Երեկ ֆրանսահայ ծանոթս ասաց, որ երևի ես իրենից շատ եմ խոսում Ֆրանսիայի մասին: Եվ թեև շաբաթական չորս անգամ ֆրանսերենի դասեր եմ ունենում, միևնույնն է, չեմ համաձայնի իր հետ: Մի բան է Ֆրանսիայի մասին խոսել, մեկ ուրիշ՝ ֆրանսերեն խոսել: Այ երկրորդը իսկապես շատ եմ անում: Ասեմ ավելին` խոսելուց բացի, նաև լսում եմ: Այնպես է ստացվել, որ արդեն 6-րդ տարին է, ինչ սովորում եմ այս լեզուն, որից պրծում չունեմ: Չէ, ինձ սխալ չհասկանաք. ես չեմ ատում ֆրանսերենը, բայց վեց տարի շարունակ մի բան սովորելով՝ կամաց-կամաց սկսում ես դրանից հոգնել:

Դե, նայեք, օրվա մեծ մասն անցկացնում եմ մի տեղում, որի անունն է Հայաստանում ֆրանսիական համալսարան: Արդեն մոտ 6 ժամ «ֆրանսիական» բառը ինձ հետ է: Եվ նույնիսկ, երբ այդ շենքի մեջ չեմ, մեկ ուրիշ տեղ, երբ հարցնում են․ «Որտե՞ղ ես սովորում», տրամաբանական է, որ պատասխանում եմ՝ Ֆրանսիական: Ֆրանսերեն խոսում եմ միայն ֆրանսերենի դասերին, իսկ լսում, կարդում կամ գրում` նաև համալսարանից դուրս: Նույնիսկ հիմա հյուրասենյակում տատիկիս հետ նայում եմ ֆրանսիական կոմեդիա (հայերենով իհարկե), սեղանիս էլ դրված է ֆրանսիական պատմվածքների գիրք, որը ժամանակին հայրս է կարդացել, և որը ես ձևական դրել եմ սեղանիս, որ մի օր սկսեմ կարդալ:

Ու երևի թե այդպիսի օր չկա, որ ես չբողոքեմ ֆրանսերենից, դրա անիմաստ բարդ ու անտրամաբանական լինելուց: «Beaucoup» տառակույտը կարդում ես ոչ թե «բեաուկոուպ» այլ պարզապես «բոկու», գեղարվեստական գրքերում հանդիպում ես «հեշտ անցյալ» անուն ունեցող անցյալ ժամանակին (հեչ էլ հեշտ չի), իսկ մնացած բոլոր դեպքերում կիրառում լրիվ նույն իմաստն ունեցող, սակայն կազմությամբ ուրիշ անցյալ ժամանակ: Վարժությունը կատարելիս լսում ես ձայնագրություն, և հենց հարցի պատասխանին հասնելուն պես միջի ֆրանսիացին փռշտոցի նմանվող մի բառ է ասում` քեզ թողնելով դատարկ տողի հետ տանջվելու:

Սա դեռ ամենը չէ։ Անընդհատ տառապում ես` վերհիշելով կամ պարզապես գուշակելով գոյականի սեռը (ածականը չհամաձայնեցնես հետը՝ վերջդ եկել է), «ակսանների» մասին էլ չասեմ (մեկը շեշտի նշանի նման, մյուսը՝ բութի), որոնք դնում ենք «e» տառերի վրա, որ կարդանք «է», ոչ թե «ը»: Ու որ սկսում ես սովորել մեկ այլ եվրոպական լեզու, օրինակ՝ ինչպես ես՝ իսպաներեն, մեխանիկորեն անտեսում ու չես արտասանում բառի վերջում գրվող «е»-երը: Ինչպես հասկացաք՝ այս շարքը կարող եմ շարունակել անվերջ, բայց այսքան բողոքելով չեմ կարող չասել, որ երբեմն ուրախ եմ լինում, որ գիտեմ ֆրանսերեն և հպարտորոն նշում եմ այդ փաստը: Օրինակ՝ երբ սրճարանում դիմացդ նստած ֆրանսիացիների ընտանիքի երեխաներից մեկը հայհոյում է հեռուստացույցով ցուցադրվող ֆուտբոլիստներից մեկին և հոր ջղայնանալուց հետո բարձրաձայն ասում՝ մեկ է, ինձ այստեղ ոչ ոք չի հասկանում, ֆրանսերեն խոսացող կա՞ այստեղ, հազիվ զսպում ես ծիծաղդ, որ «չծակվես», որ լավ էլ հասկանում ես իր ասած ամեն բառը:

Երևի ֆրանսիահայ ծանոթս ճիշտ էր, այսքան գրածիս մեջ քսան անգամ «ֆրանս» արմատն օգտագործեցի, դա էլ է ինչ-որ չափով Ֆրանսիա:

Պետք է պատմվածքների գիրքը սկսել կարդալ: