Լուսանկարը՝ Ալբերտ Մկրտչյանի
Հարություն Սարգսյանը մեր գյուղից է` Շիրակի մարզի Վահրամաբերդ գյուղից: Նա 52 տարեկան է: Գյուղում բոլորը նրան շատ են հարգում, որովհետև մասնակցել է Արցախյան ազատամարտին:
-Քանի՞ տարեկան էիք, երբ մեկնեցիք Արցախ մասնակցելու պատերազմին:
-30 տարեկան էի: Ամուսնացած էի: Արդեն ունեինք երեք երեխա և սպասում էինք չորրորդին:
-Կարո՞ղ եք մի երկու դեպք պատմել պատերազմից:
-Ապրիլի 24-ին՝ Եղեռնի օրը, Ադրբեջանը ուժեղ հարձակում իրականացրեց: 24 լույս 25-ի գիշերը մեծ զորքով, ականանետներով, ինքնաթիռներով սկսեցին հարձակումը: Համոզված էին, որ մեզ կհաղթեն, այնինչ ստացվեց հակառակը: Մենք ավելի ուժեղ էինք, ավելի համարձակ, որովհետև պայքարում էինք հայրենի հողի համար, և մենք հաղթեցինք այդ մարտում:
-Դուք վիրավորվե՞լ էիք կամ վիրավորված ընկեր ունեի՞ք:
-Այո, ես վիրավորվել եմ, և ունեինք շատ վիրավորված, մահացած և նահատակված ընկերներ: Շատ հարազատ ընկերներ եմ կորցրել մարտի դաշտում, որոնց ամեն օր հիշում եմ` Աբրահամին, Արտուշին, Հարութին… Ռազմի դաշտում ամեն մեկը հանուն ընկերոջ պատրաստ էր գնալ զոհաբերության: Մի ուրիշ կապ կար բոլորիս միջև:
-Դուք, որ իմացաք վերադառնում եք տուն, ի՞նչ զգացիք:
-Մենք հաղթել էինք, բոլորս երջանիկ էինք: Դրա համար էլ ուրախ էինք մեր հաղթանակով, տուն գնալու մասին չէինք մտածում:
-Ինչո՞վ եք զբաղվել տուն վերադառնալուց հետո:
-Հետ վերադառնալուց անմիջապես հետո ենթարկվել եմ վիրահատության: Մարմնիս մեջ ականի բեկորներ կային: Հետո վիրավորվելուց լսողությունս նույնպես վատացել էր: Բուժվում էի:
-Ինչպե՞ս է դասավորվել ձեր կյանքը պատերազմից հետո:
-Վերադառնալուց հետո անմիջապես հողագործությամբ եմ զբաղվել և զբաղվում եմ մինչ այսօր:
-Ի՞նչ եք կարծում, այսօր ազատամարտիկները համապատասխան ուշադրության արժանանո՞ւմ են:
- Ազատամարտիկները միշտ էլ արժանացել են անուշադրության: Եթե ուշադրության էլ արժանանում են, ուրեմն աննշան:
-Ձեր կարծիքով, ե՞րբ կավարտվի այս լարված վիճակը հայ-ադրբեջանական հարաբերություններում: Կկարողանա՞ն այս երկու ազգերը նորից մտերիմ հարևաններ դառնալ:
-Հարազատ կդառնան այն ժամանակ, երբ մարդու ուղեղը այնքան աշխատի, որ զգա, թե ինչ տարբերություն. հայ, թուրք, ուզբեկ, ռուս… Այժմ մենք անպատրաստ ենք գնալ այդ քայլին:
-Ի՞նչ կցանկանաք մեր ապագա սերնդին:
-Իհարկե, ամենակարևորը, որ ապրեք խաղաղության մեջ, հանգիստ, ու չտեսնեք այն, ինչ մենք ենք տեսել:
-Շնորհակալություն, հարցազրույցի համար: Եվ կներեք, որ ձեզ հիշեցրինք այդ դժվար օրերի մասին:
-Ձեզ էլ շնորհակալություն, որ հիշեցիք ինձ:
Լուսանկարը՝ Ալբերտ Մկրտչյանի
