանցից խճճված պատասխաններ: Մտքիս մեջ քննարկում-վերլուծում եմ երեկվա ավարտած գիրքս՝ Հեսսեի «Տափաստանի գայլը», ու մեկ սկսում եմ սիրել մարդուն իր մենության մեջ, մեկ՝ խղճալ, մեկ էլ մարդուն տեսնում եմ ընկած, ոչնչացած ու նվաստացած:

Չգիտեմ՝ այս վերջերս  մի տեսակ զգացմունքային եմ դարձել. ամեն մի փոքր բանից հուզվում, ամեն մի մանրուքը պատմություն եմ դարձնում: Երևի հոգնել եմ, ձանձրացել միապաղաղությունից: Մարդ-հանելուկը սկսել է անհետաքրքիր դառնալ ինձ, մարդկային վերլուծությունն էլ՝ անիմաստ ու ինքնախաբկանք:

Նայում եմ շուրջս. երիտասարդության մեծ մասը ականջակալներով, անտարբեր, կտրված աշխարհի՝ ինչ-որ տեղ հաճելի աղմուկից, կտրված հեսսեյան մթնոլորտից, կտրված նույնիսկ շաբլոն դարձած Մարկեսից, Կոելիոյից և «Չգտնված երիցուկներից»:

Հա, ի դեպ, չե՞ք նկատել՝ ականջակալներով մարդիկ մի քիչ տարօրինակ արագ  են քայլում. երևի երգի ազդեցության տակ են կամ էլ ինձ պես ինչ-որ տեղ են շտապում: Հա, բայց ե՞ս ինչի եմ շտապում. դասից արդեն 20 րոպե անցել է, դասախոսս էլ մտքում Արնավի ու Քուշիի հետագա ճակատագիրը որոշող, խիստ բնավորությամբ  մի կին է. հաստատ դասի չի թողնի:

Ուրեմն, երևի քայլեմ ու մտածեմ, քայլեմ ու երազեմ, որ մարդու միակ խնդիրը ստիպված աշխատանքի կամ դասի շտապելը չլինի, հեռախոսի շնորհիվ մենակությունը սպանելու ձգտում չլինի: