Անի Ջիլավյանի բոլոր հրապարակումները

ani jilavyan

Ինչ են սիրում աղջիկները

Իմ կարծիքով, բոլոր աղջիկները շատ են սիրում նորաձև հագուստներ: Իհարկե, յուրաքանչյուրն ունի իր ոճը, հետևում է իրեն դուր եկող նորաձևությանը և փորձում տարբերվել հենց դրանով: Այս ժամանակների նորաձևության նմուշների մեջ, գրեթե բոլոր ոճի հագուստների վրա հաճախ են հանդիպում այնպիսի կոճակներ, որոնք չեն արձակվում, գրպաններ, որոնք միայն արտաքինից են գրպաններ, և նրանց մեջ ոչինչ դնել չի լինի ու  շատ այլ աքսեսուարի դեր կատարող բաներով, որը աղջիկներին շատ է դուր գալիս: Բացի հագուստի վրայի աքսեսուարներից, աղջիկները շատ են սիրում կրել աքսեսուարներ հենց իրենց վրա:

Ներկայումս վզնոցների, մատանիների, ականջօղերի և թևնոցների հետ միասին աքսեսուարների շարքին են դասվում ոչ օպտիկական ակնոցները, ժամացույցները և հեռախոսների պատյանները:

Աղջիկներից շատերը կրում են ակնոց` չունենալով տեսողության խնդիր: Երբ նայում եմ նրանց գունավոր և վրան տարբեր բաներ կպցրած ակնոցներին ու հարցնում` կարճատե՞ս է, թե՞ հեռատես, նրանց մի մասը ժպիտով պատասխանում է.

-Շատ էլ նորմալատես եմ:

Որոշները կատակում են, ասելով.

-Ուղղակի սրանով բոլորդ ժպտում եք,- կամ,- բոլորիդ ծիծաղելի է ցույց տալիս: Ուրիշներն էլ ասում են.

-Ոչ էն, ոչ էլ են, էս սիրունության համար ա, սազում ա, չէ՞:

Այդ ժամանակ սկսում եմ մտածել, որ եղել են ժամանակներ, երբ մարդիկ՝ մեծ մասամբ աղջիկները, ամաչել են ակնոց կրելուց, անգամ անհրաժեշտության դեպքում չեն դրել, վախենալով, որ իրենց վրա կծիծաղեն կամ կծաղրեն «չորսաչքանի» կամ նմանատիպ մականուններով, գուցե ունեցել են ամաչելու այլ պատճառներ ևս: Իսկ հիմա ոչ միայն չկա այդպիսի բան, այլ ընդհակառակն է:

Հետաքրքիր է դարձել նաև ժամացույցների դերը: Հաճախ կտեսնենք, որ աղջիկները կապում են իրենց հագուստներին համապատասխան գույնի ու ոճի ժամացույց: Սակայն, հաճախ պատահած կլինի, երբ նրանցից ժամ ես հարցնում, նրանք հանում են իրենց հեռախոսը, ժամը նայում, ասում և հետո ծիծաղելով արդարանում.

-Էս ժամացույցս փչացել ա, ուղղակի շորիս հետ շատ ա սազում, դրա համար էլ կապում եմ,- հաստատելով, որ այդ ժամացույցն ուղղակի աքսեսուարի դեր է կատարում:

Համեմատաբար նոր աքսեսուարներ են հեռախոսների պաշտպանիչ պատյանները, չնայած, հասցրել են լայն տարածում  և հետաքրքիր դեր ունենալ:

Աղջիկներից շատերը սիրում են գնել իրենց հեռախոսների համար ամենատարբեր նկարներով պատյաններ ոչ փափուկ նյութից, օրինակ՝ պլաստմասսայից: Եթե ամենասկզբում հեռախոսների պաշտպանիչ պատյանները ստեղծվել են փափուկ նյութերից, որպեսզի մարդ ավելի հանգիստ լինի իր հեռախոսի համար, ապա հետագայում այն վերածվել է աքսեսուարի, սկսել է արտադրվել նաև ավելի կոշտ նյութերից, բայց ավելի գեղեցիկ պատկերներով և սկսել է ստիպել մարդուն ավելի ուշադիր լինել իր հեռախոսի նկատմամբ: Այսինքն, աղջիկները սկսում են ավելի ուշադիր լինել, որ հանկարծ չգցեն իրենց հեռախոսը, քանի որ վախենում են, որ եթե այն ընկնի, ապա հնարավոր է, որ պատյանը քերծվի կամ կոտրվի կամ այլ կերպ վնասվի, իսկ այդ պատյանը նրանց շատ է դուր գալիս: Ահա, թե ինչքան են փոխվել ժամանակները, սակայն աղջիկների սերը դեպի աքսեսուարները չի փոխվել:

Շաբաթ օրն անհրաժեշտ է

Լուսանկարը՝ Լիլիթ Կարապետյանի

Լուսանկարը՝ Լիլիթ Կարապետյանի

Մինչև հիմա կարծես աչքերիս չեմ հավատում, երբ նայում եմ օրացույցին և կարդում «սեպտեմբեր»: «Երկար սպասված» ծանրաբեռնվածությունը արդեն մեծ քայլերով մոտենում է, որը, սակայն կապված է ոչ միայն դպրոցի դասերի, այլև մասնավոր պարապմունքների հետ, առանց որոնց ոչ մի 12-րդ դասարանցի անգամ չի մտածում ընդունվելու մասին: Եվ ճիշտ է անում, քանի որ ինչքան էլ ավագ դպրոցի առաքելությունը մեզ բուհին պատրաստելն է, ինչքան էլ դասարանները բաժանվեցին հոսքերի, որպեսզի խորանանք մեր մասնագիտության մեջ, միևնույն է, չի տալիս այն անհրաժեշտ գիտելիքը, որով կկարողանաս բարձր բալերով ընդունվել քո ընտրած բուհ: Նշեմ նաև, որ հաճախ երեխան մի հոսք է ընտրում, իսկ 12-րդ դասարանում որոշում այլ մասնագետ դառնալ, իսկ հոսքը փոխել չի ուզում, արդեն հարմարված լինելու կամ այդ քայլն անիմաստ համարելու կամ էլ այդ հնարավորությունն այլևս չունենալու պատճառով: Այսպիսով, նա միևնույն է, դիմում է մասնավոր պարապմունքների օգնությանը: Իսկ ինչ վերաբերվում է 5-օրյա ուսուցմանը, ապա ես կողմ եմ դրան, քանի որ 2 ազատ օրը (որոնցից ամենաքիչը 1-ը պարապմունքի օր է), կարելի է ամբողջությամբ նվիրել պարապմունքներն ու դասերն անելուն, չնայած, որ հաճախ 2 օրն էլ է քիչ լինում:

ani jilavyan

Ծնողներ և զավակներ

Այն հարցերը, որոնք հուզում են մեզ

«Մտքերդ հավաքի՛ր, գրիչդ վերցրու ու սկսիր գրել նոր նյութդ,- մենախոսում եմ ես,- մի՛ մտածիր, գուցե այս անգամ ստացվի, այս անգամ հավանես գրածդ,- շարունակում եմ, տետրս բացելով»:

Վերջերս, ամեն անգամ նյութ գրելիս պետք է երկար տրամադրվել և փորձել, քանի որ, ինքս էլ չգիտեմ, թե ինչու դժվարությամբ է հիմա ստացվում գրելը, և գրեթե ոչ մի անգամ արդյունքը դուրս չի գալիս: Ու ամենաշատն ինձ հուզում է, թե ի՞նչն է իմ ստեղծագործական ճգնաժամի պատճառը: Ցավոք, չեմ կարողանում հասկանալ: Ինչ թեմա էլ լինում է, միևնույն է, ինձ թվում է, որ այդ հարցի շուրջ գրել ոչինչ չի լինի և անիմաստ կլինի, բոլոր մտքերս մի վայրկյանում դատարկվում են, բացի մեկից` «Միևնույն է չես կարողանալու լավ նյութ գրել»: Այդ մտքին հաջորդում են մյուսները` «Ախր, ինչու՞ չեմ կարող, միշտ էլ կարողացել եմ, կստացվի, հիմա կապացուցեմ, որ կստացվի», բայց թեմայի վերաբերյալ ոչ մի միտք չի գալիս, և երկար նստում եմ տետրս բաց, գրիչս ձեռքս, մտքերում` խառնաշփոթ: Երկար դադարից հետո երբեմն ստացվում է լավ խորհել թեմայի շուրջ և ինչ որ նյութ գրել, երբեմն էլ` ոչ: Անգամ, երբ մտածում եմ ինչ-որ ազատ թեմայով նյութ գրելու մասին, բոլոր թեմաները և մտքերը միանգամից դատարկվում են կամ էլ անհետաքրքիր թվում:

«Ամեն ինչ անցողիկ է»,- հանգստացնելով ինքս ինձ, փակում եմ տետրս, որի թերթի մաքրությանը խանգարում է միայն չգրված նյութի վերնագիրը:

Այն հարցերը, որոնք հուզում են ծնողներին

-Չգիտեմ, թե այսօր ինչ եմ եփելու,- լսեցի մայրիկիս ձայնը` մտնելով խոհանոց:

-Մի բան եփիր,- ասաց պապիկս:

-Հեշտ ես ասում, մեզ ի՞նչ կա, ամեն ինչ էլ ուտում ենք, երեխաներն են հարցը` ամեն ինչ չի, որ ուտում են: Մեկը մի բանը սիրում ա, մյուսը` չէ: Լավ եկար,- շարունակեց մայրիկս նայելով ինձ, -ի՞նչ կուզեք եփեմ:

-Եսիմ,- կարճ պատասխանեցի ես:

-Այսի՞նքն` եսիմ:

-Դե գոնե որոշ տարբերակներ ասա, որոշեմ:

-Օրինակ, հավի միսը ջեռոցում, եփած, ճաշի մեջ, թե՞ տապակած: Հետն էլ փլավ:

-Ինձ` մեկ ա:

-Եղբորդ հետ խորհրդակցիր, արի, ասա:

-Լավ,- ասացի ես ու քայլեցի դեպի սենյակ, որպեսզի այդ կարևոր հարցին լուծում գտնենք: Ճանապարհին մտածում էի, թե ինչքան դժվար է ամեն օր մտածել, թե ինչ եփել, երբ ուտողները իմ և եղբորս նման ամեն ինչ չէ, որ ուտում են: Ինչքան դժվար է ամեն անգամ մի նոր ճաշատեսակ գտնել կամ մտածել, որպեսզի չհոգնենք ուտելիքից: Ինչքան դժվար է, երբ ես ու եղբայրս ի վերջո նույն հայտարարի չենք գալիս, և ամեն մեկիս համար մայրիկն առանձին բան է պատրաստում: Մտնելով սենյակ և նայելով եղբորս` ուղղեցի նրան այդ ճակատագրական հարցս:

-Երևի հավի մսով ճաշ,- պատասխանեց նա:

-Է~, իսկ եթե տապակա՞ծ հավ,- առաջարկեցի ես, չհավանելով նրա պատասխանը:

Մի քանի րոպե ամեն մեկն առաջարկում էր իր տարբերակը և համոզում, թե ինչու հենց այն: Ի վերջո գալիս ենք մի հայտարարի, և ես վերադառնում եմ խոհանոց, որ ասեմ մայրիկին, թե ինչ է եփելու: Մեր որոշումն ասելուց հետո մայրիկը կրկին դիմում է ինձ.

-Դե, դա ճաշի համար, բա հիմա ի՞նչ կուտեք:

-Հիմա՞,- զարմանում եմ ես,- եսիմ: Դժվար բան ես ասում: Մի մտածիր, մի բան կուտենք, հիմա սոված չենք,- ասում եմ ես արագ ու դուրս գալիս խոհանոցից, մտածելով, որ տատիկիս հայրը ինչ-որ տեղ ճիշտ էր ասում, որ լավ կլիներ, եթե մարդիկ ստեղծեին այնպիսի հաբեր, որ խմեինք կամ ծամեինք և կշտանայինք: Այդպես իսկապես, իմ կարծիքով, և՛ մեզ ավելի հեշտ կլիներ, և՛ մայրիկներին:

Ամբողջ գերդաստանից ընդամենը մեկը

Լուսանկարը՝ Մարինա Հարությունյանի

Լուսանկարը՝ Մարինա Հարությունյանի

-Իմ պապան էլ ա փրկվել Եղեռնից,- լսեցի տատիկիս ձայնը, երբ մտա սենյակ,  որտեղ հեռուստացույցով մի հաղորդում էր, և խոսում էր Եղեռնից փրկված պապիկի թոռնուհին:- Դե իրան աղջկա շորերով են պահել, որ թուրքերը ձեռք չտան,- շարունակեց տատիկս:- Իրենց ընտանիքն ու հարևաններից մի քանիսը թաքնվել են իրենց նկուղում,  բայց  թուրքերը բացի տները, մտել են նաև նկուղները ու ստուգել:  Նրանց էլ գտել են, դուրս հանել:

-Իսկ հետո՞,- հարցրեցի ես, չնայած շատ էի լսել այդ պատմությունը:

-Նրա հոր ու եղբոր վիզն են կտրել իր աչքի առաջ,- շարունակեց պատմել տատիկս հուզվելով,- փոքր քրոջն էլ կապել են մոր մեջքից և դեպի Արաքս քշել` սպանելու: Պապաս միշտ ասում էր, որ այդ ժամանակ Արաքսը արյունից ամբողջովին կարմիր ա եղել: Հետո նրան ուժեղ խփել են: Նա հարվածից ընկել ա, և թուրքերը, կարծելով որ նա մահացել ա, այդպես էլ թողել են նրան: Հետո երբ վեր ա կացել, տեսել ա ռուսական զորքը գալիս ա, մտածել ա, թե թուրքերն են: Գնացել ա իրանց նկուղ, որտեղ ուրիշ մարդիկ են դեռ թաքնված եղել, ասել ա, թե թուրքերը կարմիր պոպոզավոր գլխարկներով գալիս են ձիերով: Էդ ժամանակ էլ մարդիկ ասել են, որ դրանք ռուսներն են, ու դուրս են եկել: Ռուսական զորքը փրկել ա նրանց, պապաս հայտնվել ա Ստեփանավանի որբանոցում,- ավարտեց պատմությունը տատիկս և աչքերը սրբեց անձեռոցիկով:

-Նա Մշից էր, չէ՞,- հարցրեցի ես:

-Հա, Մշից էր,- հաստատեց նա:

Մի քանի րոպե տիրած ծանր լռությունը խախտեց տատիկս.

-Պատկերացնու՞մ ես, մարդն իր ազգանունը չիմանա: Դե պապան փոքր ա եղել, իր ազգանունը չի իմացել, հետագայում չգիտեմ, թե ով է նրան ազգանուն տվել: Ես ու երկու քույրս էլ ենք էդ ազգանունով գրվում, բայց չգիտենք, թե մեր իսկական ազգանունն ինչ ա:

Մի քանի րոպե լռելուց հետո ասացի.

-Ամենավատն են ա, որ չենք կարող պարզել, թե ձեր իսկական ազգանունն ինչ պիտի լիներ: Հենց էդ էլ եղել ա թուրքերի նպատակներից մեկը` եթե չկարողանան բնաջնջել, գոնե պատմությունը ջնջեն:

-Ինչքան դաժանություն են տեսել հայերը…- տատիկիս միտքը կտրեց հեռախոսազանգը, և ես դուրս եկա սենյակից` հեռախոսը վերցնելու: Բայց  մտքերս դեռ 1915 թվականում էին, և ես պատկերացնում էի կարմիր Արաքսին նայող մանկահասակ Իլիաս պապիկին:

ani jilavyan

Ասա ինձ, մայրիկ

-Մամ, ի՞նչ ես անում,- հարցրեցի մայրիկիս, երբ նա ինչ-որ շորեր ձեռքը եկավ սենյակ:
-Շորերն եմ դասավորում,- պատասխանեց նա,- ինչի՞ ես հարցնում, Անուկ:
-Ուղղակի քեզ ուզում եմ որոշ հարցեր տալ:
-Հիմա էլ կարող ես սկսել, շորերը մեզ չեն խանգարի,- պատասխանեց նա ժպիտով:
-Մամ, իսկ հեշտ ա՞ մամա լինելը,- ուղղեցի ես ինձ հետաքրքրող առաջին  հարցը;
-Դե էդքան էլ շատ չէ, նայած` երբ ու նայած` ինչ հարցում:
-Օրինակ, ո՞ր հարցերում հեշտ չի, ո՞ր հարցերում ա հեշտ,-շարունակեցի ես՝ չբավարարվելով պատասխանից:
-Դժվար լինում ա, երբ չես իմանում, թե երեխաներդ ի՞նչ մտածմունքներ կամ պրոբլեմներ ունեն: Կամ երբ մտածում ես նրանց ապագայի մասին: Բնականաբար ֆիզիկապես հոգնածությունն էլ ա դժվար, ոչ միայն երեխաների, այլ հենց ընտանիքի հոգսից: Մեկ էլ երեխայի փոքր տարիքում ա դժվար, երբ վազվզում ես հետևից, ուշադիր շատ պիտի լինես, որ հանկարծ մի փորձանքի չգա: Իսկ հեշտ, կոնկրետ իմ դեպքում, որ երեխեքս խելոք են, խելացի են, լավ սովորում են իրենց ուժերով:
-Մամ, բա որ Նարեկը ծնվելու էր, ավելի շատ աղջի՞կ էիք ուզում, թե՞ տղա:
-Միևնույն էր, երեխան երեխա է:
-Բա իմ ծնվելու ժամանա՞կ:
-Դե, աղջիկ էինք ուզում, բայց եթե տղա լիներ, ի՞նչ անեինք: Առհասարակ, շատերն էին ասում, որ տղա ես լինելու՝ սրտի աշխատանքը լսելով: Բայց ես, ինչպես Նարեկին էի երազում տեսել ծնվելուց առաջ, նույն ձևով էլ քեզ էի տեսել՝ աղջիկ, ու մտքումս ես երազիս էի հավատում: Իհարկե, եթե տղա լիներ, ոչինչ, երկու տղան էլ վատ չի: Ուղղակի, որ արդեն տղա ունեինք, սրտանց աղջիկ էինք ուզում:
-Ես ձեր սպասելիքներն արդարացրել եմ, էլի,-ժպիտով ասացի ես,-իսկ բաներ կայի՞ն, որ Նարեկի մոտ չի եղել, ինձ մոտ եղել է, ու էդ քեզ համար նորություն էր:
-Դու փոքր ժամանակ էլ էիր նեղացկոտ, իսկ Նարեկը էդպիսինց չէր: Եթե հանկարծ մի բանի վրա խոսում էինք, միանգամից նեղանում էիր, լացում:
-Իսկ ի՞նչ կա իմ մեջ, որ կուզեիր ուրիշ կերպ լիներ:
-Դե, նեղացկոտությունդ էդ աստիճան չլիներ: Մեկ էլ երբեմն կամակոր բաներ ունես, կուզեի մի քիչ քիչ լիներ: Որովհետև դեպքեր կան, որտեղ դա լավ է, բայց դեպքեր էլ կան, որտեղ լավ չի:
-Իսկ ի՞նչ կա, որ դուր է գալիս ու չէիր ուզի, որ փոխվեր:
-Դուր է գալիս, որ գալիս ես, պատմում ես, թե ինչ եղավ, ոնց և այլն: Կուզենամ, որ այդպես մեծ տարիքում էլ շարունակվի:
-Եթե ժամանակը հետ գնար, ես ու Նարեկը նորից փոքր լինեինք, ի՞նչը ուրիշ ձև կանեիր:
-Չգիտեմ: Իմ կարծիքով ոչինչ էլ չէի փոխի:
-Իսկ բաներ կա՞ն, որ ձեր փոքր ժամանակ եղել են, ու դու մտածել ես, որ չես անի այդպես:
-Դե, օրինակ, որ ես ու Նունեն գնացինք ջութակի, Իսիդորան չհետաքրքրվեց ում մոտ է լավ, ում մոտ արժե ուսանել: Հետո ասել էին` շատ ուժեղ դասատու կա, որ իր մոտ տանեք, լավ կլինի ավելի: Իսկ նա ասում էր` իմ աղջիկներն ընդունակ են, լավ կպարապեն: Բայց դե, ախր, դասատուից էլ է շատ բան կախված: Մեր դասատուն էլ էր լավը, բայց մյուսն այլ կերպ էր դասավանդում, ու հաստատ նրանից ավելի շատ բան կսովորեինք: Ինչո՞ւ եմ ասում այս մասին. Այդպիսի հարցերում մամայի սխալը չեմ ուզում կրկնել:
-Ի՞նչ դեպք կա ինձ հետ կապված, որ երբ հիշում ես, ուրախանում ես: Կամ թեկուզ` տխրում:
-Տխրում եմ, երբ հիշում եմ քթիդ վիրահատությունը, երբ ողջ ժամանակ ցավը զգացել էիր, բայց ծպտուն չէիր հանել: Հետո երբ արդեն վերջացրել,-մայրիկիս դեմքին տխուր արտահայտություն էր, աչքերն էլ լցված էին: Ես մոտեցա նրան, փաթաթվեցի, համբուրեցի:
-Ամեն ինչ արդեն անցյալում է, մամ: Իսկ ի՞նչ դեպք կա, որ ուրախանում ես հիշելուց:
-Դե, ուրախ շատ բան կա: Օրինակ, հենց քո համերգը: Հիշում եմ և ուրախանում, որ քեզ բեմի վրա ազատ էիր պահում,-նա նորից ժպտաց:
-Իսկ փոքր ժամանա՞կ:
-Փոքր ժամանակ ամեն ինչն էլ ուրախացնում էր. թե՛ որ երգում էիր, թե՛ որ պարում:
Շատ տպավորվել է նաև, երբ դեռ քառասուն օրեկան էլ չկայիր, խոսում էի հետդ, դու բերանդ շարժում էիր՝ ամեն կերպ փորձելով իմ նման բացել ու ձայներ էիր հանում: Ուզում էիր կրկնել նույն բանը: Ես դրանից զարմացել էի, որ  այդ տարիքում երեխան այդպես արձագանքում է:
-Էն ժամանակվանից կրկնօրինակել սիրել եմ, պարզվում է,- ծիծաղելով ասացի ես:
-Հա,- հաստատեց մայրիկս,- ուղղակի դա շատ հետաքրքիր էր, շատ ուշադիր նայում էիր, ուզում էիր ասել, կրկնել:
-Բա ե՞րբ եմ խոսել սկսել:
-Դե 10-11 ամսականում բառեր ասում էիր, հիմնականում ճիշտ արտասանությամբ: Օրինակ՝ ջուր, մամ, տատ, պապ և այլն:  Իսկ մեկ տարեկան, երևի 2 ամսականում արդեն լավ խոսում էիր:
-Իսկ քայլելու հետ կապված այդպիսի դեպք չկա՞:
-Չէ, մեկ տարեկանում ես քայլել, ծննդյան օրվանիցդ մի քանի օր առաջ: Շատ էինք քայլեցնում քեզ:
-Բայց այդ օրը Լիլոյի (զարմուհուս) ձեռքից բռնած եմ գնացել, չէ՞: Հետո էլ ինքը զգույշ թողելէ, ու ես արդեն ինքնուրույն քայլել եմ,-ավելացրեցի ես:

-Մամ, իսկ բացի բժիշկը, ինձ ի՞նչ մասնագետ կուզեիր տեսնել,- տվեցի ես թեմայից դուրս հարց՝ հիշելով, որ ինձ այդ հարցն իրոք շատ է հուզում:
-Երևի թարգմանիչ, երգչուհի էլ կուզեի: Մյուս հարցն էլ քո ուզածը, ինչ կուզեիր դու ինքդ:
-Լավ, ապրես, մամ,- ասացի ես և բավարարված պատասխաններով գնացի սենյակ` մեր զրույցը գրի առնելու:

Ի՞նչ կարող է եղած լինել

Լուսանկարը՝ Էլզա Զոհրաբյանի

Լուսանկարը՝ Էլզա Զոհրաբյանի

Դասամիջոց էր: Երեխաները կանգնած էին իրար կողքի և զրուցում էին.

-Դասը սովորե՞լ ես,- հարցրեց երեխաներից մեկը մյուսին:

-Իհարկե, դո՞ւ:

-Էդքան էլ լավ չէ:

Հանկարծ զանգը հնչեց: Բոլորը նստեցին իրենց տեղերում:

Մի քանի րոպե նրանք լուռ էին, բայց աշակերտներից մեկը խախտեց լռությունը.

-Էս ի՞նչ զարմանալի բան ա: Մեր ուսուցչուհին երբեք չի ուշանում: Կարո՞ղ ա` ինչ-որ բան ա պատահել:

-Գուցե նա քնա՞ծ է մնացել,- ենթադրեց աշակերտներից մեկը:

-Կամ այսօր էլ ինքը դասին պատրաստ չի և ամաչում է ներս գալ,- իր կարծիքը հայտնեց երկրորդը:

-Գուցե այլմոլորակայիններն են տարել իրենց մոլորակ, ի՞նչ իմանաս,- ասաց մյուսը:

-Է՜, դու շատ ֆանտաստիկ բան ես ասում,- չհամաձայնեց նրա հետ առաջին աշակերտը:

-Ինչի քո ասածը ֆանտաստիկ չէ՞ր: Ուսուցիչները երբեք քնած չեն մնում:

-Ինչի ուսուցիչները մարդիկ չե՞ն: Յուրաքանչյուրն էլ կարող է քնած  մնալ:

-Դե…- չիմացավ ինչ պատասխանի վիճող աշակերտը շփոթված:

-Հնարավոր է` նա ինձ պես հեռվից է գալիս և հիմա կանգնած երթուղային տաքսուն է սպասում,- բացակայության պատճառը փորձեց գուշակել մեկ ուրիշը:

-Կամ արդեն երթուղայինի մեջ է, որն էլ կանգնած է խցանման մեջ,-շարունակեց խոսակցությունը մի այլ աշակերտ:

-Գուցե նա սխալմամբ ուրիշ երթուղային տաքսի է նստել և հիմա քաղաքի մյուս ծայրում է:

-Կամ էլ` սոված է դուրս եկել տնից, նրա մայրիկն էլ իմանալով այդ մասին, զանգել է ու կանչել տուն՝ հաց ուտելու: Այդպես կարող է լինել, իմ փորձից եմ ասում,-  չէին դադարում կիսվել իրենց վարկածներով երեխաները:

-Ինձ էլ թվում է, որ նա տանը ինչ-որ բան է մոռացել, օրինակ՝ աշակերտների տետրերը, և վերադարձել է տուն՝ վերցնելու:

-Այդ ամենից ոչ մեկն էլ չի, երևի նա ուղղակի երեկ ծնունդ էր գնացել կամ հարսանիք և այդ պատճառով էլ այսօր չի եկել:

-Կարող է` նա ուղղակի իրեն մի քիչ վատ է զգացել ու չի եկել,- ասաց երեխաներից մեկը, և բոլորը լրջացան:

-Կամ աստիճաններից գլորվել է ցած ու մի տեղը կոտրել է,- ասաց մյուսը, և բոլորն իրար նայեցին:

-Հուսանք նրա հետ ոչ մի վատ բան չի պատահել, նա շատ լավն է,-անկեղծորեն արտահայտվեց նրանցից մեկը՝ դեմքի լուրջ արտահայտությամբ: Մի քանի րոպե տիրած լռությունը խախտվեց դռան ճռռոցով:

-Ներեցեք, ես տնօրենի մոտ էի, մի կարևոր հարց էինք քննարկում: Նստե՛ք,- լսվեց ուսուցչուհու ձայնը:

-Ինչ լավ է,- ժպտալով պատասխանեցին երեխաները:

-Իհարկե, ձեզ համար լավ է իմ ուշացումը, դասից արդեն 20 րոպե անցել է,- ասաց ուսուցչուհին:

-Չէ, լավ է, որ Ձեզ հետ ոչ մի վատ բան չի պատահել,- ասացին աշակերտները:

Ուսուցչուհին ժպտաց, և դասը սկսվեց:

Արկած որոնողները

Լուսանկարը՝ Գեղամ Մադաթյանի

Լուսանկարը՝ Գեղամ Մադաթյանի

Երևի 6-րդ դասարան էինք: Հնչեց զանգը և բոլորս դահլիճից վազեցինք հանդերձարան՝ փոխվելու: Շուտով աղջիկների հանդերձարանում աղմուկ բարձրացավ: Աղջիկներից մեկը երգում էր, մյուսը՝ շտապ-շտապ հագնվում, մի քանի հոգի հավաքված բամբասում էին ինչ-որ մեկից, մեկ ուրիշը՝ դասագիրքը ձեռքին փորձում էր դասը կրկնել:

-Հիմա ի՞ նչ դաս ա լինելու,- աղմուկի միջից լսվեց մի ձայն:

-Աշխարհագրություն,- իջեցնելով գիրքը պատասխանեց կրկնողը:

-Դասը սովորել ե՞ ք,-շարունակվեց խոսակցությունը:

-Շատ դժվար էր, ես չեմ կարողացել,-բողոքեց աղջիկներից մեկը:

-Եթե հարցնի, տակից դուրս կգամ,-լսվեց մեկ այլ ձայն:

-Հա, սովորել եմ, բայց ձեռքով չեմ պատասխանի,-խոսեց երրորդը:

-Երեխե՛ք, բան մտածեցի: էկեք մի քիչ դանդաղ գնանք, կասենք, որ փոխվում էինք, դրա պատճառով ուշացանք: Դասից անցած կլինի, բայց համ էլ շատ բան բաց չենք թողնի:

-Հա՛, եկեք,- փայլեցին բոլորիս աչքերը՝ հոյակապ գաղափարից:

Հնչեց զանգը, որը ասում էր աշխարհագրության դասը սկսվելու «գույժը»: Մենք սկսեցինք է՛լ ավելի դանդաղ փոխվել: Երբ բոլորս փոխվեցինք, դուրս եկանք հանդերձարանից: Երկու մանր քայլ անում էինք, տասը վայրկյան զրուցում:

Մենք այդ պահին չգիտես ինչու, շատ ուրախ էինք և ունեինք բարձր տրամադրություն: Ի վերջո, մանր քայլերով հասանք դասարանի դռան մոտ: Երևի 10-20 րոպե դասից անցել էր: Մեզնից մեկը դուռը թակեց, բացեց, և բոլորս մտանք ներս՝ ասելով, որ փոխվում էինք, այդ պատճառով էլ ուշացանք: Մենք ցույց տվեցինք մեր ֆիզկուլտուրայի տոպրակները՝ որպես ապացույց, միևնույն պահին, փորձելով թաքցնել մեր անիմաստ ժպիտները:

-Այդ ինչպե՞ ս է եղել, որ տղաներն ավելի շուտ են եկել, քան դուք: Ինչու իրենց մոտ ֆիզկուլտուրա չէ՞ ր: Իրենք չէի՞ն փոխվում:

Մեր ժպիտները կորան: Մենք լրջացած և լուռ կանգնած էինք: Որոշները գլուխները կախեցին:

-Նստե՛ք, դուք արդեն մատյանում ձեր «երկուսները» ստացել եք:

Այդ լուրը ցնցեց մեզ, քանի որ կանգնածներիցս մեծ մասը գերազանցիկ էին, և այդ երկուսը շատ բան էր փոխում:

Նստելով՝ աղջիկների մի մասը սկսեց լաց լինել: Ես նույնպես գերազանցիկ էի, և այդ «երկուսն» ինձ համար էլ էր շատ բան փոխում: Ես հուզված էի, սակայն արտաքինից պահպանում էի հանգստություն: Քանի որ ես նստում էի ուսուցչի դիմաց, ինձ հստակ երևում էր մատյանի պարունակությունը: Ես անցա գործի՝ աչքերով խորացա մատյանի մեջ: Համոզվելով, որ բացված է աշխարհագրության էջը, սկսեցի նայել թվանշանների բաժինը: Տեսա, որ ոչ մի «երկուս» էլ չկար դրված: Աչքերս բարձրացրեցի մատյանից և սկսեցի տարածել ստացածս նոր տեղեկությունը.

-Աղջիկներ, չկան մատյանում «երկուսներ»:

-Հաստա՞ տ,- տարբեր կողմերից լսվեցին շշուկներ:

-Հա՛, հաստատ,-ևս մեկ անգամ աչքիս տակով նայեցի մատյանը:

Շուտով զանգը հնչեց:

-Էլ նման բան չկրկնվի,- ասաց ուսուցչուհին և դուրս եկավ դասարանից:

Մենք հաստատ համոզվելու համար բացեցինք մատյանը՝ իրոք, «երկուսներ» չկային: Մենք միասին ժպտացինք:

Իհարկե, այդ օրը շատ հետաքրքիր էր, արկածային, ու մեր առաջին փորձն էր աղջիկների ամբողջ խմբով չնստել դասի մի մասին, սակայն դա նաև մեր վերջին փորձն էր միասին դասերից այդքան ուշանալու: